Osmanlı Donanması veya Donanma-yı Hümâyûn, Osmanlı Deniz Kuvvetleri.
Konu başlıkları
Beylik Dönemi [değiştir]
Bir minyatürde Osmanlı kadırgası.
1070'li yıllarda Anadolu'da Türk Denizciliği'nin ilk ismi Çaka Bey İzmir'de donanmasını kurmuş, daha sonra ise kızını Kılıçarslan ile evlendirmiştir.
Osmanlı Devleti'nin denizcilikle ilgilenmeye başlaması İzmit ve Gemlik taraflarının, daha sonra da Karesi ilinin alınması ile başlamaktadır. Karesi Beyliği gemilerinden faydalanılarak, Rumeli'ye geçen Osmanlı, 1390 yılında Gelibolu'da önemli bir tersane yapmıştır.
Saruhan, Aydın ve Menteşe beylikleri gibi denizde kıyısı olan beylikler, Osmanlı Devleti'nin idaresine girince, onların tersanelerinden de istifade edilmişti.
İmparatorluk Dönemi [değiştir]
Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı donanması 1543'te Fransa, Toulon limanında. Matrakçı Nasuh'un minyatürü.
Yıldırım Bayezid zamanında büyük bir gelişme gösteren Osmanlı donanması, Sakız ve Eğriboz adaları ile Yunanistan'ın doğusuna akınlarda bulunmuştu.
Fatih Sultan Mehmed İstanbul'u alıp, burayı Akdeniz'den gelecek bir tehlikeye karşı müdafaa için, Çanakkale Boğazı'nı tahkim ederken, donanmaya da önem verdi.
Osmanlı Devleti, 27 Eylül 1538'de Barbaros Hayreddin Paşa'nın, Preveze Zaferi ile karadaki hakimiyetinin yanısıra deniz hakimiyetini de elde etmiştir.
Dağılma Dönemi Osmanlı Donanması [değiştir]
İnebahtı Deniz Savaşı'ndan
Ana madde: Dağılma Dönemi Osmanlı Donanması İmparatorluk son dönemlerine gelirken özellikle Abdülaziz döneminde güçlenen Osmanlı donanması II. Abdülhamit döneminde gerekli ilgiyi görmediğinden çağın gerisinde kalmış, bu açığı kapatmak için Almanya, melek Fransa veya İngiltere'den satın alınan gemiler ile takviyeler yapılmıştır.
Savaş gemisi inşaası [değiştir]
Osmanlı savaş gemileri, Gelibolu ve İstanbul tersaneleri ile, ihtiyaç halinde Karadeniz, Marmara ve Akdeniz sahillerindeki birçok iskele ve mevkide yapılırdı.
İstanbul Teknik Üniversitesi özellikle mühendislik alanında eğitim veren dünyanın ilk yüksek öğretim kurumu kuruldu.(Mühendishane-i Bahr-i Hümayun - Deniz Harp Okulu'nun ilk ismidir sonradan Teknik Üniversite burdan doğmuştur).
Haliç Tersaneleri [değiştir]
Ana madde: Haliç Tersaneleri Haliç Tersaneleri, Kasımpaşa’dan Hasköy yönüne doğru Haliç, Camialtı ve Taşkızak Tersanelerini kapsar.
Fatih Sultan Mehmet tarafından 1455 yılında kurulan Tersane-i mire günümüzde Haliç Tersaneleri adıyla anılmaktadır.
Beyoğlu İlçesi, 916 Ada, 1. Parselde tapuya kayıtlı hepsi tarihi yapıda 3 havuzu, 3 atölye binası, kapı ve çeşmesiyle 550 yıllık sanayi mirası niteliği taşımaktadır.
Deniz askerinin harp sınıfı [değiştir]
Bir minyatürde Osmanlı kalyonu.
Komutanı "Kaptan Paşa" olarak adlandırılan deniz askerleri Tersane Halkı ile Harp Sınıfından oluşan Tersane Ocakları denen ocaktan oluşurdu. Tersane Kethüdası ve Tersane Ağası'da deniz askerlerinin büyük rütbeli komutanları idi. Sonraları Kapudane-i Hümâyun adını alan birincisi Kaptan Paşa'nın yardımcısı, ikincisi ise yokluğunda vekalet eden komutan idi.
Levendler
Tımar ve zeamet kişilerid
Tayfalar
Forsalar
Kalyoncu sınıfı 17. yüzyıl sonunda eklenmiştir.
FİLOLAR [değiştir]
Osmanlı Donanmasının bölümleri:
Merkez
Hint Donanması
Süveyş Donanması
Basra Donanması
Karadeniz Donnanması
Akdeniz Donanması
Osmanlı'nın deniz savaşları [değiştir]
Sapienza Deniz Savaşı
İstanbul'un fethi
Sapienza Deniz Savaşı (1499)
Preveze Deniz Savaşı
Cerbe Deniz Savaşı
Kıbrıs Savaşı
İnebahtı Deniz Savaşı
Koyun Adaları Savaşı
Çeşme Faciası
Navarin Deniz Savaşı
Çanakkale Deniz Savaşları
Ünlü Osmanlı Denizcileri [değiştir]
Ana madde: Kaptan-ı Derya'ların listesi
Gedik Ahmet Paşa
Oruç Reis
Salih Reis
Gedik Ahmet Paşa
Seydi Ali Reis
Kemal Reis
Burak Reis
Turgut Reis
Barbaros (Hızır) Hayrettin Paşa
Piyale Paşa
Kılıç Ali Paşa
Piri Reis
Cezayirli Gazi Hasan Paşa
Küçük Hüseyin Paşa
Mezomorto Hüseyin Paşa