Göğüs Kanseri ve Nedenleri

Meme, süt bezleri ve burada üretilen sütü meme başına taşıyan kanallardan oluşur. Bu süt bezleri ve kanalları döşeyen hücrelerin, yukarıda tanımladığımız şekilde, kontrol dışı olarak çoğalmaları ve vücudun çeşitli yerlerine giderek çoğalmaya devam etmelerine meme kanseri denir.

Kanser belirtilerine dikkat!
Kanserde erken tanının önemini artık hepimiz biliyoruz...
Kanserde erken tanı için, vücudumuzun verdiği uyarıcı belirtileri gözlemlemek, olası risk faktörlerini göz ardı etmemek önemli. Bunlara ek olarak, kanser oluşumunu önceden yakamamızı sağlayan gerekli kontroleri de düzenli olarak yaptırmamız şart. Unutmayın, erken teşhis yaşama oranını belirgin şekilde arttırır!MEME AĞRISI
Meme ağrısı, adet öncesi dönemde görülen ortalama 4-5 gün kadar süren ve tamamen normal sayılan gerginlik ağrısından ayırt edilmelidir.

Meme Ağrısı hastalık belirtisi midir?
Kadınların en büyük korkusu bu ağrının bir kanser işareti olmasıdır. Gerçekten de meme kanseri bazen ağrı ile kendini belli edebilir. Hatta bazen ağrı meme kanserinin tek bulgusu olabilir. Ancak doktor tarafından incelenmiş ve altta yatan nedenin kanser olmadığına karar verilmiş olanlarda meme ağrısının kanser riskini artırdığı söylenemez.

Meme ağrısının tipleri nelerdir?
- Adet düzeni ile ilişkili ağrılar: En sık görülen ağrı tipidir. Ağrıların %70'i bu tiptedir. Genellikle adet öncesi dönemde ortaya çıkan, hemen adet görmeden önce en yüksek seviyesine erişen ve adet kanaması ile birlikte kaybolan ağrılardır. Normal adet öncesi ağrılara göre daha şiddetlidir. Otuzlu yaşlarda daha sık görülür. Bazen menopoza yakın dönemde alevlenme gösterir. Sıklıkla menopoza yakın dönemde kendiliğinden kaybolur. Memenin daha ziyade üst ve dış taraflarında daha fazla hissedilirler. Bazen koltuk altına doğru yayıldığı da olur. Ağrı ile birlikte memelerde hassasiyet de artabilir.

- Adet düzeni ile ilişkisiz ağrılar: Kırklı yaşlarda daha sık görülür. Adet düzeni ile ilişkili olanlara göre daha kısa sürer ve hastaların yarısında kendiliğinden kaybolur. Genellikle tek taraflıdır. Memenin bir noktasında olabileceği gibi tamamına yayılan bir ağrı da olabilir. Bu tip ağrıların esas sebebi memede bulunan bir kist, fibroadenom, kanal genişlemesi, lipom yada fibrokistik değişiklikler olabilir.

- Aslında meme ile ilgisiz bir olaydan kaynaklanan ama ağrının memede hissedildiği olgular: Burada ağrı göğüs duvarındaki kaslardan, kaburga eklemlerinden, kıkırdak dokulardan ve boyundaki sinir köklerinden kaynaklanabilir.

Meme ağrısının nedenleri nelerdir?
Memede bariz bir hastalık tespit edilmeyen ağrıların oluş mekanizmaları tam olarak bilinmemektedir. Ancak ağrının meme hücrelerinde bulunan ve reseptör denen bazı algılayıcıların aşırı hassaslaşması sonucu oluştuğu düşünülmektedir. Bu hassaslaşmayı yapan sebeplerden birisi "metilksantin" denen ve bazı ilaçların içinde ve çay- kahve- çikolata ve kolalı içeceklerde bulunan bir kimyasal maddedir. Ayrıca kahve vücutta ürettiği yüksek adrenalin seviyesi ile de bu reseptörlerin hassaslaşmasını arttırmaktadır. Bir de şarapta bulunan "tiramin" denen bir madde bu ağrıların sebebi olabilmektedir.Ağrılarda rolü olan bir diğer konu sigara kullanımı ve strestir. Her iki faktörün de meme hücrelerindeki aşırı hassaslaşmanın nedenlerinden olduğu bilinmektedir. Doymuş ve doymamış yağlar arasındaki denge, doymuş olanlar lehine kaydığında meme hücre zarları normal çalışmasını yitirmekte ve aşırı hassas hale gelmektedir.

Meme ağrısı nasıl teşhis edilir ve tedavisi nasıl yapılır?
Normal olan ve adet öncesi hafif gerginlik şeklinde olan meme ağrıları haricinde ağrısı olan hastalar mutlaka doktor kontrolünden geçmelidir. Ağrıya sebep olan bir faktör varsa o ortadan kaldırılmalıdır.
Ağrısı olan ve olmayan her kadın kendi kendini muayene etmeyi alışkanlık haline getirmelidir. Bazen ağrının nedeni uygun olmayan çamaşır kullanımı olabilir. Ağrısı olan kadın kendi meme ölçülerine uygun, çok sıkı olmayan sutyen kullanması gerektiğini akılda tutmalıdır.
Meme ağrısı olan hastalar diyetlerine dikkat etmeli, çay, kahve, çikolata, kolalı içeceklerle, şarap gibi gıdaları çok daha az tüketmeli, sigara kullanmamalı, stresten olabildiğince uzak durmalı ve bitkisel yağları tercih etmelidirler.


Doç. Dr. Gürsel R. Soybir
Genel Cerrahi - Tiroid ve Meme Cerrahisi

Meme kanseri nedir?

Kadınlarda vulva, vajina, rahim ağzı, rahim ve yumurtalık gibi çeşitli jinekolojik kanserler görülürken kadınlarda en çok karşılaşılan kanser türü meme kanseridir. Vulva ve vajina kanserleri ise nadir görülürler.
Meme kanseri kadınlarda en sık görülen kanserdir. Yaşam boyu 7 kadından 1’i bu kansere yakalanmaktadır.

Meme kanserinin önemli risk faktörleri

- Çocuk doğurmamış olma,
- Şişman olma,
- Düzenli alkol tüketme,
- Kısır olmak ya da kısırlık tedavisi görme,
- Konsantre doğal olmayan lifsiz besinler tüketme,
- Ailesinde meme kanseri olmasıdır.
Meme kanseri otuzlu yaşlardan sonra her yaşta görülebilir. Ailede meme kanseri olan kadınlar bu yaşlarda takibe alınmalıdır. Kanser araştırması için her kadın 35 yaşında bir kez, 40 yaştan sonra iki yılda bir kez, 50 yaşından sonra her yıl mamografi yapılmalıdır. Yeni bir teknik olan dijital mamografi ile görüntü kalitesi artmış ve değerlendirme daha objektif yapılmaktadır. Ayrıca seçilmiş olgularda meme MR’da kullanılmaktadır.
Meme kanserinin erken yakalanma yöntemi düzenli meme muayenesi ve mamografi yaptırmaktır. En önemli muayene kadının adet sonrası dönemde kendini muayene etmesidir. Ele gelen kitle varlığında hekime başvurmalıdır.
Meme kanseri tanısı ya biyopsi ile ya da kitlenin çıkarılması ile yapılmaktadır. Yeni ameliyat teknikleriyle tüm meme dokusu yerine kanserin aktığı lenf kanalları tespit edilip memenin yalnızca ilgili bölümleri ameliyatlarla alınmaktadır.
Bütün kanserlerde olduğu gibi kanserden korunma ve erken dönemde teşhis jinekolojik kanserlerde de önemlidir. Kadınlar kanser için taşıdıkları riskleri ve kanserin öncü belirtilerini bilmeli ve düzenli aralarla jinekolojik muayene yaptırmalıdırlar.

Kadınları meme kanserinden koruyan 13 öneri Batı ülkelerinde her sekiz, Türkiye’ de de her 12 kadından biri, meme kanserine yakalanıyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Meme Sağlığı Merkezi Başkanı Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Cihan Uras, meme kanserinden koruyan sayıları şöyle açıkladı.



1) Her gün 30 dakika tempolu yürüyün
Yapılan çalışmalar, günde 30 dakika veya haftada üç kez, birer saat yürüyüş yapan kadınların, meme kanserine yakalanma riskinin yüzde 40-50 oranında azaldığını ortaya koydu. Bunun nedeni ise düzenli sporun, meme kanserinin oluşumunda risk faktörü olan östrojen düzeyini dengelemesi ve bağışıklık sistemini güçlendirmesi.

2) 30 yaşından önce anne olun
Yapılan çalışmalar, günde 30 dakika veya haftada üç kez, birer saat yürüyüş yapan kadınların, meme kanserine yakalanma riskinin yüzde 40-50 oranında azaldığını ortaya koydu. Bunun nedeni ise düzenli sporun, meme kanserinin oluşumunda risk faktörü olan östrojen düzeyini dengelemesi ve bağışıklık sistemini güçlendirmesi.

3) İki yıl süreyle emzirmeye çalışın
Emzirme, meme kanserine yol açan en önemli etkenlerden biri olan östrojenin, kandaki düzeyini azaltıyor ve hücreleri yeniliyor. Her şeyden önce çocuğunuzun sağlığı için ama aynı zamanda meme kanserinden korunmak için bebeğinizi ilk altı ay sadece anne sütüyle, daha sonra ek besinlerle birlikte, mümkünse iki yıl emzirin.

4) Alkolü hiç kullanmayın
Yapılan çalışmalar; her gün düzenli olarak alkol tüketen kadınlarda meme kanserine yakalanma riskinin içmeyenlere göre yüzde 40 oranında daha fazla olduğunu ortaya koydu. Çünkü alkol, risk faktörü olan östrojenin kandaki düzeyini yükseltiyor. Bu yüzden alkol tüketiminden kaçının.

5) Üç yılda bir doktora görünün
Hiçbir yakınmanız olmasa bile 20-40 yaşları arasında üç yılda bir, 40 yaşından sonra ise yılda bir kez, klinik muayene için meme konusunda deneyimli bir genel cerrahi uzmanına başvurun.

6) Ayda bir meme muayenesi
20 Yaşından sonra ayda bir kez şunu yapın: Adet bitiminden sonraki ilk hafta içinde, ayna karşısında, her iki memenizi kontrol edin. Meme ve koltuk altlarını da yatar durumdayken ellerinizle muayene edin. Eğer en ufak bir değişiklik tespit ederseniz, zaman kaybetmeden meme konusunda deneyimli bir genel cerrahi uzmanına görünün.

7) Yağ tüketimini azalltın
Vücudunuzun yağ yüzdesini ideal seviyelerde tutun. Yapılan çalışmalarda; menopoz sonrası fazla yağ tüketen kadınların, daha az yağ tüketmeye başlamaları üzerine, meme kanserine yakalanma risklerinde azalma olduğu görülmüş. Bu nedenle risk faktöründe yer alıyorsanız, tükettiğiniz total enerjinin sadece 20-25’inin, risk taşımayan grupta yer alıyorsanız yüzde 30’unun yağdan gelmesine dikkat edin. Günde 3-4 tatlı kaşığı yüzde 20-25’i karşılayacaktır.

Her gün iki bardak süt
Yapılan çalışmalarda; düşük kalsiyumla beslenen kadınlarda meme kanseri oluşma riskinin arttığı ortaya çıktı. Bu nedenle gün içinde iki su bardağı süt veya yoğurt tüketmeyi asla ihmal etmeyin. Yağlı tohumlar, koyu yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller, pekmez de kalsiyumdan zengin besinler arasında yer alıyor.


9) 40′ tan sonra yılda bir mamografi çektirin.

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre; her kadın 40 yaşından sonra iki yılda bir, 50 yaşından sonra da yılda bir mamografi çektirmeli. Eğer anneniz, anneanneniz, teyzeniz, halanız, kız kardeşiniz ya da babaanneniz meme kanserine yakalanmışsa, riskli grupta yer aldığınız için mamografi taramasını, aile bireyinin meme kanserine yakalanma yaşından 10 yaş öncesinde yaptırın.

kaynak:

MEME KANSERİ NEDİR?
Meme vücudumuzun dışını örten, kaplayan derinin uzantısı olup süt salgılayan bir salgı bezidir. Tıpkı yağ bezi, ter bezi gibidir.

Meme iki ana yapıdan oluşmaktadır. Birinci kısım süt salgılar tıp dilinde buna lobül (süt bezi) diyoruz. Salgılanan sütü meme
başına getiren kanallar ise ikinci kısım olup bunada tıp dilinde "duktus" denilir.

Memenin bu yapısal özelliğini bir üzüm salkımına benzetebiliriz. Salkımın taneleri lobulusler ve taneleri birleştiren sapçıklar ise
duktus (süt kanalı) ve salkımın sapının ucu ise meme başı olarak düşünülebilinir.

Meme kanseri dediğimizde meme dokusu içerisinde normalde olmayan olağandışı yapıdaki kanser hücrelerinin varolması
anlaşılır. Meme iki yapıdan meydana geldiği için meme kanseri de esas itibari ile 2 guruptadır;

a- Süt kanallarında görülen kanser (duktal kanser)

b- Süt bezlerinde görülen kanser (lobüler kanser)

Bu iki gurup kanserde en sık görüleni duktal kanserdir. Birde bunlarda başka iltihabi meme kanserinden söz edilebilir. Bu kanser hem duktal hem de lobüler yapıda olabilir. Fakat görünüm olarak meme sıcak, kırmızı ve şişmiştir. Daha çok süt veren annelerde kanser geliştiği zaman böyle iltihabi yapı da görülür.
2- MEME KANSERİNİN TOPLUMDA GÖRÜLME SIKLIĞI NE KADARDIR?
Kadınlarda en sık görülen kanser türü meme kanseridir. Bunun yanısıra meme kanserinin görülme sıklığı eski yıllara göre daha da artmaktadır. Şöyle ki;

1970’li yıllarda her 13 kadının 1’inde

1980’li yıllarda her 11 kadının 1’inde

1990’lı yıllarda her 10 kadının 1 ‘inde

meme kanseri görülmektedir. Bir başka ifadeyle bugün için her 100 kadinin 10’unda meme kanseri görülmektedir.

1975 yılında dünyada 541.000 yeni meme kanserli hasta teşhis edilmiştir. Amerikan Kanser Dernegi bu sayıyı analiz ederek 2000 yılında 1.000.000 yeni meme kanserli hasta olacağını tahmin etmektedir.
3- MEME KANSERİNİN SEBEBİ NEDİR?
Bu konuda "Şu meme kanserinin sebebidir" demek mümkün değildir. Meme kanserinin gelişmesi için pek çok faktör vardır. Kısaca bu faktörleri hormonal ve çevresel faktörler diye iki gruba ayırabiliriz.
4- KALITIM (İRSİYET) MEME KANSERİNE YOLAÇAN FAKTÖRLERDEN BİRİSİMİDİR?
Evet, meme kanserlerinin %5-10’unda kalıtımsal nedenler hastalığa neden olmaktadır. Annelerinde meme kanseri olan kız çocuklarında meme kanseri görülme ihtimali diğer kimselere göre 2-3 kez daha fazladır.

Kalıtımsal meme kanserli hastalarda hatalığın görülme yaşı daha genç (40-45 yaşlarında) olmaktadır. Buna "gençlerin meme kanseri"denilmektedir. Bunlarda daha çok hormonal faktörler rol oynamaktadır.
5- ORAL KONTRASEPTİFLER (DOĞUM KONTROL HAPLARI) İLE MEME KANSERİ ARASINDA İLİŞKİ VAR MIDIR?
Evet, kontraseptif kullananlarda kullanmayanlara göre meme kanseri görülme ihtimali biraz daha fazladır.
6- DİYET YANİ ALINAN GIDA TÜRÜ İLE MEME KANSERİ ARASINDA İLİŞKİ VAR MIDIR?
Fazla yağlı gıda ile beslenenlerde meme kanseri daha sık görülmektedir. Ancak bunlar daha ileri yaşlarda (60-65 yaş) teşhis edilen meme kanseri grubundandır.
7- MEME KANSERİ HANGİ YAŞLARDA GÖRÜLÜR?
20 yaşın altında meme kanseri hemen hemen hiç yoktur. 20 yaşından itibaren 45 yaşına kadar görülme sıklığı gittikçe artan 45 yaş ile 55 yaş arasinda görülme sıklığında artma olmaz, yani bu yaş grubunda ayni sıklıkta görülür. 55 yaşından sonra görülme sıklığı gittikçe daha da artar. Bir örnek verirsek;

35-40 yaş grubunda 100.000 kadının 50’sinde

45-55 yaş grubunda 100.000 kadının 125’inde

80-85 yaş grubunda 100.000 kadının 312’sinde meme kanseri görülür.
8- MEME KANSERİNİN IRK, ULUSAL FARKLILIKLAR İLE İLİŞKİSİ VAR MI?
Meme kanseri batı ülkelerinde daha sık görülmektedir. Meme kanserinin en az görüldüğü toplum Japonya’dır. Bunun nedeni tam olarak bilinememektedir. Ancak Japon kadınları arasında da bazı farklılıklar olmaktadır. Şöyleki yeni yetişen japon kadınında görülme sıklığı batı ülkelerindekine yakındır. Eski nesil ve yeni nesil arasındaki bu fark araştırıldığında eski nesilde şu farklı yaşam biçimi görülmüştür. Eski nesil japon kadını erken yaşta (18 yaştan önce) doğum yapıyor, birden fazla doğum yapıyor ve doğan çocuklarını uzun süreli emziriyor. Oysa yeni nesil japon kadını ise batı standartlarına yakın bir yaşama biçimini tercih ediyor. Yani geç doğum, az doğum ve çocuklarını ya hiç emzirmiyor yada çok kısa süreli emziriyor.

Gebelik ve emzirme durumlarında kanserojen (kanser yapıcı) hormonlar baskı altında tutulmaktadır. Meme bakımından, östrojenlerin (kadınlık hormonları) bazılarının kansorojen olduğu bilinen gerçektir.
9- MEME KANSERİNİN GELİŞİM HIZI NASILDIR? YANİ HIZLI GELİŞEN BİR KANSER MİDİR?
Meme kanseri çok yavaş gelişen bir kanserdir. Meme içerisindeki bir kanser odağının elle muayenede tespit edilebilmesi için yaklaşık 1cm çapa ulaşması gerekir. Çok hızlı seyreden ve gelişen bir meme kanserinde bu büyüklüğe ulaşması için yaklaşık 5 yıllık bir sürenin geçmiş olması gerekir. Yeni ilk kanser hücresinin meydana gelmesinden sonra 1cm’lik çapa çıkması için 5 yıllık bir süreye ihtiyaç vardır. Öte yandan çoğu zaman 1cm’lik büyüklüğe erişmek için 15-20 yıllık bir sürenin geçmesi gerekmektedir.

Bir başka deyişle 40-45 yaşlarinda teşhis edilmiş bir meme kanserinin ilk nüvesi, ilk kanser hücresinin ortaya çıkması 18-20 yaş cıvarında olmaktadır.
10- MEME KANSERİNE KARŞI KORUNMAK OLABİLİR Mİ?
Yukarıda da görüldüğü gibi meme kanseri yavaş gelişen bir kanser olduğuna göre ilk gebeliğin 18-20 yaş civarında olanlarda, çocuklarını emzirenlerde ve çok doğum yapmışlarda meme kanseri hemen helen hiç görülmemektedir. Bu şekildeki bir yaşam biçiminin meme kanserine karşı kuruyucu özelliği olacağı söylenebilir.
11- MEME KANSERİNİ ERKEN TEŞHİS ETMEK MÜMKÜNMÜDÜR?
Meme kanseri erken teşhis edildiginde %100 şifa sağlanabilmektedir.

Erken teşhis amaciyla Amerikan Kanser Derneği'nin tavsiyeleri şöyledir;

a- Her kadının 20 yaşindan sonra her mensturasyonun ikincinci haftasında (8-12 günler) kendi kendine muayene etmesi.

b- 40 yaşına gelen her kadının yakınması olsun ya da olmasın mutlaka meme filmi (mamografi) çektirmesi ve dokturunun tavsiyesi dogrultusunda hareket etmesi.. İleriki yıllarda mamografi çektirmek gerektirdiğinde ikisi arasinda karşılaştırma yapmak amacıyla bu çektirdiği mamografiyi mutlaka saklaması.

c- 55 yaşindan sonra şikayeti olsa da olmasa da her yıl mamografi çektirip dokturunun tavsiyesine göre hareket etmesi

d- Meme kanseri nedeni ile bir memesinden tedavi görmüş her kadının her yıl mamografik kontrol yaptırması.
12- KENDİ KENDİNE MUAYENE NE DEMEKTİR? NASIL YAPILIR?
Mensturasyon kanamasının başladığı güne 1’nci gün denilerek 8-12’nci günler arası meme muayenesinin en uygun olduğu dönemdir. Menapozdaki kadınlar için ise her ayın ilk günü muayene için uygundur.

Muayene için belden yukarısı tamamen çıplak olmalıdır.

I- Bir aynanın karşısında ayakta durarak gözlerinizle memelerinizi muayene (inspeksiyon) edeceksiniz.

a- Kollarınızı iki yana serbestçe bırakın

b- Her iki kolunuzu elleriniz başınızın üzerinde birleşecek şekilde yukarı kaldırın

c- Şimdi kollarınızı başınızın iki yanında düz bir şekilde yukarıya dirseklerden bükülmeden gergin bir şekilde yukarı kaldırın.

d- Şimdi de dirsekler hafif bükülecek şekilde her iki elinizi kalçanızın iki yanına koyun. Ve ellerinizi kalçalarınıza kuvvetli ve sıkı bir şekilde bastırın. Bunu yapınca memenin altındaki göğüs kaslarının (pektoral adale) kasıldığını hissedeceksiniz.

Bu dört durumda da şunların var olup olmadığını araştırın.

1- Her iki memenin şekil ve büyüklüğünde bir farklılık

2- Meme başlarında veya meme derisinde olağan dışı kızarma

3- Meme başlarının görünümünde farklılık (asimetri) yani birinin fazlaca aşağı ya da yukarı doğru görünüm (normalde meme
başlarının her ikiside hafifçe dışarı ve yukarı doğru bakar)

4- Meme üzerindeki toplardamarlarda aşırı belirginleşme

5- Meme başında içeri doğru çekilme

6- Meme derisi üzerinde içe çekilme, küçük çukurluk (gamze gibi)

7- Meme başında kabuklanma, pullanma, ekzama gibi değişiklikler

Bunlardan en az birini tespit ederseniz hemen bir doktora başvurun.

II- Şimdi sertçe bir zemin üzerinde başınızın altına bir yastık ve muayene edeceğiniz memenin olduğu omuzun altına katlanmış bir
havlu koyarak rahatça yatınız.

Şimdi elinizle memelerinizi muayene edeceksiniz (PALPASYON)

Bunun için çapraz el kullanacaksınız. Yani sağ memeyi sol el, sol memeyi sağ eliniz ile muayene edeceksiniz.

Burada sol memenin muayenesini anlatacağız. Siz aynı muayenesi sağ elle sol meme için de yapacaksınız.

Başınızın altında yastık ve sol omuzunuzun altında katlanmış bir havlu var, sol kolunuz yana uzatılmış durumda sırtüstü yatıyorsunuz. Sağ elinizin orta üç parmağınızın iç-uç kısımları ile meme başından muayeneye başlıyorsunuz. Önce meme başınızı sıkıyorsunuz. Bu sıkma sırasında meme ucundan bir akıntının gelip gelmediğine bakın.

Daha sonra üç parmağınızla memeyi göğüs duvarına doğru sağlam ama nazikçe bastırıyorsunuz. Bu muayene sırasında parmaklarınız düz ama el hareketli olacaktır. Bu hareket meme ucunun tam üstünden başlar ve dışa doğru spiral bir yol izleyerek bütün memenin çevresinde devam eder. Memenin her farafına (her santimetrekaresi) muayene edilebilmesi için iki-üç defa daire çizilecek şekilde spiraller * izlenmelidir.

Memenin en dış sıkmının muayenesi sırasında muayene tarafındaki kol (burda sol kol) dirsekten bükülercek şekilde başın üzerine koyunuz ve üç orta parmakla memenin dışını yine memeyi göğüs duvarına bastırarak muayene ediniz.

Son olarak memenin koltukaltına doğru uzanan kuyruk kısmını kol yine baş üzerinde iken el ile muayene ediniz.

Bu muayene sırasında olağan dışı bir şişlik, sertlik tespit ederseniz hemen doktorunuza başvurunuz.
13- OLAĞAN DIŞI KİTLE NE DEMEKTİR? NASIL ANLAŞILIR?
Meme dokusunda süt bezleri sütkanalları ve süt kanalları çevresinde bağ dokusu dediğimiz kıkırdak gibi sert yapılar bulunduğundan ayrıca da adet dönemlerinden birkaç gün önce memede su toplanması olduğundan muayenede bir takım sertlikler, memede dolgunluk, ağrı ve hassasiyet hissedebilirsiniz. Her ay kendi kendinize yapacağınız muayene ile memelerinizin yapısını daha iyi tanıyacak ve elinize gelen sertlik ya da şişliğin olağan ya da olağan dışı olduğunu ayırt edebileceksiniz
14- MEME BAŞINDA İÇE ÇEKİLME NASIL ANLAŞILIR?
Meme başı içe çekik durumda olabilir. Ama dışarı doğru çekildiginde meme başı dışarı çıkıyor ise bu normaldir. Ya da doğuştan beri meme başı içe çekiktir ve dışarı çıkarılamıyordur. Bu da normaldir.

Meme başinda içe çekilme denilince doğuştan olmayan ve tutup dışarı doğru çekilemeyen içe çekilme anlaşılır. Böyle bir durumda zaman kaybetmeden hemen bir doktora başvurulmalıdır.
15- MAMOGRAFİ VE MEME ULTRASONOGRAFİSİ NEDİR?
Özel bir röntgen aygıtı ile memelerin röntgen filminin çekilmesi işlemidir.(Şekil-1)

Memedeki kanser yada kanser dışı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan şişliklerin erken dönemde teşhis edilmesinde mamografi önemli rol oynar. Öyle ki kendi kendine ya da bir hekimin muayenesinde ele gelebilecek büyüklüğü ulaşmamış şişliklerin (kitle) saptanmasında mamografi çok yararlıdır. Bu şekilde henüz ele gelmeyen (elle saptanamayan) şişliklere nonpalpabl kitle denilir.

Ultrasonografide yüksek hızlı ses dalgaları ile meme dokusunun incelenmesi olup mamografi ile birlikte kullanılır. Mamografide saptanan kitlenin kist mi (içi sıvı dolu keseye kist denir) yoksa solid mi (içinde sıvı yerine doku bulunan kitleye solid kitle denilir) olduğunu ortaya koyar. Ayrıca solid kitlelerin kanser mi yoksa kanser dışı başka bir iyi huylu hastalık mı olduğunu ortaya koymada mamografiye yardımcı olur.

Sonuç olarak mamografi ve ultrasonografi birbirini tamamlayan iki teşhis aracıdır.(Şekil-2)
16- MEME TARAMASI YADA KİTLE TARAMASI NE DEMEKTİR?
Meme kanseri belirtileri olmayan kadınlarda olası bir kanseri erken safhada teşhis etmek amacı ile düzenli aralıklarla mamografi çekilmesi işlemine kitle ya da meme taraması adı verilir.

40 yaşında bir kez mutlaka yapılır. 40 yaşından 55 yaşına kadar ki dönemde eğer doktor gerek görüyor ise yılda bir kere mamografi tekrarlanır. 55 yaşından sonra ise her yıl bir kez mamografi çektirilmelidir.
17- MAMOGRAFİ ÇEKTİRMEK İÇİN ÖZEL BİR HAZIRLIK GEREKİR Mİ?
Çok özel bir hazırlığa ihtiyaç yoktur.

Ancak çekilen röntgen filminin net görüntülü olması ve çekim işlemi sırasında rahat edebilmeniz için aşağıda önerilere uyulması yararlı olur.

a- Film çekiminden önce koltuk altına ve göğüs bölgesine deodoran, parfüm, pudra vb. maddeler sürülmemeli. Aksi halde görüntü net olmayabilir.

b- Film çekimi sırasında belden yukarısı tamamen çıplak olacağından buna uygun bir giysi giyilmesi yararlı olur.

c- Adet günlerine yakın memelerde hassasiyet arttığından işlem sırasında sıkıntı çekmemeniz için film çekim gününü adet günlerine yakın olmaması yararlı olur.
18- MEME KANSERİNİN TANISINDA MAMOGRAFİNİN ÖNEMİ VE DEĞERİ NEDİR?
Mamografinin doğru tanı koymadaki hassasiyeti %90-95 civarındadır. Bir başka deyişle %95 oranında doğru tanı konulabilir.

Mamografi ile kitle taraması yapılması ile birlikte ilerlemiş meme kanseri görülme oranı eskiye göre yarı yarıya azalmış meme kanserini erken dönemde yakalama şansı da eskiye göre iki misli artmıştır.

Bütün bunların sonucu olarak meme kanserine bağlı ölümler eskiye göre bir hayli azalmış ve eski yıllara göre şifa oranı en az %30 artmıştır.

Tüm bunlar mamografinin yararının, öneminin göstergeleridir.
19- MEME KANSERİ HASTALIĞIN İLERLEME DÖNEMİNE GÖRE KAÇ EVRELİDİR?
Uygulanacak tedavinin türü ve tedaviden alınacak sonuçlar bakımından meme kanseri 5 evreye ayrılır.

- Evre 0

- Evre I

- Evre II

- Evre III

- Evre IV
20- EVRE 0 MEME KANSERİ NEDİR?
En erken evre budur. Karsinoma in situ adı da verilir. Sadece hücre içinde kansere bağlı değişiklikler vardır ve bu değişiklikler hücre dışına çıkmamıştır.

Meme kanserlerinin %15-20’si bu evrede teshis edilir. Bu evrede teşhis ancak mamografi ile konulur. Çünkü henüz ele gelen herhangi bir şişlik yoktur.

İki alt grubu vardır.

a) Duktal karsinoma insitu (DAIS). İntraduktal karsinom da denilir. Süt kanallarındaki erken evreli kanserdir.

Bu hastaların %25’inde önlerindeki 25 yıl içerisinde iki memesinden birinde iki evredeki meme kanseri gelişme ihtimali vardır.

b) Lobüler karsinoma in situ (LCIS): Süt bezlerinde gelişen türdür. Aslında kanser değildir. Yani kanser kabul edilmez.
21- EVRE I MEME KANSERİ NEDİR?
Memedeki kanser odağı 2cm’nin altındadır ve meme dışına herhangi bir yayılma yoktur.
22- EVRE II MEME KANSERİ NEDİR?
Aşağıdaki üç durumdan herhangi biri Evre II meme kanserini gösterir.

1- Memedeki kanser 2cm’nin altında ama koltukaltındaki lenf bezlerine kanser yayılması vardır

2- Memedeki kanser 2-5cm arasındadır ve koltukaltındaki lenf bezlerine kanser yayılması olabilirde olmayabilirde.

3- Memedeki kanser 5cm’den daha büyüktür ama koltukaltı lenf bezlerine kanser yayılması yoktur.
23- EVRE III MEME KANSERİ NEDİR?
Evre III A ve III B diye iki alt gruba ayrılır

- Aşağıdaki iki durumdan biri varsa Evre III A’dır

1- Memedeki kanser odağı 5cm’den küçük ama koltukaltındaki lenf bezlerinde kanser yayılması ve bu lenf bezleri birbirlerine veya çevre dokulara yapışık. Yani hareket ettirilemeyen lenf bezleri var.

2- Memedeki kanser odağı 5cm’den büyük ve koltukaltındaki lenf bezlerinde kanser yayılması var.

- Aşağıdaki iki durumdan biri varsa Evre III B’dir

1- Memedeki kanser odağının yanısıra kanser deriye veya göğüs duvarına yayılmıştır. Göğüs duvarı denilince kaburgalar, kaburga arası adaleler ve dişli (serratus) adalelere yayılma anlatılmak istenmektedir. Göğüs (pektoral) adaleler göğüs duvarı olarak kabul edilmez.

2- Memedeki kanser odağı yanısıra kanser göğüs duvarı iç yüzündeki lenf bezlerine (mammaria interna) yayılmıştır.
24- EVRE IV MEME KANSERİ NEDİR?
Kanser vücudun diğer organlarına yayılmıştır (uzak organ tutulması). Kemikler, akciğer, karaciğer ve beyin en sık yayıldığı organlardır.
25- İLTİHABİ (ENFLAMATUAR) MEME KANSERİ NEDİR?
Nadir rastlanan bir meme kanseridir. Süt veren annelerdeki kanser böyle olabilir. Meme iltihabi görünümdedir. Yani kızarmış ve sıcaktır.

Enflamatuar meme kanseri hızlı yayılma eğilimindedir.
26- MEME KANSERİNDE NÜKS NEDİR?
Meme kanseri tedavi edildikten bir süre sonra memede, göğüs duvarında, göğsün yumuşak dokularında veya vücudun herhangi bir organında tekrar ortaya çıkması haline meme kanseri nüksü denilir.
27- MEME KANSERİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Bugün için kabul edilen ve kullanılan 4 tür tedavi vardır.

1- Cerrahi: Ameliyat ile kanserin çıkarılması

2- Radyoterapi (Şua tedavisi): Yüksek doz röntgen ışınları ile

3- Kematerapi (İlaç tedavisi): İlaç ile kanser hücrelerinin öldürülmesi

4- Hormonoterapi (Hormon tedavisi):Hormon ilaçları vücudun hormonal çalışma düzenini değiştirmek ya da hormon salgılayan organları (örneğin yumurtalık gibi) ameliyat ile çıkarmak.

Bundan başka üzerinde çalışmalar yapılan tedavi türleri de şunlardır.

1- Biolojik tedavi: Vücudun bağışıklık sistemini kansere karşı kullanmak.

2- Kemik iliği nakli

3- Kan dolaşımındakı asıl (ana-stem) hücrenin nakli.

Göğüs Kanseri Hücrelerinin Hareketlerini İzleme

Göğüs kanser hücreleri sıklıkla ilk konumlarından hareket ederler ve kemiği istila ederler, hastanın hayatta kalma şansını azaltırlar. Metastas (kanserin yayılması) süreci komplike bir süreçtir ve faktörleri hem göğüs kanseri hücreleri içinde hem de yeni kemik ortamında rol oynar.

Gelecek haftanın ‘Journal of Biological Chemistry’ "Paper of the Week," yayını için Roger Gomis ve İspanya Biomedicine Araştırma Enstitüsünden meslektaşları göğüs kanseri hücrelerinin kemiğe nasıl geçtiğini araştırdılar.Özellikle, uygun kemik gelişimi için önemli bir gen olan NOG’ un rolünü incelediler. Bundan önce, NOG prostat kanserindeki kemik metastasıyle ilintiliydi, ama şimdi göğüs kanseri kemik metastasındaki özel rolü olduğu anlaşılmış oldu.

Gomis ve meslektaşları, göğüs kanser hücrelerinin NOG üzerinden hareket eder etmez spesifik olarak kemiği istila ettiğini ve tümör oluşturduğunu gösterdiler. Bu iki yolla gerçekleşiyor: Birincisi, NOG yaşlı osteoklasların(kemik tarafından parçalanan kemik hücreleri) sayısını artırarak kemik dejenerasyonunu artırıyor, öncelikli olarak kemikte metastatik göğüs kanser hücrelerinin yerini almak için bir spot (yer, nokta) oluşturuyor. İkincisi, NOG göğüs kanser hücrelerini kök hücre durumu gibi koruma altına alıyor, onlara çoğalmayı ve kemik ortamında yeni bir tümöre dönüşmesi olanağını sağlıyor.

Gomis, NOG’un göğüs kanserinin kemik metasisine yükselme potansiyeline öncülük ettiğini belirtiyor, Saldırgan kanser hücrelerinin özünü etkileyen tek etmen bu değil ama bu etmen kemik ortamının özellklerini etkiliyor. (kemiğin osteoklast dejenerasyonu gibi)


Kaynak: American Society for Biochemistry and Molecular Biology

Kemoterapiye Dirençli Gen Bulundu

ABD'li bilim insanları, göğüs kanseri hastalarında kemoterapiye direnç gösteren genlerin varlığını keşfetti. Kanser hastalarına uygulanan kimyasal tedavilerin sonuçları farklı olabiliyor. Kemoterapi bazı hastalarda işe yararken, bazılarında etkili olmuyor.

Amerikalı bilim insanlarınca keşfedilen genler sayesinde, bazı hastaların neden kemoterapiye cevap vermediğinin nedenlerinin de bulunabileceği kaydedildi.Bilimcilerin 50'ye yakın kanser tümörünü kullanarak yaptıkları çalışma sonucunda kemoterapiye dayanıklı 244 özel gen bulundu.


Kaynak : Ntvmsnbc - Ajanslar (20 Haziran 2012,10:38)

Memede Kitle (Sağlık)
MEMEDE KİTLE NEDİR?

Meme kanseri olan hastaların bir çoğu kitle ile ortaya çıkabildiğinden bu bulgu önemlidir. Memede kitle sık görülmektedir.Fizik muayene esnasında menapoz sonrası kadınların %50 sinde memede kitle saptanır.Bunların bir çoğu beningdir yani iyi huyludur, ancak hastalarda kanser korkusu mevcuttur.

Memede kitlenin değerlendirilmesinde tanının kesinleştirilmesi için sıklıkla görüntüleme yöntemleri ve doku örneklemesi gerekmektedir.
Eğer hasta memede bir kitle olduğundan bahsediyorsa hastaya ne zamandan beri mevcut olduğu , menstruel siklusla büyüme ve küçülme gösterip göstermediği ve siklik ağrı ile ilişkili olup olmadığı sorulmalıdır.Bir yıldan beri mevcut olup değişiklik göstermeyen nodüller genellikle iyi huyludur . Gözle muayenede ciltte çökme ya da asimetri olması şüphelidir.Elle muayenede ise iyi huylu meme kitleleri genellikle birden fazla ,çift taraflı , genel olarak uniform(benzer şekilli) olup simetrik olarak dağılan noduller olup hafif ağrılıdırlar.

Kitlenin üzerinde parmakla yapılan palpasyonda bezelye veya üzüm gibi bir his alınır.Nodullerin yoğunluğu sert ve lastik kıvamından fluktuasyon(yumuşama) verene kadar farklı derecede olabilirler.Doktorlar bu fizik bulguları sıklıkla fibrokistik hastalık olarak adlandısada patolojik sonuç olmaksızın bu meme değişikliklerine memede kitle denilmelidir.Memede kitle, eğer memedeki değişiklik büyük,sert ve asimetrik yerleşimde ise dominant kitle olarak tanımlanır.Dominant kitleler meme kanserini düşündürür ve ileri değerlendirme gerektirir.

25 yaşın altındaki genç kadınlardaki tek kitleler yumşak lastik kıvamında ve mobil ise biopside sıklıkla fibroadenom bulunur .Kitleler küçük,yumuşak,kistik,düzgün düzeyli ve mobilse büyük ihtimalle iyi huyludur.Tersine eğer kitle sert , irregüler ,fikse yani yapışmış şekilde ise ve kalınlaşma asimetrikse meme kanseri düşünülür.

Ne yazık ki bu şüpheli fizik bulguların klinik karakteristikleri iyi huylu ve kötü huylu hastalığı ayırd etmek için yeterli olmayıp ileri diagnostik testler ve incelemeler zorunludur


Kitle Psikolojisi Nedir?
Kitle kelimesi rastgele toplanmış ve bir araya gelmiş olan toplulukları ifade eder. Bu topluluklarda, bilinçli kişilik ortadan silinir. Bütün bu birleşmiş fertlerin düşünce ve duyguları tek bir tarafa yönelir. Şüphesiz geçici; fakat pek açık özellikler gösteren bir kolektif bilinç oluşur. Kitle bir tek varlık haline gelir.

Kitleyi meydana getiren bireyler kimler olursa olsun; yaşama biçimleri, iş güçleri, karakterleri yahut zekaları ister benzer, ister ayrı olsun kalabalık haline gelmiş olmaları onlara bir nevi kolektif ruh aşılar. Kolektif bilinç içerisinde, bireylerin akli yetenekleri ve kişilikleri silinir. Aynı cinsten olmayan aynı cinsten olanın içinde boğulur, kaybolur ve bilinç altı özellikleri üstün duruma gelir. Kitleler, zekayı değil, orta şeyleri bir araya toplarlar.

Kitleler halinde bulunan bireyin başlıca özellikleri:

- Bilinçli kişiliğin kaybolması.
- Bilinçaltı ile hareket eden kişiliğin hakimiyeti,
- Düşüncelerin, duyguların sirayet yoluyla aynı yola yönelişi,
- Telkin edilen düşüncelerin uygulamasının hemen başlama isteğidir.

Kitlelerin Duyguları

Kolay kışkırtılmak, kızgınlık, muhakeme yeteneksizlikleri, hüküm verme ve eleştiri yeteneklerinin olmaması, duygulardaki mübalağa gibi kitlelere has karakterlerin bir çoğunu, olgunluğun aşağıdaki şekillerine bağlı olanlarda mesela çocuk ve vahşilerde de görmek mümkündür.

a. Kitlelerin kışkırtılma yeteneği hareketliliği ve kızgınlığı : Fizyolojik tabirle yalnız bulunan birey, tepkilerine hakim olmak yeteneğine sahip olduğu halde, kitle bu yetenekten mahrumdur.

b. Kitlelerin telkine kapılma yeteneği ve çabuk inanırlığı : Ne kadar yansız olduğu sanılırsa sanılsın kitleler çoğu zaman telkine hazır bir dikkat ve bekleme durumu içerisinde bulunurlar. İlk yapılan telkin derhal sirayet yoluyla bütün zihinlere kendisini kabul ettirir ve hemen yönünü belirler. Telkin olunan kimselerde sabit fikir fiil haline gelmeye hazırdır. Kolektif gözlemler gözlemlerin en fazla yanlış olanıdır ve çoğu defa sirayet yoluyla başkalarına telkinde bulunan bir birey sadece vehim ve hayalinden başka bir şey değildir.

c. Kitle duygularının abartılığı ve basitliği: Telkin ve yayılma yoluyla duygular büyük bir hızla yayıldığından, katılma sonucunda o duygunun gücü büyük oranda artmış olur. Kitle duygularının abartılması ve sadeliği, onları şüpheden ve kararsızlıktan uzak bulundurur. Kitlelerdeki abartıcılığın hiçbir şekilde zekaya değil duygulara ait olduğunu eklemeye gerek yok.

d. Kitlelerin taassubu, baskıcılığı ve muhafazakarcılığı: Kitleler basit ve bireylik duyguları kavrar. Onlara aşılanan görüşler ve inançlar genel olarak ya kabul veya ret olunur ve kesin gerçekler veya kesin hatalar olarak kabul edilir. Akıl ve yargılama yoluyla değil de telkin yoluyla meydana gelen inançlarda durum hep aynıdır. Dini inançların ne kadar hoş görüşsüz olduğunu ve insanlar üzerinde ne kadar baskıcı etki uyguladıklarını herkes bilir. Kitleler zayıflamayan muhafazakarlık iç güdülerine sahiptirler ve geleneklere puta taparcasına saygı duyarlar. Hayatlarının gerçek şartlarını değiştirecek her yenilikten, bilinçsiz olarak nefret ederler.

Kitlelerin Düşünce, Muhakeme ve Hayal Güçleri

a. Kitlelerin Fikirleri: Kitleler için kavranması mümkün düşünceler iki bölüme ayrılır. Birinci sınıf, bir kişi veya bir inanç hakkında gösterilen fazla ilgi gibi o anı meydana getiren tesadüfi ve geçici fikirlerdir. İkinci sınıf ise çevrenin, kalıtımcılığın ve kanıların büyük ve derin kesinlik verdiği asıl düşünceler oluşturmaktadır. Eski dini düşünceler, bugünkü demokratik ve toplum düşünceleri örnek olarak verilebilir.

b. Kitlelerin Yargılamaları: Kitlelerin yargılama yoluyla kesin olarak etki altına alınamayacakları söylenemez Ancak onların kullandıkları ve onlar üzerinde etki eden kanıtlar, mantık bakımından o derece aşağı görünür ki, yalnız benzerlik bakımından yargılama sıfatı verilebilir. Bu düşünceler, şeffaf bir cisim olan buzun ağzında eridiğini pratik deneyimiyle bildiğinden, buz gibi şeffaf olan camında ağzında erimesi lazım geldiğini delillendiren Eskimo'nun düşünceleri gibi bir çağrışım yasasına bağlıdırlar.

c. Kitlelerin Hayal Gücü: Kitlelerin hayal gücü, bütün ilkel kimselerde olduğu gibi yargılamanın ve aklın kontrolünden uzak bulunduğu için etki altında bırakılmaya uygundur. Halkın hayal gücüne en çok etki eden manzara tiyatrodur. Bütün dönemlerin ve memleketlerin devlet adamları, bunların en baskıcıları da içlerinde olmak üzere hepsi kitlelerin hayal gücünü kudretlerinin destekleri diye tanımışlardır. Bunlar hiçbir zaman kitle hayal gücüne aykırı olarak hükümet yönetmeyi denememişlerdir.

Kitlelerin Düşüncelerini Etkileyen Etkenler

a. Hayaller, Kelimeler, Formüller: Kelimeler çeşitli bilinçaltı isteklerini ve bunların hareket altına çıkma ümitlerini sinelerinde toplarlar. Kelimeler hayallerin görünmesine vasıta olan ve bunları çağırmak için üzerine basılan elektrik düğmelerinden başka bir şey değillerdir.

b. Rehinler, Hayaller: Kavimler için kuruntular, hayaller gerekli olduğundan, böceklerin ışığa doğru gittikleri gibi, onlarda kendilerine bu kuruntuları sunan hatiplere doğru iç güdüsel bir hareketle koşarlar. Kitleler hiçbir zaman gerçeğe susamamıştır. Onları hayallere çekmesini bilenler onlara hakim olurlar ve hülyalarını ortadan kaldıranlarda onların kurbanı olurlar.

c. Tecrübe: Bir gerçeğin kitlelerin ruhuna sağlam olarak yerleştirmek ve fazla tehlikeli olmuş kuruntuları yıkmak için hemen hemen biricik usul tecrübedir.

d. Akıl: Aklı filozoflara bırakmalı ve insanların iradelerine karışmasını akıldan istemeyelim.

Kitleleri Yönetenler

a. Kalabalıkların Önderleri: Kitle çobanından vazgeçmeyen bir sürüdür. Önderler çoğu defa düşünce adamı değil aksiyon adamıdırlar. Onlar yarı aydındırlar. Halk, güçlü iradeye sahip olan adamı daima dinler. Önderlerin ikinci sınıfı yani devamlı bir iradeye sahip olanlar, daha az parlak görünüşlere rağmen çok daha önemli çok daha etkili hareket eden örneklerdir.

b. Önderlerin Hareket ve Uygulama Araçları : Kitlelerin ruhuna bazı düşünce ve inançları örneğin toplumsal teorileri yavaş yavaş sindirmek söz konusu olduğu zaman önderler tarafından değişik usuller kullanılır. Onlar başlıca şu üç usule başvururlar: İddia-tekrar-sirayet.

Kitlelerin Düşünce ve İnançlarındaki Değişiklikler

a. Sabit İnanışlar: Kitlelerin düşünce ve inançları birbirinden farklı iki sınıf oluşturur. Bir tarafta üzerine bütün bir uygarlığın kurulduğu ve yüzyıllarca yaşayan devamlı inanışları : Bir zamanlar derebeylik kavramları, dini düşünceler zamanımızdaki milliyetler prensibi demokratik ve toplumsal fikirler bu gibi sabit büyük inançlardır. Öte yandan her dönemin doğuşunun ölümünü gördüğü genel kavramlardan, anlayışlardan çıkma geçici ve değişken düşünceler bulunur.

b. Kitlelerin Değişen Düşünceleri: Gücünü göstermiş olduğumuz sabit düşünceler üzerinde daima doğan ölen düşünceler tabakası bulunacaktır. Bunlardan bazılarının ömürleri pek kısadır ve en önemlilerinin ömrü bir kuşağın ömrünü hemen hemen geçmez.