Floresan Lamba

Flüorışıyla ışık saçan elektrik lambası.

Floresan lamba düşük basınçta, örneğin cıva buharıyla doldurulmuş bir deşarj tüpüdür. Lambanın iç yüzü fosforla kaplanmıştır. Cıva buharı içinden elektrik akımı geçtiğinde morötesi ışınım meydana gelir. Bu ışınım fosfora çarparak fosforun ışık saçmasına yol açar. Floresan lambalar akkor lambalardan daha verimlidir. Bunun nedeni ısı kayıplarının (enerjinin ısıya dönüşen bölümünün) daha az olmasıdır.

Floresan lamba, güneş ışığına yakın bir ışık vermekle birlikte, titreklik yapmasından ötürü göze zararlıdır. Ancak üç fazlı bir şebekede her faza bir floresan lamba bağlanarak gerçekte alternatif akımda gerilimle akım arasında faz farkından kaynaklanan bu titreklik giderilebilir. Bu nedenle sanayi kuruluşları, üçlü gruplar hâlinde kullanılan floresan lambalarla aydınlatılır.


Floresan lambaların hayatımıza girişi 1935 yılına dek uzanıyor. İlk floresan lambayı Amerikan General Electric firması buldu ve ürünlerini Eylül 1935'te Cincinnati'de düzenlenen Aydınlatma Mühendisliği Derneği toplantılarında tanıttı. İlk floresan lambaçevresine yeşil bir ışık veriyordu.

Halka yayılması için floresan lambaların çeşitli ortamlarda denenmesi gerekiyordu. Bu denemelerin ilki ABD Patent Enstitüsü'nün yüzüncü kuruluş yıldönümü için düzenlenen akşam yemeğinde, balo salonunun aydınlatması için yapıldı.

Alınan başarılı sonuçların ardından ev kullanımı için uygun hale getirilen floresan lambalar 1 Nisan 1938 tarihinde aynı anda hem General Electric hem de Westinghouse firmaları tarafından piyasaya sürüldü. 45, 60 ve 90 santimerelik 3 boyda piyasaya çıkan lambaların fiyatı ise 2 doların altındaydı.

Kompakt floresan ampul
Vikipedi, özgür ansiklopedi



Tasarruflu ampuller elektrik tüketiminin %80'ini ışığa çeviren ampullerdir.[ kaynak belirtilmeli] Böylece oldukça yüksek kabul edilecek bir verimliliğe sahip olunur. Bu ampuller evdeki elektrik sarfiyatının aydınlanma kalemini %10-15'lerden %2-3'e kadar geri çekerek ortalama bir ev için 4-5 TL tasarruf sağlarlar.

Lümen faktörü


Genel olarak ampuller için tükettiği güç (watt) dikkate alınır. Önemli olan ne kadar ışık ürettiği ve hatta kullandığı güce karşılık ne kadar ışık ürettiğidir. Verimlilik hesapları bu mantıkla yapılmaktadır.
Işık şiddedine lümen denir ve iyi bir ampulden watt başına en az 50 lümen (50 lümen/watt) ışık üretmesi beklenir. 100 wattlık akkor ampul 1350 lümen ışık üretir. Verimliliği 13.5 lümen/watt'tır. Tasarruflu ampuller ise 1350 lümen ışığı sadece 20 watt elektrikle üreterek 67.5 lümen/watt verimliliğini sağlar.

Kullanım ömrü
Tasarruflu ampuller akkor ampullere göre yaklaşık 10-12 kat daha pahalıdırlar. Bununla birlikte fiyata aldanmak da yanlış olur. Ortalama akkor ampul 500 saat ömre sahipken, tasarruflu ampuller 8000 - 10000 saat ömre sahiptirler. Bu da 16-20 kat daha uzun ömür demektir. Böylece sadece elektrik tasarrufu değil aynı zamanda fiyat olarak da yarı yarıya kârlıdırlar.