Arama

Venezuela ve Venezuela Tarihi

Güncelleme: 17 Haziran 2011 Gösterim: 14.451 Cevap: 3
kompetankedi - avatarı
kompetankedi
VIP Bir Dünyalı
5 Ekim 2006       Mesaj #1
kompetankedi - avatarı
VIP Bir Dünyalı
Venezuela

Sponsorlu Bağlantılar
125px Flag of Venezuela 28state29svg
Venezuela 1498’de Chistophes Colombus (Kristof Kolomp) tarafından keşfedilinceye kadar, ülke nüfusunu Carib yerlileri meydana getiriyordu. İspanyollar için Venezuela’nın fethi, yerlilerin şiddetli mukavemet göstermeleri sebepiyle zor ve yavaş oldu. Ülkede birçok kasaba kuruldu. Caracas 1567’de kurularak 1577’de başşehir oldu.
Venezuela, İspanya İmparatorluğunun nispeten önemsiz bir parçası kabul edildiğinden diğer sömürgelerin idaresine verildi. Önce bugünkü Dominik Cumhuriyeti olan Santo Domingo’ya, sonra Yeni Granada Genel Valiliğine bağlandı. 1776’da ABD’nin bağımsızlığını ilan etmesi ve 1789 Fransız ihtilali, bağımsızlık için bir misal teşkil etti. Napolyon’un, İspanya’ya savaş açması Nisan 1810’da sömürge devrinin sonunu getirdi. Kreollar (ülkede doğan beyazlar) İspanyol yöneticiyi azlederek bir cunta kurdular.
5 Temmuz 1811’de bağımsız konfederasyon ilan edildi. Bu ilan kraliyet kuvvetleri ve Kreollar arasında 10 yıl devam eden bir savaşa sebep oldu. 24 Haziran 1821’de Carababo Muharebesinde İspanya’ya karşı kesin zafer elde edildi. Anlaşmazlık sonucunda 1830’da Venezuela birçok Güney Amerika ülkesini ihtiva eden konfederasyondan ayrılarak bağımsız bir cumhuriyet oldu.
1830’dan 19. yüzyıl sonuna kadar büyük krizler birbirini takip etti. Yirminci yüzyılın büyük bölümünde ülkeyi askeri diktatörler idare etti. Bunlar petrol sanayiini geliştirdiler, birçok sosyal reformlar yaptılar. 1959’dan itibaren ülke demokratik seçimlerle işbaşına gelen hükümetler tarafından idare edilmeye başladı. Essequibo sınır bölgesinde Guyana ile olan anlaşmazlık 1982’de tekrar başladı.
1989’da ikinci kez başkanlığa seçilen Pérez’in açıkladığı ekonomik tedbirler, sokak gösterilerine sebep oldu. Halk yağma işine başlayınca askeri birliklerin müdahalesi üzerine çok sayıda insan öldü. Aralık 1993’te yapılan seçimlerde devlet başkanlığına Rafael Caldera oyların çoğunluğunu alarak seçildi. Rafael Celdera 25 yıldan sonra ikinci defa devlet başkanlığına geldi. 6 Aralık 1993’te göreve başladı.
Güney Amerika anakarasında bir ülke. Yasal adı (İspanyolca) República Bolivariana de Venezuela olup "Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti" anlamına gelir.
Kuzeyinde Karayip Denizi, doğusunda Guyana, güneyinde Brezilya ile batısında Kolombiya ile çevrilidir. Venezulea açıklarında Küçük Antiller adaları olan Aruba, Kurasao, Bonaire (son ikisi Hollanda Antilleri'ne bağlı) ile Trinidad ve Tobago ada devletçikleri bulunur.

Tarih
İspanyolların Güney Amerika'da ilk sürekli yerleşimlerinden biridir. Başarısız birkaç ayaklanmadan sonra, ülke sonunda İspanya'dan bağımsızlığını ünlü Simon Bolivar önderliğinde 1821'de kazanmıştır. Bağımsızlığının ilk yıllarında şimdiki Kolombiya, Panama ile Ekvator'la birlikte Büyük Kolombiya'nın bir parçasını oluşturan Venezuela, 1830 yılında bu birlikten ayrılmıştır.
Venezuela'nın yakın tarihinde, 19. yüzyılın tümü ile 20. yüzyıl başları siyasal çalkantılar, diktatörlükler ve devrimlerle doludur. 1958'de ordunun doğrudan yönetimden çekilmesinden sonra ülke sorunsuz olmasa da, kesintisizce sivillerce yönetilmiştir. 1992 Yılında yarbay Hugo Chávez önderliğindeki ordudaki ayaklanmacı öğeler, seçimlerle işbaşına gelmiş ama yolsuz başkan Carlos Andrés Pérez'a karşı yönetimden düşürme girişiminde bulunmuşsalar da, başarızlığa uğramışlardır. Bu girişim 80 sivil ile 17 askerin ölümüne yolaçmıştır. Chávez ile işbirlikçileri hainlikle yargılanıp cezaevine konulmuşsalar da, sonunda Perez yolsuzluktan başkanlıktan düşürülmüştür. Chávez'in yolsuz başkan Perez'e karşi direnişdeki rolü, onun özellikle yoksul Venezuelalılar arasında sevilmesine ve sonunda da 1994 yılında o günkü başkan Rafael Caldera'nin affıyla özgür bırakılmasını sağlamıştır.
Daha sonra 1998 başkanlık seçimlerine yeni kurulan "Beşinci Cumhuriyet Devinimi" adlı partiyle katılan Chávez, oyların yüzde 56'sını alarak başkan seçilmiştir. 1999 Yılında bu partinin girişimleriyle yeni anayasa hazırlanmış ve halkoylamasıyla kabul edilmiştir. 2000 Yılında oylarin % 59'unu alarak yeniden başkan seçilen Chávez'e meclis Kasım 2000'de bir yıl boyunca ülkeyi kararname ile yönetme yetkisi vermiştir. Bu bir yıl içerisinde Chávez'in özellikle tarım ile petrol alanlarında büyük düzenlemeler içeren 49 kararname çıkarması, ülkedeki o ana kadar egemen olan güçler arasında tedirginlik yaratmış ve düzenlemelerin dirençle karşılaşmasına ve kutuplaşmalara yolaçmıştır. 2001'in Aralık ayında ülkenin büyük işveren ve işçi sendikaları genel işi bırakma eylemi girişiminde bulunmuşlardır. 2002'de ordu ile sivil toplumun bazı öğeleri Chávez'i darbe ile başkanlıktan düşürmüşseler de, Chávez halk ve ordu desteği ile 48 saat içerisinde görevine geri getirilmiştir. Venezuela petrolünün en büyük alıcısı olan ABD'nin başarısız darbedeki rolü tartışılsa da, kanıtlanmamıştır. Daha sonra 15 Ağustos 2004'de yapılan halkoylamasını Chávez oyların %58'ini alarak kazanmıştır. Ülkedeki Chávez karşıtı güçler halkoylamasınde yolsuzluklar olduğunu öne sürmüşlerse de, oylamanın geçerliliği Amerika Devletler Örgütü ile ABD'deki Carter Kurumunca onaylanmıştır.
Venezuela Güney Amerika Uluslar Topluluğu 'nun bir üyesidir.

Coğrafya

Güney Amerika'nın kuzeyinde, Karayip Denizi ve Kuzey Atlas Okyanusu kıyısında, Kolombiya ile Guyana arasında yer alır. 8 00 Kuzey enlemi, 66 00 Batı boylamında, Güney Amerika, Orta Amerika ve Karayipler ile sınırlı, yüzölçümü 912,050 km², sınırları toplam 4,993 km, sınırlarıBrezilya 2,200 km, Kolombiya 2,050 km, Guyana 743 km olup, sahil şeridi 2,800 km, tropikal iklime sahip, Kuzeybatıda And Dağları ve Maracaibo ovaları, orta kısımda ovalar, güneydoğuda Guyana dağlık arazisi yer alır.
Deniz seviyesinden yüksekliği en alçak noktası Karayip Denizi 0 m, en yüksek noktası Pico Bolivar (La Columna) 5,007 m, doğal kaynakları: Petrol, doğal gaz, altın, boksit, diğer mineraller, değerli taşlar Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %4 daimi ekinler: %1 otlaklar: %20 ormanlık arazi: %34 diğer: %41 (1993 verileri) Sulanan arazi: 1,900 km² (1993 verileri) Doğal afetler: Su baskınları, toprak kaymaları, periyodik kuraklıklar.

Nüfus

Nüfus: 23,916,810 (Temmuz 2001 verileri) Nüfus artış oranı: %1.56 (2001 verileri) Mülteci oranı: -0.15 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini) Bebek ölüm oranı: 25.37 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini) Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 73.31 yıl erkeklerde: 70.29 yıl kadınlarda: 76.56 yıl (2001 verileri) Ortalama çocuk sayısı: 2.46 çocuk/1 kadın (2001 tahmini) HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.49 (1999 verileri) HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 62,000 (1999 verileri) HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 2,000 (1999 verileri) Ulus: Venezuelalı Nüfusun etnik dağılımı: İspanyol, İtalyan, Portekiz, Arap, Alman, Afrikalı, yerli halk Din: Roma Katolikleri %96, Protestan %2, diğer %2 Diller: İspanyolca (resmi), bir takım yerel lehçeler Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler toplam nüfusta: : %91.1 erkekler: %91.8 kadınlar: %90.3 (1995 verileri)

Yönetimi

Venezuela Cumhuriyeti Başkanlık Tipi Cumhuriyet ile yönetilir. Başkent Karakas olup, idari bölümler; 23 eyalet,1 federal bölge, ve 1 federal bağımlı; Amazonas, Anzoategui, Apure, Aragua, Barinas, Bolivar, Carabobo, Cojedes, Delta Amacuro, Dependencias Federales, Distrito Federal, Falcon, Guarico, Lara, Merida, Miranda, Monagas, Nueva Esparta, Portuguesa, Sucre, Tachira, Trujillo, Vargas, Yaracuy, Zulia
Bağımsızlık günü; 5 Temmuz 1811 (İspanya'dan), Milli bayramı Bağımsızlık Günü'dür.

Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar
MERCOSUR
Caricom (Karayipler Topluluğu ve Ortak Pazarı),
CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi),
CDB (Karayipler Kalkınma Bankası),
ECLAC (Birleşmiş Milletler Latin Amerika ve Karayipler Komisyonu),
FAO (Tarım ve Gıda Örgütü),
IADB (Amerika Bölgesi Kalkınma Bankası),
IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı),
IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası),
ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü),
ICC (Milletlerarası Ticaret Odası),
ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu),
ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu),
IFC (Uluslararası Finansman Kurumu),
IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu),
IHO (Uluslararası Hidrografi Örgütü),
ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü),
IMF (Uluslararası Para Fonu),
IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü),
Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü),
Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı),
IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi),
IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı),
ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü),
ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği),
LAIA (Latin Amerika Entegrasyon Birliği),
OAS (Amerika Devletleri Teşkilatı),
OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu),
OPEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Teşkilatı),
PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi),
UN (Birleşmiş Milletler),
UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı),
UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü),
UNHCR (BM Mülteciler Yüksek Komiserliği), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü),
UNIKOM (BM Irak-Kuveyt Gözlem Misyonu),
UPU (Dünya Posta Birliği),
WCL (Dünya Emek Konfederasyonu),
WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu),
WHO (Dünya Sağlık Örgütü),
WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı),
WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü),
WToO (Dünya Turizm Örgütü),
WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)

Ekonomi
GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 146.2 milyar $ (2000 verileri) GSYİH - reel büyüme: %3.2 (2000 verileri) GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %5 endüstri: %24 hizmet: %71 (1999 verileri) Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %13 (2000) İş gücü: 9.9 milyon (1999) İşsizlik oranı: %14 (2000 verileri) Endüstri: petrol, demir, yapı malzemeleri, gıda maddeleri, tekstil, çelik, alüminyum, motorlu araçlar Elektrik üretimi: 81.215 milyar kWh (1999) Elektrik tüketimi: 75.53 milyar kWh (1999) Elektrik ihracatı: 0 kWh (1999) Elektrik ithalatı: 0 kWh (1999) Tarım ürünleri: Mısır, şekerkamışı, pirinç, muz, sebze, kahve, et, süt, yumurta, balık İhracat: 32.8 milyar $ (2000) İhracat ürünleri: petrol, boksit ve alüminyum, çelik, kimyasallar, tarım ürünleri İhracat ortakları: ABD ve Porto Riko %57, Kolombiya, Brezilya, Japonya, Almanya, Hollanda, İtalya (1999) İthalat: 14.7 milyar $ (2000) İthalat ürünleri: Hammaddeler, makine ve parça, taşıt ekipmanları, yapı malzemeleri İthalat ortakları: ABD %53, Japonya, Kolombiya, İtalya, Almanya, Fransa, Brezilya, Kanada (1999) Dış borç tutarı: 34 milyar $ (2000) Para birimi: Bolivar (VEB) Para birimi kodu: VEB Mali yıl: Takvim yılı

İletişim Bilgileri
Kullanılan telefon hatları: 2,600,000.00 (1998) Telefon kodu: 58 Radyo yayın istasyonları: ** 201, kısa dalga 11 (1998) Radyolar: 10.75 milyon (1997) Televizyon yayını yapan istasyonlar: 66 (1997) Televizyonlar: 4.1 milyon (1997) Internet kısaltması: .ve Internet servis sağlayıcıları: 16 (2000) Internet kullanıcıları: 400,000 (2000)

Ulaşım ve Taşımacılık
Demiryolları: 584 km Karayolları: 96,155 km (1997 verileri) Su yoları: 7,100 km Boru hatları: Ham petrol 6,370 km; petrol ürünleri 480 km; doğal gaz 4,010 km Limanları: Amuay, Bajo Grande, El Tablazo, La Guaira, La Salina, Maracaibo, Matanzas, Palua, Puerto Cabello, Puerto la Cruz, Puerto Ordaz, Puerto Sucre, Punta Cardon Hava alanları: 371 (2000 verileri) Helikopter alanları: 1 (2000 verileri)

BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Son düzenleyen ThinkerBeLL; 14 Mayıs 2009 22:00
Sedef 21 - avatarı
Sedef 21
Ziyaretçi
11 Nisan 2007       Mesaj #2
Sedef 21 - avatarı
Ziyaretçi
Venezuela bayrağı

Sponsorlu Bağlantılar
800pxflagofvenezuelastahz8

Venezuela uydu görüntüsü

venezuela

Son düzenleyen ThinkerBeLL; 14 Mayıs 2009 21:46
ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
14 Mayıs 2009       Mesaj #3
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye
Venezuela
MsXLabs.org & Temel Britannica

Venezuela, Güney Amerika kıtasının ku­zey bölümünde yer alan bir cumhuriyettir. Kuzeyde Karayib Denizi'ne bakar ve 3.000 km uzunluğundaki kıyılarında çok sayıda ada vardır. Batısında Kolombiya, doğusunda Gu­yana, güneyinde ise Brezilya yer alır.
Venezuela'ya ilişkin bilgiler
Yüzölçümü: 912.050 km²
Nüfus: 19.735.000
Yönetim: Bağımsız cumhuriyet
Başkent: Caracas
Doğal yapı: Başlıca dört bölgeye ayrılır. Kuzeybatıda, Maracaibo Gölü çevresindeki Maracaibo düzlükleri; Maracaibo Gölü'nün doğusunda ve güneyinde, And Dağları'nın bir uzantısı olan Merida Dağları; orman­lar ve çayırlık ovalar ya da llanos ile Orinoko Irmak havzası ve Orinoko'nun güneyindeki Guyana Yay­lası.
Başlıca ürünler: Kahve, kakao, şeker, tütün, pa­muk, mısır, canlı hayvan; petrol, doğal gaz; demir ve çelik, petrokimya ürünleri, altın, elmas, kâğıt, doku­ma, giyim.
Önemli kentler: Caracas, Maracaibo, Barquisimeto, Valencia, Maracay.
Eğitim: 7-13 yaşları arasında zorunludur.

800pxlocationvenezuelas

Venezuela'da yüksek dağlar, tropik yağ­mur ormanları ve yüzlerce ırmak vardır. Güneyden başlayan büyük Orinoko Irmağı ülkenin ortasından geniş bir eğri çizerek akar. Birçok kolun beslediği Orinoko Irmağı, ba­taklık bir delta oluşturarak Atlas Okyanusu' na ulaşır. Apure Irmağı'nın kuzeyi ile Orino­ko'nun bir bölümü llanos denen çayırlık ovalarla kaplıdır. Bu ovalarda sığır yetiştirilir. Ülkenin güneydoğusunda yer alan, ormanlar­la kaplı Guyana Yaylası oldukça az bilinmek­ledir. Bu yaylada bulunan 979 metre yüksek­liğindeki büyük Angel Çağlayanı, Caroni'nin kollarından Carrao Irmağı üzerindedir ve dünyanın en yüksek çağlayanıdır. Ekvatorun hemen kuzeyinde yer almasına karşın, Venezuela'nın bir bölümünü kaplayan yüksek dağ­larda hava oldukça serindir. Ülkenin ağaçlık bölgelerinde jaguarlar, pumalar, oselolar, maymunlar ve yılanlar yaşar.
Venezuela bir göçmenler ülkesidir. Halkın yoğunluğu İspanyol, Yerli ve Afrikalı karışımı oir kökenden gelir. Ülkede İtalyan, Portekizi, Alman ve Arap göçmenlerin yanı sıra, kıyı ooyunca yerleşmiş Afrika kökenli topluluklar da yaşamaktadır. Bölgenin asıl halkı olan Amerika Yerlileri çok küçük bir azınlık ola­rak kalmıştır. Halkın büyük bölümü Katolik' tir ve İspanyolca konuşur. Başkent Caracas yaklaşık 900 metre yükseklikte, dağlar üzerin­de kurulmuştur. Denizden 10 km uzaklıktaki kent, ülkenin ikinci büyük kenti ve başlıca limanı olan Maracaibo'ya karayolu ile bağla­nır. Maracaibo petrol sanayisinin merkezidir.

Tarım ve Sanayi
Venezuela'da nüfusun yaklaşık beşte biri tarımla uğraşır. Ülkede mısır, pirinç, kahve, kakao, tütün, susam ve meyve üretiminden başka, dar kıyı ovalarında pamuk ile şekerka­mışı yetiştirilir. Ülkenin asıl zenginlik kaynağı petroldür. Dünyanın en büyük petrol üretici­lerinden biri olan Venezuela'nın petrol yatak­ları kuzeybatıda, Maracaibo Gölü'nün "kıyıla-rındadır. Ülkede altın, elmas, kömür ve tuzun yanı sıra zengin demir yatakları da vardır.
Bir demir cevheri yatağı olan Bolívar Tepe­si (Cerro Bolívar) Orinoko Irmağı'nın yakı­nındaki yaylalardadır. Belli başlı sanayi dalla­rı petrokimya ürünleri, demir ve çelik, kâğıt, dokuma, giyim, motorlu taşıtlar, çimento ve alüminyumdur. Bira, sigara, çikolata, ayak­kabı gibi mallar ülke içinde üretilirse de, ülkenin gereksinimini karşılayacak sanayi ürünlerinin çoğu yurtdışından satın alınmak­tadır. Ülke içindeki demiryolları oldukça yetersizdir ve Venezuela'yı komşu ülkelere bağlayacak bir demiryolu ağı yoktur. Demir­yollarıyla karayollarının çoğu kıyı boyunca dizilmiş kentlerin çevresindedir. Ulaşım Ori­noko Irmağı ile kollarında, teknelerle sağlanır.
Orinoko Irmağı üzerinde bir liman kenti olan Ciudad Bolívar iç kesimlerin büyük bölümünün başlıca ticaret merkezidir. Ciudad Bolívar'da Orinoko Irmağı ile Maracaibo Gölü'nün ağzında kurulan köprüler ülkede ulaşım ve iletişimi önemli ölçüde geliştir­miştir.

Tarih
Kristof Kolomb 1498'de, Yenidünya'ya üçün­cü yolculuğu sırasında, bugün Venezuela ola­rak bilinen kıyıyı keşfetti. Bundan bir yıl sonra da Alonso de Ojeda, Orinoko Irmağı' nın Atlas Okyanusu'na döküldüğü bölgeye geldi. Bataklık alanda kazıklar üzerine kurul­muş olan Yerli köyleri Venedik'i anımsatıyor­du. Bu nedenle bölgeye "Küçük Venedik" anlamında Venezuela adı verildi. 16. yüzyılın ikinci yarısında İspanyollar bu bölgeyi sömür­geleştirmeye başladı. Onları 17. ve 18. yüzyıl­larda Katolik misyonerler izledi. Sömürgeci­lerin en varlıklı kesimini Avrupalı göçmenle­rin soyundan gelen Kreoller oluşturuyordu.
1797'de bir grup Venezuelalı Kreol bağım­sız bir cumhuriyet kurmak için ayaklandı. Böylece Venezuela Güney Amerika'da geli­şen bağımsızlık hareketine öncülük etmiş oldu. 1811'de Francisco de Miranda'nın ön­derliğinde İspanya'dan bağımsızlığını ilan eden Venezuela'nın gerçekten bağımsızlığına kavuşabilmesi için uzun yıllar savaşması ge­rekti. Yeni Granada'da kurduğu küçük bir orduyla çarpışa çarpışa Caracas'a giren Vene­zuelalı Simón Bolívar, Güney Amerika'nın tüm kuzeybatısından ya­vaş yavaş İspanyollar'ı çıkardı. Bolívar, Ekvador, Kolombiya, Venezuela ve Panama'yı Büyük Kolombiya olarak bilinen Kolombiya Cumhuriyeti bayrağı altında birleştirdi. Ama bu devlet daha sonra parçalandı ve Venezuela 1829'da topluluktan ayrılarak bağımsız bir devlet oldu.
Sonraki yıllarda genellikle diktatörler tara­fından yönetilen Venezuela'da iç savaşlar yaşandı. Venezuela günümüzde cumhuriyetle yönetilen bir devlettir. Devlet başkanı beş yılda bir yapılan seçimlerle işbaşına gelir. Senato ve Temsilciler Meclisi'nden oluşan iki meclisli bir parlamentosu vardır.
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
_Yağmur_ - avatarı
_Yağmur_
VIP VIP Üye
17 Haziran 2011       Mesaj #4
_Yağmur_ - avatarı
VIP VIP Üye
VENEZUELA

venezuelaangelselalesi

(Fr. ve İng.: Venezuela), Güney Amerika'nın kuzeyinde, Antil Denizi'ne ve küçük bir kıyıyla da Atlas Okyanusu'na açılan devlet. Kolombiya, Brezilya ve Guyana ile sınırlıdır.

  • Yüzölçümü
    • 912.050 km2,
  • nüfusu
    • 23.200.000 (1998),
  • başkenti
    • Caracas,
  • öteki önemli kentleri
    • Maracaibo,
    • Valencia,
    • Barquisimeto,
    • Maracay,
    • San Cristobal,
    • Cumana,
    • Ciudad Bolivar,
  • resmî dili
    • İspanyolca,
  • dini
    • Katolik'tir.

Nüfusun büyük bölümünü (%65) melezler oluşturur; beyazların oranı %25, zenciler %9 ve yerliler %1'dir. Kuzeybatıdan güneybatıya doğru, birbirinden belirli şekilde farklı üç bölgeye ayrılır:

1) Sierra de Perija ile And Dağları'nın en kuzey uzantısı olan Cordillera de Merida arasında kalan havza. Petrolüyle tanınan Maracaibo Gölü bu havzanın orta kısmını kaplar;
2) Cordillera de Merida ile Guyan Platosu arasında, batıdan doğuya açılan geniş Orenok Havzası ve güneyinde Amazon Havzası'nın bir parçası;
3) Guyan Platosu. Bu bölgeler içinde ekonomi ve yerleşme bakımından en önemlisi birincisidir.
Venezuela, Orta ve Güney Amerika ülkeleri içinde nüfusun en hızlı arttığı ülkelerden biridir (%3,5 kadar). Bu yüzden 1920'de 2.400.000 olan nüfus, yaklaşık 19 milyonu bulmuştur. Yakın zamanlara dek yalnız tarım ve hayvancılıkla yaşayan, ekonomik bakımdan yoksul bir ülkeydi. Ancak 50 yıldan beri yeraltı kaynakları keşfedilmeye ve işlenmeye başlanmıştır. Bu kaynaklar içinde petrol başta gelir.

1917'de bulunan petrol, doğuda El Tigre ve özellikle batıda Maracaibo bölgesinde çıkar. 1973'te 150.000.000 tonu geçen üretim, daha sonraki yıllarda 110-125 milyon ton arasında kaldı. Böylece Venezuela dünyanın en önemli petrol üreticilerinden biri oldu. Daha yakın zamanlarda işletilmeye başlanan demir cevheri yatakları (Rio Caroni), kısa bir sürede 24.000.000 tonluk bir üretim düzeyine ulaştı.

Ayrıca, altın, manganez, nikel, doğal gaz, elmas, boksit ve bakır da işletilir. Kolomb'un bu kıyılara vardığı sıralarda (1498), Venezuela'da "Karaib" adı verilen yerliler yaşamaktaydı. Antil Denizi'nin öteki adı olan Karaib Denizi buradan gelir. Bu yerliler bataklık ve sık sık sularla kaplanan bu kıyılarda kazıklar üzerine kurulmuş köylerde yaşıyorlardı. İlk İspanyollar'ın bu ülkeye "Küçük Venedik" anlamına gelen Venezuela adını vermelerinin nedeni budur.

Karaib Denizi kıyıları, büyük keşiflerden sonra, yüzyıllarca canlı bir korsanlık alanı oldu. Venezuela uzun süre İspanya egemenliğinde kaldıktan sonra 1822'de "Büyük Kolombiya" ile federal bir ülke hâline geldi. Bu federasyon kısa bir süre sonra dağıldı. Venezuela, melezlerin kurduğu askerî bir yönetim egemenliği altına girdi (1830). Diktatörlükler birbirini izledi. Ülke 1945'e kadar bu şekilde yönetildi.

1945 yılında demokrasiye geçildi. Romulo Betancourt yönetimindeki bu dönem üç yıl sürdü. Ordu yeniden iktidarı ele aldı. Ülke 1958'e kadar General Marcos Perez Jimenez'in kurduğu diktatörlükle yönetildi ve sonra yeniden demokrasiye geçildi. Ancak bu da uzun sürmedi ve Betancourt bir kez daha başa geçti (1958-1964). İktidar 1964'ten günümüze kadar iki büyük parti ve Demokratik Hareket Partisi arasında sürekli el değiştirdi. 1975 ve 1976'da ülkenin en önemli gelir kaynakları olan demir cevheri ve petrol millileştirildi. Sert ekonomik önlemler, Mart 1989'da bir halk ayaklanmasına yol açtı.

Yolsuzluklar elit tabakalarda çürümüşlüğe neden olurken ülke, kokain kaçakçılığının ve kokainden elde edilen kara paranın Kolombiyalı uyuşturucu kartellerince aklanma merkezi oldu. İki hükümet darbesi girişiminin ardından 1992'de cumhurbaşkanını görevden alma hazırlığı siyasî tedirginliği daha da artırdı. 1993'te, rüşvetle suçlanan cumhurbaşkanı Carlos Andrés Pérez görevinden alındı. 1994'te R. Caldera Rodriguez yeniden cumhurbaşkanlığına getirildi.

MsXLabs & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.

Benzer Konular

29 Eylül 2014 / Misafir Soru-Cevap
11 Aralık 2010 / Misafir Soru-Cevap
6 Ekim 2012 / Ziyaretçi Soru-Cevap
10 Ağustos 2017 / ThinkerBeLL Ekonomi
7 Mayıs 2014 / _EKSELANS_ Mimarlık