Arama

Umman ve Umman Tarihi

Güncelleme: 5 Ağustos 2011 Gösterim: 4.191 Cevap: 1
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
22 Şubat 2010       Mesaj #1
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
Umman
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sponsorlu Bağlantılar


سلطنة عُمانUmman Sultanlığı, güneybatı Asya'da, Arap Yarımadası'nın güneydoğusu kıyısında yer alır. Kuzeybatıda Birleşik Arap Emirlikleri, batıda Suudi Arabistan, güneybatıda ise Yemen ile sınır komşusudur. Güneyde ve doğuda Hint Okyanusu, kuzeydoğuda ise Basra Körfezi ile çevrilidir.

Tarih

Bugünkü Umman topraklarında insan yerleşiminin izleri en az 10 bin yıl önceye dayanır. Umman'ın bugünkü kabile sisteminin kökleri Arabistan Yarımadasının güneybatısından MS 2. yüzyılda başlayan göç hareketine kadar uzanır. Kabile çekişmeleri ve İran'dan gelen saldırılar, bölgenin İslam dinini benimsediği 7. yüzyıla değin sürdü. Yarımadanın coğrafî kopukluğunun yarattığı elverişli ortamda kolayca yayılma olanağı bulan Hariciliğe bağlı İbadiye mezhebi, aynı zamanda bölgede siyasi birliğin sağlanmasına zemin hazırladı. Culende bin Mesud'un 751'de imam seçilmesiyle kabileleri bir araya getiren dinsel bir rejim ortaya çıktı. Büyük kabileler ve dinsel önderler arasındaki anlaşmayla belirlenen imamların yönetimi, Benu Nabhan'ın başa geçtiği 1154'ten sonra yerini istikrarsız hanedanlara bıraktı.Deniz ticaretine bağımlılık nedeniyle güçlerini kıyı şeridine kaydıran hanedanlar, imamlık kurumunun 1428'de yeniden ortaya çıkmasıyla iç kesim üzerindeki denetimi büyük ölçüde kaybettiler. Öte yandan, 1507'de Maskat'a saldıran Portekizliler, kısa sürede bütün kıyı şeridini ele geçirdiler. 1624'te imam seçilen ve kabile çatışmalarına son veren Nasr bin Mürşid, Portekizlileri bölgeden çıkardığı gibi İran ve Doğu Afrika'daki Portekiz kolonilerini de Umman'a bağladı.
18. yüzyılda Hinavi ve Gafiri kabileleri arasında başlayan iç savaş, İran hükümdarı Nadir Şah'ın 1737'de Umman'ı ele geçirmesiyle sonuçlandı. İran kuvvetlerini yenilgiye uğratan ve tarafların uzlaşmasıyla imamlığa seçilen Ahmed bin Said, güçlü bir yönetim kuran bin Said hanedanının temellerini attı. Önce Seyyid, daha sonra da, sultan olarak anılan hanedan üyeleri, yeni fetihlerle Umman'ın deniz ticaretini güvence altına aldılar.İ ngilizlerle sıkı bir işbirliğine giden Said bin Sultan (1806-56) Zangibar'ı önemli bir gelir kaynağı durumuna getirdi.Onun ölümünden sonra Umman ve Zangibar hanedanın iki ayrı koluna geçti.

200px Oman Muscat 16 Sultans Palace 2

Muscat'taki Al Alam Sarayı Muscat

Umman'da İbadiye imamına bağlı kabilelerin saldırılarına karşı koyamayan Teymur bin Faysal (1913-32), İngilizlerin arabuluculuğuyla iç kesimde özerk bir imamlık yönetimi kurulmasını kabul etti.Suudi Arabistan'dan destek gören İbadiye imamının bağımsızlık girişimini gene İngilizlerin yardımıyla boşa çıkaran ve 1959'da bütün ülkede denetimi sağlayan Said bin Teymur'un (1932-70) baskıcı politikaları, 1965'te Dofar bölgesinde sol eğilimli Umman Halk Kurtuluş Cephesi'nin bir gerilla mücadelesine yol açtı. Bir saray darbesiyle babasının yerine geçen Kabus bin Said, 1975'te bu ayaklanmayı bastırdıktan sonra yönetimini sağlamlaştırma yönünde adımlar atarak geniş çaplı bir modernleştirme programına girişti.
Arap Birliği ve Birleşmiş Milletler'e 1971'de katılan Umman, 1981'de de Körfez İşbirliği Konseyi'nin kurucu üyeleri arasında yer aldı.ABD ile sıkı ilişkilerin yanı sıra ılımlı Arap devletleriyle yakınlaşmaya girerek Umman'ı dış dünyaya açılmasını sağlayan Kabus yönetimi, İran-Irak Savaşı boyunca tarafsızlık politikası izledi. Körfez Savaşı sırasında belirgin bir rol oynamamasına karşın, üslerini batılı güçlere açmayı kabul etti.1992'de Yemen'le imzaladığı anlaşmayala bu ülkeyla yaşadığı 25 yıllık sınır sorununa son verdi.Umman Arap yarımadasının Osmanlı hakimiyetine geçmesiyle birlikte Osmanlı İmparotorluğuna bağlı bir Vilayet halini almış,Birinci Dünya Savaşında İngilterenin Petrol Siyaseti yüzünden Osmanlıdan ayrılmıştır.

Coğrafya


150px Wadi Shab 281329

Şab Vadisi

Suudi Arabistan 'le 676 km, Birleşik Arap Emirlikleri 410 km ve Yemen 'le 288 km boyunca siniri bulunan ülke Orta doğu topraklarına yerleşmiştir.İç kesimlerde Kuru çöl iklimi, kıyıda sıcak ve nemli, iç kısımlarda sıcak ve kuru iklim görülür.Arazisi Orta çöl ovası, kuzey ve güneyde engebeli dağlık bölgeden oluşur. En yüksek noktası 2,980 m ile Jabal Shamstır. Petrol, Bakır, asbest, mermer, kireçtaşı, krom, alçıtaşı, doğal gaz ülkedeki başlıca doğal zenginliklerdir.
Nüfus


150px Man in traditional Omani garb

Ummanlılar



Ortalama nüfusu 2.650.000 kişi olan Ummanda nüfusun çoğunluğu Ummanlı olup 600.000 lik kesim Pakistan,Hindistan,Bangladeş gibi Güneydoğu Asya ülkelerinden çalışmaya gelmiş göçmenlerden oluşmaktadır.Okur yazarlık oranının düşük olduğu ülkede Başlıca dinler; İslamHinduizm , Dil; Arapçadır.

Yönetim Birimleri

Umman 4 valilik (muhafaza) ve 5 bölgeye ayrılmıştır.
Valilikler :Maskat, Musandam, Dofar, Al Buraymi.
Bölgeler: Ad Dakhiliyah, Al Batinah, Al Wusta, Ash Sharqiyah, Az Zahirah (Ad Dhahirah).


_Yağmur_ - avatarı
_Yağmur_
VIP VIP Üye
5 Ağustos 2011       Mesaj #2
_Yağmur_ - avatarı
VIP VIP Üye
UMMAN (Fr. ve İng.: Oman),

Sponsorlu Bağlantılar
Arap Yarımadası'nın güneydoğusunda devlet.

Kuzeyde Umman Körfezi, batıda Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, güneybatıda Yemen (Aden) ve güneyde Umman Denizi ile sınırlanır. Yüzölçümü 212.457 km2 (bunun 100.000 km2'si güneybatıda, Yemen sınırındaki Döfar Bölgesi'ni oluşturur); nüfusu 2.504.000 (1997), başlıca kentleri Maskat (başkent), Matrah ve Dofar'da Salalah, Sur'dur. 1958'e kadar, Umman Körfezi'nin kuzeydoğu girişindeki Gvadar arazisi de Umman'a aitti ve bu tarihte Pakistan'a bırakıldı.

Buna karşılık 1967'de İngiltere, Kuria Muria Adaları'nı Umman'a devretti. 1964'te petrol yataklarının işletilmeye açılmasından önce Umman, yoksul bir ülkeydi; ekonomisi, hurma, deve yetiştiriciliği ve balıkçılığa dayanıyordu. Bugün Orta Doğu'nun petrol ülkelerinden biridir (son yıllarda 20-25 milyon ton üretim).

İran Körfezi'nin girişinde önemli bir coğrafî yeri olan Umman, 16. yüzyıldan itibaren Araplar, Portekizliler; daha sonra Osmanlı Devleti, Hollanda, Fransa ve İngiltere arasında canlı bir rekabet alanı oldu. 19. yüzyılda Umman oldukça güçlü bir devlet hâline geldi ve özellikle Afrika'nın doğu kıyılarında etkili oldu. Fakat bu yüzyılın sonlarında İngiltere himayesine girdi.

Ülkede 1957'de kurulan bağımsızlıkla beraber iç karışıklıklar da başladı: Sultana karşı kabileler arasında başlayan bu karışıklıklar, 1965'te Dofar'da bir iç savaş hâline dönüştü. Yemen demokratik Halk Cumhuriyeti'nin desteğiyle çarpışan Dofar gerillalarının mücadelesi, İngiltere ve İran'ın çarpışmalara doğrudan doğruya sultan yanında karışmalarıyla 1973'te sona erdi. 1996'da kabul edilen anayasa, Umman Sultanlığı'nı mutlak monarşi olarak tanımlar.


MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi

"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.

Benzer Konular

29 Eylül 2014 / Misafir Soru-Cevap
6 Ekim 2012 / Ziyaretçi Soru-Cevap
8 Temmuz 2009 / 9C153RK Soru-Cevap
22 Ekim 2009 / Misafir Deniz Bilimleri
7 Mayıs 2014 / _EKSELANS_ Mimarlık