Oratoryo
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Orkestra eşliğinde solo sesler ve korolar tarafından söylenen dinî beste. İlk oratoryolar, Orta Çağ'daki mystery (gizem) oyunlarından kaynaklandı. Bunlar, kostüm, dekor ve diğer dramatik ögeler kullanılarak sahneleniyordu. 16. yüzyılda ortaya çıkan misterio (dinî konuları işleyen karşılıklı diyaloglardan oluşan oyun türü), oratoryonun gerçek kökenidir. Bilinen ilk oratoryo, 1600'de Emilio del Cavaliere'nin bestelediği "Rappresentatione di Anima et di Corpo" (Ruh ve Bedenin Temsili) adlı yapıttır. İtalyanca ve Lâtince, ilk oratoryolarda kullanılan başlıca dillerdi. Lâtince giderek etkinliğini yitirdi ve hemen her dilde oratoryolar yazılmaya başlandı. Oratoryo bir tarz olarak gerçek niteliğine 17. yüzyılda İtalya'da kavuştu. Giacomo Carissimi ve Alessandro Scarlatti gibi sanatçılar oratoryo besteciliğinin ustalarıydı. Aynı dönemde Alman Heinrich Schütz, kısa zamanda İtalya'dakinden çok daha yetkin örnekler veren Alman oratoryo geleneğini oluşturdu. Daha sonra HŠndel, oratoryo türünün önemli örnekleri arasına giren birçok yapıt verdi. 19. yüzyılda önemli oratoryo örnekleri ortaya çıkmadı. 20. yüzyıldaysa, "Kral Davut" (1921) adlı yapıtıyla Honegger, "Oidipus Rex" (1927) adlı yapıtıyla da Stravinsky, önemli oratoryo bestecileri arasına girdiler.
