MAĞARACILIKTA KULLANILAN MALZEMELER
Mağaracılıkta kullanılan malzemenin türünün mağara tipine göre değişmesine karşın, mağaracılık yapmak isteyen birinde bulunması gereken olmazsa olmaz iki malzeme vardır. Baret ve aydınlatma. Hayati önem taşıyan başka malzemeler de vardır ancak, öncelikle bu ikisi değerlendirilmelidir.
BARET
Baret, takan kişinin başını, dar ve alçak geçitlerde oluşabilecek darbelerden olduğu kadar, yukardan düşebilecek nesnelerden de korur. Mağarada kullanılması gereken en önemli malzemelerdendir. İyi bir baret hafif ve dayanıklı olmalı, siperliği bulunmamalı, ortopedik ve yeterince havalandırma delikleri olmalı, üstünde alın feneri ve karpit lambasının takılabileceği yuvalar bulunmalıdır.
AYDINLATMA
Mağarada aydınlatma hayati önem taşır. Mağaracılık yapan herkes, ekibin ve kendisinin güvenliğini riske atmamak için, iyi bir aydınlatmaya sahip olmalıdır. Mağarada ana aydınlatma gerecini karpit lambası oluşturur. Bunun yanı sıra yedek olarak, pilli alın ve el fenerleri de kullanılır.
KARPİT LAMBASI
Karpit, suyla birleştiğinde hızla tepkimeye giren ve asetilen gazı çıkaran, sıkça kullanıldığı için bulunması kolay ve ucuz bir malzemedir. Karpit lambası asetilen gazını yakarak ışık verir. Asetilen alevi parlak ve rüzgara oldukça dayanıklıdır. Karpit lambalarında genellikle suyun ve karpitin konulduğu iki ayrı bölüm bulunur. Ayarlanabilen bir musluk yardımıyla su karpit üzerine damlar ve asetilen gazı çıkar. Hortum yardımıyla memeye gelen gaz yanarak parlak bir ışık çıkarır. Karpit lambaları aşağıdaki özellikleri nedeniyle mağarada tercih edilir.
" Uzun ömürlüdür. Bir doldurmada 6-8 saat yanar.
" Çalışmak için yalnızca suya gereksinim duyar. Genellikle mağarada su bulmak dış dünyadan daha kolaydır.
" Parlak ve homojen ışık verir.
" Ağırlık / verim oranı oldukça düşüktür.
" Yedek karpit, su sızdırmaz bir kapta taşımak koşuluyla, rahatça taşınabilir.
" Hava akımlarının yönünü ve oksijen varlığını gösterir.
Piyasada bulunan madenci ve balıkçıların kullandığı karpit lambaları, ağır olmalarına karşın hazneleri geniştir ve ucuzdur. Mağaracılığı yoğun olarak yapanlar, Petzl in Ariane-Aceto ikilisini tercih etmelidir.
Karpit konulan bölüm hiç bir zaman yarıdan fazla doldurulmamalıdır. Her etkinliğin ardından karpit lambasının temizlik ve bakımı yapılmalıdır. Bakımı iyi yapılmayan bir lamba çeşitli sorunlara yol açabilir.
PİLLİ FENERLER
Pilli fenerler, yedek ışık kaynağı olarak oldukça işe yararlar. Uzak bir noktanın aydınlatılmasında genelde karpit lambasından daha iyidirler. Ancak, homojen ışık vermedikleri için yürüyüş sırasında dikkati dağıtır. Belli bir bölgenin iyi aydınlatılmasına rağmen diğer bölgelerin karanlıkta kalması olası tehlikeleri ya da güzellikleri gizler. Yine de karpit lambasının söndüğü ya da söndürülmesi gerektiği durumlarda kullanılması için mutlaka gerekir. Pilli fenerlerin ağırlık / verim oranları yüksek olduğu ve pilleri çabuk bittiği için ana aydınlatma gereci olarak kullanılmaz. Yedek fenerin alın lambası tipinde olması kullanımını çok kolaylaştırır.
GİYSİLER
Mağara ortamında genellikle su ve çamur bol bulunur. Bu nedenle kullanılan giysilerin en azından dış katmanının su geçirmez ve sürtünmeye karşı dayanıklı olmasında yarar vardır. Ancak sudan ve çamurdan korunmak için kalın ve ağır giysiler kullanmak, zaten yorucu olan etkinlikleri çekilmez hale getirebilir. Su emen ve geç kuruyan pamuklu giysilerden kaçınılmalıdır. İç giyimde yünlü ya da polar, dış giyimde ise sentetik giysiler tercih edilmelidir. Polar çok çabuk kuruduğu, yün ise ıslandığı zaman bile sıcak tuttuğu için tercih edilmektedir.
ÇİZME
Mağarada en kullanışlı olmasa bile en uzun süre dayanan ayakkabı türü lastik çizmelerdir. Uzun çizmeler (diz altı) tercih edilmelidir. Tabanlar kaymayı önleyecek tipte ve kalın olmalıdır.
İPLER
İp, aktif mağaracılık yapan birisi için en önemli teknik malzemedir. Doğa sporlarında kullanılan çok ipleri değişik şekillerde sınıflandırmak mümkündür ancak, genellikle ipler statik ve dinamik olmak üzere ikiye ayrılır.
DİNAMİK İPLER
Dinamik ipler yük bindiğinde esneyebilen (yaklaşık boyca %10 kadar), böylece kazara düşen bir kişiyi şoktan koruyan iplerdir. Genellikle düşme riskinin daha yüksek olduğu dağcılık gibi sporlarda tercih edilir (Dağcılıkta genellikle alçak bir yerden yukarıya çıkılır. İlk çıkan bir kaç metre aralıklarla ipi sabitler ve bir kaza sonucu kaydığı anda, son emniyet noktasına olan uzaklığının iki katı kadar düşebilir. Bu düşmenin yarattığı şoku ancak dinamik ipler emebilir). Mağaracılıkta ise emniyet ipleri genellikle kısa mesafelerde ya da emniyet ipi olarak kullanılır.
STATİK İPLER
Statik iplerin esneme katsayısı boyca yaklaşık %2.5 dur. Canyoning ya da mağaracılıkla ilgilenenler tarafından tercih edilir. İpin üstten sabitlenebildiği Top-Rope teknikleri için uygundur.
PERLON BANT
Perlon bantlar değişik kalınlıklarda bulunabilir. Doğal emniyet alırken sürtünmeye karşı ipten daha dayanıklı ve güvenilirdir.
KUŞAM
Doğa sporlarında çoğu zaman sporcuyu emniyet iplerine bağlamak gerekir. Bu bağlantı noktalarında oluşabilecek şoku ve yüklenmeyi bedenin değişik bölgelerine dağıtarak sporcuyu koruyan, genellikle perlondan yapılan giysilerdir. Alt ve üst için olduğu gibi bedeni saran modelleri de vardır. Mağaracılıkta daha çok, sürtünmeye ve suya karşı daha dayanıklı olan alt koşumlar kullanılır. Bu koşumlara bağlanan tırmanma gereçleri, göğüse çapraz bağlanan bir perlon bant yardımıyla gerilerek sporcunun dik kalması sağlanır.
KARABİNA
İplerin, merdivenlerin ve iniş çıkış gereçlerinin birbirine bağlanmasında kullanılan metal halkalardır. Genellikle yaylı bir dilleri bulunur ve kilitli modellerinde bu dilin kazara açılmasını engelleyecek vidalı kilitler vardır. Genellikle alüminyum alaşımlarından ya da çelikten yapılırlar ve çok değişik büyüklük ve şekillerde olanları vardır. Mağaracılıkta genellikle oval biçimli olanları tercih edilir.
DELTA
Koşum ile koşuma takılacak gereçlerin takıldığı üçgen ya da yarım daire şeklindeki vidalı halkalardır.
SEKİZLİ İNİŞ ALETİ
Görünüşü 8 rakamına benzediği için sekizli adını almıştır. İniş ipi sekizlinin etrafına sarılır ve sürtünme yüzeyi artar. Böylece sporcu iniş hızını rahatça kontrol edebilir. İstasyon geçişlerinde kullanımı riskli olduğu için mağaracılıkta çok tercih edilmez. İstasyonsuz inişlerde pratiktirler.
DESENDÖR
İpte kontrollü inişte kullanılır. Sürtünme için aşındıkça değiştirilebilen makaralar kullanılır. Basit ve kilitli olmak üzere başlıca iki tipi vardır. Kilitli olan tipi kazara bırakıldığında kilitlenir ve iniş durur. Sekizliye göre en büyük avantajı, ipe takılırken koşumdan sökülmemesidir. Böylece desendörün düşürülme riski ortadan kalkar.
JUMAR
İp üzerinde tek yönde kayabilen, diğer yönde kilitlenen gereçlerdir. Genellikle ip üzerinde yükselmek için kullanılırlar. El, göğüs ve ayak için olan modelleri vardır. Tek yönde hareket etmeyi sağlayan yaylı parçadaki dişler, kilitlenme yönünde çekildiğinde ipin içine saplanır ve tutunur. Diğer yönde hareket edildiğinde ise yavaşça ipten kurtulur ve ip üzerinde rahatça kayar. Jumar sökülürken ipe zarar vermemesi için hareket yönünde kaydırılmalıdır. Böylece ipe gömülü dişler yerinden çıkacak ve lifleri koparmayacaktır.
BOLT
Dikey mağaracılıkta doğal emniyet noktaları bulunamadığı durumlarda kayalara çakılan çelik dübellerdir. Mağaracılıkta genellikle 8 mm lik dübeller tercih edilir. Kullanım kolaylığı ve güvenliği nedeniyle, Türkiye'de ne yazık ki gereğinden çok kullanılmaktadır. Bu da mağara kirliliğini olumsuz etkilemektedir. Mağaracılıkta kullanılan tiplerinde sertleştirilmiş sivri dişler bulunur. Böylece dübel kendi takılacağı deliği kendi açar.
BOLT ÇAKICI
Boltun takıldığı bir aparattır. Boltun rahat tutulmasını ve çakılmasını sağlar. Kullanımı için bolt, çakıcıya sıkıca vidalanır ve çekiçle çakılır. Açılan delik temizlendikten sonra, boltun pimi takılarak bolt yerine çakılır. Bu aşamadan sonra çakıcı sökülür. Çakıcı üzerindeki lastik koruma çekiç darbelerinden eli korur.
KULAK
Kayaya çakılan bolt yuvasına bir vida yardımıyla tutturulan metal askılardır. Farklı biçimlerde olanları vardır. İpler kulaklara genellikle karabinler yardımıyla bağlanır.
BOLT ÇEKİÇİ
Bolt çakmak için kullanılır. Genellikle sapında kulak vidasını sıkacak bir de anahtar bulunur.
BOLT
Mağaracılıkta sert ve dayanıklı, şişme botlar kullanılır. Botlar iki ya da üç kişilik olmalı, en az iki ayrı bölmeden oluşmalıdır. Böylece bölmelerden biri tamir edilemeyecek kadar hasar gördüğünde geri kalan bölme kullanıcıyı güvende tutmalıdır. Botun kürekleri kısa olmalıdır ve uçlarında bileğe geçen halkalar olmalıdır.. Botla birlikte kullanılacak tüm ekipman (tapa, kürek, pompa, yapıştırma seti gibi) bota bağlı olmalıdır.
PERLON / ÇELİK MERDİVEN
Ağırlığı ve kapladığı hacim nedeniyle yalnızca kısa inişlerde tercih edilir. Genellikle iki çelik tel arasındaki alüminyum çubuklardan oluşur. Basamak aralığı 15-35 cm, genişliği ise 10-30 cm arasında değişir. Çoğu merdiven uç uca eklenebilecek şekilde tasarlanmıştır. Kullanımı zor ve yorucu, çekme gücü ipe göre daha azdır.
ŞİŞME BOT
Mağaracılıkta sert ve dayanıklı, şişme botlar kullanılır. Botlar iki ya da üç kişilik olmalı, en az iki ayrı bölmeden oluşmalıdır. Böylece bölmelerden biri tamir edilemeyecek kadar hasar gördüğünde geri kalan bölme kullanıcıyı güvende tutmalıdır. Botun kürekleri kısa olmalıdır ve uçlarında bileğe geçen halkalar olmalıdır.. Botla birlikte kullanılacak tüm ekipman (tapa, kürek, pompa, yapıştırma seti gibi) bota bağlı olmalıdır.
kaynak 
Mağaracılık Nedir? Mağaracılık
