İş ne demektir?

İş Nedir ?
İş kelimesi, günlük hayatta çok kullanılan ve çok geniş kapsamlı bir kelimedir. Fiziksel anlamda işin tanımı tektir. Şöyleki
Bir F kuvveti herhangi bir cisme etki ettiğinde cisim kuvvet doğrultusunda
D x kadar yol almış ise iş yapmıştır.Bir kuvvet daima bir harekete sebep olabilir mi? Üzerinde çalıştığınız masaya bastırın veya odanızın duvarını kuvvetlice itiniz. Masa veya duvar hareket edebilir mi? Hayır edemez. Çünkü biz masayı veya duvarı ittiğimizde hissetmesekte aynı kuvvetle bir tepki kuvveti alırız. Bu nedenle duvar veya masa hareket etmediği için iş yapılmamış olur.
Fiziksel anlamda iş yapıla bilmesi için cisim mutlaka yer değiştirmesi gerekir aksi halde iş yapılmamış olur.
Burada F ile D x yolunun paralel olması gerekir. Eğer F kuvveti yola paralel değilse işi yapan kuvvet F kuvvetinin yola paralel olan Fx bileşenidir.
W = Fx . D x dir. Fx = F . cosa dır.İş = Kuvvet x Yol
W = F .DX
W= İş
F= Kuvvet
DX= Alınan yol


Örnek: 100 newtonluk bir kuvvetin etkisiyle beton bir blok 1,5 m hareket ettiriliyor. Yapılan iş nedir?

Çözüm : iş= kuvvet x yerdeğiştirme
W= F.x
W= 100 N . 1,5m
W= 150 N.m = 150 Joule

SORU: iş kelimesi hakkında siz ne düşünüyorsunuz? Hangi durumlarda iş yapılmış olur?

CEVAP:

Buzdolabına kuvvet uygulayarak onun yerini değiştirdiğimizde bir iş yapmış oluruz. Ancak aynı dolaba kuvvet uyguladığımız hâlde onun yerini değiştiremiyorsak yorulduğumuz hâlde bir iş yapmış sayılmayız. Buna göre aşağıdaki resimlerden hangisinde bir iş yapıldığını söyleyebiliriz?

İş yapmış olabilmemiz için uyguladığımız kuvvetin yönü ile cismin aynı yönde yer değiştirmiş olması lazımdır. Buna göre kapı hareket ederken iş yapmış oluruz. 2. durumda kapı kuvvet sonucu yer değiştirme olmayınca iş yapmış olmayız.




SORU: Hangi durularda daha çok iş yapılır?

CEVAP:
Yapılan işin büyüklüğü, cisme uygulanan kuvvetin büyüklüğüne ve cismin yer değiştirme mesafesine bağlıdır.
inşaat ustası, aşağıda görülen birinci resimde yerden aldığı bir tuğlayı; ikinci resimde ise iki tuğlayı duvarın üstüne koymaktadır. Tuğlalar her iki resimde de aynı yüksekliğe konulmaktadır. iki tuğla, bir tuğladan iki kat daha ağırdır. Dolayısıyla iki tuğlayı kaldırmak için uygulanan kuvvet, bir tuğlaya kaldırmak için uygulanan kuvvetin iki katıdır.Bu sebeple yapılan iş de iki kat fazladır.

..................................................

a) İş Yapılmayan Durumlar :
• Ayakta duran kişi.
• Elindeki çantayı sallamadan tutan çocuk.
• Elindeki çantayı sallamadan yürüyen çocuk.
• Halteri tutan halterci.
• Yazı yazan öğrenci.
• Duvarı iten kişi.
• Kamyonu iten ama hareket ettiremeyen kişi.
• Uyuyan kişi.
• Kitap okuyan kişi.
• Ders çalışan kişi.
• Konuşan kişi.
• Problem çözen öğrenci.
• İtilen kapının açılmaması.
• Kitabı alıp rafa koyan öğrenci.

b) İş Yapılan Durumlar :
• Merdivenlerden tuğla taşıyan işçi.
• Merdivenlerden elindeki çantasıyla çıkan kişi.
• Halteri kaldıran halterci.
• Taksiyi iten ve hareket ettirebilen kişi.
• Çantasını yerden kaldıran öğrenci.
• Küçük kağıt parçasını üfleyerek hareket ettiren kişi.
• Karda kızağın çekilmesi.
• Ağaçtan meyvelerin toplanması.
• Bisiklet sürülmesi.
• Çekilen kapının açılması.
• Kitapları elinde taşıyarak yürüyen öğrenci.
• Belirli yükseklikten bırakılan cismin yere düşmesi

iş
isim
1 . Bir sonuç elde etmek, herhangi bir şey ortaya koymak için güç harcayarak yapılan etkinlik, çalışma:
"İş bittikten sonra denize karşı sigara içilir."- S. F. Abasıyanık.
2 . Bir değer yaratan emek.
3 . Birinden istenen hizmet veya birine verilen görev:
"Şimdi Mısır'a memuru olduğum bankanın bir işi için geldim."- Ö. Seyfettin.
4 . Sanayi, ticaret, tarım, maliye vb. alanlara ilişkin ekonomik etkinliklerin bütünü:
"İşler durgun."- .
5 . Kamu yararına yapılan işler:
"Güvenlik işleri."- .
6 . Herhangi bir yere düzen verici, günlük yaşayışı sağlayıcı her türlü çalışma:
"Bu evin işi çok."- .
7 . Geçim sağlamak için herhangi bir alanda yapılan çalışma, meslek:
"Sonunda bir iş buldum."- S. F. Abasıyanık.
8 . Ticari anlaşma, alışveriş.
9 . Herhangi bir maksatla kurulan düzen:
"İşlerini bırakmışlar, dükkânlarını kapamışlar, akın akın şehri terk edip gidiyorlardı."- Y. K. Karaosmanoğlu.
10 . Bazı deyimlerde "yarar, çıkar" anlamında kullanılan bir söz:
"O, işini bilir. Bu, benim işime gelmez."- .
11 . Yapılan şey, davranış:
"Yoksullara yardım etmekle çok iyi bir iş yaptım."- .
12 . Nakış, örgü, makrome gibi elde yapılan şey:
"Komşu kadın elindeki işini dizine bırakıp geline döndü."- M. Ş. Esendal.
13 . Emek, işçilik, ustalık:
"Bu örtü, işi ağır bir örtüdür."- .
14 . İşlem:
"İşimi görmediler."- .
15 . Bir kimseye özgü olan görüş, anlayış:
"Bu, bir zevk işidir."- .
16 . Yetenek:
"Demek bende daha iş varmış ki ilin öğretmeni seçtiler."- M. İzgü.
17 . mecaz Sorun, konu, mesele, maslahat:
"Etrafın gülüşmeleri arasında iş anlaşıldı."- H. C. Yalçın.
18 . mecaz Gizli neden veya maksat:
"Çoktandır köylünün şurada burada yayıp gezeceği ehemmiyetli bir iş, bir keramet gösterememişti."- R. H. Karay.
19 . fizik Bir kuvvetin uygulanma noktasını hareket ettirirken harcadığı güç:
"Erg, jul, kilogrammetre, vatsaat, kilovatsaat iş ve enerji birimleridir."- .

İş

Bir kuvvetin, uygulama noktasını hareket ettirmesiyle oluşan ve enerjinin bir tür açığa çıkışı demek olan fiziksel olay. İş, kuvvetin uygulama noktasının, kendi doğrultusunda katettiği mesafeyle çarpımına eşittir. İş, W ya da w simgesiyle gösterilir. Birimi joule'dür.

MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi