İbrahim Alâaddin Gövsa

(d. 1889, İstanbul - ö. 29 Ekim 1949, Ankara)
ansiklopedi ve biyografi çalışmalarıyla tanınan Türk eğitimci ve yazar.

Trabzon vilayeti mektupçusu Filibelizade Mustafa Asım Bey’in oğludur. Ortaöğrenimini Vefa ve Trabzon idadilerinde tamamladı. 1910’da İstanbul Hukuk Mektebi’ni bitirdi. Bir süre Adliye Nezareti’nde memurluk ve Trabzon Sultanisinde edebiyat öğretmenliği yaptı. 1913’te psikoloji ve pedagoji öğrenimi için devlet bursuyla İsviçre’ye gönderildi. Cenevre Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü ve Jean-Jacques Rousseau Enstıtüsü’nü bitirdi.

1916’da Türkiye’ye dönerek İstanbul Darülmuallimini’nde psikoloji ve pedagoji öğretmenliği, üç yıl da müdürlük yaptı. 1926’da Maarif Vekâleti Talim ve Terbiye Dairesi üyeliğine seçildi. Sivas (1927-31) ve Sinop (1931-35) milletvekili olarak TBMM’de bulundu. 1935’te Maarif Vekâleti müfettişi oldu. 1936’da İstanbul milletvekili seçildi ve bu görevi 1946’ya değin sürdü. 1941’de hazırlık çalışmalarına katıldığı ve sonradan Türk Ansiklopedisi adını alan İnönü Ansiklopedisinin genel sekreterliğini 1945’e değin yürüttü.

Edebiyat çalışmalarında da bulunan Gövsa, önceleri Fecr-i Ati topluluğuna katıldı; sanatın amacı konusunda görüş ayrılığına düşünce bu gruptan ayrıldı. Daha sonra Milli Edebiyat akımı içinde yer aldı. Araştırma çalışmalarına ağırlık vermeye başladığı 1940’a değin şiir yazmayı sürdürdü. Çocuk Şiirleri (1913), Güft ü Gû (1913), Çanakkale İzleri (1926) gibi şiir, Şen Yazılar (1927) adlı mizah, Nazif ten Hâmid’e Ahiretten Mektuplar (1932) adlı manzum mizah ve Acılar (1941) gibi hem şiir, hem düzyazı kitapları yayımladı.

Çocuk ve ilk gençlik psikolojisi ve pedagojisi alanlarındaki çalışmalarını İlk Gençlik Hakkında Ruhiyat ve Terbiye Tetkikleri (1921), Bediî Terbiye (1925), Çocuk Ruhu (1926), Ruhiyat ve Terbiye (1929) adlı yapıtlarında topladı. Cumhuriyet dönemi biyografi ve ansiklopedi çalışmalarının öncülerinden olan Gövsa’nın bu alandaki başlıca yapıtları Süleyman Nazif (1933), Meşhur Adamlar (1933-38, 4 cilt), Kâşifler ve Mucitler 11939), Elli Türk Büyüğü (1940) ve Türk Meşhurlan Ansiklopedisidir (1946). Ayrıca 1949’a değin Resimli Yeni Lügat ve Ansiklopedinin (1947-54, 5 cilt) ilk üç cildini (“lakerda” maddesine kadar) hazırlamıştır.