Serum Nedir? (Sözlük)
SMD MiSiM
SERUM a. (lat. serum, süt suyu). Hematol. Kan pıhtılaştıktan sonra pıhtıdan sızan sıvı ya da merkezkaçlanmış fibrinsiz kanın yuvarlardan ayrılan sıvı kısmı. (Bk. ansikl. böl.)
—Eczc. Yapay serum, kan serumu ile aynı geçişme basıncına sahip tıbbi çözelti (örneğin serum fizyolojik, serum glukoze). || Saflaştırılmış serum, uygulamada meydana gelebilecek yan etki riskini azaltmak için, plazmadan, gerekli olmayan proteinlerin büyük bir kısmının ayrılması suretiyle elde edilen serum. || Tedavi serumu, insandan ve başta at olmak üzere çeşitli hayvanlardan elde edilen ve tedavide kullanılan serum. Bunlar normal serumlar olabileceği gibi, bazı hastalıkların mikroplarına karşı etki gösteren ve artan dozlarda antijen verilerek elde edilen bağışık serumlar ya da başka işlemler uygulanmış serumlar da olabilir. (Bk. ansikl. böl.)
—Kad. doğ. Kanlı şenim şişliği, yeni doğmuş çocuğun tepesinde görülen ve deri ile kafatası kubbesinin arasına kan sızmasından ileri gelen şişlik. (Dölüt kafasının, uyum sağlama, biçimlenme, kalıp alma olaylarının bir işaretidir. İlk doğumda daha belirgin olmakla beraber, her doğumda az çok varlığını korur. Birkaç gün içinde kendiliğinden kaybolur.)
—Patol. Serum hastalığı, yabancı bir serumla tedavi edilmekte olan bir hastada ortaya çıkabilen belirtilerin tümü (ateş, eklem ağrıları, deri döküntüleri vb). [Bugün kullanılan serumlar immünoglobülinler bakımından ileri derecede saflaştınlmış olduklarından tam güvenlidirler.]
—Ted. Serum ile aşılama, aşıya özgül bir serum katılarak yapılan aşı. (Serum şırıngası derhal edilgin bir koruma sağlar, ama bu etki kısa sürerse de onunla birlikte verilen aşıdan elde edilecek etkin bağışıklık oluşuncaya kadar zaman kazandırır (örneğin tetanosta). || Serum ile tedavi, kuluçka devresindeki bulaşıcı bir hastalığın belirtilerini hafifletmek amacıyla serum verilerek yapılan tedavi.
—Tıp. Antilenfositer serum (A.L.S.), lenfositlerin bağışıklık etkinliğini azaltabilen ya da yok edebilen serum. (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Eczc. Serumların imalat ve satışı için Sağlık ve sosyal yardım bakanlığından izin alınması gerekir. Bazı serumlar liyofilize (soğukta kurutulmuş) şekildedir ve kullanılacağı zaman çözücü eklenerek çözelti haline getirilir. Piyasaya verilmeden önce serumların özgüllükleri, etkinlikleri, zararsızlıkları birçok deneyle saptanır ve diğer imalat kontrolleri yapılır. Etken madde miktarlan, aynı koruyucu etkiyi gösteren standart serumlarla karşılaştırılarak belirlenir ve mililitrede enternasyonal ünite olarak ifade edilir.
Antitoksik serumlar mikropların salgıladıkları toksinleri nötralize eder (difteri serumu), bazı serumlar ise doğrudan doğruya mikroplar üzerine etki gösterir (me- nengokok serumu).
Başlıca serumlar şunlardır: botülizm serumları (A, B, C, D ve E tipleri vardır), difteri, kangren, kuduz, tetanos ve çeşitli zehir (yılan, akrep, vb.) serumları.
Veteriner eczacılığında da her hayvan cinsine göre ayrı ayrı serumlar hazırlanır. Serumlar, ışıktan korunarak +2 ile +10 °C arasında saklanmalıdır.
—Hematol. Kan serumu, plazmadan sadece fibrlnojenin yokluğu ile ayrılır. Pıhtılaşma olgusu fibrini çöktürerek plazmayı ikiye ayırır, fibrin lifleri kan yuvarlarını sararak pıhtıyı meydana getirir. Serumun kimyasal bileşimi birçok hastalığın evrimi sırasında değişikliğe uğrar. Serum, çok miktarda albumin içeren sarı bir sıvıdır, içinde albüminlerden başka azotlu maddeler (üre, amlnoasitler, kreatin, ürik asit), glusitler (glukoz), lipitler (yağ asitleri, fosfoamlnollpitler, steroller), mineral iyonlar (sodyum, potasyum, kalsiyum, demir) bulunur.
Serum bunlardan başka çok çeşitli maddeler, özellikle enzimler içerir. Bu çeşitli maddelerin miktarı, yaşa, cinsiyete, zamana ve patolojik durumlara gî's değişebilir. Serumun kimyasal çözümlemesi, biyokimya ile serolojinin önemli bir bölümünü oluşturur.
—Tip. Antilenfositer serum. Çeşitli lenf organlarından elde edilen İnsan lenfositleri ile bir hayvanda (örneğin at) bağışıklık sağlayarak üretilir A.L.S.’nin İçinde lenfosltin yüzeyindeki antijenlere karşı bir dizi antikor vardır. Bu serum özellikle, geç kalmış aşırıduyarlılık tepkimelerini tutuklar. A.L.S.’nln etkisinin en önemli belirtisi kanda lenfositlerin azalmasıdır. Etkisi, özellikle timüsten gelen hücrelerin, yani T len fositlerinin üzerinde görülür. Uygulamada, insanda organ nakli sırasında, greflerin ömrünü uzatmak amacıyla immünodep- resör olarak kullanılır, ama yan etkilere de neden olur.
Sponsorlu Bağlantılar
—Kad. doğ. Kanlı şenim şişliği, yeni doğmuş çocuğun tepesinde görülen ve deri ile kafatası kubbesinin arasına kan sızmasından ileri gelen şişlik. (Dölüt kafasının, uyum sağlama, biçimlenme, kalıp alma olaylarının bir işaretidir. İlk doğumda daha belirgin olmakla beraber, her doğumda az çok varlığını korur. Birkaç gün içinde kendiliğinden kaybolur.)
—Patol. Serum hastalığı, yabancı bir serumla tedavi edilmekte olan bir hastada ortaya çıkabilen belirtilerin tümü (ateş, eklem ağrıları, deri döküntüleri vb). [Bugün kullanılan serumlar immünoglobülinler bakımından ileri derecede saflaştınlmış olduklarından tam güvenlidirler.]
—Ted. Serum ile aşılama, aşıya özgül bir serum katılarak yapılan aşı. (Serum şırıngası derhal edilgin bir koruma sağlar, ama bu etki kısa sürerse de onunla birlikte verilen aşıdan elde edilecek etkin bağışıklık oluşuncaya kadar zaman kazandırır (örneğin tetanosta). || Serum ile tedavi, kuluçka devresindeki bulaşıcı bir hastalığın belirtilerini hafifletmek amacıyla serum verilerek yapılan tedavi.
—Tıp. Antilenfositer serum (A.L.S.), lenfositlerin bağışıklık etkinliğini azaltabilen ya da yok edebilen serum. (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Eczc. Serumların imalat ve satışı için Sağlık ve sosyal yardım bakanlığından izin alınması gerekir. Bazı serumlar liyofilize (soğukta kurutulmuş) şekildedir ve kullanılacağı zaman çözücü eklenerek çözelti haline getirilir. Piyasaya verilmeden önce serumların özgüllükleri, etkinlikleri, zararsızlıkları birçok deneyle saptanır ve diğer imalat kontrolleri yapılır. Etken madde miktarlan, aynı koruyucu etkiyi gösteren standart serumlarla karşılaştırılarak belirlenir ve mililitrede enternasyonal ünite olarak ifade edilir.
Antitoksik serumlar mikropların salgıladıkları toksinleri nötralize eder (difteri serumu), bazı serumlar ise doğrudan doğruya mikroplar üzerine etki gösterir (me- nengokok serumu).
Başlıca serumlar şunlardır: botülizm serumları (A, B, C, D ve E tipleri vardır), difteri, kangren, kuduz, tetanos ve çeşitli zehir (yılan, akrep, vb.) serumları.
Veteriner eczacılığında da her hayvan cinsine göre ayrı ayrı serumlar hazırlanır. Serumlar, ışıktan korunarak +2 ile +10 °C arasında saklanmalıdır.
—Hematol. Kan serumu, plazmadan sadece fibrlnojenin yokluğu ile ayrılır. Pıhtılaşma olgusu fibrini çöktürerek plazmayı ikiye ayırır, fibrin lifleri kan yuvarlarını sararak pıhtıyı meydana getirir. Serumun kimyasal bileşimi birçok hastalığın evrimi sırasında değişikliğe uğrar. Serum, çok miktarda albumin içeren sarı bir sıvıdır, içinde albüminlerden başka azotlu maddeler (üre, amlnoasitler, kreatin, ürik asit), glusitler (glukoz), lipitler (yağ asitleri, fosfoamlnollpitler, steroller), mineral iyonlar (sodyum, potasyum, kalsiyum, demir) bulunur.
Serum bunlardan başka çok çeşitli maddeler, özellikle enzimler içerir. Bu çeşitli maddelerin miktarı, yaşa, cinsiyete, zamana ve patolojik durumlara gî's değişebilir. Serumun kimyasal çözümlemesi, biyokimya ile serolojinin önemli bir bölümünü oluşturur.
—Tip. Antilenfositer serum. Çeşitli lenf organlarından elde edilen İnsan lenfositleri ile bir hayvanda (örneğin at) bağışıklık sağlayarak üretilir A.L.S.’nin İçinde lenfosltin yüzeyindeki antijenlere karşı bir dizi antikor vardır. Bu serum özellikle, geç kalmış aşırıduyarlılık tepkimelerini tutuklar. A.L.S.’nln etkisinin en önemli belirtisi kanda lenfositlerin azalmasıdır. Etkisi, özellikle timüsten gelen hücrelerin, yani T len fositlerinin üzerinde görülür. Uygulamada, insanda organ nakli sırasında, greflerin ömrünü uzatmak amacıyla immünodep- resör olarak kullanılır, ama yan etkilere de neden olur.
Kaynak: Büyük Larousse
X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.
