Metre ve kilogramın tarihçesi nedir?

Metre ve kilogramın tarihçesi nedir?

Galileo dünyanın şeklinin belirlenmesi için bazı ölçüm aletlerinden yararlanmıştır. Bunun için metre ve kilograma başvurmuştur.Hatta metreye, projenin tanımından çok önem veriliyordu. Dunkirk-Barcelona üzerinden geçen meridyen uzunluğunun tam olarak belirlenmesine karar verildi. Bu iş; görevliler için gerçek bir maceraya dönüşmüştü ve bu iki kişinin yedi yılını (1792-1798) aldı. Ölçümler tamamlanmadan önce devrim nedeniyle birçok karışıklık olmuş ve 1793'de Borda, Lagrange geçici metre ve kilogramı bulmuştur. Diğer taraftan, kütle birimi için komisyon, diğer malzemelere (civa, altın vb.) karşı, bulunabilirliği ve arıtma kolaylığını düşünerek suyu tercih etmiş ve 1 desimetreküp suyun ağırlığını 1 kilogram olarak tanımlamıştı. Buna göre yapılan geçici metre ve kilogram, yeni sistemi kabul edebileceği beklentisi ile Amerika'ya gönderildi.

Uluslararası komisyon 1798'de elde edilen sonuçlara göre hesaplarını yenilediler ve 22 Haziran 1799'da metre ve kilogramın ilk örnekleri platinden yapıldı. Bu örnekler, Fransa ulusal arşivinde muhafaza edilmektedir. Bundan sonra yeni birim sistemi Fransa dışına yayılmaya başladı. 19. yüzyılın başında bazı italyan şehirleri sisteme adapte oldu, 1816'da Hollanda'da metrik sistem zorunlu hale geldi, 1849'da da yeni birim sistemi ispanya tarafından kabul edildi.

1860'tan sonra bazı Latin Amerika ülkeleri metreyi kabul etti. 20. yüzyılın başında 51 ülke ve 15 koloni yeni sistemi kabul etmişti. Bununla birlikte ne zaman metre veya kilogramın bir kopyası gerekli olsa bu ülkeler Fransa'ya bağımlı olmaktaydı. Bu bağımlılık yanında, yapılan metre ve kilogram kopyalarındaki tekdüzensizlik, istenen sabitliği tehlikeye sokuyordu. Bu zorluğun üstesinden gelmek için Uluslararası Tartılar ve Ölçüler Bürosu 1875'de kuruldu, ve diplomatik faaliyetler sonrasında 20 Mayıs 1875'te Metre Konvansiyonu olarak bilinen antlaşma Paris'te (aralarında Osmanlı imparatorluğu'nun da bulunduğu 17 ülke arasında) imzalandı.1889 yılında arşiv metre ve kilogram referans alınarak imal edilen metre ve kilogram prototipleri metre konvansiyonunu imzalayan ülkelerin referansları olmak üzere gönderildi.

Balkan savaşlarının araya girmesiyle ilk örnek alınamamıştır. 1931 yılında çıkarılan ölçü ve ayarlar kanunu ile Türkiye'de metrik sistem kabul edilmiş ve 1933'de Uluslararası Tartılar ve Ölçüler Bürosu 'na tekrar başvurularak üyelik yenilenmiş ve kilogramın ilk örneği alınmıştır. 1935 yılında 42 nr.lı kütle ilk örneği Türkiye'ye verilmiştir. 1953 yılına kadar Sanayi Bakanlığı tarafından muhafaza edilen bu ilk örnek, karşılaştırmalı ölçümler için 1953 yılında Uluslararası Tartılar ve Ölçüler Bürosu'na gönderildiğinde, onlar bu ilk örneğin değiştirilmesini önermiş ve bunun sonucunda 42 nr.'lı ilk örnek 54 nr'lı ile değiştirilmiştir. Halen Türkiye'nin kütle temel referansı olan 54 nr.'lı örnek Ulusal Metroloji Enstitüsü 'nde muhafaza edilmektedir.

BAKINIZ Metre Nedir?