MURAT III
(1546 Manisa-1595 İstanbul)
Osmanlı padişahı.
II. Selim'in oğludur. Dedesi Kanunî zamanında Akşehir ve Manisa sancakbeyliği yaptı. Babasının ölümü üzerine de padişah oldu (22 Aralık 1574). İlk iş olarak beş kardeşini boğdurttu. III. Murat devri, Osmanlı düzeninin bozulmaya başladığı sıralara rastlar. Uzun süren savaşlar iktisadi durumu sarstı. Devletin idaresi çoğu kapıkulu kökenli devlet adamlarının elindeydi. Bunlarsa artık kendi çıkarlarıyla Avrupalıların çıkarlarını birleştirmişlerdi. Çoğu Avrupa devletlerinin elçilerinden büyük rüşvetler almakta ve buna karşılık Avrupalılara büyük çıkarlar sağlamaktaydılar.
Nitekim 1535 yılında Fransa'ya verilen ilk kapitülasyonlardan sonra, III. Murat zamanında 1580 yılında aynı nitelikte kapitülâsyonlar İngiltere'ye de verildi. III. Murat devrinin önemli siyasî ve askerî olayları Osmanlı-İran, Osmanlı-Avusturya, Osmanlı-Portekiz mücadeleleridir. 1578'de başlayan, Osmanlı-İran savaşları Osmanlı Devleti'nin başarısıyla sona ermiş, 1590 yılında Osmanlıların ele geçirdiği yerlerin Osmanlılarda kalması şartıyla barış yapılmıştı. Osmanlı-İran savaşlarının sona ermesinden bir süre sonra Avusturya ile savaşlar başladı (1593).
Savaşın ilk iki yılında bazı kaleler Osmanlılara geçmekle birlikte kesin bir sonuç alınamadı. III. Murat bu savaşlar devam ederken öldü. III. Murat devrinin diğer bir önemli olayı, Fas'ta 1578 yılında Kasr'ül Kebir veya Vadi's Seyil denilen yerde Osmanlı-Fas müşterek ordusunun, Portekiz kralının komuta ettiği bir Portekiz ordusunu yenilgiye uğratması ve bu savaşta Portekiz kralının ölmesidir. Portekiz bu savaşla uğradığı sarsıntıyı atlatamamış, bir süre sonra İspanya tarafından ilhak edilmiştir. Bu zaferle birlikte Osmanlıların Kuzey Afrika'daki egemenliği bir süre için daha da sağlamlaşmış oldu.
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Osmanlı Padişahları - Sultan Üçüncü Murad