Üye Ol
Giriş
Hoş geldiniz
Misafir
Son ziyaretiniz:
02:39, 1 Dakika Önce
MsXLabs Üye Girişi
Beni hatırla
Şifremi unuttum?
Giriş Yap
Ana Sayfa
Forumlar
Soru-Cevap
Tüm Sorular
Cevaplanmışlar
Yeni Soru Sor
Günlükler
Son Mesajlar
Kısayollar
Üye Listesi
Üye Arama
Üye Albümleri
Bugünün Mesajları
Forum BB Kodları
Your browser can not hear *giggles*...
Your browser can not hear *giggles*...
Sayfaya Git...
Cuma, 03 Mayıs 2024 - 02:39
Arama
MaviKaranlık Forum
Üçlü Birlik (Teslis) İnancı Nedir?
-
Tek Mesaj #5
_EKSELANS_
Kayıtlı Üye
20 Ağustos 2013
Mesaj
#5
Kayıtlı Üye
Teslis (Üçleme)
MsXLabs.org & Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kutsal Teslis; solda oğul (İsa), sağda baba, yukarda ise kutsal ruh
Teslis
, Arapça kökenli bu sözcük (Ar. تَثْلِيثٌ; fakat dînî kavram olarak ثالُوثٌ kelimesi kullanılmaktadır.) Hristiyan inancındaki üçleme. Türkçede Teslis adının yanı sıra
Üçleme
[kaynak belirtilmeli] veya
Kutsal Üçlük
[kaynak belirtilmeli] olarak da çevirilir, üç ilahî varlığı içeren akideleri tanımlayan bir ifadedir. Farklı din ve mitolojilerde farklı kökenlere, özelliklere ve anlayışlara sâhip farklı teslisler bulunmakta ve bunların çoğunun kendi bütünlüklerinde özel isimleri vardır. Hint din ve mitolojisindeki 'Trimurti' gibi. Bugün Türkçede 'teslis' dendiğinde sıklıkla Hıristiyanlıktaki 'Teslis' akla gelse de, daha genel bir anlama sahiptir. Hıristiyanlık inancında Baba, Oğul (İsa) ve Kutsal Ruh (Ruh-ul Kuds)'dan meydana gelen Tanrı kavramıdır.
Teslislere şu an varlığını sürdüren inanç sistemlerinde rastlandığı gibi (örneğin Hinduizm ve Hıristiyanlık), bugün var olmayan antik dinî inanç ve mitolojilerde de rastlandığı olur. Teslislerin ortak bir geçmiş kültürü işaret ettiğine dair çeşitli hipotezler olsa da, bunların hiçbirisi kabul edilen bilimsel kuramlar değildir. Bununla birlikte arkeolojik ve tarihî bulgular komşu kültürlerde bulunan veya aynı topraklarda ardışık dönemlerde ikamet etmiş topluluklardaki teslislerin arasında bir benzerlik, etkileşim ve belki nedensel bağlantı olabileceğini düşündürmüştür.
Hristiyan teolojisine göre bu üçlü birlik birbirinden ayrılmaz ve tek bir Tanrı'nın birbirini tamamlayan farklı yansımaları olarak görülür. Bu açıdan monoteist teoloji çizgisindedir. Diğer İbrahim çıkışlı tektanrılı dinler (İbrahimî dinler) Yahudilik ve İslâm ise teslis inancını reddeder.
Tarihçesi
Teslisteki teslis, kişiler (hypostasa) ve cevher gibi kavramlar İncil'de yoktur. Bu doktrine temel olarak gösterilen bazı İncil âyetleri vardır. Mesela İsa'nın İncil'de havarilerine dini yayma emrini içeren
“ Bu nedenle gidin, bütün ulusları öğrencilerim olarak yetiştirin; onları Baba, Oğul ve Kutsal Ruhun adıyla vaftiz edin. (Mt 26, 19) „
ayetine dayanmaktadır. Ama "İsa şöyle karşılık verdi: «En önemlisi şudur: `Dinle, ey İsrail! Tanrımız olan Rab tek Rab'dir."(Mar12:29) ayetine hristiyan alimleri net bir açıklama getiremez. Yunancadan gelen trias kelimesini Baba, Oğul ve Kutsal Ruh için ilk kez kullanıldığını M.S. 2. yüzyılın ikinci yarısında Hristiyanlığın savunucusu Atina'lı Atenagoras'da görüyoruz.
“ Onlar [Hristiyanlar] Tanrı'yı ve Kelimetullâh'ı, Oğul'un Baba'yla birliğini, ortaklığını, Rûh'un ne olduğunu, bu teslisin, yâni Rûh'un, Oğul'un ve Baba'nın birliğini ve bunların üçünü birbirinden neyin ayırdığını bilirler. „
The Holy Trinity(Kutsal Teslis) flamen Hendrick van Balen'nın eseri
Mısır Teslisi; sağda Horus, ortada Osiris ve solda İsis
Batı kilisesinde teslis kelimesi, bu yazıdan birkaç onyıl sonra Tertullianus tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Bunun için Latincedeki tres (üç) ve unitas (birlik) kelimelerinden yeni bir kelime olan trinitası üretmiştir. Hukukçu olan Tertulianus, iş hayâtındaki kavramları dîne aktararak Roma Hukûku'ndan alınmış ifâdeleri dîne almıştır. Baba, Oğul ve Kutsal Ruh için personae (şahıslar - hukuktaki taraf için kullanılmaktadır), üçünün birliği için substantia (cevher) kelimeleri gibi. O zaman dînî kavramlara eklenen bu kelimelerle Hristiyan teslîsi ifâde edilecek olursa Tanrı cevherde birdir, fakat monarchia, yâni hükmetmede üç şahıs vardır. Bugünkü Avrupâi dillerde persona ile karıştırılmaması için personae yerine Yunancadan alınan hypostasa (gerçek, huy, varlık, kişisel tabiat) kelimesi tercih edilmektedir.
Târihte Hrisityan İncili'ni kabul eden cemaatlerin çoğu, teslis doktrinine uymuşlardır. Hem batılı (katolik ve protestanlar), hem de doğulu (ortodoks, monofizit ve nestoriyen) kiliselerin hepsi, M.S. 4. yüzyılın sonundan îtibâren teslisi savunmuşlardır.
Hıristiyanlık içinde de teslis inancını reddeden ve Îsâ'nın hem tanrısal, hem de insânî doğasına karşı çıkan akımlar, târih boyunca ortaya çıkmıştır. Bu akımları ortaya çıkaran önemli felsefî akım Kuzey İtalya'dan gelen aydın dönem Hümanizm'dir. Bu yeni düşünce akımıyla Bunlardan bazı mezhepler şunlardır:
Hür İncil Cemaati
Hristiyan Bilimi
Mormonlar
Sosinianizm
Tanrı'nın yedinci gününün cemaati,
Üniteryanizm
Yehova Şâhitleri
Ayrıca teslisi kabul eden dînî cemaatlerde bu doktrine karşı tek tük de olsa bu cemaatlerin din adamlarınca incille bağdaşmadığı görüşleri ileri sürülmüş ve sürülmektedir. Meselâ Alexander Hislop, Adolph Ernst Knoch veya Karl-Heinz Ohlig gibi.
Teslisin çeşitleri
Değişik zaman ve dînî sistemlerdeki teslisler şunlardır:
Bâbil geleneği:
Birinci üçlük: Anu (Gök tanrısı), Enlil (Yer, hava ve fırtına tanrısı), Ea (Irmaklar tanrısı).İkinci üçlük: Sin (Ay tanrısı), Şamaş (Güneş tanrısı), İştar (Bereket tanrıçası - Tammuz'un eşi-sevgilisi)Şeytan üçlüğü: Labartu - Labazu - Ahatsu,
Guatemala geleneği: Bitol – Alom - Quhalom,
Kelt geleneği: Teutates - Taranis - Esus,
Peru geleneği: Paçakamak - Kon - Virakoça,
Eski Mısır geleneği: İsis – Osiris – Horus,
Dogon geleneği: Nommo die-nommo tityayne-o nommo,
Hitit geleneği: Teshup - Hepatu - Sharruma,
İndo-aryen geleneği: Mitra – İndra – Varuna,
Mitanni geleneği: Mitrassil – İndar – Uruvanassel,
Sabiî geleneği: Hibil - Şitil - Anuş,
Etrüsk geleneği: Tinia - Uni - Minerva,
Grek ezoterizmi: Phanes - Ouranos - Kronos,
Grek mitolojisinde Silene (Selene) - Hekate - Artemis,
Eski İran’ın Ehli Hak geleneği: Güneş’in efendileri olan üç kardeş ilah,
Orta Asya geleneği:Gök Tanrı-Kara Han-Ülgen,
Bektaşi/Alevî geleneği: Hak-Muhammed-Ali,
Sümer ve İskandinav tradisyonlarında ve neo–platonizm’de de bu tür üçlü ilah gruplarına rastlanır.
BEĞEN
Paylaş
Paylaş
Cevapla
Kapat
Saat: 02:39
Hoş Geldiniz Ziyaretçi
Ücretsiz
üye olarak sohbete ve
forumlarımıza katılabilirsiniz.
Üye olmak için lütfen
tıklayınız
.
Son Mesajlar
Yenile
Yükleniyor...