Ziyaretçi
Anneye neden anne deniliyor ?
Anne Sözcüğünün Kökeni Üstüne
İsmet Zeki Eyüboğlu'nun etimoloji sözlüğüne göre Anne/Ana sözcüğü Hititçe Annas'dan gelmekte. Çünkü Türkçede sözcüğün kökünün özü doğurucu olmadığı gibi eril de. Eski Türkçe'de an kökünden türetilmiş Anuk, Angış, Andarıman, Anbazuk vb. sözcükler erkek adları. Buna karşılık Hititçe'de ki An ile başlayan sözcüklerde doğurucu bir özellik var. Hitit dilinin saf bir dil olmadığı da göz önünde bulundurulursa bu sözcüğün Hitit Diline Anadolu kavimlerinden geçtiği kuvvetle muhtemeldir, diyor Eyüboğlu. Anadolu'da an köküyle başlayan bir çok sözcük doğurma, dişilk, üreticilik gibi anlamlar taşıdığını söylüyor. Örnek olarak da Annitalvatar (çocuk doğurma gücü), Anniyatar (analık), Annavalans (üvey anne) ve bugün de yaşayan Annaç (karşı/yamaç ki bu sözcüğü bizzat Bolu-Mudurnu'da keşfetmiştim) ve Anaç (doğurgan), sözcüklerini veriyor.
Sponsorlu Bağlantılar
Batı dillerindeki doğurucu öz taşıyan sözckülerse Ma ile başlar diyor İsmet Zeki Eyüboğlu. Sanskritçe:Mâtâr, Farsça:Mâder, Latince:Mater, Almanca:Muoter, İtalyanca: Madre gibi...
Sevan Nişanyan Anne sözcüğünün 20. yy'dan itibaren yazılmaya başlandığını söylüyor. Şemsettin Sami'ye göreyse 14. yy'dan beri kullanılıyor imiş ve Âne biçiminde söylenişi istanbul şivesi imiş.
Şimdilik bu kadarı yeterli...
Ben bu bilgilerin dışında bir kurgu yaparak anadoludaki Anne sözcüğünün aslında bir yansıma ses olduğunu düşündüm.
Zira günlerdir bebeklerin ağlamalarını dinliyorum ve şu sesleri işitiyorum:
- Hınngaaa
- Ingaaa
- Gaaa
- Angaaa
- Annaaa
Şuraya ulaşmak istiyorum, anne sözcüğü bebeğin yardım isteğinin, çığlığının yansımasıdır. Her anne deyişimizde, örtülü bir destek ihtiyacı yaşıyor ve böyle bir bağıntı kuruyor olabiliriz.
Son düzenleyen perlina; 18 Şubat 2017 11:30