Uyuklama – Sürekli Uyku Durumu (Hipersomni, Somnolans)

Genellikle öğle yemeğinden sonra bir uyku bastırır ve biraz şekerleme yapma isteği duyarız. Yemek sonrası salgı­lanan bazı hormonlar (özellikle serotonin) bizi rahatlatır. Bu uyuklama hissi doğal bir istektir. Organizmanın normal bir tepkisidir. Ancak bunların dışında, önü alınamaz şe­kilde bir uyku eğilimi de hissedilebilir. Gün içinde anormal olarak uyuma isteği duymak, uyuşukluk ve uyuklama his­setmek, uygun olmayan zamanlarda, uygun olmayan yer­lerde ve durumlarda uykuya dalmak şeklinde görülen bu rahatsızlığa somnolans (uyuklama) adı verilir. Genellikle yorgunluktan farklı olarak bir uyku sorunu olduğu düşü­nülmelidir. Ayrıca depresyon, kaygı (anksiyete), stres ve sıkıntının da uykuya eğilimi arttırdığı bilinmektedir. As­lında bu tür uyku eğilimi, psikolojik zorlanmalarda ortaya çıkan yorgunluk ve tepkisizlik ile paraleldir. Bir şekilde organizma kendisini zorlayan etkenlere karşı korunma me­kanizması işletmektedir ve tepkisiz kalarak tehlikeye (daha fazla zorlanmaya) girmemektedir. Bu durumun nedenleri arasında istemli olarak uyuma isteği duyulması, kullanılan bazı ilaçlar (sakinleştiriciler, uyku ilaçlan, alerji ilaçları), uyku bozuklukları (uyku apnesi sendromu ve narkolepsi) sorumlu tutulmaktadır. Neden ne olursa olsun çözüm bu­lunması gerekir. Ciddi bir sağlık durumu söz konusu olabilir.
Şişmanlık (obezite), karın içi organ büyüklüğü ve yağ­lanma fazlalığı ile beraber olduğunda göğüs boşluğundaki akciğerlerin havalanmasını engelleyebilir. Bozulmuş solu­num mekaniği ile hipovantilasyon (düşük sayıda ve az nefes alma) oluşur. Bu durumla ilgili uyuklama sorunu için kilo vermek yararlı olabilir.
Hekimin daha detaylı bir tanı için muayenesindeki sor­gusunda yöneltebileceği bazı sorular şunlardır:

Uyku düzeni:
·İyi uyuyabiliyor musunuz? (Sık sık uykudan uyandığınız oluyor mu?)
·Ne kadar uyuyorsunuz? (Her zamanki uyku süreniz ka­dar mı uyumaktasınız?) Horluyor musunuz?
·Uykudayken nefesinizi tuttuğunuz (nefesinizin kesil­diği) anlar oluyor mu? Eğer oluyorsa sabahlan dinç kalkabiliyor musunuz?
·Bu ne kadar sıklıkla oluyor?

Ruhsal durumunuz:
·Kendinizi depresyonda hissediyor musunuz?
·Kaygılı ve stresli misiniz?
·Sıkıntılı mısınız?

Diğer sorular:
·İlaç kullanıyor musunuz? Hangileri? (Özellikle sakin­leştiriciler.)
·Uyuklamayı gidermek için herhangi bir şey yaptınız mı? (Uyanık kalmak için uyarıcı kullanmak, çok kahve tüketmek gibi.)
·Bu uygulama işe yaradı mı?
·Başka ne gibi belirtiler ve yakınmalar var?
·Hekim, sorulardan yola çıkarak tanıya yönelmek ama­cıyla bazı ayrıntılı incelemeler isteyebilir, uyku laboratua­rında analizlerden yararlanılabilir.