Çevre ile ilgili çalışmalar yapmış Osmanlı padişahı kimdir?

CEVRECI SULTAN "FATIH"

Büyük fetihten iki yil sonrasiydi. Istanbul'un ilk sehremini Hizir Bey'i yanina alarak devamli sehri dolasan Sultan Mehmet, bir bahcivanin topladigi ayrik otlarini küfeler icinde Halic'e attigini gördü. Atini o tarafa sürerek :
Bu ne günah istir efendi!diye gürledi. Derya kimindir ki, bu zebile feda edersiniz?
Padisah'in hiddetini görünce bahcivanin beti benzi ucmustu. Titriyordu. Sultan Mehmet, bir daha üsteledi. Söyle, kimindir bu derya?
Sizindir devletlim!
Hayir!
Kulunuzu bagislayin, sürc-ü lisan ettim. Önce Cenab-i Hak'kin, sonra siz Efendimizindir.
Hayir!
Bahcivan ne diyecegini sasirmisti. Basi önde, gözleri yerde, baska cevap bulamiyordu.
Sultan Mehmet : Bak a efendi! diye devam etti. Bu derya önce Cenab-i Hak'in, sonra da devlet-i Aliye'nindir. Bu zebili bu deryaya dökmekle, devletin malina halel getirdigini farketmez misin?
Sonra, yanindaki Hizir Bey'e döndü: Efendi Hazretleri! Fermanimiz odur ki, bundan sonra her kim bu deryaya fena ederse, kendine pek fena edecegini elbette biledir!...
Saraya dönünce yayinlanan fermanla, deryadir diye ne Halic'e, ne baska bir kiyidan su güzelim denize tek cöp bile atilamaz olmustu.
Ama, ya sonra?....


FATIH SULTAN MEHMET'IN CEVRE ILE ILGILI VAKFI
Ben ki Istanbul'un fatihi abd-i âciz Fatih Sultan Mehmet;
Bizatihi alin terimle kazanmis oldugum akçelerimle satin aldigim Istanbul'un Taþlik mevkiinde kâin ve malûmu'l-hudud olan 136 bas dükkânimi asagidaki sartlar muvacehesinde vakfi sahih eylerim. söyle ki: Bu gayrimenkulâtimdan elde olunacak nemalarla, Istanbul'un her sokagina ikiser kisi tayin eyledim. Bunlar ki, ellerindeki bir kap içerisinde kireç tozu ve kömür külü oldugu halde, günün belirli saatlerinde bu sokaklari gezeler. Bu sokaklara tükürenlerin tükrükleri üzerine bu tozu dökeler ki, yevmiye yirmiþer akçe alsunlar. Ayrica on cerrah, on tabip ve üç de yara sarici tayin ve nasp eyledim. Bunlar ki, ayin belli günlerinde Istanbul'a çikalar; bilâistisna her kapuyu vuralar ve o evde hasta olup olmadigini soralar; var ise ve sifasi orada mümkün ise sifâyâb olalar. Degil ise, kendilerinden hiçbir karsilik beklemeksizin Dârülaceze'ye kaldirilarak orada salâh buldurulalar.



FATIH SULTAN MEHMET HAN

Fatih Sultan Mehmed Han Hazretleri, uzun boylu, dolgun yanakli, kirmlzi, beyaz tenli, kivrik burunlu, kollari adaleli ve kuvvetli bit padisahti. Devrinin en büyük ulemasindan birisi idi. Yedi tane yabanci lisan bilirdi. Âlim, Sâir ve sanatkârlari toplar ve onlarla sohbetten çok hoslanirdi. Gayet sogukkanli ve cesurdu. essiz bir kumandan ve idareci idi. Yapacagi isler hususunda, en yakinlarina bile hiç birsey sizdirmazdi.

Fatih Sultan Mehmed'in ömrü seferlerle geçti. Yikilmaz diye bilinen Bizans'i yikti. Ìstanbul'u fethetti.

Ayasofya kilisesini cãmiye çevirdi. Kiyamete kadar cãmi olarak kalmasini istedigi bu muhtesem mâbed için ,mükemmel bit vakfiye yazdirtti. (Basvekâlet Arsivi Tapu Defterleri No: 20, 27, 167, 251) 1127 sene kilise, 481 sene de cãmi olarak kullanilan Ayasofya, 1934'de müze haline getirildi.

Hz. Fatih, Enez'i, Galata ve Kefe'yi Osmanli topraklanna dahil etti. Limni, Ìmroz, Semendirek, Taçoz, Bozcaada ve Bosdan'i aldi. Belgradi muhasara ettigi zaman çarpismaya bizzat katildi. Alnindan ve dizinden ciddi sekilde yaralandi. 1458'de Mora'yi kismen, bir sene sonra da Sarbistan'i tamamen aldi. 1461'de Amasya'yi ve Ísfendiyar Ogullari Beyligini Osmanli topraklarina dahil etti. Trabzon Rum lmparatorlugunu ortadan kaldirdl. 1462'de Romanya, Yayçe ve Midilli'yi aldl. 1463 senesinde Papa'nin büyük gayretleri ile toplanan ve savasa katilan herkesin alti aylik günahinin affolunacagi ilân edilen 20 devletin katildigi bir haçli ittifaki ile 16 sene savastl. 1463'de Bosna'yl fethetti ve Hersek'i de tabiiyeti altina aldi. 1466'da Konya ve Karaman'i aldi. Arnavutlugu tamamen Osmanli topraklanna katti. 1470'de Agriboz'u aldl. Uzun Hasan'i Otlukbeli savasinda kesinlikle yendi. Zafer Sükranesi olarak kirkbin esiri salivererek, hürriyetlerine kavusturdu. 1476'da Bogdan'i Osmanh topraklanna katti. Otuz sene içinde tam yirmibes seferi bizzat kendisi idare etti. 900.000 bin kilometrekare olan topraklanm 2.214.000 kilometrekareye çikardi.

Fatih Sultan Mehmed, Venedikliler tarafindan tertiplenen tam ondört suikastten kurtuldu. Son suikastten ise kurtulamadi. Venedikliler, bu büyük hükümdari, aslen bir yahudi olan Maesto Jakopo isimli bir doktor vasitasiyle zehirleterek öldürmeye muvaffak oldular. Tarihçi Babinger'e göre bu suikastçi doktor, Yakup Pasa ünvani ile sarayin doktorlari arasinda bulunuyordu.

1481 Mayisinin üçüncü günü yine bir sefere çikmisken, Gebze'de ordugâhinda Persembe günü vefat etti. Papa, Büyük Hakanin ölümünde tam üç gün üç gece bütün kiliselerin çanlanni çaldirtarak sevinç ayinleri yaptirdi. Hz. Fatih 49 sene bir ay bes gün yasadi. Ìki imparatorluk,, dört krallik ve onbir prenslik yikan büyük hükümdarin cenaze namazini Fatih Camiinde Seyh Muslihiddin Mustafa Vefa Efendi Hazretleri kildirdi. Türbesi Fatih Camii yanindadir. (Allah rahmet eylesin.)

Hz. Fatih, Müslüman Türk Milletine yapmls oldugu büyük hizmetlerle, dünyanm en büyük hükümdarlarindan birisi oldugunu isbat etmistir. Ìstanbul gibi, cihanin bir incisi olan, bu muhtesem beldeyi Türk Milletine kazandirmistir. Yapmis oldugu çalismalar ile, memleketinde büyük çapta bir imar hareketini gerçeklestirmistir. Bugünün üniversitesi olan (Fatih Külliyesi)ni 1470 senesinde tamamlamis, lstanbul'u fethettigi zaman 8 tane kiliseyi camiye çevirmis, etrafindaki papaz odalarini da medrese yapmistir. Aynca bir çok Anadolu kasabasinda da medreseler yaptirmistir.

Hz. Eyyûb El - Ensârî'nin (r.a.) kabri Fatih zamaninda kesfedildi. Delâil-i Hayrat müellifi Seyh Sülevman Cezulî ve Allame Ali Kusi Fatih devrinde vefat ettiler.

Erkek cocukalari: Mustafa, Ikinci Beyazit,Cem, Korkut.

Kizi: Gevherhan Hatun [/b]