Nobel Ödülleri
27 Kasım 1895 tarihli ve 30 Aralık 1896 yılında Stockholm’ de açıklanan vasiyetnamesiyle Alfred Nobel tarafından kurulan Nobel ödülleri, insanlığa hizmet edenleri ödüllendirmek amacını taşır. Nobel’ in servetinin yıllık geliri beş eşit parçaya ayrılmıştır. Bu parçaların birincisi fizik, ikincisi kimya, üçüncüsü fizyoloji veya tıp alanında en önemli icadı yapan kişiye; dördüncüsü edebiyat alanında en soylu ve en içten ideali örnek alarak meydana getirdiği eserin yazarına, beşincisi de halklar arasında kardeşliğin gerçekleştirilmesi, sürekli orduların ortadan kaldırılması veya sayısının azaltılması, barış kongrelerinin yapılması ve yaygınlaştırılması için en çok çalışan kişilere verilir. Başta beş dalda verilen ödüllere 1968 yılında İsveç Bankası Alfred Nobel anısına bir de “İktisat ödülü” ekledi. Bu ödüllerin dağıtılmaya başlaması 1901 tarihine denk gelmektedir ve günümüze kadar sürmüştür.
Fizik ve Kimya ödülleri İsveç Akademisi, Tıp ve Fizyoloji ödülleri Stockholm Karolin Enstitüsü, Edebiyat ödülü Stockholm akademisi, Barış ödülü de Norveç Storting’i tarafından seçilen beş kişilik bir komisyon tarafından dağıtılır.
Kaynak:
Nobel Ödülleri www.nobelprize.org http://nobelpeaceprize.org/
Kimler Aday Olabilir:
http://nobelpeaceprize.org/en_GB/nomination_committee/who-can-nominate/ Alttaki metin Türkçeye çevrilmiştir:
Kim aday sunabilir?
150 ve 200 farklı aday arasında her yıl Nobel Barış Ödülü'ne aday alınır. Ödülü giderek küresel hale geldiği için bunların sayısı giderek arttı. Zaman zaman birkaç bin arkasında nominators ve aynı adayı olabilir.
Kim, daha sonra, Barış Ödülü'ne aday olabilir?
Bu aşağıdaki kategorilerden birine denk düşen bir kişi tarafından gönderilen ise Nobel Vakfı kanunlarına göre, bir aday geçerli kabul edilir:
Ulusal meclislerin üyeleri ve devletlerin hükümetleri
Uluslararası mahkemelerin üyeleri
Üniversite rektörleri, sosyal bilimler, tarih, felsefe, hukuk ve ilahiyat profesörleri, barış araştırma enstitüleri ve dış politika enstitü müdürleri
Nobel Barış Ödülü verildi kişiler
Nobel Barış Ödülü verildi kuruluşların Yönetim Kurulu Üyeleri
Norveç Nobel Komitesi aktif ve eski üyeleri; (1 Şubat sonra Komitesi ilk toplantısında en geç sunulacak Komite üyeleri tarafından teklif)
Norveç Nobel Komitesi Eski danışman
Nobel Komitesi, söz konusu yılın Şubat 1'den alınan veya daha sonra herhangi bir posta damgalı aday bazda seçim yapar. Süre uymayan aday normalde gelecek yıl değerlendirme yer almaktadır. Nobel Komitesi üyeleri sürenin bitiminden sonra Komitesi ilk toplantısında gibi geç kendi aday teslim alma hakkınız vardır.
Komite, kendisi aday isimlerini duyurmak değildir. Bugüne kadar yılki ödül alacak olarak önceden spekülasyonlar bazı isimleri ürün yukarı olarak, bu adaylığı arkasındaki kişi ya da kişiler tarafından söndürüldü sırf tahmin ya da bilgi olarak belirtilir. Nobel Komitesi'nin aday veri tabanında yer alan bilgiler elli yıl sonrasına kadar açıklanmayacaktır.