Şanzıman
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Motorlu taşıtlarda moturun yükünü azaltarak aracın çeşitli hızlarda yürümesini sağlayan dişli kutusu, vites kutusu. İçinde, özel olarak düzenlenmiş dişliler ve bu dişlilerin birbirine uygun biçimde geçmesini sağlayan yardımcı parçalar bulunur. Şanzıman, motordan gelen dönme hareketini itici tekerlekleri döndüren şafta aktaran bir aygıttır. Dişlilerindeki diş sayıları, düşük viteslerde motordan gelen devir sayısını azaltıp böylece şafta, dolayısıyla tekerleklere daha fazla güç aktaracak biçimde düzenlenmiştir. Taşıtlarda hız ve motor devir sayısı arttıkça vites büyültülerek motor devriyle şanzımanın çıkış devri yani şafta aktarılan devir sayısı arasında uyum sağlanır. İleri viteslerin en büyüğünde dişliler devreden çıkar, şanzıman devir sayısını azaltmadan hareketi iletir. Bu duruma "prizdirek" de denir.
