Arama

Yurttaş Nedir?

Güncelleme: 27 Haziran 2015 Gösterim: 1.063 Cevap: 0
Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
27 Haziran 2015       Mesaj #1
Safi - avatarı
SMD MiSiM
YURTTAŞ a. Bir devlet içinde medeni ve siyasi haklara, özellikle de seçmen olma hakkına sahip kişi (yabancıların karşıtı olarak): Türkiye'de milletvekilleri yurttaşlar tarafından seçilir. (Eşanl. VATANDAŞ.)

Sponsorlu Bağlantılar
—Antik. Yurttaş tacı, Roma'da savaş sırasında, ölümü göze alarak bir romalı yurttaşın canını kurtarmış olan kişiye sunulan meşe yapraklarından taç.

—ANSİKL. Yurttaşın tanımı ve yurttaş olmayandan ayırımı için tarih boyunca ve bulunulan yerlere göre çeşitli ölçütler kullanıldı: önce doğum yeri, özellikle aile kökeni ölçü alındı: Roma’da yurttaş, haklarını yitirmemiş ve tria nomina'ya (üç ad) [praenomen, nomen ve cognomen] (ön ad, ad ve ortak ad) sahip olan yurttaşın oğludur. Kuşkusuz çok eski olan bu tanım, eski sitelere, çok az sayıdaki yurttaşla çok sayıdaki ahaliye karşı koyma olanağı verdi. Günümüzde bile bireylerin çoğunun yurttaşlığını kanıtlayan ölçüt budur.
Sonra hukuki ölçü gelir: yasayla yurttaş sayılan herkes yurttaştır. Bu kavram da roma kökenlidir. Roma'da geçerli usullerden biri de, yenilenlere, müttefiklere sonra da eyaletlerde yaşayanlara, çok büyük bir incelikle sınıflandırılmış, tam ya da kısmi roma yurttaşlığı dağıtılmasıdır. Bu yasal ölçüt, bugün de yurttaşlığa alma, yurttaşlığı seçme hakkı tanıma ya da daha başka hukuki kararlarla yurttaşlık elde etme gibi çeşitli biçimler altında geçerlidir.
Bir de ekonomik, daha doğrusu mali bir ölçüt kullanılır: belirli tipte ve belirli miktarda malvarlığına sahip olan ve belirlenmiş koşullar altında devlet bütçesine katkıda bulunan kişi yurttaştır. Bu ölçüt genellikle, yurttaş olanla olmayanı birbirinden ayırmaya değil, yurttaşlar arasında yurttaş olup tüm siyasal haklarını gerçek anlamda kullananları belirlemeye yarar. Böylece, kendisini onurlandıran bir niteliğe karşı ödevlerinden başka hiçbir yükümlülüğü olmayan "edilgen" yurttaşa karşılık bir "etkin" yurttaş kavramı ortaya çıkar. An- tikçağ'dan beri oligarşik yunan sitelerinde bu ayrım yapılıyordu. Roma'daki sınıflar sistemi de bu ayrımı dile getirir. Fransız devrimi, 1791 anayasası ile bu kavrama hukuki bir biçim verecek ve bundan, XIX. yy.'da çok gözde olan bir vergi sistemi ortaya çıkacaktır.
Yurttaşlık kişiye birtakım haklar kazandırır, ama buna karşılık en başta vergi borcu ve askerlik olmak üzere birtakım yükümlülükler de getirir. (-* SİTE.)
Yurttaş Kana (Citizen Kane), yönetmenliğini Orson VVelles'in yaptığı amerikan filmi (1941). Orson Welles'in henüz adı bilinmeyen bir gençken yazdığı, yönettiği ve oynadığı bu film, sinema tarihinin en önemli olaylarından biridir. Parçaları birbirini tamamlayan psikolojik bir kurguyla, çok zengin bir basın kralının portresini çizen yönetmen, toplumsal başarı hayalini, "benlik"in derinliklerindeki sırları, psika- nalitik aktarımların belirsizliklerini sorgular.
Düş yanı ağır basan bu film, özellikle çekim ve kurguyla ilgili alışılmış sinema kurallarının çoğunu altüst etmiştir (görüntü derinliğinin dramatik amaçlarla kullanılması. alışılmamış çerçevelemeler).
Kaynak: Büyük Larousse

X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.

Benzer Konular

12 Ocak 2009 / KisukE UraharA Edebiyat tr
18 Haziran 2011 / Misafir Hukuk