Kas Sistemi Nedir - Kas Sisteminin Yapısı ve Görevleri - Sayfa 2

Baş kası

Sponsorlu Bağlantılar

Baş kasları, yüz kasları ( musculi faciales) ve çiğneme kasları olmak üzere iki grupta incelenir. Çene eklemi baş bölgesindeki tek hareketli eklem olup alt çenede kemiğe ve eklemlere etki ederek ağzın açılıp kapanmasını sağlar ve böylece çiğnemeye etki ederek besinlerin öğütülmesinde görev alır. Eklemin hareketlerini, ( M. Masseter, M. Temporalis ) çiğneme kasları sağlar. Ağız iç kısmını oluşturan kaslar ise dil kemiği üstü (Hyoid üstü kaslar) kaslarıdır. Dil kemiği altı kasları ise boynun ön kısmında deri ve kas zarının altındadır.

Mimik Kasları
Yüz ifadesinin oluşumunu mimik kasları sağlar. En önemli mimik kasları yüz çevresinde, dudaklarda ve yanaklarda bulunur. Bir uçları ile yüz kemikleri ve kıkırdaklara, diğer uçları ile deriye tutunmuş olarak bulunan 19 adet mimik kasından başlıcalarının görevi ağız çevresi (Orbicularis Oculi), göz kapağı (Orbicularis Oculi), alın (Frontalis) ve gülme ( Zygomaticus) hareketleri ile yanak yapısını oluşturup üflemeyi (Buccinatorius) sağlamaktır.

Boyun Kasları

Boyun ile alt çene arasında ince ve yassı şekilde bulunan kaslar, ağız tabanını oluşturur. Boynun ön ve arka kısmında uyum içinde çalışan birçok kas vardır. Bu kaslar boynun normal dönüşünü ve hareketini sağlar. Boynun ön kısmındaki altı kastan en büyüğü (M. Sternocleidomastoideus) boyun ön duvarını kaplar ve başın sağa sola hareket etmesinde görevlidir. Bu kaslar iki taraflı olarak kasılırlarsa başı geriye çeker, tek taraflı kasılmada ise başı kasılan tarafa çevirir.


Sırt Kasları

Sırt kasları; yüzeysel ve derin sırt kasları olmak üzere iki gruba ayrılır. Derin kaslar, omurları birbirine bağlayan kaslardır. Omurganın sağ ve sol tarafındaki enlemesine uzanan çıkıntılar ile kaburgalar arasındaki boşlukları doldurur. Derin sırt kasları, uzun lifler halinde kuyruk sokumu ile baş arasındaki tüm omurga boyunca sıralanır. Gövdenin dik durması ve dengede kalmasını sağlar. Omura bitişik kaslar çok kısadır ve yalnızca omurlar arasında yer alır. Derin sırt kasları, iki taraflı kasıldığında omurgayı ve gövdeyi geriye doğru çeker.
Yüzeysel kaslar: m. trapezius, sırtın en yüzeysel kasıdır. Scapulayı (kürek kemiği) ve omzu yukarı ve içe çeker. Ayrıca scapulayı aşağı doğru çeker ve orta hatta yaklaştırır. Kolun baş üzerine kaldırılmasında diğer kaslara yardımcı olur. m. latissimus dorsi, bel ve üst sırt kasıdır ve tüm beli kaplar. Kolun kuvvetli abdüktorüdür ( orta çizgiden uzaklaştırma), öne ve yukarı kalkmış olan kolu aşağıya ve arkaya çeker. Kol yukarıda sabit şekilde ise gövdeyi yukarı çeker. m. rhomboideus major ve m. rhomboideus minör kasları scapulanın ( kürek kemiğinin) iç kenarını içe doğru çeker. m. levator scapula boynun arka dış kısmındadır ve scapulayı içe ve yukarı çeker. İki taraflı kasıldığında boynu arkaya çeker.

Karın Kasları

Karın boşluğunun arka, yan ve ön duvarını kaplayan üst üste gelmiş yassı ve geniş kaslardır. Gövdenin sağa sola dönmesini, insan vücudunun hareketli, esnek olmasını sağlar ve karın boşluğundaki iç organları korur. M. rectus abdominis (karın kası), karın bölgesinin arka duvarını sınırlar. Bu kas tek taraflı kasıldığında gövdeyi kasıldığı yöne eğer. Omurganın bel kısmında, her iki yanda bulunan kaburgalarla pelvis kemiği arasındaki açıklığı kapatan ve karın yan duvarını kaplayan kaslar m. obliguus externus abdominis ( çapraz ) kaslardır. Gövdenin dışa döndürülmesini sağlar. Gövde dış yanında yer alan 1. ve 9. kaburgaların ön dış yüzeylerini kaplayan kastır. Kolların öne çekilmesini ve aşağıya doğru bastırılmasını sağlayan m.serratus anterior (dişli) kastır.

Göğüs Kasları

Vücut ön kısmında önden arkaya üst üste duran ve göğüs kabartısını oluşturan iki kas bulunur. Göğüs kafesinin ön kısmıyla kol kemiği arasında yer alır ve kasıldıklarında kolu öne ve içe doğru çeker. Ayrıca bu bölgede kaburgaların arasını dolduran kaslar, solunuma yardımcı olur. Bunların en önemlisi büyük göğüs kası ( m. pectoralis majör) ve küçük göğüs kasıdır (m. pectoralis minör).

Omuz Kasları

Omuz kasları toplam 6 adettir ve tümü kürek kemiği ile kol kemiği arasında yer alıp omuz kuşağının yapısına katılarak omuz ekleminin hareketliliğini sağlar. Omuza şeklini veren ve kol hareketini sağlayan en önemli kas, m. deltoideus kasıdır. Omuzun kabarıklığını oluşturur ve 3 parçadır. Ön parça köprücük kemiğinden, orta ve arka parçaları kürek kemiğinin üst kısmından başlar ve bu parçalar birleşerek tendonla humerusun dış kısmına bağlanır. Kasın ön lifleri, içe dönme ve kolu vücuda yaklaştırma, orta lifleri kolu yana yukarı kaldırma ve arka lifleri dışa dönme ile kolu geriye çekme hareketlerini yaptırır.

Kol Kasları
Kolun ön pazu kısmında üç adet, arkada ise bir adet kas vardır. Kasıldığında dirseğin bükülmesini sağlayan m. biceps brachi iki başlıdır ve pazu kası adını alır. Pazu kasının altında yer alan diğer kaslar ise pazu kasının yardımcısıdır ve dirseği büker. Kolun arka kısmında yer alan, m. triceps brachi üç başlı tek kastır ve dirseğin gerdiricisidir.
Ön kolu kaldırmak için iki başlı kas kasılıp kısalırken üç başlı kas gevşer, ön kol indirilirken tersi olur.

Ön Kol Kasları
Ön kolda el ve parmak hareketlerini sağlayan ince, yassı ve uzun 19 adet kas vardır. Ön kolun iç tarafındaki kaslara fleksör (büken) kaslar denir. Ön kolun dış kısmında bulunan kaslar ise ekstensör (gerdiren, düzelten) kaslardır. Bu kaslar sayesinde el ve parmaklar kapanır, açılır ve avucun yukarıya çevrilmesi sağlanır.

El Kasları

El kasları yalnızca avuç içinde bulunur. Dört kas başparmak tarafında ve başparmak hareketiyle ilgilidir. Küçük parmak tarafında da üç adet kas bulunur. Avuç içi kabarıklığını oluşturan bu kaslar dışında avuç ortasında çok ince tendonlara ve kemiklere karışmış kaslar da vardır. Bunun yanı sıra el tarağı kemiklerinin arasını dolduran ve basit hareketler yaptıran kaslar vardır.

İşlevsel İnsan Kası Üretildi!

Kas hücresi olmayan cilt, kan gibi hücrelerden elde edilen indüklenmiş pluripotent kök hücreler kullanılarak ilk defa işlevsel insan kası üretildi.

Duke Üniversitesi'nden araştırmacılar, cilt gibi kas olmayan dokulardan alınan olgun hücreleri öncelikle indüklenmiş pluripotent kök hücrelere (İPS) dönüştürdü. Pax7 molekülü enjekte edilen ilgili kök hücreler kasa dönüşmeye başladı.

Canlıyı oluşturan tüm hücre tiplerine dönüşebilme yeteneğinde, henüz farklılaşmamış hücreler pluripotent kök hücreler olarak tanımlanıyor. İPS'ler ise farklılaşmış bir hücreden bazı genlerin üretilmesi sağlanarak veya dışarıdan faktörler verilerek, farklılaşmanın tersine çevrilmesi sonucu elde ediliyor.

İlk denemelerde, hücreler geliştikçe erişkin kas kök hücrelerine benzedi ancak onlar kadar güçlü olmadı ve çalışan kaslara dönüşmedi. Bu bağlamda araştırmacılar, çok sayıda deneme sonucu İPS'leri işlevsel insan kasına dönüştürmeyi başardı.

Araştırmada yer alan Lingjun Rao, süreçte Pax7 molekülü enjekte etmeyi bırakarak hücrelere tam olarak olgunlaşmaları için destek ve besi sağlamaya devam ettiklerini belirtti.

Çalışmada, 2-4 haftalık 3 boyut desteğinin ardından oluşan kas hücreleri, elektrik titreşimleri ile biyokimyasal sinyaller gibi dış uyarıcılara kas lifleri gibi tepki verdi ve de doğal kas dokularının nöronal girdilerini taklit etti.

Oluşturdukları kas liflerini yetişkin farelere nakleden araştırmacılar, bu liflerin en az 3 hafta boyunca çalıştığını, bu süreçte damarlaşma yoluyla doğal dokulara yavaş yavaş entegre olduğunu gösterdi. Ancak oluşan kas, doğal kas dokusu kadar güçlü olmadı.

Söz konusu kas liflerinin ilerisi için potansiyeli bulunduğunu aktaran araştırmacılar, bu liflerle normal yetişkin kasların hasar gidermesi için gerekli "uydu benzeri hücreler" geliştirdiğini kaydetti.

Kaynak: AA Bilim Teknoloji / Nature Communications (10 Ocak 2018)