Amilaz
MsXLabs.org & Ana Britannica & MORPA
Amilaz, bitkilerde bulunan nişastayı, bir disakkarit olan maltoza katalizleyen enzimdir. İnsanlarda, tükürük bezleri ve pankreasta salgılanır. Besinlerin çiğnenmesi sırasında nişastayı ve öteki büyük karbonhidrat moleküllerini daha basit maddelere parçalar. Alfa amilaz canlı organizmalarda çok bol bulunan bir enzimdir. İnsanın ve memeli hayvanlardan birçoğunun sindirim sisteminde, biri pityalin adıyla bilinen ve tükürük bezlerinde üretilen; öbürü amilopsin adıyla bilinen ve pankreas tarafından incebağırsağa salgılanan iki alfa amilaz önemli rol oynar. İnsandaki pityalin ve amilopsin enzimleri tükürük ve pankreas salgısından yalıtılarak incelenmiş ve birbirlerinden farklı olmadıkları anlaşılmıştır.
Pityalin ağızda besinlerle karışarak nişasta moleküllerini parçalamaya başlar. Gerçi besinler ağızda kısa bir süre için kalır,ama pityalinin etkisi midede daha birkaç saat kadar sürer. En sonunda yüksek asitli mide salgıları besinlere karışmış olan pityalini etkisiz hale getirir. Pityalinin sindirim üzerindeki etkisi midedeki asit miktarına, midenin boşalma hızına ve besinlerin mide asitleriyle karışma oranına bağlıdır. En iyi koşullarda,besinlerle alınan nişastanın hemen hemen yarısı midedeki sindirim sırasında pityalin tarafından maltoza parçalanabilir.
Besinler incebağırsağa geçtiğinde, geri kalan nişasta molekülleri de amilopsin tarafından parçalanarak maltoza dönüştürülür. Pankreas salgıları onikiparmakbağırsağına döküldüğünden, nişasta sindiriminin çoğu incebağırsağın bu ilk bölümünde gerçekleşir. İlk aşamada maltoza indirgenen nişasta molekülleri en sonunda glikoz molekülleri de bağırsak çeperlerinden hızla emilerek kana karışır. Onikiparmak bağırsağının çeperlerindeki hücreler tarafından yakalanan maltoz molekülleri, bu hücrelerin salgıladığı enzimler aracılığıyla parçalanır. Bazen amilaz grubundan sayılan bu bağırsak enzimleri grubunun aslında maltaz olarak kabul edilmesi daha uygundur. Beta amilazlar mayalarda, küflerde, bakterilerde ve bitkilerin özellikle tohumlarında bulunur. Bu enzimler, dokumaların nişastamsı haşıllama maddelerinden temizlenmesinde ve tahıl tanelerinin mayalanabilir şekerlere dönüştürülmesinde kullanılan diyastaz adlı karışımın temel bileşenidir.
Son düzenleyen Safi; 6 Mayıs 2016 01:00
