Kalite Kontrol Teknisyeni

KALİTE KONTROL TEKNİSYENİ

(TEKSTİL KONFEKSİYON)

TANIM
Kalite kontrol teknisyeni; tekstil ve konfeksiyon ürünlerinin üretim aşamalarında (hammadde, yarı mamul, mamul) işlem ve görünüş olarak üretim standartlarına uygunluğunu, sağlamlığını, esnekliğini, hatalarını, renk ve desen değişkenliğini kontrol eden kişidir.

GÖREVLER
Tekstil mühendisleri ve teknikerlerinin gözetimi altında;

• Hammadde, yarı mamul ve mamulleri cins ve kalitelerine göre ayırır,
• Elyaftan, ipliklerden, kumaştan (dokuma/örme) veya mamullerden örnekler alır,
• Örnekleri eliyle ve gözüyle kontrol ederek, kumaş, astar ve yardımcı malzemelerin renk, desen hatalarını, yağlı ve kirli kısımlarını tespit eder,
• Tespit ettiği hataları işaretler,
• Türk ve dünya standartlarına göre örnekler üzerinde fiziksel kimyasal test çalışmaları yapar,
• Test sonuçlarını ilgili grafiklere işler, değerlendirir ve sonuçları ile ilgili raporları hazırlar,
• Kontrolden çıkan, tespit edilen kusurların düzeltilmesi için ilgili kısımlara gönderir,
• Hata sıklığının belirlenmesi, değerlendirilmesi ve istatiksel kalite kontrol yapma olanağı sağlayabilmek için kontrol esnasında tespit ettiği hataları puanlayarak işler,
• Üretim işlemlerini izleyerek, üretim sırasında meydana gelebilecek hataları önlemek üzere gerekli çalışmaları yapar,
• Ürünün uygunluğunu, kullanım özelliklerini, süsleme ve bağlantı dikişlerinin ve ütü işlemelerinin düzgünlüğünü kontrol eder,
• Komple kalite kontrolü yapılabilmesi için; Üretim planlama ve üretim yönetimi birimiyle beraber hazırlanacak olan asgari çalışma talimatlarını belirler, model tanımını yapar, parça listesini hazırlar, iş safhası ve grupları için detaylı kalite yönergelerini hazırlar, çalışma guruplarını belirler, kalite özelliklerine göre form hazırlar, üretilmek istenen mamulün gerekirse analiz ve tasarımını yapar,
• Alanı ile ilgili teknolojik gelişmeleri izler ve uygular.

KULLANILAN ALET VE MALZEMELER

• Her çeşit elyaf, iplik, dokuma ve örme kumaş gibi hammaddeler,
• Boya maddeleri gibi tekstil kimyasal ve yardımcı maddeleri,
• Elyaf, iplik, kumaş kalite kontrol makine ve aletleri,
• Büküm cihazı, lup, yabancı madde tayin edici cihazlar
• Bilgisayarlar, bilgisayar kontrol sistemleri ve ilgili yazılım programları,
• Atölye masası, çeşitli makaslar, sanayi tipi dikiş makinası, vakumlu ütü presi, kalıp çizme masası, buharlı el ütüsü, dikiş malzemeleri, çeşitli kalem ve cetveller, riga, pistole vb
• Laboratuar alet ve cihazları (deney tüpü, şişeler vb.), tekstil ile ilgili örnekler,

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Kalite kontrol teknisyeni (Tekstil konfeksiyon)olmak isteyenlerin;
- Matematik ve fen bilimlerine ilgili ve bu alanlarda başarılı,
- Şekil ve renk algısı gelişmiş,
- Mekaniğe ilgili,
- Anlama, yorumlama ve anlatabilme yeteneğine sahip,
- Görme ve dokunma duyuları gelişmiş,
- Ayrıntıları algılayabilen, dikkatli, sabırlı,
- İnsanlarla iyi iletişim kurabilen,
- Göz el koordinasyonu ve el parmak becerisi gelişmiş,
- Düzenli çalışma alışkanlıklarına sahip,
kimseler olmaları gerekir.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Tekstil kalite kontrol teknisyeni, tekstil fabrikalarının iplik, dokuma, örme, boya, baskı, terbiye, konfeksiyon, kalite-kontrol laboratuarında görev yapabilir.
Çalışma hem oturarak hem de ayakta ve çeşitli aletler kullanılarak yürütülür. Çalışma ortamı aydınlık, gürültülü olup, havada lif tozları, kimyasal madde buharları bulunabilir.
Çalışırken tekstil, makine, kimya, endüstri mühendisleri, işçiler ve yöneticilerle iletişim halindedirler.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Kalite kontrol teknisyenleri, kamu ve özel sektöre ait, tekstil ve konfeksiyon fabrikalarının, atölye ve işletmelerin iplik, dokuma, boya, baskı, terbiye, konfeksiyon kalite kontrol laboratuarlarında çalışabilecekleri gibi aracı firma konumundaki bürolarda da görev alabilirler.
Ülke ekonomisinde önemli bir yer tutan tekstil sektöründe, meslek elemanlarının iş bulma olanakları oldukça yüksektir.
Kaliteli üretim etkin bir kontrol mekanizması gerektirir. Bu nedenle, tekstil kalite kontrol teknisyenlerine talep artacaktır.

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi Anadolu Kız Teknik/Anadolu Teknik Liseleri,Anadolu Kız Meslek /Anadolu Meslek Liseleri, Teknik Liseler ve Kız Meslek Liselerinin “Tekstil Konfeksiyon” alanı ”Kalite Kontrol” dalında verilmektedir.

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Anadolu Kız teknik/ Anadolu Teknik, Anadolu Meslek /Anadolu Kız Meslek Liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezun olmak ve Milli Eğitim Bakanlığı merkezi sistemle yapılan Ortaöğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavında başarılı olmak.
Kız Meslek Liselerinin “Tekstil Konfeksiyon“ alanına girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak, Kız Teknik Liselerine girebilmek için ise ortaöğretim kurumlarının 9.sınıfı tamamlamak ve bazı derslerde belirlenen not ortalamasına sahip olmak gerekmektedir.

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır.
Lise I.sınıfta ortak kültür dersleri, II. sınıftan sonra meslek dersleri okutulmaktadır.
Eğitim boyunca genel kültür derslerinin yanı sıra Elyaf Bilgisi, Teknik Resim, Makine Bilgisi, Moda Resmi, Meslek Hesapları, İş Etüdünde Yönetim Bilimleri, İşletme Organizasyonu, İş Bilimi, Temel Sanat Eğitimi, Bilgisayar, Araştırma Teknikleri, Kalite Kontrol, Tekstil Bilgisi, Üretim Planlaması, Temel Tasarım Bilgisi, Tasarım Uygulamaları, Kalıp ve Tasarımları ve Atölye gibi meslek dersleri okutulmaktadır.
Anadolu Meslek/ Anadolu Kız Meslek,Meslek ve Kız Meslek Liselerinde son sınıfta öğrenim gören öğrenciler 3308 sayılı yasaya göre 3 gün işletmelerde beceri eğitim yapar 2 gün okulda teorik eğitime devam ederler.

MESLEKTE İLERLEME
Mezunlar alanlarında ustalık sınavına girerek başarılı oldukları taktirde ustalık belgesi almaya ve kendi işyerlerini kurmaya hak kazanırlar.
Meslek liselerinin tekstil konfeksiyon alanından mezun olanlar Deri konfeksiyonu, Kostüm tasarımı tekstil ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Ayrıca Meslek Liselerinin “Tekstil Konfeksiyon” alanından mezun olanlar, ÖSYM tarafından yapılan ÖSS’ na girip başarılı olmaları ve Giyim Öğretmenliği, Giyim Endüstri Öğretmenliği Hazır Giyim Öğretmenliği, Tekstil Öğretmenliği, Tekstil Dokuma ve Örgü Öğretmenliği, Moda Tasarımı Öğretmenliği, Moda Tasarımı (Endüstriyel Sanatlar Y.O) Lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
Mesleki eğitimini bitiren kişiler girişimci olma özelliklerini kullanarak bu alanda işletme sahibi olabilirler.

BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
- 3308 sayılı “Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu” gereğince, işletmelerde uygulamalı eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin %30’undan az olmamak üzere bir ücret verilmektedir.
- Eğitim gören adayların iş kazası, iş riski ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır. Bütün öğrenci haklarından yararlanır.
- Eğitim görülen işletmenin sağlayacağı sosyal olanaklardan faydalanır.
Kalite kontrol teknisyeni olarak özel bir işyerinde işe başlayan bir kişi başlangıçta net asgari ücret tutarında ücret alır. Bu kazanç iş yerinin büyüklüğüne ve deneyim durumuna göre 2-3 katına çıkabilir.

DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

• İlgili Eğitim Kurumları ve İşyerleri
• Bu alanda faaliyet gösteren işletme ve atölyeler,
• Bu alanda faaliyet gösteren odalar,
• Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
• Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.

Tekstil laborantı / tekstil kalite kontrol teknisyeni

TANIM
Tekstil materyallerinin hammaddeden alıp tekstil kullanıcısına varıncaya kadar gerekli tüm fiziksel ve kimyasal testlerini yapan standartlar ve kalite kontrol konusunda yeterli bilgiye sahip kişidir.

GÖREVLER
- Tekstil mühendislerinin ve teknikerlerinin denetimleri altında Türk ve dünya standartlarına uygun numuneler üzerinde fiziksel kimyasal test çalışmaları yapar
- Test sonuçlarını ilgili grafiklere işler değerlendirir ve sonuçları ile ilgili rapor hazırlar
- Üretim işlemlerini izleyip üretim sırasında meydana gelebilecek hataları saptar ve ilgililere bildirir
- Elyaftan ipliklerden ve dokunan kumaştan tekniğine uygun örnekler alır
- Üretilmek istenen mamulün gerekirse analiz ve tasarımını yapar
- Yarı mamul ve mamullerin kalite kontrolünü yapar.

KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Her çeşit elyafvirgs iplik dokuma ve örme kumaşvirgs boya maddeleri yardımcı malzemeler
- Büküm cihazı
- Yabancı madde tayin edici cihaz
- Laboratuar alet ve cihazları (deney tüpüvirgs şişeler vb.)
- Tekstil ile ilgili örnekler
- Kalite kontrol cihaz ve aletleri
- Bilgisayar.

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Tekstil Laborantı / Tekstil Kalite Kontrol Teknisyeni olmak isteyenlerin;
- Matematik ve fen bilgisi ile ilgili konularda başarılı
- Renkleri ve şekilleri iyi ayırt edebilen
- Anlama yorumlama ve anlatabilme yeteneğine sahip
- Araştırmacı
- Bedenen sağlıklı (özellikleri gözleri ve elleri sağlam )
- Ekip içinde çalışabilen
- Düzenli sabırlı ve dikkatli kimseler olması gerekir.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Tekstil Laborantı / Tekstil Kalite Kontrol Teknisyeni genellikle laboratuvar ve işletme ortamında çalışır. Çalışma ortamı gürültülü olupvirgs havada lif tozları kimyasal madde buharları bulunabilir. Çalışırken tekstil makine kimya endüstri mühendisleri ve iş sahipleriyle etkileşim halindedir.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Tekstil Laborantı / Tekstil Kalite Kontrol Teknisyenleri kamu kuruluşları ile özel sektöre ait iş yerlerinde çalışabilirler. Tekstil fabrikalarının herhangi bir bölümünde (iplik dokuma örme boyavirgs baskı terbiye konfeksiyon kalite-kontrol laboratuvarı) ve test laboratuvarlarında çalışabilecekleri gibi kendi atölyelerini ve işyerlerini de açabilirler.

Ülke ekonomisinde önemli bir yer tutan ülkemizin gelişmiş bir sanayi dalı olan tekstil sektöründe meslek elemanlarının iş bulma olanakları oldukça yüksektir.
Ayrıca Gümrük Birliğine geçişin ve Avrupa Topluluğu ile bütünleşme çalışmaları doğrultusunda tekstil ürünlerinin uluslararası piyasalarda daha fazla yer alabilmesi için sektörün rekabet gücünün olması gerekmektedir. Bunun için kalitenin ve verimliliğin arttırılması gerekmektedir. Kaliteli üretim etkin bir kontrol mekanizması gerektirir. Bu nedenle tekstil kalite kontrol teknisyenlerine talep artacaktır.

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimivir anadolu kız teknik /anadolu kız meslek/kız meslek/kız teknik liselerinin Tekstil alanı Kalite Kontrol dalında verilmekte iken yeni uygulamaya göre meslek liseleri teknik liseler anadolu meslek liseleri ve anadolu teknik liselerinin Tekstil Teknolojisi alanı Tekstil Laborantlığı dalı ismiyle verilmeye başlanmıştır.
Ayrıca üniversitelerin veya özel kuruluşların açtığı kurslarda bu mesleğin eğitimi verilmektedir.
Yaygın meslekî ve teknik eğitim programları yoluyla da bu alan/dalda eğitim almak isteyenlere örgün eğitime denk mesleki eğitim verilebilmektedir.

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
- Meslek liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak
- Anadolu meslek ve anadolu teknik liselerine girebilmek için ise ilköğretim okullarının 6-7-8. sınıflarında yapılacak olan “Seviye Belirleme Sınavlarının” (SBS) sonucunavir yıl sonu ders ortalamaları ile belirlenen Yıl Sonu Başarı Puanının (YBP) eklenmesi ile elde edilecek olan yeterli Genel Orta Öğretim Yerleştirme Puanına (G-OYP) sahip olmak gerekmektedir.
- Ortaöğretim kurumlarında; ders yılı sonunda veya ortalama yükseltme sınavları sonucuna göre 10 uncu sınıfa geçen ve teknik liseye geçiş şartlarını taşıyanlar teknik lise programlarına geçiş için başvurabilir. Teknik lise programına geçmek isteyen öğrencilerden gerekli koşulları taşıyanların başvuru formları kurum müdürlüğünce onaylanarak ders kesiminden ortalama yükseltme sınavlarının bitimini izleyen beş iş günü içinde öğrencilere verilir. Teknik lise ve doğrudan alana kayıt yapılan programlar dışındaki mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında;
a) 10 uncu sınıfa geçen öğrenciler alan seçimi için ders kesiminden itibaren ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen onuncu iş günü çalışma saati bitimine kadar öğrenim görmek istediği meslek alanının bulunduğu kurum müdürlüğüne başvururlar.
b) Başvuru süresi sonunda öğrenciler Alana Yöneltme Tavsiye Formu ve Öğrenci Tercihlerini Değerlendirme ve Yerleştirme Formu kullanılarak belirlenen alana yerleştirme puanı esas olmak üzere tercih ettikleri alanlara göre sıralanırlar. Alana yerleştirmede ilgili alanın kontenjanı göz önünde bulundurulur. Bu puanlara göre yapılacak sıralama ile kontenjan kadar öğrencinin asıl ve yedek olmak üzere listeleri düzenlenir. Alana geçiş yapacak öğrencilerin kayıt-kabullerivir ağustos ayının üçüncü haftasında başlayıp ay sonuna kadar bitirilecek şekilde planlanır ve yıllık çalışma takviminde gösterilir.

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır. Ortak 9.sınıfın sonunda meslek lisesine geçiş yapan öğrencinin alanı belirlenir. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. sınıfta verilmektedir. 11. ve 12. sınıfta diplomaya götüren dala ait yeterlikleri içeren dersler yer almaktadır. 10. sınıfın sonunda bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar okulun donanımı öğretmen ve fizikî kapasitesi ile öğrencilerin mesleki yeterlikleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılır.
Eğitim süresince;
Ortak Dersler: Dil ve Anlatımvirs Türk Edebiyatı Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Tarih T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Coğrafya Matematik Fizik Kimya Biyoloji Sağlık Bilgisi Felsefe Yabancı Dil Beden Eğitimi Millî Güvenlik Bilgisi Trafik ve İlk Yardım Tanıtım ve Yönlendirme.
Alan Ortak Dersleri: Bilgi ve İletişim Teknolojisi Tekstil Teknolojisi Matematik Mesleki Gelişim Tekstil Lifleri
Dal Dersleri: İşletmelerde Beceri Eğitimi Tekstil Kimyası Laboratuvar Kimyası Genel Test Laboratuvarı Analitik Test Laboratuvarı Tekstilde Kalite Tekstilde Kontrol derslerini alırlar.

MESLEKTE İLERLEME
İstihdam edildikleri işyerlerinde başarılı olanlar kısım şefi müdür yardımcısı ve müdür düzeyine kadar ilerleyebilirler.
Daha önceki yıllarda meslek liselerinin tekstil alanı kalite kontrol dalından mezun olanlar ile yeni uygulamaya göre Tekstil Teknolojisi alanı mezunları istedikleri takdirde Halı ve Kilim Halıcılık Moda ve Tekstil Tasarımı Tekstil önlisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Ayrıca daha önceki yıllarda meslek liselerinin tekstil alanı kalite kontrol dalından mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan ÖSS’ye girip başarılı olmaları ve üniversitelerin Tekstil Öğretmenliği Tekstil Dokuma ve Örgü Öğretmenliği lisans programlarını; yeni uygulamaya göre Tekstil Teknolojisi alanı mezunları ise Tekstil Öğretmenliği Tekstil Dokuma ve Örgü Öğretmenliği Tekstil Terbiye Öğretmenliği lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.

BURS KREDİ VE ÜCRET DURUMU
İşletmelerde mesleki eğitim süresince yaşlarına uygun asgari ücretin % 30’undan az olmamak üzere ücret alırlar.
İşletmenin sağladığı diğer sosyal imkanlardan faydalanırlar
Hastalıkvirgs iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta edilirler; eğitimleri süresince muayene ve tedavi masrafları Sosyal Güvenlik Kurumunca karşılanır.
Meslek yüksek okullarında ise öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu'nca verilen öğrenci kredisinden faydalanabilirler.
Eğitim sonrası işe yeni başlayanlar asgari ücret tutarındavirgs tecrübeli elemanlar ise deneyime işteki performans ve pozisyonavirgs çalışılan yerin yapısı ve büyüklüğüne göre asgari ücretin en az 2-3 katı gelir elde edebilmektedirler.

DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili eğitim kurumları
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi
- Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi Bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube müdürlükleri.