Şah Cihan (1582 Lahor - 1666 Agra)
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Hindistan'da kurulmuş olan Gurkanlı Devleti hükümdarıdır. Asıl adı Hürrem'dir. Ercüment Banu (Mümtaz Mahal) ile evlendi. Marataların Dekkan'daki ayaklanmasını bastırdı (1616). Bundan dolayı babası Cihangir tarafından "Şah Cihan" unvanı verildi. İkinci Dekkan Seferi'nde ağabeyi Hüsrev'i öldürttü (1620). Safevî Hükümdarı Şah Abbas'ın saldırısı üzerine (1622) Dekkan'dan geri çağrıldı, ancak bazı koşullar öne süren Şah Cihan, babasına karşı ayaklandı. Dört yıl süren çatışmalardan sonra babasından özür dilemek zorunda kaldı ve bağışlandı. Babası ölünce (1627), tek kardeşi Şehriyar'ı da öldürttü ve Gurkanlı tahtına oturdu. Özbeklerin Kabil Kuşatması'nı kırdı (1628). Bundelkent racasını ve Afgan Beyi Han Cihan Ludi'yi ortadan kaldırdı. Darur Kalesi'ni ele geçirdi (1631) ve Nizamşahlar ülkesine girdi. 1632'de Nizamşahların başkaldırmaları üzerine, başkentleri Devletabad'ı ele geçirdi ve Nizamşahlar Devleti'ne son verdi (1633). Adilşahlar ve Kutupşahlar da Gurkanlı egemenliğini kabul etti. 1638'de İran'dan Kandehar'ı aldı. Özbekler ile giriştiği savaşlardan yararlanan İran 1648'de bu kenti geri aldı. Başkaldıran Kutupşahlar ve Adilşahlar yeniden egemenlik altına alındı. Taht kavgasında üstün gelen oğlu Evrengzib, Şah Cihan'ı tutuklattı (1658). Şah Cihan ölünceye dek Agra Sarayı'nda kaldı. Döneminin en önemli yapıtı, karısı için yaptırdığı ünlü Tac Mahal türbesidir.
