Arama

Şanzıman Nedir?

Güncelleme: 13 Eylül 2012 Gösterim: 5.853 Cevap: 1
Mira - avatarı
Mira
VIP VIP Üye
13 Eylül 2012       Mesaj #1
Mira - avatarı
VIP VIP Üye
Şanzıman
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Sponsorlu Bağlantılar

Motorlu taşıtlarda moturun yükünü azaltarak aracın çeşitli hızlarda yürümesini sağlayan dişli kutusu, vites kutusu. İçinde, özel olarak düzenlenmiş dişliler ve bu dişlilerin birbirine uygun biçimde geçmesini sağlayan yardımcı parçalar bulunur. Şanzıman, motordan gelen dönme hareketini itici tekerlekleri döndüren şafta aktaran bir aygıttır. Dişlilerindeki diş sayıları, düşük viteslerde motordan gelen devir sayısını azaltıp böylece şafta, dolayısıyla tekerleklere daha fazla güç aktaracak biçimde düzenlenmiştir. Taşıtlarda hız ve motor devir sayısı arttıkça vites büyültülerek motor devriyle şanzımanın çıkış devri yani şafta aktarılan devir sayısı arasında uyum sağlanır. İleri viteslerin en büyüğünde dişliler devreden çıkar, şanzıman devir sayısını azaltmadan hareketi iletir. Bu duruma "prizdirek" de denir.

theMira
Mira - avatarı
Mira
VIP VIP Üye
13 Eylül 2012       Mesaj #2
Mira - avatarı
VIP VIP Üye
Şanzıman
MsXLabs.org & Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sponsorlu Bağlantılar

Şanzıman; motordan, baskı balata (Kavrama) yolu ile aldığı hareketi istenilen tork değerinde, şaft veya diferansiyele ileten aktarma organıdır. Fransızcadaki anlamı "değişim kutusu"dur. Dilimize sadece "şanjman" sözcüğü alınmış ve "şanzıman" şeklinde değişikliğe uğrayarak Türkçeleşmiştir.

Şanzımanın Görevleri

  • Döndürme momentini arttırarak aracın kalkışını sağlamak. (1.vites)
  • Araç dururken motorun çalışır vaziyette kalmasını sağlamak. (boş vites)
  • Yol ve trafik durumuna göre araca en uygun olan hızı ve torku (momenti) sağlamak.
  • Hızlanmanın sağlanması ve geçirilen uygun vites ile yüksek hızlarda dahi ekonomik sürüşün mümkün kılınması.
  • Aracı ileri geri hareket ettirmesi.
Şanzımanlar ikiye ayrılır;
  • Düz şanzıman (Düz vites, manuel vites) [Debriyajlı (Baskı, balata) sistemler]
  • Otomatik şanzımanlar (Tork konvertörlü)
Şanzımanın Bakımı
Vites kutusunun içerisinde yan tapa seviyesinde dişli yağı bulunmalıdır. Yağ numarası araçların teknik özelliklerine göre farklılık arz eder; kullanma klavuzu tavsiyesine uyulmalıdır. Araçlarda vites kutusu çıkışına irtibatlı olan kilometre teli ile kilometre göstergesine kumanda edilir.Bazı yeni model araçlarda kilometre bilgisi ABS sisteminden okunur. Belirli sürelerde vites kutusunun ön ve arka kısımlarında yağ kaçağı olup olmadığı kontrol edilmelidir. Yağ kaçağı varsa araç servise götürülmelidir.


Şanzımanın Ana Elemanları

  • Giriş mili (Priz direk)
  • Ana mil
  • Grup mili
  • Dişli grupları
  • Geri vites dişlisi (Boş dişli)
  • Kayıcı mil
  • Sekromencler (Her vites dişlisi için)
  • Vites çatalı (Her vites dişlisi için)

theMira