İşletmelerin hukuki sorumlulukları nelerdir?

HUKUKİ YAPILARINA GÖRE İŞLETMELER

Sponsorlu Bağlantılar
İşletmeler hukuki biçimlerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılarak inceleme konusu yapılmaktadır.

· Tek Kişi İşletmeleri
· Şirketler ( Ortaklıklar )
o Adi Şirketler
o Ticaret Şirketleri
§ Kişi Şirketleri
· Kolektif Şirketler
· Komandit Şirketler
§ Sermaye Şirketleri
· Anonim Şirketleri
· Limited Şirketleri
· Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketler
o Kooperatifler

· TEK KİŞİ İŞLETMELERİ

Tek kişi işletmeleri en basit, en eski ve uygulamada en çok görülen işletme biçimidir. İşletmenin tek sahibi vardır. Bu nedenle işletme sahibi işletme faaliyetleri konusunda her türlü kararı alır, uygular ve denetler. Ortaya çıkabilecek işletme riskleri tümüyle kendisine aittir.

· ŞİRKETLER

Ortak ekonomik amaç ve çıkarları gerçekleştirmek, ya da belli bir ekonomik amaç ve çıkarın gereği olarak birden çok kişilerin emek ve sermayaelerini bir araya getirmeleriyle kurulan işletmelere şirket denir.
Bir ortaklığın varlığından söz edilebilmesi için aşağıdaki niteliklerin bulunması gereklidir.

· Ortaklığı oluşturan kişiler birden fazla olmalıdır. Bu kişiler gerçek veya tüzel kişi olabilir. Bu kişilere ortak, hissedar, şerik veya pay sahibi denir.
· Ortak bir amacın bulunması gereklidir.
· Ortak amaca ulaşabilmek için ortaklar arasında bir anlaşma bulunmalıdır.
· Şirketin amacına ulaşabilmesi için ortaklarının mal ve emeklerini sermaye olarak şirkete getirmelidir.

Yukarıda açıklanan niteliklere sahip olan işletmeler Borçlar Kanununda “adi ortaklıklar ” olarak incelenirler. Bunların dışında Ticaret Kanunu da kimi ortaklık türlerini ve onların çalışmalarını düzenler. Bu şirketlere ise “ ticaret şirketleri “ denilmektedir. Bu nedenle , hukuki yapıları açısından şirketler ikiye ayrılırlar.

1. ADİ ŞİRKETLER : İki veya daha çok kişinin bir araya gelerek iş
Yapması durumlarında adi şirket söz konusu olmaktadır. Borçlar kanununa göre her ortak para, alacak veya başkaca mal veya emek olarak da bir sermaye koymakla yükümlüdür. Şirket sözleşmesi yazılı ya da sözlü olabilir. Bu tür şirketlerin tüzel kişilikleri yoktur.
Adi şirketin kuruluşu kanınca bir şekle bağlanmıştır. İster gerçek, ister tüzel kişi olsun, ortakların şirket kurmak konusunda anlaşmalarıyla şirket kurulmuş olur. Adi şirketlere Borçlar Kanununun 520 – 541 arasındaki maddeleri uygulanır.
Kazanç veya zarar ortaklar arasında daha önceden belirtilen oranlarda veya eşit olarak dağıtılr. Bütün ortaklar şirketin yönetiminde yetki sahibidir. Ancak bu yetki bir veya birkaç ortağa, ya da dışarıdan seçilecek birine devir edilebilir. Üçüncü kişilere karşı ortaklar sınırsız ve zincirleme sorumludur. Kuruluş anlaşmasının aksine bir hüküm yoksa, ortaklardan birinin ölmesi ile ortaklık sona erer.
Adi şirketi ticaret ortaklıklarından ayıran en önemli özellikler şunlardır.

· Adi şirketin tüzel kişiliği yoktur.
· Adi şirketler borçlar kanununun hükümlerine tabidir.
· Adi şirket ticaret siciline şirket olarak kayıt olmaz
· Adi şirket bir ticaret ünvanı almak zorunda değildir..

2. TİCARET ŞİRKETLERİ : Çalışmaları Türk Ticaret Kanununun
hükümlerine göre düzenlenen ortaklıklara “ticaret şirketleri” denilir.Ticaret şirketleri kendi aralarında ;
§ Kişi Şirketleri
§ Sermaye Şirketleri

2.1. KİŞİ ŞİRKETLERİ : Ortak ekonomik bir çıkar veya çıkarların
Gereği olarak sayısı belli kişilerin kurdukları ve sorumlulukları kişisel olan ortaklıklara kişi şirketleri denir. Ortakların sayısı genelde azdır ve ortaklığın devri de oldukça zordur. Kişi şirketlerinde ortakların hepsi uygun görmeden ortaklık payı başkalarına satılmaz veya devir edilemez. Şirketten ayrılan bir ortağın şirket ilişkilerinden dolayı üçüncü kişilere olan sorumluluğu bir süre daha devam eder.

2.1.1. KOLLEKTİF ŞİRKET : Türk Ticaret Kanununa göre, ticari
Bir işletmeyi bir ticaret ünvanı altında çalıştırmak amacıyla gerçek kişiler arasında kurulan, ortakların her birinin şirket alacaklılarına karşı sınırsız sorumlu olduğu ortaklıklara kollektif şirket denir.
Şirketin yönetiminden her ortak sorumludur. Kuruluş anlaşmasında aksine bir hüküm yoksa, diğer ortakların rızası olmadan ortaklıktan çıkılamaz. Aynı şekilde şirkete yeni bir ortağın alınması için tüm ortakların rızası olmalıdır.
Kolektif şirketlere yalnızca gerçek kişiler ortak olabilir. Ortaklar, kar veya zararı eşit olarak ya da daha önce kuruluş anlaşmasında belirtilen oranlarda bölüşebilirler.

2.1.2. KOMANDİT ŞİRKET : Kolektif şirketin bir çeşiti olup,
Ortaklardan bir veya birkaçının sorumluluğu sınırlı değildir. Diğer ortakların sorumlulukları, şirkete katıldıkları sermaye miktarı ile sınırlıdır. Sorumlulukları sınırsız olan ortaklar “ komandite ortak” , sınırlı olanlar da “ komanditer ortak “ denir
Komandite ortakların gerçek kişiler olması gereklidir. Komanditer ortaklar ise gerçek veya tüzel kişi olabilir. Komandit şirketler komandite ortaklar tarafından yönetilirler. Komanditer ortaklar yıl sonunda hesaplarını denetleyebilirler ve kardan sermayeleri oranında pay alırlar

İşletmelerin hukuki sorumlulukları nelerdir?

Benzer Konular

Benzer Konular

MsXLabs Üye Girişi

İşletmelerin hukuki sorumlulukları nelerdir?

Benzer Konular

Benzer Konular