Dünya mirasları nelerdir?

Dünya mirasları nelerdir?

Dünya Miras Listesi

Bir UNESCO Dünya Mirası Alanı, UNESCO'nun 21 ülkededen oluşan Dünya Mirası Komitesi tarafından yönetilen Dünya Mirası Programı listesine dahil olmuş belirli bir alandır (orman, dağ, göl, çöl, anıt, bina veya şehir gibi).
Programın amacı, insanlığın ortak mirasındaki çarpıcı kültürel ve doğal önemi olan alanları kataloglamak, isimlendirmek korunmasını sağlamaktır. Belli bazı durumlarda listelenen alanlar Dünya Mirası Fonu'ndan parasal yardım alabilirler. Program 16 Kasım 1972'de Dünyanın Kültürel ve Doğal Mirası'nı İlgilendiren Konvansiyon ile başladı. Bu tarihten beri 180 ülke bu konvansiyonu onaylamıştır.
2006 yılından itibaren toplam 830 alan listelenmektedir: 138 ayrı üldede 644 kültürel, 162 doğal ve 24 karışık özellikli alan. Her alan UNESCO tarafında eşşiz bir akatlog numarası ile belirtilmiştir.
Her bir Dünya Mirası Alanı, sınırları içinde bulunduğu ülkenin mülküdür Buna rağmen her bir alanın gelecek nesiller için korunması tüm uluslararası topluluğun sorumluluğu kabul edilmektedir. Bu alanların korunması tüm Dünya Mirası Ülkeleri'nin sorumluluğudur.

Liste Nasıl Oluşturulur?
UNESCO'nun 1972 yılındaki genel konferansında hazırlanan 38 maddelik Dünya Doğal ve Kültürel Mirası Koruma Konvansiyonu'nu imzalayan 175'ten fazla ülkenin korumayı garanti ettikleri aday anıt ve sit arasından Dünya Mirası Kriterlerine uygun bulunanlar listede yer alır.
Konvansiyonu imzalayan ülkeler tarafından seçilen 21 ülke temsilcisinin oluşturduğu Dünya Mirası Komitesi, iki uluslararası kurumdan destek alarak (Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi ICOMOS ile Dünya Koruma Birliği IUCN) aday gösterilen değerler arasından seçim yapar ve listeyi oluşturur; komite ayrıca Dünya Mirası Fonu'nu yönlendirerek listedeki değerlerin korunmasını sağlar. Dünya Mirası Listesi, her yıl yeni adayların listeye alınması ve yeni ülkelerin konvansiyonu imzalamasıyla büyümektedir.

Dünya Mirası Listesi Kriterleri
Dünya Miras Listesi'nde yer alma kriterleri düzenli olarak güncellenmektedir ancak listede yer alan her varlığın aşağıdaki kriterlerden en az birine uyması ve özgün olması beklenir:

• Yaratıcı insan dehasının ürünü olması
• Belli bir zaman diliminde veya kültürel mekanda, mimarinin veya teknolojinin, anıtsal sanatların gelişiminde, şehirlerin planlanmasında veya peyzajların yaratılmasında, insani değerler arasındaki önemli etkileşimi göstermesi
• Kültürel bir gelenek veya yaşayan ya da kayıp bir uygarlığın tek veya en azından istisnai tanıklığını yapması
• İnsanlık tarihinin bir veya birden fazla anlamlı dönemini temsil eden yapı tipinin ya da mimari veya teknolojik veya peyzaj topluluğunun değerli bir örneğini sunması
• Bir (veya birden fazla) kültürü temsil eden geleneksel insan yerleşimine veya toprağın kullanımına ilişkin önemli bir örnek sunması ve özellikle bu örneğin, geri dönüşü olmayan değişimlerin etkisiyle dayanıklılığını yitirmesi
• İstisnai düzeyde evrensel bir anlam taşıyan olaylar veya yaşayan gelenekler, fikirler, inançlar veya sanatsal ve edebi eserlerle doğrudan veya maddeten bağlantılı olması

Dünya Mirası Listesi'nden çıkarılma:

• Listede yer almalarına neden olan niteliklerini kaybedecek derecede bozulurlarsa
• Aday gösterilirken karşı karşıya oldukları tehlikelere karşı adaylık dosyasında önerilen önlemleri öngörülen zamanda almazlarsa listeden çıkarılırlar.

Afrika'daki Dünya Mirasları

Virunga Milli Parkı, Demokratik Kongo Cumhuriyeti
Aksum, Etiyopya
Simen Dağları, Etiyopya
James Adası, Gambiya
Ümit Burnu'ndaki Koruma Alanları, Güney Afrika
Kenya Dağı, Kenya
Tsingy de Bemeraha Milli Parkı, Madagaskar
Malawi Gölü, Malavi
Timbuktu, Mali
Aïr Dağları, Nijer
Niokolo-Koba Milli Parkı, Senegal
Aldabra Atolü, Seyşeller
Gebel Barkal, Sudan
Kilimanjaro Dağı, Tanzanya
Zanzibar'daki Taş Şehir, Tanzanya
Viktorya Şelalesi, Zambiya-Zimbabve
Angola
Mbanza Kongo, Eski Kongo Krallığı Başkentinin Eserleri (2017)[1]
Benin
Abomey Kraliyet Sarayları (1985)[2]
Botsvana
Tsodilo (2001)[3]
Okavango Deltası (2014)[4]
Burkina Faso
Loropèni Harabeleri (2009)[5]
Çad
Ounianga Gölleri (2012)[6]
Ennedi Platosu - Doğal ve Kültürel Peyzajı (2016)[7]
Demokratik Kongo Cumhuriyeti
Virunga Milli Parkı (1979) (T)[8]
Kahuzi-Biéga Milli Parkı (1980) (T)[9]
Garamba Ulusal Parkı (1980) (T)[10]
Salonga Ulusal Parkı (1984) (T)[11]
Okapi Doğa Siti (1996) (T)[12]
Eritre
Asmara: Modern Bir Afrika Ülkesi (2017) [13]
Etiyopya
Simen Dağları Milli Parkı (1978) [14]
Lalibela Kaya-Oyma Kiliseleri (1978)[15]
Fasil Ghebbi (1979)[16]
Aksum (1980)[17]
Aşağı Awash Vadisi (1980)[18]
Aşağı Omo Vadisi (1980)[19]
Tiya (1980)[20]
Harar Jugol; Taşlaşmış Şehir (2006)[21]
Konso Kültürel Peyzajı (2011)[22]
Fildişi Sahili
Nimba Dağı Yasaklı Doğa Siti (1981) (yarısı Gine'de) (T)[23]
Taï Milli Parkı (1982)[24]
Comoé Milli Parkı (1983) [25]
Tarihi Grand-Bassam Şehri (2012)[26]
Gabon
Lopé/Okanda Doğal ve Kültürel Bölgesi (2007)[27]
Gambiya
James Adası (2003)[28]
Senegambia'daki Taş Çemberler (2006) (yarısı Gambiya'da)[29]
Gana
Kaleler ve Hisarlar, Volta, Büyük Akra, Orta ve Batı Bölgeler (1979)[30]
Asante Geleneksel Yapıları (1980)[31]

DEVAMI Dünya Miras Listesi