Gezegenler - Jüpiter - Sayfa 3

Juno Jüpiter’de!

Güneş Sistemi’nin en büyük gezegeni artık yakından izlenecek. NASA’nın Juno adlı uzay aracı beş yıl süren yolculuğunun ardından Jüpiter yörüngesine girdi. Araç gaz devinin yörüngesine oturabilmek için motorunu 35 dakika boyunca ateşledi. Böylece Jüpiter başta olmak üzere uyduları yani kısaca Jüpiter sistemi yakından gözlenerek akıllardaki sorulara yanıtlar aranacak.


Juno Jüpiter’de (NASA/JPL-Caltech).
Juno’nun yörüngeye oturması NASA’nın Jet İtici Laboratuvarı’ndaki (Jet Propulsion Laboratory , JPL) Juno izleme verileri ve Avustralya’daki NASA’nın Derin Uzay Ağı antenleri (Deep Space Network) ile onaylandı. Juno’nun başlıca hedefleri Jüpiter’in kökeni ve evrimini anlamak olacak. Juno, Jüpiter’in katı çekirdeğinin varlığını ve yoğun manyetik alan haritasını ortaya çıkaracak. Aynı zamanda atmosferindeki su ve amonyak miktarını belirleyip kutup ışıklarını irdeleyecek. Jüpiter’in Güneş Sistemi’nin oluşumundaki rolünü ortaya çıkaracak. Jüpiter ve uydularının izlenmesi aynı zamanda başka yıldızların çevresinde dolanan gezegenlerin anlaşılmasında da anahtar bilgiler verecek.

Juno'da Bulunan Aletler!

• Kütle çekimi / Radyo bilim sistemi (Gravity Science)
• Altı mikrodalga radyometre ile atmosferik gözlem ve özellik incelemesi (MWR)
• Manyetometre (MAG)
• Plazma ve enerjik parçacık detektörleri (JADE ve JEDI)
• Radyo / Plazma dalga ölçüm istasyonu (Waves)
• Morötesi görüntüleyici / Tayfmetre (UVS)
• Kızılötesi görüntüleyici / Tayfmetre (JIRAM)
• Jüpiter kutuplarındaki kuzey ışıklarını gözleyecek olan JunoCam adlı renkli kamera.

Daha önce Cassini uzay aracı ile Satürn ve uydularının yapısı ile özellikleri anlaşılmıştı. Mesela Titan’daki metan denizleri, Enceladus’un buz yüzeyinin altındaki okyanus ortaya çıkarılmıştı. Şimdi de benzer özellikleri, belki de daha fazlasını Juno ile belirleme şansı var. Jüpiter’in özellikle Europa ve Ganymade uyduları şaşırtıcı özelliklere sahip olabilir. Bu ve diğer özellikler için tahmini iki yıl gibi bir süre var. Juno 2018 yılına kadar Jüpiter sistemini gözleyerek çok önemli bilgilere ulaşılmasını sağlayacak.

NASA'nın Jüpiter'e Yönelik 2 Yeni Keşif Aracı!

ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Güneş sisteminin erken oluşum safhalarına dair bilgi toplamak üzere Jüpiter'in derinliklerindeki asteroid kuşağına iki yeni keşif aracı gönderecek. NASA'nın Washington'da bulunan Bilim Misyonları Direktörlüğü'nden yapılan açıklamada, Lucy ve Psyche adlı verilen misyonların Discovery Keşif Programı kapsamında değerlendirmeye alınan beş final proje arasından seçildiği, aynı adları taşıyacak keşif araçlarının 2021 ve 2023 tarihlerinde uzaya fırlatılmasının planlandığı belirtildi.

Bilim Misyonları Direktör Yardımcısı Thomas Zurbuchen, Lucy'nin keşif yolculuğunda Jüpiter'in gizemli Troya asteroidlerini inceleyeceğini, Pyche'nin de asteroid kuşağında 16 Pyche adı verilen, benzersiz metal asteroidi yakından görüntüleyeceğini ifade etti. Zurbuchen, "Her iki misyon da Discovery Keşif Programı'nın temeli olan, daha önce ulaşılmayan yerlere cesurca giderek kapıyı, bilimde çığır açıcı gelişmelere aralamayı amaçlamaktadır." ifadesini kullandı.

Robotik uzay aracı Lucy'nin Ekim 2021'de uzaya fırlatılacağı, 2025 itibarıyla gezegenle aynı yörüngeyi paylaşan asteroid kuşağına ulaşmasının beklendiği kaydedildi. Lucy'nin, sonraki yıllar içinde altı farklı Troya asteroidi çevresinde incelemeler yapacağı belirtildi. Troya asteroidlerinin Güneş sistemindeki gezegenleri meydana getiren ilkel malzemelerin kalıntıları olduğuna dikkati çeken Lucy Misyonunun baş araştırmacısı Harold F. Levison da keşif aracının sağlayacağı bulguların Güneş sisteminin tarihini, kodlarını çözmede kilit öneme sahip olacağının altını çizdi. Lucy'den 2 yıl sonra yola çıkacak Psyche'nin de 2030 itibarıyla 16 Psyche'ye ulaşmasının beklendiği ifade edildi. 210 kilometre çapındaki gövdesiyle asteroid kuşağının en büyük asteroidi olan gök cisminin, genelde kaya veya buzdan oluşan Güneş sistemindeki diğer gezegen ve asteroidlerin aksine tamamen demir ve nikelden bir gövdeye sahip olduğu kaydedildi.

Dünya'nın çekirdeğinin metal yapıda olduğunu vurgulayan Pshyche Misyonu'nun baş araştırmacısı Lindy Elkins-Tanton, asteroidin oluşumunun erken safhasında soğumaya maruz kalmış bir gezegen olabileceğini bildirdi. Elkins-Tanton, "Bu bize ilk kez bir gezegenin çekirdek bölgesini inceleme olanağı veriyor." ifadesini kullandı. NASA'nın Discovery Keşif Programı kapsamında bugüne kadar 12 ayrı keşif misyonuna onay verilmişti. Merkür misyonu Messenger, cüce gezegenler Vesta ve Ceres'i inceleyen Dawn ve 2018'de Dünya'dan fırlatılması beklenen Mars uzay aracı InSight, program kapsamındaki başlatılan keşif misyonları arasında.

Kaynak: Ntvmsnbc / AA (5 Ocak 2017)

JUICE Modülünün Jüpiter'e Giderken İzleyeceği Rota!

Avrupa'nın Jüpiter'e yolculuk yapacak olan ilk uzay aracı, hedefine ulaşmak için karmakarışık bir yol takip edecek. İki nokta arasındaki en kısa yolun düz bir çizgi olduğu söylenir, ancak 2022'de Jüpiter'e gönderilecek olan JUICE modülü, biraz daha dolambaçlı bir rota izleyecek ve dört gezegenin yer çekiminden yardım alacak.

2012'de duyurulan Jupiter Icy Moons Explorer veya kısa adıyla JUICE, Haziran 2022'de Kourou, Fransız Guyanası'ndan fırlatılacak. Uzay aracı, Jüpiter'e yedi yıllık bir yolculuk sonucunda ulaşacak. Araç 3,5 yıl boyunca gaz devi Jüpiter'in atmosferini, muazzam manyetosferini, görünmeze yakın halkalarını ve uydularını dolaşacak. JUICE görevinin sonunda Jüpiter'in en büyük uydusu olan Ganymede'in yörüngesine girecek ve Dünya'nın Ay'ı dışında doğal bir uydunun yörüngesine giren ilk uzay aracı olacak.

JUICE, Avrupa'nın Jüpiter'e düzenlediği ilk uzak görevi olma özelliğini taşıyor. NASA'nın Juno uzay modülü şu an Jüpiter'in yörüngesinde olsa da daha çok Jüpiter'in kendisine odaklanıyor. JUICE de Jüpiter'in atmosferini inceleyecek ancak buz kaplı ayları Ganymede, Europa ve Callisto'ya da göz atacak. Bu ayların yüzeylerinin altında okyanusların bulunabileceği hatta yaşamaya elverişli bölgelere sahip olabileceği düşünülüyor.

JUICE'in tüm bunları yapmadan önce birkaç zor manevrayı tamamlaması gerekecek. Araç, Mayıs 2023'te Dünya'nın, Ekim 2023'te Venüs'ün, Eylül 2024'te yine Dünya'nın, Şubat 2025'te Mars'ın, Kasım 2026'da ise tekrar Dünya'nın yanından geçecek. Tüm bu gezegenlerin yer çekiminden faydalanacak olan JUICE, son olarak Jüpiter'in aylarından da yer çekimi yardımı alarak (25 kez!) yavaşlayacak ve konumuna yerleşecek.

Kaynak: CHIP Online (20 Mart 2017)

Jüpiter Ay'ı Amalthea!

Amalthea, Jüpiter gezegeninin Galilei uydularından sonra beşinci iç uydusudur. 1892’de Amerikalı gökbilimci Edward Emerson Barnard tarafından bulunan uydu Jüpiter'e en yakın yörüngede bulunup, bir iç uydu niteliği taşır. Büyük ekseni sürekli Jüpiter'e dönük, koyu kırmızımsı bu küçük uydunun ölçüleri 155’e 270 km'dir.

• Yörüngenin yarı büyük ekseni: 181 000 km
• Yıldız dolanım süresi: 0,498 gün
• Ekvator yarıçapı: 131 km

Kaynak: Büyük Larousse