Publius Terentius Afer

Terentius
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sponsorlu Bağlantılar

Terentius — tam adı Publius Terentius Afer olan Berberi asıllı Latin Comedia yazarı.

Yaşamı
MÖ 184 (ya da MÖ 194) yılında Kartaca'da dünyaya gelmiştir. Daha çocuk yaşta köle kılınmıştır. İsmindeki Afer ona o günlerde Afrikalılarca verilmiştir. Romalı senatör Terentius Lucanus'a satılır ya da hediye edilir. Güzelliği ve yeteneği sayesinde efendisini oldukça etkiler ve özgür bir vatandaş gibi eğitim görmeye başlar, aynı zamanda da azad edilir. Romalı ikinci sınıf bir kadınla evlenir ve bir kızı olur.

Aristokrat sınıf tarafından kabul edilir ve burada Scipionlar tarafından korunur. Kariyeri oldukça kısadır. Altı komedi yazdıktan sonra, 160'ta, Roma'dan ayrılır ve Yunanistan'a gider, henüz yayınlanmamış oyunlarının konusunu burada bulur. Çünkü burada 108 komedi yazmış Menandros'un oyunlarını okuma fırsatını bulur ve bunları latin diline aktarır. MÖ 159'da geri dönüş yolculuğuna başlar ancak o artık eski bilindik Terentuis değildir. Tam bu anda daha 25 (ya da 35) yaşındayken ömrü tükenir ve çalışmaları yarıda kesilir. Ölümüne ilişkin iki görüş öne sürülmüştür:

Leucate koyunda gemisi batmış ve ölmüştür.
El yazmalarının kayboluşundan ötürü büyük üzüntü duyarak, Arkadia, Stymphalos'ta ölür.

Eserleri

• Andria, Andros Güzeli.
• Eunuchus.
• Hecyra.
• Héautontimoroumenos.
• Phormio
• Adelphes, kardeşler.

TERENTİUS (Publius Afer), latin komedi yazarı (Kartaca İ.Ö. 185’e doğr. - İ.Ö. 159). Afrika kökenli bir köleydi, iyi bir eğitim görmesini sağlayan efendisi Terentius Lucanus tarafından azat edildi. Scipiolar' ın ve Aemiliuslar'ın kültürlü çevrelerine girdi ve ilk oyunu Andria”y\ 19 yaşında yazdı. Öteki beş komedisini (Hadım1 Özünün" celladı, Formio", Kaynana’ ve Kardeşler"), 166-160 arasında oynattı ve bir Yunanistan yolculuğu sırasında çok genç yaşta öldü.
Onu aşırmayla suçlayan rakiplerinin saldırıları karşısında kendini komedilerinin ön oyunlarında savundu. Gerçek birer polemik savunma söylevi olan bu ön oyunlarda, edebiyata ilişkin görüşlerini de açıkladı. Menandros'un oyunlarına özenen oyunlarında, bir delikanlının kimin nesi olduğu bilinmeyen bir genç kıza âşık olması, kurnaz bir kölenin çevirdiği dolaplar ve baba oğul ilişkileri gibi, yeni komedinin geleneksel temalarını sergiledi. Bununla birlikte, Plautus’tan farklı olarak, dramatik düğümlerden ve komik sıçramalardan çok, ruhbilimsel çözümlemeye önem verdi. Karakterleri genellikle ikişer ikişer karşı karşıya getirerek, klasik tiyatro repertuvarındaki her tipi en ufak incelikleriyle belirleyip birbirinden ayırdı ve komedilerinin her birinde bir sorunu ele aldı., Örneğin, Moliâre'in Kocalar okulu (l'Ecole des maris) adlı komedisinde esinleneceği Kardeşler'de (Adelphae) eğitim sorununu, Özünün celladı'nda farklı farklı çözümleri kişilerin kendilerince anlatılan aile ilişkileri sorununu ortaya koydu. Yalın ve ince bir dille yazılan bu ölçü ve .denge tiyatrosu, duygusal sahneler ve insanlıklarıyla sevgi uyandıran kişilerle doludur. Plautus’a özgü salt komik etkilerin ve fantezinin yokluğu, yer yer Terentıus'un komedilerinin çekicilikten yoksun kalmalarına yol açar ve Roma seyircisince beğenilmemelerini açıklar. Gerçekten de bu ruhbilimsel oyunlar, Terentius'un sık sık girip çıktığı kültürlü çevrelerin dile getirilmesiydi ve hellenik duyarlığa Plautus'un tiyatrosundan daha yakındı.