Buzullar - Chacaltaya Buzulu
Ziyaretçi
Chacaltaya
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Chacaltaya (Aymaraca'da "soğuk yol"), Bolivya And dağlarının Cordillera Real dağlarında bir sıradağı. Bolivya'nın de facto başkenti La Paz'ın 15 kilometre kuzeyinde yer almaktadır. 5.421 metre yüksekliğine sahip olup zirvesinden Titicaca Gölü görünebilir. Jeoloji bilimdalında granit ve greisen (skarnlaşmış granit) ile bilinir.
18.000 yıllık buzul 1940 yılında 0.22 km² iken 2007'de 0.01km² 'e kadar azaldı.Eriyiklerin yarısı 1980 yılından önce yaşandı.
Yağışın eksik olması ve El Niño'nun ısınma aşamasından kaynaklanan 1980 yılından sonraki eriyiş 2009'da buzulun kayboluşu ile sonuçlandı. La Paz'ın 30 kilometre uzaklığında Huayna Potosí dağının yakınında yer alan buzul Güney Amerika'nın en yüksek buzullarından biriydi. İklim değişikliğinden dolayı belirgin bir şekilde azalmanın yaşandığı buzul aralıklarından biri olduğu ileri sürüldü. Eriyişin küresel ısınmadan mı yoksa Chacaltaya etrafındaki bölgesel iklim değişikliğinden mi kaynaklandığı hâlâ tartışma konusudur.
Kayak merkezi
The Chacaltaya Ski Resort, 2007
Chacaltaya'daki buzul Bolivya'nın tek kayak merkezi olarak kullanıldı. Bu kayank merkezi dünyanın en yüksek asansörlü kayak bölgesiydi ve Güney Amerika'daki en kuzeyde bulunan ve dünya çapında ekvatora en yakın kayak alanıydı. 1939 yılında Güney Amerika'da ilk rope tow inşa edildi. Otomobilin motoru kullanılarak çalıştırıldı. hızlı ve zor olmasından kötü ünle anıldı ve ve artık çalıştırılmamaktadır. Üssün 200 metre kadar aşağısına kadar 1930'lu yıllarında inşa edilen dar bir yol ile ulaşılır. Kışın kayak için çok soğuk olur ve asansör Kasım ile Mart ayları arasında sadece haftasonlarında çalıştırılır. Dağın zirvesi yol üzerindeki durağın sadece 200 metre yukarısında bulunduğu için amatör dağcı için popülerdir.
Rasathane
Particle detector at Chacaltaya observatory, 2007
Dağın 5.220 metrelik noktasında dünya çapındaki üniversiteler ile işbirliğiyle işlenen, Chacaltaya Rasathanesi (Observatorio de Física Cósmica) bulunmaktadır. Bu rasathane gama ışını araştırmaları için önemli bir sitedir.
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sponsorlu Bağlantılar
Chacaltaya'daki buzulun görünümü (2002).
Chacaltaya (Aymaraca'da "soğuk yol"), Bolivya And dağlarının Cordillera Real dağlarında bir sıradağı. Bolivya'nın de facto başkenti La Paz'ın 15 kilometre kuzeyinde yer almaktadır. 5.421 metre yüksekliğine sahip olup zirvesinden Titicaca Gölü görünebilir. Jeoloji bilimdalında granit ve greisen (skarnlaşmış granit) ile bilinir.
18.000 yıllık buzul 1940 yılında 0.22 km² iken 2007'de 0.01km² 'e kadar azaldı.Eriyiklerin yarısı 1980 yılından önce yaşandı.
Yağışın eksik olması ve El Niño'nun ısınma aşamasından kaynaklanan 1980 yılından sonraki eriyiş 2009'da buzulun kayboluşu ile sonuçlandı. La Paz'ın 30 kilometre uzaklığında Huayna Potosí dağının yakınında yer alan buzul Güney Amerika'nın en yüksek buzullarından biriydi. İklim değişikliğinden dolayı belirgin bir şekilde azalmanın yaşandığı buzul aralıklarından biri olduğu ileri sürüldü. Eriyişin küresel ısınmadan mı yoksa Chacaltaya etrafındaki bölgesel iklim değişikliğinden mi kaynaklandığı hâlâ tartışma konusudur.
Kayak merkezi
The Chacaltaya Ski Resort, 2007
Chacaltaya'daki buzul Bolivya'nın tek kayak merkezi olarak kullanıldı. Bu kayank merkezi dünyanın en yüksek asansörlü kayak bölgesiydi ve Güney Amerika'daki en kuzeyde bulunan ve dünya çapında ekvatora en yakın kayak alanıydı. 1939 yılında Güney Amerika'da ilk rope tow inşa edildi. Otomobilin motoru kullanılarak çalıştırıldı. hızlı ve zor olmasından kötü ünle anıldı ve ve artık çalıştırılmamaktadır. Üssün 200 metre kadar aşağısına kadar 1930'lu yıllarında inşa edilen dar bir yol ile ulaşılır. Kışın kayak için çok soğuk olur ve asansör Kasım ile Mart ayları arasında sadece haftasonlarında çalıştırılır. Dağın zirvesi yol üzerindeki durağın sadece 200 metre yukarısında bulunduğu için amatör dağcı için popülerdir.
Rasathane
Particle detector at Chacaltaya observatory, 2007
Dağın 5.220 metrelik noktasında dünya çapındaki üniversiteler ile işbirliğiyle işlenen, Chacaltaya Rasathanesi (Observatorio de Física Cósmica) bulunmaktadır. Bu rasathane gama ışını araştırmaları için önemli bir sitedir.
