Kifoz (Sırtın Kamburlaşması)
VIP VIP Üye
Bu maddedeki yazılar yalnızca bilgi verme amaçlıdır. Yazılanlar, doktor uyarısı ya da uzman önerisi değildir.
Sponsorlu Bağlantılar
KİFOZ (Sırtın Kamburlaşması)
Kifoz, sırtın üst kısmının (torasik omurga) ileriye doğru yuvarlaklaşmasıdır. Yuvarlanmanın bir ölçüde olması normaldir, ancak "kifoz" terimi genellikle 40 ila 45 dereceden daha fazla olan, abartılı bir yuvarlanmayı ifade eder. Bu şekil bozukluğuna yuvarlak sırt veya kambur adı da verilir.
Torasik, omurga kaburga kemiklerinize bağlanan, ortadaki 12 omurdan meydana gelir. Kifozda, omurganız normal görünebilir ya da sırtınızda kambur oluşabilir. Kifoz, gelişim sorunlarının, omurga arteriti gibi dejeneratif hastalıkların, omurlarda sıkışmadan ötürü kırıkların olduğu kemik erimesinin veya omurgadaki travmanın sonucunda oluşabilir. Çocukları, ergenlik çağındakileri ve yetişkinleri etkileyebilir.
Hafif kifoz vakaları az sayıda soruna neden olabilir. Ancak ağır vakalar, akciğerlerinizi, sinirlerinizi ve diğer dokularınız ile organlarınızı etkileyerek, ağrıya ve başka sorunlara neden olabilir. Kifoz tedavisi, kıvrıklığın nedenine ve etkilerine bağlıdır. Tedaviler, fiziksel terapiden destek aletlerine, cerrahi müdahaleye kadar uzanabilir.
Belirtiler ve semptomlar
Hafif vakalarda, kifoz fark edilebilir hiçbir belirtiye ya da semptoma neden olmayabilir. Öte yandan, belirtileri ve semptomları aşağıdakileri içerebilir:
- Kambur durmak veya kamburluk
- Hafif sırt ağrısı
- Omurgada tutukluk veya acıma
- Yorgunluk
Farklı kifoz türlerinin nedenleri farklıdır.
Çocuklarda ve ergenlik çağındakilerde kifoz türleri
Çocuklarda ve ergenlerde en yaygın olan türleri arasında aşağıdakiler yer alır:
- Postüral kifoz. Bu tür, temel olarak yetişkinlik döneminde görünür hale gelir. Postüral kifozun başlangıcı genellikle yavaştır. Kızlarda erkeklere oranla daha yaygındır. Kötü beden duruşu veya kambur durmak, omurgadaki kirişlerin esnemesine ve omurgadaki kemiklerin (omurların) anormal bir biçim almasına neden olabilir. Postüral kifoza çoğu zaman omurganın alt kısmında (lumbar) aşırı derecede içbükey bir eğri (hiperlordoz) eşlik eder. Hiperlordoz, vücudun omurganın üst kısmındaki abartılı dışbükey eğriyi telafi etme yoludur.
- Scheuermann kifozu. Postüral kifoz gibi, Scheuermann kifozu da, genellikle ergenlik döneminde, çoğu zaman kemiklerin hala büyümekte olduğu 10 ila 15 yaşları arasında ortaya çıkar. Scheuermann hastalığı olarak da adlandırılan bu hastalık, erkeklerde kızlara göre iki kat daha yaygındır. Hastalık başlangıcına genellikle hafif olan ağrı ve yorgunluk eşlik edebilir. Öte yandan, postüral kifozun aksine, Scheuermann kifozu omurları deforme ederek, röntgen filmlerinde dikdörtgen yerine kama şeklinde görünmelerine neden olabilir. Durumdan etkilenen omurlarda, Schmorl düğümleri olarak bilinen başka bir bulgu da yer alabilir. Bu düğümler, omurlar arasındaki yastığın (disk), omurun altı ve üzerindeki kemik aracılığı ile baskı yapması sonucunda meydana gelir. Scheuermann kifozunun nedeni bilinmemektedir, ancak genellikle aileden gelen bir vasıftır. Kifozun bu türünün bulunduğu bazı kişilerde, bir yandan diğer yana uzanan bir eğri oluşmasına yol açan bir omur deformitesi olan skolyoz da bulunur. Çocukluk çağında Scheuermann kifozuna yakalanan yetişkinler, yaşları ilerledikçe daha fazla ağrı yaşayabilirler.
- İrsi kifoz. Ceninin gelişmesi esnasında omurga sütununda meydana gelen yanlış biçimlenme bazı bebeklerde kifoza neden olur. Çok sayıda omur bir arada kaynayabilir ya da kemikler gereken şekilde oluşmayabilir. Bu kifoz türü, çocuk büyüdükçe daha kötüye gidebilir. İrsi kifoz, travma ve enfeksiyondan sonra, vücudun alt kısmının felç olmasının (parapleji) en yaygın nedenidir.
Yetişkinlerde, kemiklerin inceltici hastalık olan kemik erimesi, omurlarda, kifoz ile sonuçlanan, sıkışmaya bağlı kırıkların oluşması ile bağlantılı olabilir. Omurganın kıvrılmasına yol açarak, ya kifoz ya da skolyoz ile sonuçlanabilecek olan diğer bozukluklar arasında aşağıdakiler bulunur:
- Omurgada dejeneratif arterit, omurgadaki kemiklerin ve disklerin durumunun kötüleşmesine neden olabilir.
- Ankilozan spondilit, omurgayı ve civarındaki eklemleri etkileyen iltihaplı bir arterittir.
- Bağ dokusu bozuklukları, örneğin Marfan sendromu, bağ dokusunun eklemleri olmaları gereken konumda tutma yetisini etkileyebilir.
- Tüberküloz ve omurgadaki diğer enfeksiyonlar, eklemlerin tahrip olması ile sonuçlanabilir.
- Omurgayı etkileyen kanser veya iyi huylu tümörler, omurga kemiklerinin üzerine binerek, onları yerlerinden çıkmaya zorlarlar.
- Spina bifida, omurganın bir kısmının tamamen oluşmadığı bir doğum kusurudur ve omurilik ile omurgadaki kemiklerde kusurlar oluşmasına neden olur.
- Felce neden olan rahatsızlıklar, örneğin beyin felci ve çocuk felci, omurgadaki kemiklerin katılaşmasına yol açar.
Belirli kişilerden oluşan gruplar daha yüksek kifoz riski altındadır:
- Duruşu kötü olan, ergenlik çağındaki kızlar daha büyük postürel kifoz riski altındadır.
- 10 ila 15 yaşları arasındaki erkek çocuklar daha büyük Scheuermann kifozu riski altındadır.
- Osteoporozu olan yaşı ilerlemiş yetişkinler, kifoza neden olabilecek omurga kırıkları konusunda daha yüksek risk altındadır.
- Bağ dokusunu etkileyen Marfan sendromu gibi belirli hastalıkları olan kişiler risk altındadır.
Kifoz çoğu zaman hiçbir belirti ve semptoma neden olmadığından ötürü, rutin fiziksel muayeneye kadar ya da okulda yapılan skolyoz taramasına dek fark edilmeyebilir. Öte yandan bazı kişiler, ağrıyı fark edebilir ya da kifoz, omuzların fark edilebilir biçimde yuvarlanmasına ya da sırtın üst kısmında kambur oluşmasına sebebiyet verebilir.
Eğer kifozun belirtilerinden herhangi birini görürseniz çocuğunuzu muayene ettirin. Ayrıca, eğer sizde herhangi bir belirti görülürse, osteoporoza yönelik kemik yoğunluğu testi gibi, başka bir incelemeye ihtiyacınız olup olmadığının belirlenmesi için muayene yapılması amacıyla doktorunuza görünün.
Kifoz ender görülse de, fiziksel şekil bozukluğu, nefes almada zorluk veya duruştaki değişikliklerden etkilenen iç organlarda hasar gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. O nedenle, kifozun işaretlerini görür veya yaşarsanız doktora görünmek önem taşır.
Tarama ve teşhis
Doktorunuz, rahatsızlıkla ilgili öykünüzü alacak ve fiziksel muayenenizi gerçekleştirecektir. Bu muayene aşağıdakileri içerebilir:
- Öne eğilme testi. Doktorunuz, sizin veya çocuğunuzun belden öne eğilmesini isteyecek, bu esnada yandan omurgaya bakacaktır. Kifozda, sırtın üst kısmındaki yuvarlaklık bu konumda daha belirgin hale gelebilir.
- Nörolojik işlevlere yönelik test. Kifoza eşlik eden nörolojik değişiklikler nadir olsa da, doktorunuz halsizlik, duyuda değişiklikler veya kifozun bulunduğu alanın aşağısında felç gibi unsurlara bakarak, bunlara yönelik kontrol yapabilir.
- Omurga röntgeni. Doktorunuz, kifozu teyit etmek, kıvrıklığın derecesini belirlemek ve omurda kifozun türünün belirlenmesine yardımcı olacak herhangi bir şekil bozukluğu olup olmadığını tespit etmek için röntgen çektirmenizi isteyebilir. Örneğin, röntgen filminde kama şeklinde omurların veya başka özelliklerin görülmesi sayesinde, postüral kifoz ile Scheuermann kifozu arasında ayrıma varılır. Daha yaşlı kişilerin röntgen filmlerinde, omurgada, ağrının artmasına katkıda bulunabilecek değişiklikler görülebilir.
- Pulmoner fonksiyonu testleri. Doktorunuz, kifozun neden olduğu herhangi bir nefes alma zorluğunu değerlendirmek için nefes almayı ölçmek amacıyla da bu testlerden yararlanabilir.
Kifoz, aşağıdaki komplikasyonlara sebebiyet verebilir.
- Vücudun görünümü ile ilgili sorunlar. Özellikle ergenlik çağındakiler, sırtın yuvarlak olmasından veya rahatsızlığın düzeltilmesi için destek aleti takmak zorunda olmaktan ötürü kötü bir vücut görünümüne sahip olabilir.
- Şekil bozukluğu. Sırttaki kambur, zaman içinde fark edilir hale gelebilir.
- Sırt ağrısı. Bazı vakalarda, omurganın yanlış doğrultuda olması, şiddetli veya elden ayaktan düşürücü boyuta ulaşabilecek ağrıya neden olabilir.
- Nefes almada zorluklar. Ağır vakalarda, bu eğri göğüs kafesinin akciğerlerinize bastırmasına neden olarak, nefes alma yetinizi engelleyebilir.
- Nörolojik semptomlar. Bunlara, ender olsa da, omurga sinirleri üzerindeki baskının bir sonucu olan bacak zayıflığı veya felç dahil olabilir.
Ergenlik, genç insanların fiziksel ve duygusal değişiklikler ile boğuştuğu bir dönemdir. Omurgada fark edilir bir şekil bozukluğunun olması veya destek aleti takılması bu zorlayıcı dönemi daha da çetin kılabilir.
Çocuğunuzun etrafında, destekleyici arkadaşlar, siz ya da profesyonel bir danışman gibi, yardım alabileceği, ilgili kişiler olduğundan emin olun. Çocuğunuzun ve sizin benzer zorluklar yaşayan başka kişiler ile bağlantıya geçmeniz için, kifozu ya da başka omurgasal şekil bozuklukları olan ebeveynler ve çocuklara yönelik bir destek grubuna katılmayı düşünün.
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.
