Arama

Etiyopya (Habeşistan) ve Etiyopya Tarihi

Güncelleme: 14 Eylül 2011 Gösterim: 58.260 Cevap: 3

Cevap Yaz

KisukE UraharA

VIP !..............!

28 Ekim 2006 Mesaj #1

VIP !..............!

Etiyopya

Sponsorlu Bağlantılar

Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti (Ityopp'ya Federalawi Demokrasiyawi Ripeblik) Türkçe'deki diğer adı Habeşistan olan bir doğu Afrika ülkesidir. Komşuları Sudan, Eritre, Cibuti, Somali, Kenya ve Uganda'dır. Başkenti Addis Ababa, yüzölçümü 1.127.127 km², nüfusu 65,3 milyon civarıdır. Ülkenin Kızıldeniz'le bağlantılı parçası olan Eritre 1993'te bir referandum sonrasında Etiyopya'dan bağımsız bir ülke haline geldi.

Tarihi
Etiyopya,asyanın aslında batısındadır ama herkes inkar etmektedir.bu nedenleaslında MÖ1237yy önce kurulmuştur Afrika'nın (ve dünyanın) en eski bağımsız uluslarındandır. 1936-1941 yılları arasında İtalya'nın işgali dışında hiçbir ülkeye bağımlı olmamış, tarih kayıtlarında hakkında çok şey aktarılmış bir ülkedir.

Bilim adamları Afar bölgesinde 3 milyon yıllık insan iskeleti kalıntıları bulmuşlardır. Ülke hakkında tarih kayıtları yaklaşık M.Ö.5000 yılına dayanmakta olup, bu devirde zamanın Mısır firavunlarının Kızıldeniz boyunca altın, fildişi, tütsü ve köle aramak üzere yaptırdıkları keşiflerde buraya geldikleri tahmin edilmektedir. Ülkenin Eski Ahit'teki Kral Süleyman (Hz.Süleyman) ve Saba Kraliçesi hikayesinde geçmesi, Hıristiyanlığı ilk kabul edenler arasında bu topraklardaki Aksum Krallığı'nın olması, İslamiyet'in doğuşunda Bilal-ı Habeş (Habeşistanlı Bilal)'in ilk inananlardan biri olması, ilk Müslümanlar'dan bazılarının Habeşistan'a "muhaceret" etmesi Etiyopya'nın üç büyük dinin tarihinde de önemli bir yer kapladığını göstermektedir.

Etiyopya'nın etnik yapısı karmaşıktır. Halkın önemli bir kesimi Sami (Habeşçe) veya Kuşi dil konuşur. Sami dil konuşanlar kendilerini 'Habeşa' olarak nitelerlerse de diğer etnik gruplar bu nitelemeyi kabul etmez.

Kültür
Etiyopya kültürü kaynağını mısır ve yunanistan'dan alır. eski monarşi 1880'de italya tarafından saldırıya uğradı ancak 1936'da yeni bir italyan saldırısına dek bağımsızlığını korudu. 1941'de ingiltere ülkeyi özgürlüğüne kavuşturdu.

son imparator l. harle selassie 1931'de bir parlamento ve düzeni kurdu ancak bütün siyasal partileri kapattı.

1970'lerde yaşanan kuraklık nedeniyle yüzbinlerce kişi öldü. ordunun isyanı ve öğrenci gösterileri sonucu 1974'te selassie tahttan indirildi. cunta, tek partili sosyalist bir devlet oluşturarak başarılı bir toprak reformu gerçekleştirdi. muhalefet şiddet yoluyla bastırıldı. m.s. 330'da benimsenmiş olan kobt kilisesi'nin etkisi önlendi ve 1975'te monarşi lağvedildi. rejim kanlı darbelerle, sudan ve somali'nin yardımları ile desteklenen siyasi grupların isyanları ile karşı karşıya kaldı. 1977'de sscb ile işbirliği antlaşmaları yapılırken, bir zamanlar en önemli müttefik olan abd ile ilişkiler kötüleşti. 1978'de sovyet ve küba birlikleri somali güçlerinin yenilgiye uğratılmasına yardım etti. etyopya ve somali 1988'de bir barış antlaşması imzaladı...

1984'te milyonları açlığa ve ölüme sürükleyen yaygın kuraklık sonucu dünya çapında bir yardım çabası başladı. 1988'de eritre*'li gerillaların zaferi hükümetin, kuraklığa uğramış bölgelerde yabancıların ve işçilerin yardım çalışmalarını yarıda kestirmesine yol açtı. 1994'te etiyopya'da kuraklık sonucu yeni bir kıtlık yaşandı. etiyopyalı halkın devrimci demokratik cephesi (eprdf), *şubat 1991'de hükümete karşı büyük bir saldırı düzenledi. mayıs'ta başkan haile mariam mengist ülkeyi terketti. eprdf idareyi ele geçirerek geçici bir hükümet kurdu.

BEĞEN Paylaş Paylaş

Bu mesajı 1 üye beğendi.

Son düzenleyen KisukE UraharA; 14 Eylül 2008 11:03

Gerçekçi ol imkansızı iste...

Cevapla

KisukE UraharA

VIP !..............!

14 Eylül 2008 Mesaj #2

VIP !..............!

Addis Ababa, Kuzeydoğu Afrika'da, bir zamanlar Habeşistan olarak bilinen Etiyopya'nın ilginç geleneklerinden biri, bir hanedanın kurucusu olan her kralın kendisi için yeni bir başkent yaptırmasıdır. Bugünkü başkent Addis Ababa da 1887 gibi oldukça yakın bir tarihte, Kral II. MenelikTe başlayan yeni hanedanlık döneminde kurulmuştur.

Sponsorlu Bağlantılar

Adı "yeni çiçek" anlamına gelen Addis Ababa, deniz düzeyinden 2.400 metre yükseklikteki dağların üzerinde, okaliptüs ağaçları arasında uzanır. Bolivya'nın başkenti La Paz'dan sonra dünyanın ikinci yüksek başkentidir. Derin vadilerle yarılmış olan kentteki belli başlı yapıların hepsi beyaz badanalı, çatıları da oluklu teneke kaplıdır. Bu yapıların yanında yer alan çamurdan yapılmış, saz damlı yüzlerce kulübe, kente büyükçe bir köy görünümü verir. Karayollarıyla Kenya'ya, Somali'ye ve Sudan'a bağlanan Addis Ababa, Kızıldeniz kıyısındaki Cibuti'ye de demiryoluyla bağlıdır. Ayrıca Avrupa ve Ortadoğu ülkeleriyle bağlantısını sağlayan bir havalimanı vardır.
Kentin nüfusu 1.423.575'tir (1984).

Kaynak: MsXLabs.org & Temel Britannica

BEĞEN Paylaş Paylaş

Gerçekçi ol imkansızı iste...

Cevapla

asla_asla_deme

VIP Never Say Never Agaın

13 Ekim 2008 Mesaj #3

VIP Never Say Never Agaın

Afrika'nın doğusunda yer alan bir ülkedir. Resmi adı Etiyopya Demokratik Halk Cumhuriyeti, eski adı Habeşistan'dır. Kuzeyde Kızıldeniz ve Cibuti, batıda Sudan, doğuda ve güneyde Kenya ve Somali ile çevrilidir.

ETİYOPYA'YA İLİŞKİN BİLGİLER

YÜZÖLÇÜMÜ: 1.223.600 km2.
NÜFUS: 45.959.000 (1987).
BAŞKENT: Addis Ababa.
YÖNETİM: Tek meclisli, tek partili halk cumhuriyeti.
DOĞAL YAPI: Dağlık bir ülkedir. En yüksek dağı Daşan, 4.620 metre yüksekliğindedir. En büyük gölü Tana; en uzun ırmağı Mavi Nil'dir (Bahrülazrak).
DIŞARIYA SATILAN ÜRÜNLER: Kahve, deri, tahıl, baklagiller ve yağlı tohumlar.
ÖNEMLİ KENTLER: Addis Ababa, Asmara, Desiye, Dire-dava, Gondar.

Etiyopya yüzey şekilleri bakımından engebeli bir ülkedir. Batısında, deniz düzeyinden yüksekliği 1.500-2.500 metreyi bulan geniş yaylalar yer alır. Bu yaylalar kuzeyden güneye doğru uzanan sıradağlar, derin boğaz ve kanyonlarla kesilir. Engebeli bölge doğuya doğru gidildikçe yerini alçak düzlüklere bırakır. Kuzeyde Kızıldeniz kıyısında ve güneydoğuda çöl görünümlü alçak düzlükler yer alır. 4.620 metre yüksekliğindeki Daşan Dağı ülkenin en yüksek dağıdır.
Etiyopya'nın batısında Atbara, Mavi Nil (Bahrülazrak) ve Sobat ırmakları kuzeybatı ve batı yönünde uzanan derin vadiler boyunca akarak. Nil Irmağfyla birleşirler. Her yıl mayıs ile eylül ayları arasındaki bol yağışlı dönemde kabarıp taşan bu ırmaklar alüvyonlu toprakları batıdaki Nil vadisine sürükler. Doğu yönünde akan Ağuaş İrmağı çöl bölgesindeki bataklık ve tuz göllerine karışarak, Kızıldeniz'e ulaşamadan yok olur. Etiyopya' nın en büyük gölü olan Tana kuzeybatıdadır. Öteki göller Rift vadisi boyunca uzanır.
Güneybatıdaki yağış alan alçak bölgelerde ve serin yaylalarda ormanlar ve koruluklar yer alır. Ormanlarda 100'ü aşkın ağaç çeşidi vardır. Çöl ve yarı çöl alanlar dikenli çalılıklar ve fundalıklarla kaplıdır. Bu kesimler yağışlardan hemen sonra yeşerse de, birkaç hafta sonra kuruyarak yeniden eski durumuna döner.Etiyopya hayvan varlığı bakımından oldukça zengindir. Yoğun yerleşim alanlarının dışındaki bölgelerde aslan, zebra, devekuşu, maymun, fil ve antilop; ırmak ve göl alanlarında ise suaygırları ve timsahlar yaşar.

Etiyopya'nın kuzeydoğusunda yer alan Eritre önceleri bir İtalyan sömürgesiyken daha sonra Etiyopya'nın bir eyaleti olmuştur. Eritre'nin, Kızıldeniz üzerinde Babülmendep Boğazı'nın kuzey kıyılarında, oldukça yoğun bir yerleşim bölgesi vardır. Yağış miktarların-daki büyük farklılıklar ve çekirge sürülerinin saldırıları tarımın gelişmesini engellediği için yoksul bir yöredir.
Eritreliler'in yaklaşık yüzde 70'i Müslüman'dır. Halkın çoğunluğu dağlık bölgelerde yaşar. Buradaki tek büyük yerleşim bölgesi, aynı zamanda yönetim merkezi de olan Asma-ra'dır. Asmara, 64 km uzaklıkta olan Kızılde-niz'deki Massava limanına demiryoluyla bağlanır. Kıyıdaki ovaların sulanabilir yerlerinde az miktarda pamuk ve tahıl üretilir. Halkın çoğunluğu göçebedir. Bir bölümü ise zamk ve reçine toplayarak geçinir. Otlakların az olmasına karşın sığır, koyun ve keçi beslenir. Eritre 1980'lerden beri Kuzey Afrika'nın açlıktan en fazla etkilenen bölgelerinden biridir.Eritre'nin toplam nüfusu 2.704.000, yüzölçümü 47.400 knf'dir.

Etiyopya "yanık tenli insanlar ülkesi" anlamına gelir. Ne var ki. Etiyopya'nın yerli halkı olarak kabul edilen Amharalar ülkenin kuzey kesiminde yaşarlar. Orta kesimlerde, kalabalık bir grup olan ve Amharalar'dan daha siyah tenli olan Gallalar yaşar. Bunlardan başka Somaliler, Afarlar ve Tigreler ve Tigrinyalar ülkede yaşayan belli başlı topluluklardır.
Etiyopya'ya Hıristiyanlık Mısır yoluyla girmiş ve 4. yüzyılda resmi din olarak benimsenmiştir. Günümüzde Hıristiyanlar çoğunluktadır. Müslümanlar Kızıldeniz kıyılarında, güneydoğudaki çöllerde ve batıdaki sınır boylarında, Yahudiler ise kuzeybatıda Gondar yöresinde toplanmışlardı. Büyük bir açlığın yaşandığı 1985 yılında bu yöredeki Yahudiler İsrail'e göçtüler.
Resmi dil Amhara dilidir. Amhara'ya benzeyen Tigrinya'dan başka, Arapça da içinde olmak üzere çeşitli diller konuşulur.
Şiddetli ısı değişikliklerinin olmadığı, bol yağışlı ve ekime elverişli yüksek yaylalarda yaşayan halk tarım ve hayvancılıkla geçinir. Başlıca tarım ürünleri darı, arpa, mısır, buğday, baklagiller ve yağlı tohumlardır. Etiyopya'nın dışarıya sattığı en önemli ürün kahvedir. Meyvecilik daha çok alçak bölgelerde yaygındır. Koyun, keçi, sığır ve develerden elde edilen yün ve derinin büyük bir bölümü dışarıya satılır.
Ülke ekonomisinde önemli bir yer tutmayan sanayi, dokumacılık, besin, tütün ve şeker işlemeciliğinden oluşur. Etiyopya'nın ulaşım sistemi gelişmemiştir. Başkent Addis Ababa Cibuti'ye karayoluyla, Massava da Asmara'ya demiryoluyla bağlanır . Addis Ababa ve Asmara'da uluslararası havaalanları vardır.

Tarih

Etiyopya Afrika'nın en eski uygarlık merkezlerinden biridir. İÖ 1100'lerden beri krallıkla yönetilmiştir. İS 2. yüzyılda. Hz. Süleyman ve Sabâ Melikesi'nin soyundan geldiğine inanılan I. Mendik Aksum Krallığı'nı kurdu. Komşu ülkeleri de fethederek topraklarını genişleten I. Menelik krallığı güçlü bir imparatorluğa dönüştürdü. İS 6. yüzyılda Pers ve Arap saldırılarının ardından. İS 7. yüzyılda Müslümanlar hemen hemen tüm Afrika'yı ele geçirdiler. Böylece 1.000 yıl kadar Etiyopya" nın Hıristiyan dünyasıyla ilişkisi kesildi. Batıyla olan ilişkiler 16. yüzyılda Portekizlilerin Ümit Burnu'nu dolaşarak Hindistan'a ulaşan yolu keşfetmesiyle yeniden canlandı. Etiyopya'ya misyonerler göndererek orada kiliseler, saraylar ve köprüler yaptıran Portekizliler, bir yandan da ülkeyi işgal eden Arap ordularına karşı Etiyopyalılar ile birlikte savaştılar.
Batılı devletlerin bölgede üstünlük kurma mücadelesi 17. ve 18. yüzyıl boyunca sürdü. 1869'da açılan Süveyş Kanalı Avrupa ile Etiyopya arasındaki ulaşımı büyük ölçüde kolaylaştırdı. 1885'te Massava'yı işgal eden İtalyanlar. 1889'da Eritre'nin tümünü ele geçirdiler. 1896'da Etiyopya'nın içlerine doğru yayılan İtalyanlar ağır bir yenilgiye uğradılar. Ama 1931'de büyük bir orduyla yeniden saldırarak Etiyopya'nın tümünü ele geçirdiler. Sürgüne gönderilen İmparator Haile Selasiye 1941'de, II. Dünya Savaşı'nda İtalya" nın müttefik güçler tarafından yenilgiye uğra-tılmasından sonra ülkesine geri döndü.
Eritre'nin Etiyopya'dan ayrılmasını isteyen bağımsızlık yanlıları ile yönetim arasında 1960'lardaki kıtlık ve açlık döneminde başlayan çatışma uzun bir iç savaşa dönüştü. Haile Selasiye 1974'te düzenlenen bir askeri darbeyle tahttan indirildi; bir yıl sonra da öldü. 1977'de Yarbay Mengistu Haile Mariam ülkede denetimi ele geçirdi.
1983-85 yıllarında Kuzey Afrika'da baş gösteren açlıktan en çok etkilenen ülke Etiyopya oldu.
1987'de hazırlanan bir anayasa taslağı halkoylamasıyla kabul edildi; kurulan Ulusal Meclis Mengistu'yu devlet başkanlığına atadı.
Etiyopya'da siyasal ve ekonomik dengeyi sağlama çabaları bugün de sürmektedir.

Kaynak: Msxlabs & Temel Britannica

BEĞEN Paylaş Paylaş

Bu mesajı 1 üye beğendi.

Şeytan Yaşamak İçin Her Şeyi Yapar....

Cevapla

ener

Ziyaretçi

14 Eylül 2011 Mesaj #4

Ziyaretçi

Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & MsXLabs.org

Etiyopya

Kuzeydoğu Afrika'da devlet. Eski adı Habeşistan'dır. Eski İtalya sömürgesi Eritre ile birleştikten sonra Kızıldeniz kıyısında 900 km kadar kıyıya sahiptir. 4.630 km olan kara sınırlarının en uzun kesimi, güneybatıda Rudolf Gölü'nün kuzey ucundan, kuzeybatıda Kızıldeniz kıyısında Ras Kasar'a kadar uzanan Sudan'ladır. Güneyde Kenya, güneydoğu ve güneyde Somali (1.700 km), doğuda Cibuti ve Kızıldeniz arasında kalır. Başlıca kentleri: başkent Addis Ababa (3.000.000), Asmara, Dire Dava, Dessie, Cimma ve Gondar'dır. Resmî dil Amharca olmakla beraber, birçok yerli lehçelerle İngilizce de konuşulur.Nüfusunun % 55'i Etiyopya Ortodoks Kilisesi'ne bağlı Hristiyanlardan, % 35'i Sünnî Müslümanlardan oluşur. Doğu Afrika platolarının en engebeli kesiminde yer alan Etiyopya, üzerinde yer yer volkanik dağların yükseldiği kalın bazalt, trakit ve tüf örtüsüyle kaplı yüksek bir platodur. Bu plato çeşitli yönlere akan ırmaklarla derin şekilde yarılmıştır. Volkan konilerinin çoğu 4.000 m.yi aşar. Yine yer yer deniz yüzünden çok yüksekte kalan göl çanakları ile parçalanmıştır (kuzeyde Tana, güneyde Şamo ve ortada Addis Ababa'nın güneyinde birçok göller). Plato doğu ve güneydoğuya doğru alçalır ve düz bir görünüm alır. İklim yüksekliğe bağlı olarak değişir.
Başlıca dört iklim bölgesi vardır:
a) Kıyı ile 1.800 m arasında kalan bölge, nemli, yağışlı ve her zaman 20°'den daha sıcaktır.
b) Ortalama yüksekliği 1.800-2.400 m arasında kalan platolar bölgesi, nisan-eylül arasında yağışlıdır ve orta kuşak iklim koşulları egemendir.
c) 2.400 m.den daha yüksekte kalan tenha bölgeler.
ç) Güneydoğu ve doğuda, Somali'ye doğru alçalan platolar, ülkenin en sıcak ve en kurak kesimidir.
Çok eski bir ülke olan Etiyopya'nın son krallık hanedanı, Süleyman Peygamber'in oğlu I. Menelik'in soyundan geldiklerini iddia ederlerse de bugünkü Etiyopya'nın bilinen ilk krallığı, Aksum (Axum) Krallığı'dır. Aksum Krallığı, İ.Ö. 1000 yıllarında Güney Arabistan'dan göç etmiş Sami kabilelerin, yerli siyahi ve Hami halklar üzerinde kurdukları siyasî egemenlik sonucunda oluşmuştur.Suriyeli tüccarlar kanalıyla Hristiyan ülkelerle ilişkide bulunan bu krallık, Azana'nın hükümdarlığı sırasında, İ.S. 324 yılında, İskenderiye Patriği tarafından gönderilen Suriyeli Aziz Frumentius tarafından Hristiyanlaştırıldı. Aksum uygarlığı 3.-4. yüzyıllarda doruk noktasına ulaştı. İslâmiyet'in doğuşu ve hızla gelişmesi 7. yüzyılda Aksum Krallığı'nın Hristiyan dünyasıyla olan bağlarını kesti. İslâmiyet, Kızıldeniz kıyılarına yayılınca, Hristiyan Etiyopyalılar güneye doğru çekildiler. 10. yüzyılın sonuna doğru da Aksum Krallığı, Hristiyanlaşmamış yerli halkların isyanları sonunda tamamen yıkıldı. Bu karanlık devreden sonra, 1270'te Yekuno Amlak, iktidarı ele aldı. Yekuno Amlak, menkıbelere göre Süleyman Peygamber'in Saba Melikesi ile evliliğinden doğduğu söylenen hanedanı temsil ettiğini iddia ediyordu. Süleymaniler sürekli olarak güneydeki ve doğudaki İslâmlaşmış halklarla savaştılar. Lebna Dengel'in hükümdarlığı (1508-1540) sırasında Etiyopya, Müslümün ordular tarafından tamamen fethedildi. 1520'de Hindistan'dan gelen Portekizlilerin yardımıyla Müslüman yönetimi kaldırıldı. Etiyopya'nın dünya politikasında yer alması ve Batı dünyasıyla ilişki kurması, 1869'da Süveyş Kanalı'nın açılmasıyla başladı. Avrupalı ülkeler içinde önce İngiltere, sonra da İtalya ile ilişki kurdu. 1889'da İtalya'nın nüfuzu güçlendi. 1894'te Kral II. Menelik, ülkenin başkentini Gondar'dan, Addis Ababa'ya taşıdı ve İtalyanlar ile kaçınılmaz hâle gelen savaşı 1896'da Adua'da kazandı.Etiyopya yakın tarihinin büyük bir kralı olan II. Menelik (1916'da ölmüştür), ülkenin gelişmesinde ilk girişimleri yapmış olan kişidir. Addis Ababa-Cibuti demiryolu imtiyazı bu tarihlerde Fransızlara verilmişti. Etiyopya'nın ve monarşi yönetiminin son hükümdarı Haile Selasiye, 1928'lerden 1974'e kadar ülkeyi uzun bir süre yönetti. Her ne kadar 1935'te başlayan İtalya işgalinden sonra, ülkesinin bağımsızlığını tekrar kurmak için sürekli politik çabalar göstermiş, 1941'den sonra da Eritre'nin birleştirilmesine hizmet etmişse de, bu hükümdarın uzun yönetimi sırasında Etiyopya dünyanın en geri kalmış ülkelerinden biri durumuna düştü. Haile Selasiye 1974'te askerî bir darbeyle yönetimden uzaklaştırıldı. 1974'ten 1980'li yılların ortalarına kadar askerî yönetim ülkeyi baskıcı yöntemlerle yönetmeye çalıştı. 1986'da hazırlanan yeni Anayasa 1987'de bir halkoylamasıyla kabul edildi. Aynı yıl Ulusal Meclis için seçimler yapıldı ve Askerî Konsey kendini feshetti. Konsey Başkanı Mengistu Haile Mariam devlet başkanlığına seçildi. Mayıs 1991'de Etyopya Devrimci Demokratik Halk Cephesi'nde (EDDHC) bir araya gelen çeşitli muhalefet cepheleri Addis-Abeba'ya girdiler ve Cumhurbaşkanı Mengistu başkentten kaçtı. 1993'te Eritre bağımsızlığını ilan etti. 1994'te yeni anayasa yapılarak ülke federal devlet stütüsü kazandı. Federal Etyopya Cumhuriyeti'nde ilk çok partili genel seçimler yapıldı. M. Zenavi başkanlıktan ayrılarak başbakan oldu. 1998'de Eritre ile çatışmalar başladı. Ekonomi tarım ve hayvancılığa dayanır. Buğday, mısır, arpa, darı, tatlı patates, bazı yağlı tohumlar ve kahve başlıca ürünlerini meydana getirir. Fakat üretim miktarları azdır. Sığır, keçi ve koyun bakımından tarımdan daha iyi durumdadır. Başlıca dışsatım ürünü kahvedir (300 bin ton kadar üretim). Endüstri ve madencilik bakımından çok geri kalmıştır. 1972'de çimento üretiminin 180 bin ton ve elektrik enerjisi üretiminin ise 1/2 milyar kws.den ibaret olması, bunu açıkça göstermektedir. Bununla beraber besin maddeleri, pamuklu dokuma, deri işleri gibi bazı endüstriler kurulmuştur. Karayollarının uzunluğu 23 bin, demiryollarının ise 1.100 km.dir. Ayrıca iç ve dış seferler yapan havayollarına da sahiptir.

BEĞEN Paylaş Paylaş

Cevapla

Cevap Yaz