Beden Dismorfik Bozukluğu
Ziyaretçi
Beden Dismorfik Bozukluğu
Harold 32 yaşındadır. Son üç yıl içinde sekiz tane estetik operasyon geçirir. (1) Sonunda Harold’un Estetik Cerrah olan doktoru, onu psikiyatrik kontrole göndermeye karar verir. Estetik operasyonların çoğu yüz bölgesine uygulanmıştır. Özellikle de burnuna ve gözlerine.
Psikiyatrik görüşmelerin başında Harold yaptıklarını savunan ve sorunu görmezden gelen bir tutum takınır. Vücudu ve yüzü ile aşırı, abartılı bir uğraşının olmadığını söyler. Satış elemanı olarak çalışmaktadır. Dolayısı ile görünümüne önem vermek zorundadır.
Daha sonraki görüşmelerde Harold kendini olduğu gibi anlatmaya karar verir. Günde 3 veya 4 saatini dış görünüşünü düşünerek geçirmektedir. Sık sık aynaya bakarak veya dış görünüşü hakkında düşünerek geçirdiği bu zamanların aslında verimsiz olduğunu kabul eder.Psikiyatri bilimi Harold’u bir hasta olarak ele alır.
Peki, son yıllarda giderek artan sayıda zamanlarını aynaların karşısında geçiren insanlar için ne demeli?Herkesi hasta bir insan olarak mı ele alacağız?
Bedenlerimiz nasıl olmalıdır? (2)
Erkeklerin:
1972 de %15 i
1997 de %47 si (The PsychologyToday /A.B.Devletleri)
2000 yılında %43 ü (Pope /A.B.Devletleri)
dış görünüşlerinden memnun değillermiş.
Magazin dünyasının örnek alınacak kişileri (ikonları ), film artistleri, spor dünyasının ünlü kişileri sürekli insanları bir imaj bombardımanına tutuyor. Herkese önerilen bu imaj; kusursuz erkek imajıdır.
Erkeklere medya tarafından cilalanmış, değiştirilmiş, gerçekçi olmayan, erişilmez bir kusursuzluk şeklinde lanse edilen vücutlar öneriliyor. Başarı ve mutluluğa ancak bu vücutlarla erişilecekmiş gibi bir hava yaratılıyor.
The Psychology Today’in anketine göre:
Erkeklerin
%63 ü karın bölgelerini beğenmiyor,
%45 i yeteri kadar kaslı olmadığını düşünüyor,
%38 i göğüs kafesinden memnun değil,
%17 i ise ideal kilolarına ulaşmak için hayatlarının son üç yılını harcamışlar.
2007 Mission Australia’ya göre:
29 000 genç Avustralyalı (11 – 24 yaş arası) ile yapılan anket sonucu şöyle:
Gençlerin % 32,3 vücut imajını en birincil mesele olarak ele almıştır. Ankete katılan gençler için vücut imajı sorunu, aile ile çatışma ve stresle başa çıkabilmeden daha önemlidir.
The 2008 National Youth Poll a göre; 5-20 yaş arası Avustralyalıların % 54 i vücut imajları ile ilgili endişesi vardır.
Vücudunun görüntüsüne “takma” (Beden dismorfik bozukluğu)
Eğer kişi bedeni ile abartılı bir şekilde ilgileniyorsa. Bu durum (Harold örneğinde olduğu gibi) bir hastalık olarak ele alınır.
Beden dismorfik bozukluğunda kişi, küçük bir kusuru çok abartır. Büyük bir sivilceyi, burnundaki hafif eğriliği, kulaklarının şeklini, saçlarının seyrek olmasını abartılı bir şekilde beğenmeyebilir. Bazı kişiler bir noktaya bazı kişiler birkaç noktaya birden takılabilir.
Kişi kendi ile o kadar çok uğraşır ki, sonunda günlük işlerini yapamaz hale gelebilir. Bu kişilerde depresyon, sosyal ilişkilerde şiddetli bir kaygı (sosyal anksiyete), takıntı hastalığı (obsesif kompulsif bozukluk) görülebilir.
Kişinin takıntısı bir süre sonra örneğin burnundan, gözlerine yer değiştirebilir. Dolayısı ile estetik cerrahi girişimleri bu kişiler için doyurucu olmayabilir.
Beden dismorfik bozukluğunun toplumda görülme oranı % 0,7 ile % 1,1 arasıdır.Ama bu oranlar dermatoloji (cilt) doktoruna giden hastalarda % 9 ile 12 yüksek rakamlara çıkabilir.Benzer şekilde estetik cerrahiye giden hastalarda da bu sayı % 6 ile 15 civarına çıkabilir.(3)
Beden dismorfik bozukluğu genellikle ergenlik döneminde başlar ve yıllarca tanı konmadan kalabilir. Bu bozuklukta mesleki, sosyal ve cinsel ilişkilerden kaçınma yaygın olarak gözlenir.
Erkekler, kadınlar ve beden imajı:
Beden dismorfik bozukluğu kadın ve erkeklerde eşit oranda görülür.Bu rahatsızlığa yakalanan erkek ve kadınlar farklı farklı belirtiler gösterirler. Erkekler kendi cinsel organlarında kusur bulmaya daha yatkın oluyorlar. Ayrıca vücutlarının yeteri kadar kaslı olmadığını düşünüyorlar.Kadınlar ise kilolarını çok önemsiyorlar. Kalçalar, göğüsler ve vücut kılları gibi vücut elemanlarına daha çok “takıyorlar”. (4)
Örnek olarak aldığım bu çalışmada (4) :
Beden imajını problemli olarak algılayan (Beden dismorfik bozukluğu olan);
Kadınların % 95 aşırı kilolu olduğunu düşünüyormuş.
Erkeklerin ise % 90 ı yeteri kadar kaslı olmadıklarını ve vücutlarının olması gerekenden daha ufak tefek olduğunu düşünüyormuş.(4)
Sen beni yanlış anladın!
Kızlar olabildiğince incelmek istiyorlar. Bir zamanlar sıska olarak küçümsenen vücutlar şimdi yüceltiliyor. Bazı kızların kendilerine yakıştırdıkları ideal kiloların, yapılan bazı araştırmalarda erkekler tarafından ideal bulunmadığı anlaşılıyor.
Yani bazı erkekler, bu kızların gereğinden çok zayıfladığını düşünüyor. (5)Yine bazı çalışmalarda, erkeklerin kadınların beğenisinden çok daha fazla kas yapmak için çalıştıkları anlaşılıyor.Aşırılıklar çağında yaşamıyor muyuz?
Estetik çılgınlığı (7)
Beden imajlarını “güzelleştirmek için” insanların toplu halde “estetik çılgınlığı” yaşamasını, bir de cerrahi operasyonlarının rakamları ile görelim:
(Amerika Birleşik Devletleri) 1992 1998 2002
Meme güçlendirme operasyonu 32607 132378 236888
Meme dikleştirme operasyonu 7963 31525 56822
Kadında meme küçültme 39639 70358 101526
Erkekte meme küçültme 4997 9023 14343
Kulak cerrahisi 6371 8069 39748
Burun estetiği 50175 55953 354327
Alın kaldırma 13501 36777 75638
Liposakşın (yağları vücuttan uzaklaştırma) 47212 172079 282876
İnsanlar kitleler halinde, artan sayılarda, cerrahın sihirli bıçağının altına uzanmak istiyorlar.Ruhun diriliği için vücutlar yeni şekiller alıyor.
Dr. Kubilay Boğoçlu
Psikiyatri Uzmanı
Kaynaklar:
1) Beauty and the Beast: Psychobiologic and Evolutionary Perspectives on Body Dysmorphic Disorder / By Dan J. Stein, MD, PhD, Paul D. Carey, MD, and James Warwick, MD / CNS Spectr. 2006 Jun;11:419-22.
2) To be Superman -The male looks obsession / Natalie Knoesen PhD (ve ark) / Australian Family Physician Vol. 38, No. 3, March 2009
3) Demographic Characteristics, Phenomenology, Comorbidity, and FamilyHistory in 200 Individuals With Body Dysmorphic Disorder /
Katharine A. Phillips, M.D., William Menard, B.A., Christina Fay, B.A., andRisa Weisberg, Ph.D./ Psychosomatics. 2005 ; 46(4): 317–325.
4) Gender similarities and differences in 200 individuals with body dysmorphic disorder / Katharine A. Phillips, William Menard, Christina Fay / Compr Psychiatry. 2006 ; 47(2): 77–87.
5) Do men find “bony” women attractive?:Consequences of misperceivingopposite sex perceptions of attractive body image / Rochelle L. Bergstrom, Clayton Neighbors, Melissa A. Lewis / Body Image 1 (2004) 183–191
6) Body Image Perception Among Men in Three Countries / Harrison G. Pope, Jr., M.D. (ve ark.) / (Am J Psychiatry 2000; 157:1297–1301)
7) Body image and cosmetic medical treatments / David B. Sarwer, Canice E. Crerand / Body Image 1 (2004) 99–111
Sponsorlu Bağlantılar
Psikiyatrik görüşmelerin başında Harold yaptıklarını savunan ve sorunu görmezden gelen bir tutum takınır. Vücudu ve yüzü ile aşırı, abartılı bir uğraşının olmadığını söyler. Satış elemanı olarak çalışmaktadır. Dolayısı ile görünümüne önem vermek zorundadır.
Daha sonraki görüşmelerde Harold kendini olduğu gibi anlatmaya karar verir. Günde 3 veya 4 saatini dış görünüşünü düşünerek geçirmektedir. Sık sık aynaya bakarak veya dış görünüşü hakkında düşünerek geçirdiği bu zamanların aslında verimsiz olduğunu kabul eder.Psikiyatri bilimi Harold’u bir hasta olarak ele alır.
Peki, son yıllarda giderek artan sayıda zamanlarını aynaların karşısında geçiren insanlar için ne demeli?Herkesi hasta bir insan olarak mı ele alacağız?
Bedenlerimiz nasıl olmalıdır? (2)
Erkeklerin:
1972 de %15 i
1997 de %47 si (The PsychologyToday /A.B.Devletleri)
2000 yılında %43 ü (Pope /A.B.Devletleri)
dış görünüşlerinden memnun değillermiş.
Magazin dünyasının örnek alınacak kişileri (ikonları ), film artistleri, spor dünyasının ünlü kişileri sürekli insanları bir imaj bombardımanına tutuyor. Herkese önerilen bu imaj; kusursuz erkek imajıdır.
Erkeklere medya tarafından cilalanmış, değiştirilmiş, gerçekçi olmayan, erişilmez bir kusursuzluk şeklinde lanse edilen vücutlar öneriliyor. Başarı ve mutluluğa ancak bu vücutlarla erişilecekmiş gibi bir hava yaratılıyor.
The Psychology Today’in anketine göre:
Erkeklerin
%63 ü karın bölgelerini beğenmiyor,
%45 i yeteri kadar kaslı olmadığını düşünüyor,
%38 i göğüs kafesinden memnun değil,
%17 i ise ideal kilolarına ulaşmak için hayatlarının son üç yılını harcamışlar.
2007 Mission Australia’ya göre:
29 000 genç Avustralyalı (11 – 24 yaş arası) ile yapılan anket sonucu şöyle:
Gençlerin % 32,3 vücut imajını en birincil mesele olarak ele almıştır. Ankete katılan gençler için vücut imajı sorunu, aile ile çatışma ve stresle başa çıkabilmeden daha önemlidir.
The 2008 National Youth Poll a göre; 5-20 yaş arası Avustralyalıların % 54 i vücut imajları ile ilgili endişesi vardır.
Vücudunun görüntüsüne “takma” (Beden dismorfik bozukluğu)
Eğer kişi bedeni ile abartılı bir şekilde ilgileniyorsa. Bu durum (Harold örneğinde olduğu gibi) bir hastalık olarak ele alınır.
Beden dismorfik bozukluğunda kişi, küçük bir kusuru çok abartır. Büyük bir sivilceyi, burnundaki hafif eğriliği, kulaklarının şeklini, saçlarının seyrek olmasını abartılı bir şekilde beğenmeyebilir. Bazı kişiler bir noktaya bazı kişiler birkaç noktaya birden takılabilir.
Kişi kendi ile o kadar çok uğraşır ki, sonunda günlük işlerini yapamaz hale gelebilir. Bu kişilerde depresyon, sosyal ilişkilerde şiddetli bir kaygı (sosyal anksiyete), takıntı hastalığı (obsesif kompulsif bozukluk) görülebilir.
Kişinin takıntısı bir süre sonra örneğin burnundan, gözlerine yer değiştirebilir. Dolayısı ile estetik cerrahi girişimleri bu kişiler için doyurucu olmayabilir.
Beden dismorfik bozukluğunun toplumda görülme oranı % 0,7 ile % 1,1 arasıdır.Ama bu oranlar dermatoloji (cilt) doktoruna giden hastalarda % 9 ile 12 yüksek rakamlara çıkabilir.Benzer şekilde estetik cerrahiye giden hastalarda da bu sayı % 6 ile 15 civarına çıkabilir.(3)
Beden dismorfik bozukluğu genellikle ergenlik döneminde başlar ve yıllarca tanı konmadan kalabilir. Bu bozuklukta mesleki, sosyal ve cinsel ilişkilerden kaçınma yaygın olarak gözlenir.
Erkekler, kadınlar ve beden imajı:
Beden dismorfik bozukluğu kadın ve erkeklerde eşit oranda görülür.Bu rahatsızlığa yakalanan erkek ve kadınlar farklı farklı belirtiler gösterirler. Erkekler kendi cinsel organlarında kusur bulmaya daha yatkın oluyorlar. Ayrıca vücutlarının yeteri kadar kaslı olmadığını düşünüyorlar.Kadınlar ise kilolarını çok önemsiyorlar. Kalçalar, göğüsler ve vücut kılları gibi vücut elemanlarına daha çok “takıyorlar”. (4)
Örnek olarak aldığım bu çalışmada (4) :
Beden imajını problemli olarak algılayan (Beden dismorfik bozukluğu olan);
Kadınların % 95 aşırı kilolu olduğunu düşünüyormuş.
Erkeklerin ise % 90 ı yeteri kadar kaslı olmadıklarını ve vücutlarının olması gerekenden daha ufak tefek olduğunu düşünüyormuş.(4)
Sen beni yanlış anladın!
Kızlar olabildiğince incelmek istiyorlar. Bir zamanlar sıska olarak küçümsenen vücutlar şimdi yüceltiliyor. Bazı kızların kendilerine yakıştırdıkları ideal kiloların, yapılan bazı araştırmalarda erkekler tarafından ideal bulunmadığı anlaşılıyor.
Yani bazı erkekler, bu kızların gereğinden çok zayıfladığını düşünüyor. (5)Yine bazı çalışmalarda, erkeklerin kadınların beğenisinden çok daha fazla kas yapmak için çalıştıkları anlaşılıyor.Aşırılıklar çağında yaşamıyor muyuz?
Estetik çılgınlığı (7)
Beden imajlarını “güzelleştirmek için” insanların toplu halde “estetik çılgınlığı” yaşamasını, bir de cerrahi operasyonlarının rakamları ile görelim:
(Amerika Birleşik Devletleri) 1992 1998 2002
Meme güçlendirme operasyonu 32607 132378 236888
Meme dikleştirme operasyonu 7963 31525 56822
Kadında meme küçültme 39639 70358 101526
Erkekte meme küçültme 4997 9023 14343
Kulak cerrahisi 6371 8069 39748
Burun estetiği 50175 55953 354327
Alın kaldırma 13501 36777 75638
Liposakşın (yağları vücuttan uzaklaştırma) 47212 172079 282876
İnsanlar kitleler halinde, artan sayılarda, cerrahın sihirli bıçağının altına uzanmak istiyorlar.Ruhun diriliği için vücutlar yeni şekiller alıyor.
Dr. Kubilay Boğoçlu
Psikiyatri Uzmanı
Kaynaklar:
1) Beauty and the Beast: Psychobiologic and Evolutionary Perspectives on Body Dysmorphic Disorder / By Dan J. Stein, MD, PhD, Paul D. Carey, MD, and James Warwick, MD / CNS Spectr. 2006 Jun;11:419-22.
2) To be Superman -The male looks obsession / Natalie Knoesen PhD (ve ark) / Australian Family Physician Vol. 38, No. 3, March 2009
3) Demographic Characteristics, Phenomenology, Comorbidity, and FamilyHistory in 200 Individuals With Body Dysmorphic Disorder /
Katharine A. Phillips, M.D., William Menard, B.A., Christina Fay, B.A., andRisa Weisberg, Ph.D./ Psychosomatics. 2005 ; 46(4): 317–325.
4) Gender similarities and differences in 200 individuals with body dysmorphic disorder / Katharine A. Phillips, William Menard, Christina Fay / Compr Psychiatry. 2006 ; 47(2): 77–87.
5) Do men find “bony” women attractive?:Consequences of misperceivingopposite sex perceptions of attractive body image / Rochelle L. Bergstrom, Clayton Neighbors, Melissa A. Lewis / Body Image 1 (2004) 183–191
6) Body Image Perception Among Men in Three Countries / Harrison G. Pope, Jr., M.D. (ve ark.) / (Am J Psychiatry 2000; 157:1297–1301)
7) Body image and cosmetic medical treatments / David B. Sarwer, Canice E. Crerand / Body Image 1 (2004) 99–111
