APOD - Günün Gökbilim Görüntüsü
Ziyaretçi
Montana Üzerinde Süper Hücreli Bir Fırtına Bulutu - Günün Gökbilim Görüntüsü
Kâinatı Keşfedin! Büyüleyici evrenimizin farklı bir resmi veya fotoğrafı, her gün profesyonel bir gökbilimcinin yazdığı kısa bir açıklama ile birlikte yayımlanır.
30 Kasım 2010
Montana Üzerinde Süper Hücreli Bir Fırtına Bulutu
Katkı ve Telif Hakkı : Sean R. Heavey
Açıklama : Bu bir uzay gemisi mi, yoksa bir bulut mu? Her ne kadar yabancı bir uygarlığa ait ana uzay gemisi gibi duruyorsa da, o aslında süper hücre (dev çekirdek/li)* adı verilen etkileyici görünüme sahip bir fırtına bulutu. Böyle muazzam fırtına sistemleri birkaç kilometre genişliğinde bir alanı kaplayan ve aralarında hortumların da bulunduğu şiddetli rüzgârları ve yağmurları getirip, dönerek yukarıya tırmanan sistemler olan mezosiklonların** merkezinde yer alırlar. Süper hücrenin dış kenarı tırtıklı görüntüye sahip bulutlarla bezeliyken, merkezde rüzgârın sürüklediği toz ve yağmur hakimdir. Yukarıdaki görüntünün ön planında sabırla bekleyen bir de ağaç görülüyor. Yukarıdaki süper hücre bulutu, geçtiğimiz temmuz ayında ABD'nin Montana eyaletinde yer alan Glasgow kentinin batısında fotoğraflanmış. Fırtına küçük hasarlara sebep olmuş ve geçip gitmeden önce saatlerce sürmüş.
Anahtar Sözcükler : Fırtına, Havayuvar
Yarınki Görüntü : Açık Uzay
Sponsorlu Bağlantılar
30 Kasım 2010
Montana Üzerinde Süper Hücreli Bir Fırtına Bulutu
Katkı ve Telif Hakkı : Sean R. Heavey
Açıklama : Bu bir uzay gemisi mi, yoksa bir bulut mu? Her ne kadar yabancı bir uygarlığa ait ana uzay gemisi gibi duruyorsa da, o aslında süper hücre (dev çekirdek/li)* adı verilen etkileyici görünüme sahip bir fırtına bulutu. Böyle muazzam fırtına sistemleri birkaç kilometre genişliğinde bir alanı kaplayan ve aralarında hortumların da bulunduğu şiddetli rüzgârları ve yağmurları getirip, dönerek yukarıya tırmanan sistemler olan mezosiklonların** merkezinde yer alırlar. Süper hücrenin dış kenarı tırtıklı görüntüye sahip bulutlarla bezeliyken, merkezde rüzgârın sürüklediği toz ve yağmur hakimdir. Yukarıdaki görüntünün ön planında sabırla bekleyen bir de ağaç görülüyor. Yukarıdaki süper hücre bulutu, geçtiğimiz temmuz ayında ABD'nin Montana eyaletinde yer alan Glasgow kentinin batısında fotoğraflanmış. Fırtına küçük hasarlara sebep olmuş ve geçip gitmeden önce saatlerce sürmüş.
Anahtar Sözcükler : Fırtına, Havayuvar
Yarınki Görüntü : Açık Uzay
Her ne kadar gökbilimin konusu olmasa da, havayla ilgili olarak karşımıza çıkan terimlere doğru karşılıkları bulabilmek için genellikle Meteoroloji Terimleri Sözlüğü (MTS) ya da başka kaynaklara başvuruyor ya da gökbilim terimlerinde olduğu gibi bazen de kendimiz karşılıklar öneriyoruz. Fakat bugünkü metinde yer alan özellikle "supercell" ve "mesocyclone" terimleri konusunda kesin bir karara varamadık. Söz konusu terimleri Türkçe metinde MTS'de yer aldığı şekilde bıraktık; ancak aşağıdaki bilgiler ışığında sizden gelecek önerileri de beklediğimizi bilmenizi isteriz.
* (MTS'den) supercell / süper hücre : Kendi etrafında dönme, uzun ömür ve yoğun dikey-yukarı hareketlerle tanımlanan kuvvetli oraj. Süper hücreler neden oldukları büyük çaptaki dolu taneleri ve doğrusal rüzgar nedeniyle oldukça fazla hasar yaratırlar ve yaşamı olumsuz yönde etkilerler.
** (MTS'den) mesocyclone / mezosiklon : Süper çekirdeklerin güneybatı taraflarında bulunan ve fırtına büyüklüğünde bir dönüşe sahip olan alan için kullanılan terim. Mezo siklonun sirkülasyonu içinde geliştiği kasırgadan daha büyüktür. Doppler radarda çok rahat izlenebilen bir dönüşe sahiptir.
Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük'ten
süper : 1) Nitelik, nicelik ve derece bakımından üstün olan. 2) Belli bir normun üstünde olan.
siklon : Atmosferde bir alçak basınç alanı çevresinde hızla dönen rüzgârların oluşturduğu şiddetli fırtına, kiklon.
Çeviri ve Düzenleme
Murat Tunçay - Tahir Şişman
Hazırlayanlar: Robert Nemiroff (MTU) ve Jerry Bonnell (UMCP)
NASA Yetkilisi: Phillip Newman Özel haklar uygulanır.
Gizlilik İlkeleri ve Önemli Uyarılar
NASA / Goddard Uzay Uçuşları Merkezi (GSFC)
Gök Fiziği Bölümü (ASD) ve
Michigan Teknoloji Üniversitesi'nin bir hizmetidir.
