Diyetisyen (Beslenme Uzmanı)

TANIM

Sponsorlu Bağlantılar

İnsanların yeterli, dengeli ve sağlıklı bir biçimde beslenebilmeleri için yemek listelerinin hazırlanması, yiyeceklerin sağlığa uygun bir şekilde pişirilip sunulması konusunda çalışan, varolan besin kaynaklarının ekonomik ve sağlık kurallarına uygun olarak kullanılmasını sağlayan ve bu konularda bireyi ve toplumu bilgilendiren meslek elemanıdır.

GÖREVLER
- Besinlerin işlenmesi, hazırlanması, pişirilmesi, depolanması sırasında oluşan değişikliklerin insan vücudundaki etkilerini inceler,
- Toplumun yanlış beslenme alışkanlıklarını saptar. Yetersiz ve dengesiz beslenmenin yol açtığı sağlık sorunlarına karşı önlemlerin alınmasını sağlar,
- Besin analizlerini yapar, - Diyet ürünleri geliştirir,
- Çeşitli hastalık durumlarındaki birey ve gruplar için hastalık durumlarına uygun diyetleri planlar,
- Toplu beslenme yapılan kurum ve kuruluşlarda beslenme ilkelerine uygun hizmetin verilmesini sağlar. Besinlerin satın alınması, hazırlanıp pişirilmesi, saklanması ilkelerini belirler ve uygulanmasını sağlar,
- Toplumu ve bireyleri sağlıklı ve ekonomik beslenme yöntemleri konusunda eğitir,
- Eğitim materyallerini hazırlar.

KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- İlgili dokümanlar,
- Tıbbi ölçüm ve kontrol cihazları.

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Diyetisyen olmak isteyenlerin;
- Fen bilimlerine, özellikle kimya ve biyolojiye ilgili ve bu konularda başarılı,
- Başkaları ile işbirliği yapabilen,
- İnsanlara yardım etmekten hoşlanan,
- Dikkatli,
- Sorumluluk sahibi kimseler olmaları gerekir.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Diyetisyenler hastanelerde, okullarda, yurtlarda, fabrikalarda görev yaparlar. Görev yeri temizdir. Ancak, mutfak denetimi yaparken, nemli ve kokulu ortamda çalışmak durumundadır. İş genellikle oturarak yürütülür. Diyetisyenin ilişkide bulunduğu kişiler görev yaptığı kuruma göre değişir.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Diyetisyenler;
- Beslenme eğitimcisi ve öğretmen olarak eğitim kurumlarında,
- Koruyucu ve eğitici diyetisyen olarak, halk sağlığı hizmetlerinde,
- Klinik diyetisyen olarak sağlık kuruluşlarında ve yataklı tedavi kurumlarında (enfeksiyon, şişmanlık, şeker ve kalp hastalıklarının tedavilerinde ve rehabilitasyonda özel diyetler hazırlarlar) çalışabilirler.

Ayrıca;
- Toplu beslenme yapan kuruluşlarda, besin üretimi yapan kuruluşlarda, - Özel beslenme ve spor merkezlerinde görev alabilirler.

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Diyetisyenlik (beslenme uzmanlığı) eğitimi ülkemizde, çeşitli üniversitelere bağlı fakülte ve yüksekokulların “Beslenme ve Diyetetik” bölümünde verilmektedir.

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Bu bölüme girebilmek için, Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) yeterli “Sayısal (SAY)” puan almak gerekmektedir.

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
- Beslenme-diyetetik programının eğitim süresi 4 yıldır.
- Lisans düzeyindeki eğitim süresince; Türk Dili ve Edebiyatı, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi ve Yabancı Dil gibi derslerin yanı sıra, Temel Kimya, Tıbbi Biyoloji ve Genetik, Fizik, Matematik, İstatistik, Psikoloji, Sosyoloji, Biyoistatistik, Beslenme Biyokimyası, Beslenme İlkeleri ve Besinler, Fizyoloji, Anatomi, Besin Mikrobiyolojisi, Kişisel ve Toplumsal Sağlık, Aile Planlaması, Toplum Beslenmesi, Beslenme Hastalıkları Epidemiolojisi, Besin Kimyası ve Analizi, Ana-Çocuk Beslenmesi, Kurum Beslenmesi, Besin Kontrolü ve Yönetim Ekonomisi gibi dersleri alırlar.

MESLEKTE İLERLEME
- Başarılı öğrenciler, diyetisyenliğin yanı sıra Beslenme Bilimleri, Diyetetik, Toplu Beslenme Sistemleri, Biyokimya, Anatomi, Halk Sağlığı ve Metabolizma dallarında lisans üstü eğitime devam edebilirler,
- Hastanelerde birden fazla diyetisyen bulunması halinde baş hekimlikçe diyetisyenlerden birisi şef olarak görevlendirilebilir.

BENZER MESLEKLER:
Halk sağlığı gıda uzmanlığı, halk sağlığı hemşireliği, ev idaresi ve aile ekonomisi uzmanlığı.

BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
- Eğitim süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu'nca verilen krediden ve çeşitli kuruluşların burslarından yararlanabilirler.
- Kamu kesiminde görev alan diyetisyenler, Devlet Memurları Yasası hükümlerine göre maaş ve yan ödeme almaktadırlar.
- Özel sektörde ise deneyim, işteki pozisyon ve işletmelerin yapısına göre ücret, geçerli asgari ücretin 4-5 katı civarında olabilmektedir.

DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER ·
İlgili Eğitim Kurumları,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl Müdürlükleri.

Beslenme ve besinlerle ilgili bilimsel ilkelerin sağlığın korunması ve hastalıkların iyileştirilmesi çalışmalarının uygulanması alanında çalışacak insan gücü yetiştirilir ve araştırma yapılır. Diyetisyen olarak sağlık kuruluşlarında, yataklı tedavi kurumları, diyetisyenliği ve halk sağlığı diyetisyenliği yapılabilir. Toplu beslenme yapan kuruluşlarda çalışılabilir. Beslenme eğitimcisi olarak. Eğitim kurumlarında çalışılabilir, araştırma ve endüstiri kuruluşlarında görev alınabilir.

Sponsorlu Bağlantılar

Programın Amacı: Beslenme ve diyetetik programının amacı, beslenme ve besinlerle ilgili bilimsel ilkelerin, sağlığın korunması ve hastalıkların iyileştirilmesi çalışmalarının uygulanması alanında çalışacak insan gücünü yetiştirmek ve bu alanda araştırma yapmaktır.

Programda Okutulan Belli Başlı Dersler:Beslenme ve diyetetik programında eğitimi süresince temel kimya, biyoloji, fizik, matematik, istatistik, psikoloji, sosyoloji derslerinin yanı sıra beslenme biyokimyası, beslenme ilkeleri ve besinler, fizyoloji, anatomi, mikrobiyoloji, kişisel ve toplumsal sağlık, aile planlaması, toplum beslenmesi ve beslenme hastalıkları epidemiyolojisi, besin kimyası ve analizi, ana-çocuk beslenmesi, kurum beslenmesi, besin kontrolü, yönetim ekonomisi alanlarında dersler verilir. Üçüncü yılın sonunda sağlık ocakları ve ana-çocuk sağlığı merkezlerinde 6 hafta süreli halk sağlığında beslenme, son sınıfta bir yıl süreli hastane ve kurumlarda beslenme stajı yaptırılır.

Gereken Nitelikler:Beslenme bilimi biyoloji, biyokimya, mikrobiyoloji ve besin bilimi ile yakından ilgili bir alandır. Bu nedenle, beslenme ve diyetetik alanında çalışacak kişilerin doğa bilimlerine meraklı ve bu alanda iyi yetişmiş olmaları gerekir. Ayrıca sabırlı, başkaları ile işbirliği yapabilen, düşüncelerini başkalarına aktarıp onları etkileyebilen kimseler bu alanda başarılı olabilirler.

Mezunların Kazandıkları Ünvan ve Yaptıkları İşler: Dört yıllık eğitimi başarı ile tamamlayanlara "Diyetisyen" ünvanı verilir. Diyetisyen sağlık hizmetleri sınıfı içerisinde yer alır. Başarılı öğrenciler, beslenme ve diyetetiğin yanı sıra biyokimya, anatomi, fizyoloji, halk sağlığı ve metabolizma dallarında lisansüstü eğitime devam edebilirler. Diyetisyenler, yönetici diyetisyen, tedavi diyetisyeni ve halk sağlığı diyetisyeni olarak ayrılırlar. Yönetici diyetisyen hastane, okul, yurt, endüstri ve kamu kuruluşları gibi kurumlara, besin maddelerinin satın alınması, hazırlanması, pişirilmesi ve servisiyle uğraşır. İnsanların en iyi ve en ekonomik yönden beslenebilmesi için gerekli beslenme planlamasını yapar, uygulanmasını denetler. Tedavi diyetisyeni, hastaların durumuna göre verilecek özel diyetleri düzenler, yemeğin hastaya verilmesini ve hasta tarafından tüketilmesini sağlar. Taburcu olan ve polikliniğe gelen hastaları, evde uygulamaları gereken diyet konusunda eğitir. Halk sağlığı diyetisyenleri sağlık merkezlerinde görev alırlar ve halkın sağlıklı beslenmesi için gerekli önerilerde bulunurlar. Ayrıca diyetisyenler gıda teknolojisinde eğitimci ve danışman olarak da çalışmaktadırlar.

Çalışma Alanları: Mezunların çalışma alanları dört grupta toplanabilir:
1. Diyetisyen olarak sağlık kuruluşlarında yataklı tedavi kurumları diyetisyenliği ve halk sağlığı diyetisyenliği yapabilirler.
2. Toplu beslenme yapan kuruluşlarda çalışabilirler.
3. Beslenme eğitimcisi ve öğretmen olarak eğitim kurumlarında çalışabilirler.
4. Araştırma ve endüstri kuruluşlarında görev alabilirler.

Diyetisyenlik ülkemizde yeni gelişen bir meslek alanıdır. Okullarda, sosyal hizmet kurumlarında, hastanelerde, kamu ve endüstri kuruluşlarında vb yerlerde diyetisyenin çalışmalarından yararlanma eğilimi artmaktadır. Bu nedenle iyi yetişmiş bir diyetisyenin iş bulma sorunu olmayabilir.