JEOTERMİ a. (fr. geothermie).
1. Yerkürenin iç ısıl olayları.
2. Bu olayların incelenmesi.
3. Bu olayların belirttiği enerji kaynağı.
—ANSİKL. Jeotermi önemli bir yeni enerji kaynağıdır.
• Yüksek enerjili jeotermi. Yerkabuğunun etkin kuşaklarında bulunur (yanardağ kuşakları, taşküre levhaları sınırları, okyanus sırtları). Sıcaklığı 150 ile 400 °C arasında olan su örtülerinin yüzeyinde buharlaşma olur; bu buhar türbinlere gönderilerek elektrik üretilir. Bir jeotermik alanın var olması için pek çok parametre gereklidir: geçirimsiz kayaçlardan bir örtünün oluşturduğu bir çatı; 300 ile 2 000 m derinlikte geçirgenliği yüksek hazne kayaç ya da su örtüsü; akışkanların taşıyıcı bir dolaşımını, yani kaynaktan yüzeye ısı aktarımını sağlayan kırık kayaçlar; bir magma ısı kaynağı (3 ile 10 km arası derinlikte, 500 -600 °C sıcaklıkta).
Böyle bir alanı işletmek için, petrol çıkarmada kullanılanlara çok benzeyen tekniklerle kuyular açılır. Bu tür modeller İtalya'da (1903'ten beri, Larderello’da; santrallarının elektrik gücü, bugün 400 MW’a ulaşmıştır), Yeni-Zelanda'da, Japonya'da, Filipinler'de, ABD'de, Meksika'da görülmektedir. Guadeloupe’da, Bouillante santralı buhar üretmektedir.
•Orta enerjili jeotermi. Su örtülerinde akışkanların sıcaklığı daha düşüktür (70 -150 °C). Dolayısıyla buhar-elektrik değişiminde verim daha azdır ve uçucu bir akışkanın aracı olarak kullanılması gerekmektedir. Küçük elektrik santralları bu kaynakları işletebilir (Auvergne'de, Alsace'ta).
• Düşük enerjili jeotermi. Bir öncekilerden çok daha yaygındır; örneğin tüm tortul havzalarda görülür. Jeotermik gradyandan doğar. Akışkanlar 60° ile 80° arasında bir sıcaklıktadır ve özellikle İzlanda ve Fransa'da konut ısıtmada kullanılır. Avrupa'nın en sıcak kaynağı Chaudes Aigues’dedir (Cantal); akışkan sıcaklığı 80 °C'tan yüksek olan bu kaynaktan, Roma döneminden beri konutların ısıtılmasında yararlanılmaktadır.
• Çok düşük enerjili jeotermi. Akışkanlar 20 ile 60 °C arası sıcaklıklarda ısıtılır. Bu enerji evlerin, kentlerin ya da tarımın (seraların ısıtılması) gereksinimlerinde kullanılır.
Yüksek enerjili jeotermiyle alçak enerjili jeotermi arasındaki sınır biraz seçmece- dir; sınırı belirleyen, daha altında kabul edilebilir bir verimle elektrik üretilemeyen sıcaklıktır (120 ile 180 °C arasında).
1. Yerkürenin iç ısıl olayları.
Sponsorlu Bağlantılar
3. Bu olayların belirttiği enerji kaynağı.
—ANSİKL. Jeotermi önemli bir yeni enerji kaynağıdır.
• Yüksek enerjili jeotermi. Yerkabuğunun etkin kuşaklarında bulunur (yanardağ kuşakları, taşküre levhaları sınırları, okyanus sırtları). Sıcaklığı 150 ile 400 °C arasında olan su örtülerinin yüzeyinde buharlaşma olur; bu buhar türbinlere gönderilerek elektrik üretilir. Bir jeotermik alanın var olması için pek çok parametre gereklidir: geçirimsiz kayaçlardan bir örtünün oluşturduğu bir çatı; 300 ile 2 000 m derinlikte geçirgenliği yüksek hazne kayaç ya da su örtüsü; akışkanların taşıyıcı bir dolaşımını, yani kaynaktan yüzeye ısı aktarımını sağlayan kırık kayaçlar; bir magma ısı kaynağı (3 ile 10 km arası derinlikte, 500 -600 °C sıcaklıkta).
Böyle bir alanı işletmek için, petrol çıkarmada kullanılanlara çok benzeyen tekniklerle kuyular açılır. Bu tür modeller İtalya'da (1903'ten beri, Larderello’da; santrallarının elektrik gücü, bugün 400 MW’a ulaşmıştır), Yeni-Zelanda'da, Japonya'da, Filipinler'de, ABD'de, Meksika'da görülmektedir. Guadeloupe’da, Bouillante santralı buhar üretmektedir.
•Orta enerjili jeotermi. Su örtülerinde akışkanların sıcaklığı daha düşüktür (70 -150 °C). Dolayısıyla buhar-elektrik değişiminde verim daha azdır ve uçucu bir akışkanın aracı olarak kullanılması gerekmektedir. Küçük elektrik santralları bu kaynakları işletebilir (Auvergne'de, Alsace'ta).
• Düşük enerjili jeotermi. Bir öncekilerden çok daha yaygındır; örneğin tüm tortul havzalarda görülür. Jeotermik gradyandan doğar. Akışkanlar 60° ile 80° arasında bir sıcaklıktadır ve özellikle İzlanda ve Fransa'da konut ısıtmada kullanılır. Avrupa'nın en sıcak kaynağı Chaudes Aigues’dedir (Cantal); akışkan sıcaklığı 80 °C'tan yüksek olan bu kaynaktan, Roma döneminden beri konutların ısıtılmasında yararlanılmaktadır.
• Çok düşük enerjili jeotermi. Akışkanlar 20 ile 60 °C arası sıcaklıklarda ısıtılır. Bu enerji evlerin, kentlerin ya da tarımın (seraların ısıtılması) gereksinimlerinde kullanılır.
Yüksek enerjili jeotermiyle alçak enerjili jeotermi arasındaki sınır biraz seçmece- dir; sınırı belirleyen, daha altında kabul edilebilir bir verimle elektrik üretilemeyen sıcaklıktır (120 ile 180 °C arasında).
Kaynak: Büyük Larousse
X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.