Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi ve ABC metodu

Bilişsel ve davranışsal terapiler Albert Ellis’in klasik ABC modelinden türemişlerdir (Ellis, 1962, 1997; Dryden, 2011, DiGiuseppe ve ark., 2014). Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi bunlardan biridir, Ellis’in kendi kuramıdır. Modelin açılımı ‘harekete geçiren’ bir olay veya durum , inanışlar (B), sonuçlar , inanışlarda değişimin gerçekleştirilmesi (D) ve rasyonel inanışlar (E) edinilmesi şeklindedir (Dryden, 2011).

Bu model RDDK’nin psikopatoloji ve genel olarak insan psikolojisine bakış açısını açıklamakta ve kuramın Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi olarak bilinen psikoteröpatik tedavi yöntemi süreçlerindeki uygulamarında kullanılır. Modelde inanışlar belirleyici rol üstlenir (Ellis, 1962, 1997, 2004; DiGiuseppe ve ark., 2014, Szentagotai & David., 2013).

Modele göre insanların ‘harekete geçiren’ bir olay veya durum karşısında, bu olay veya durum hakkında neye inandıkları (B) onların duygusal, davranışsal ve bilişsel sonuçlara götürür (Ellis, 1962; Dyden, 2011; Mahoney, M. 1977). İnanışlar (B), irrasyonel veya rasyonel olabilir. Eğer irrasyonel iseler sağlıksız, işlevsellikten uzak, uyumsuz, mantık dışı ve/veya gerçekle örtüşmeyen niteliktedirler (David, Schnur, & Belloiu, 2002; DiGiuseppe ve ark., 2014). Eğer Rasyonel inanışlar iseler sağlıklı, işlevsel, uyumlu, mantıklı ve/veya gerçekle örtüşen niteliktedirler (Lynn & Ellis, 2010). Bir başka rasyonel inanış niteliği ise şudur: rasyonel inanışlar ile değerlendirmede, istatistiksel olasılıklara uygun olarak olay ve durumlar değerlendirilir.

Yrd. Doç. Dr. Murat Artıran
Sorularlapsikolojim