Sardinya Adası (Sardinya Adası Hakkında)

Sardinya (Eskiden Türkçe Sardunya), Akdeniz'de, İtalya'ya ait bir ada. Akdeniz'in Sicilya'dan sonra ikinci en büyük adasıdır. Yüzölçümü 24.090 km² olup, ada nüfusu 1.637.639'dur. İtalya'nın batısında, Korsika'nın güneyindedir.







İtalya'nın 1948 Anayasası ile kısmi bölgesel özerklik verilmiş 20 bölgesinden birisidir (Sarduca: Regione Autònoma de sa Sardigna; İtalyanca: Regione Autonoma della Sardegna). Bölge 8 ile bölünmüştür; Cagliari, Carbonia-Iglesias, Medio Campidano, Nuoro, Ogliastra, Oristano ve Sassari. Bölgenin Merkezi Cagliarişehridir. Sardunyalılar İtalya anayasasınca tanınan iki ulustan biridir. Bölgede Sarduca ve Katalanca'nın bir lehçesi olan Algeroca konuşulur.

Akdenizin ikinci büyük adası olan Sardunya arka arkaya sıralanan masif dağ sinsilesinden, tepelerden ve dar yüksek yaylalardan oluşmuştur. Kıyışeridi mucizevi güzelliğe sahip ince kumlu plajların ve sayısız küçük koyların oraya buraya dağıldığı girintili çıkıntılı ve kayalık bir görünüm arz eder. Özellikle Costa Smeralda diye bilinen bölge olmak üzere denizkenarı manzarası dünyadaki sayılı güzel yerlerinden birisi olarak kabul edilir. Kıyı boyunca sayısız küçük adacık bir gerdanlık gibi kıyıyı süslemektedir.





Sardunya adası çok eski zamanlara tarihlenen sivri biçimli surları ve mağara evleri ile tarih öncesi zamanlardan buyana yerleşim yeri olmuştur. En eski ve dikkate değer tarih-öncesi ve protostorik dönem kalıntıları megalitik “Dev Mezarlar” ve “domus de janas” (büyücü evleri), kaya oygu mezarlar ve “nuraghi” lerdir.
Nuraghi yüksek bir kayanın tepeden traşlanarak oluşturulan külah-kule biçimine verilen ad olup erken yerleşenlerin sığınak yaşam mekanları olmuştur. Bütün adaya yayılmış olan “nuraghi”lerin toplam sayısı 7000 civarındadır. Tharros ve Nora yerleşkelerinde Fenike ve Roma kalıntıları gün ışığına çıkarılmış olup; Porto Torres ve Cagliari’de de Roma kalıntılarına rastlanmıştır. Ispanyol Aragon Evi yönetimi altında Gotik-Katalan tarzı Ada’da yayılmıştır.

Sardunya Adasında trenler ile hemen hemen her bölgeye ulaşılabilir ancak trenlerle ulaşım yavaştır.

Sardinya Adası (İtalyanca: Sardegna)
MsXLabs.Org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi


Tiren Denizi'nde, Korsika'nın güneyinde İtalyan adası. Korsika'dan Bonifacio Boğazı ile ayrılır. Yüzölçümü 24.084 km2, nüfusu 1.656.866, merkezi Cagliari'dir. Genellikle dağlık bir adadır. Batıda, Oristano'nun kuzeyinde Ferru Yanardağı bulunur. İklimi Akdeniz iklimidir. Yıllık ortalaması 700 mm. dolayında olan yağışlar, genellikle sonbaharda ve düzensiz bir biçimde düşer. İtalya'nın ekonomik yönden en geri kalmış bölgelerinden biridir. Ekonomisi tarım (tahıl, üzüm, zeytin), hayvancılık (keçi, koyun) ve balıkçılığa dayanır. Başta kömür olmak üzere kurşun, çinko ve demir madenlerinin işletilmeye başlanmasıyla adanın ekonomik durumunda son yıllarda bir gelişme görülmektedir. İlk Çağ'dan beri yerleşim alanı olan Sardinya, İsa'dan önceki dönemde, özellikle maden kaynakları nedeniyle Fenikeliler, Kartacalılar, Etrükskler, Romalılar gibi birçok Akdeniz kavminin ilgisini çekmiş zengin bir bölgedir.