Alkanlar (Parafin Hidrokarbon)

Parafin hidrokarbon olarak da adlandırılan alkan, doymuş bir hidrokarbondur. Genel formülü CnH2n+2 olan bileşikte C bir karbon atomu, H bir hidrojen atomu ve n, bir tamsayıdır. Parafinlerin önemli olan bileşenleri arasında doğal gaz ve petrol sayılabilir. Molekül başına 5'ten az karbon atomu içeren parafinler genellikle oda sıcaklığında gaz halindedir, 5 ila 15 karbon atomuna sahip olanlar genellikle sıvıdır ve molekül başına 15'ten fazla karbon atomuna sahip olan düz zincirli parafinler katıdır. Dallı zincirli parafinler ise daha yüksek bir oktan sayısına sahiptir. Hidrokarbonlar su ile karışmaz, ama saf alkolde, eter ve asetonda çözünürler. Tüm parafinler renksizdir.

Alkanlarda Açık ve Kapalı Formül

Alkanlarda karbon sayısı arttıkça kapalı formülleri aynı fakat açık formülleri farklı bileşiklerle karşılaşılır. Örneğin kapalı formülü C4H10 olan bir alkan, tüm karbon atomlarının düz bir zincir şeklinde birbirine tek bağla bağlandığı Alkan olabileceği gibi dallanmış bir alkan da olabilir.

Bu bağlamda karbon sayısı üçten daha fazla olan alkanlar düz zincirli ve dallanmış olarak sınıflandırılır.

n-alkanlar olarak da bilinen düz zincirli alkanlar homolog seriye sahip bileşiklerdir. Bunların molekül formülleri tekrar eden '-CH2-' grubu parantez içine alınarak daha kısa bir şekilde gösterilebilir. Örneğin n-pentan, CH3 (CH2)3 CH3, n-heksan ise CH3 (CH2)4 CH3 şeklinde yazılabilir. İlgili yazılış biçimi özellikle uzun zincirli alkanlar için uygundur.

Alkanların kapalı formülleri incelenirse hidrojen sayısı ile karbon sayısı arasında bir bağlantı olduğu görülür. Bu bağlantıdan yararlanarak alkanlar için genel bir formül türetilebilir. Buna göre alkanların genel formülü CnH2n+2 biçiminde ifade edilebilir (formüldeki n: 1,2,3...vb sayma sayılarıdır).

BAKINIZ Parafin Nedir? Özellikleri ve Kullanım Alanları Hakkında