Arama

Karıncalar (Formicidae) - Sayfa 2

Güncelleme: 31 Mart 2017 Gösterim: 17.420 Cevap: 15
mydarling24 - avatarı
mydarling24
Ziyaretçi
11 Eylül 2016       Mesaj #11
mydarling24 - avatarı
Ziyaretçi

Karıncalar


MsXLabs.org
Sponsorlu Bağlantılar

Yeryüzünde en kalabalık nüfusa sahip olan canlılar, karıncalardır. Her yeni doğan 40 insana karşılık, 700 milyon karınca dünyaya gelir. Ve bu canlılar hakkında öğrenebileceğimiz çok fazla bilgi vardır. Böcek türlerinin en "sosyal"lerinden biri olan karıncalar, son derece iyi "örgütlenmiş" bir düzen içinde, "koloniler" denen topluluklar halinde yaşarlar. Örgütlenmeleri öyle gelişmiş bir düzen içindedir ki, bu açıdan insanlarınkine benzer bir uygarlığa sahip oldukları bile söylenebilir.

Karıncalar besinlerini üretip depolarken, yavrularını gözetir, kolonilerini korur ve savaşırlar. Hatta "terzilik" yapıp, "tarım"la uğraşan, "hayvan yetiştiren" koloniler bile vardır. Aralarında çok güçlü bir iletişim ağı bulunan bu hayvanlar, toplumsal örgütlenme ve uzmanlaşma açısından bakıldığında, hiçbir canlı ile kıyaslanamayacak üstünlüktedirler.

Günümüzde toplumsal örgütlenmeleri sağlamak, sosyo-ekonomik sorunlara kalıcı çözümler bulabilmek için kurulan "düşünce grupları"nda (think-tankler), üstün zeka ve eğitim düzeyine sahip araştırmacılar geceli gündüzlü çalışmalar yapmaktadırlar. İdeologlar asırlardır sosyal modeller üretmektedirler. Bunca yoğun çabaya rağmen dünya geneline baktığımızda, henüz ideal bir sosyo-ekonomik toplum düzenine ulaşılabilmiş değildir. İnsan toplulukları içinde daima rekabete ve kişisel çıkarlara dayalı bir düzen anlayışı olduğundan, kurulan düzenlerin kusursuz olması hiçbir zaman mümkün olamamaktadır. Oysa karıncalar kendileri açısından en ideal olan sosyal sistemi milyonlarca sene öncesinden günümüze kadar hiçbir aksaklığa meydan vermeden sürdüregelmişlerdir.

Peki bu milimetrik canlılar nasıl oluyor da böyle bir düzeni sağlayabiliyorlar? Bu mutlaka cevap aranması gereken bir sorudur. Bu soruya cevap vermeye çalışan evrimciler, karıncaların 80 milyon yıl önce arkaik bir yabanarısı türü olan "Tiphiidae"den türediklerini, 65-40 milyon yıl önce aniden "kendi iradeleriyle" sosyalleşmeye başladıklarını ve böceklerin evriminin en üst basamağını oluşturduklarını iddia ederler. Ancak bu sosyalleşmenin sebeplerini ve oluşumunu herhangi bir şekilde açıklamazlar. Çünkü evrimin temel mekanizması, hayatlarının devamı için canlıların birbirleriyle kıyasıya mücadele etmelerini gerektirmektedir. Buna göre her tür ve o türün içindeki her birey yalnızca kendisini ve kendi yavrularını düşünür. (Yavrularını düşünmeye neden ve nasıl başladığı sorusu da Evrim için ayrı bir çıkmazdır, ama şimdilik bu noktayı atlıyoruz.) Bu tür bir "evrim kanunu"nun nasıl olup merkezinde fedakarlığın yer aldığı bir sosyal sistemi oluşturabileceği sorusu elbette cevapsızdır.

Yanıtlanması gereken sorular bu kadarla sınırlı değildir. Bir milyon tanesinin sinir hücrelerinin toplamı ancak 20 gram olan bu canlılar, "aniden" gruplar halinde sosyalleşme kararı almış olabilirler mi? Veya böyle bir karara vardıktan sonra toplanıp bu gruplaşmanın kurallarını belirleyebilirler mi? Belirlediklerini kabul etsek bile, hepsi bu yeni sisteme itirazsız itaat eder mi? Bütün bu imkansızları gerçekleştirdikten sonra mı milyonlarca üyeli koloniler kurup ileri bir sosyal düzen sağlayabilmişlerdir?

Peki bu mücadele içinde bir "kast sistemi" nasıl ortaya çıkmıştır? Öncelikle şu sorunun cevaplanması gerekir: Kraliçe ve işçi farkı nasıl ortaya çıkmıştır? Evrimciler bu noktada, işçilerin arasından bir grubun çalışmayı bıraktıklarını ve uzun bir zaman dilimi içinde genetik farklılıklar yaşayarak işçi karıncalardan farklı bir fizyolojiye sahip olduklarını öne süreceklerdir. Ancak bu dönüşüm süreci içinde sözkonusu "kraliçe adayları"nın nasıl beslendiği sorusu karşımıza çıkmaktadır. Çünkü kraliçe karıncalar yiyecek aramazlar, işçilerin getirdikleri besinlerle beslenirler. Eğer bazı işçiler kendilerini "kraliçe" olarak görmeye başlamış olsalar bile, bu hiyerarşi nasıl ve neden diğer işçiler tarafından kabul edilmiştir? Dahası, neden bu kraliçeyi beslemeye razı olmuşlardır? Evrim'e göre içinde bulundukları "yaşam mücadelesi", yalnızca kendilerini düşünmelerini öngörmektedir çünkü.

Tüm böcekler hayatlarının büyük kısmını yiyecek aramakla geçirirler. Yiyecek bulurlar, yerler, yeniden acıkır, yeniden ararlar. Bir de tehlikelerden kaçarlar. Evrim'i kabul ettiğimizde, karıncaların da bir zamanlar böyle "bireysel" yaşadıklarını fakat milyonlarca yıl önce bir gün sosyalleşmeye karar verdiklerini kabul etmemiz gerekir. Aralarında ortak bir iletişim yokken -çünkü iletişim Evrim'e göre sosyalleşmenin bir sonucudur- bu sosyal düzeni "kurmaya" nasıl "karar verdikleri" sorusunun ise hiçbir cevabı yoktur. Dahası, bu sosyalleşme için gerekli olan genetik farklılaşmayı nasıl elde ettikleri sorusunun da hiçbir bilimsel izahı yoktur.

Tüm bunlar bizi tek bir noktaya götürmektedir: Karıncaların milyonlarca yıl önce günlerden bir gün "sosyalleşmeye" başladıklarını iddia etmek, aklın ve mantığın tüm temel kurallarını çiğnemek demektir. Konunun tek açıklaması ise şudur: Detaylarını ileriki bölümlerde göreceğimiz sosyal düzen karıncalarla birlikte yaratılmıştır ve yeryüzündeki ilk karınca kolonisinden bugüne dek bu sistem değişmemiştir. Kuran'da, karıncalarınkine benzer bir sosyal düzene sahip olan arılardan söz ederken, bu sosyal düzenin onlara "ilham" edildiği şöyle haber verilir:

Rabbin bal arısına vahyetti:
Dağlarda, ağaçlarda ve onların kurdukları çardaklarda kendine evler edin. Sonra meyvelerin tümünden ye, böylece Rabbinin sana kolaylaştırdığı yollarda yürü-uçuver. Onların karınlarından türlü renklerde şerbetler çıkar, onda insanlar için bir şifa vardır. (Nahl, Suresi 68-69)
Şüphesiz düşünen bir topluluk için gerçekten bunda bir ayet vardır.
Ayet, bal arılarının tüm işlerinin onlara Allah tarafından yapılan bir "ilham"la yürüdüğünü bildirmektedir. Buna göre bu hayvanların kurdukları tüm "evler", yani kovanlar-ve dolayısıyla bu kovanlardaki tüm sosyal düzen-bal yapmak için sürdürdükleri tüm işlemler, Allah'ın onlara verdiği bir ilhamla gerçekleşmektedir.

Karıncaları incelediğimizde onlardaki durumun da bundan farksız olduğunu görürüz. Onlara da Allah tarafından belirli bir sosyal düzen ilham edilmiştir ve buna harfiyyen uymaktadırlar. Her karınca türünün kendisine verilmiş olan görevi eksiksiz yerine getirmesinin ve tam bir teslimiyetle daha fazlasına uzanmamasının nedeni budur.
Son düzenleyen Baturalp; 1 Nisan 2017 11:10 Sebep: Düzenlendi.
mydarling24 - avatarı
mydarling24
Ziyaretçi
11 Eylül 2016       Mesaj #12
mydarling24 - avatarı
Ziyaretçi

Karıncalar Dünya’yı ele geçiriyor!


Mutfaklardan tropik ormanlara dünyanın her köşesinde 20 bin karınca türü var. Peki 60 milyon yıllık kısa bir evrim sürecinde, karıncalar tüm dünyaya yayılmayı nasıl başardı?
Sponsorlu Bağlantılar
Bilim insanları karıncaların topluluklar halinde yaşamalarını ve bulundukları bölgelerde koloniler kurarak yayılmalarını bir tür ‘ekolojik hüküm’ hali olarak niteliyor.

60 MİLYON YILLIK BİR EVRİM


Bilim insanları karıncaların son 120 milyon yıl içinde bugünkü halini aldığını düşünüyor. Ancak bulunan fosiller, karıncaların 120 milyon yıl önce, bugün olduğu gibi kalabalıklar halinde toprakta yer kapabilen birtür olmadıklarını gösteriyor.

Araştırmalar, karıncaların en erken 60 milyon yıl öncesinden itibaren, bitkilerin ortaya çıkmasıyla beslenme rejimlerini değiştirdikleri ve kalabalıklaşarak bugünkü özelliklerini kazanmaya başladıklarını gösteriyor. Karıncaların bu derece kalabalıklaşması, bu hayvanların beslenme rejimi ve fabllara da konu olan çalışkanlığı ile açıklanıyor.

HER KÜLTÜRDE KARINCALI BİR DEYİM VAR


Karıncaların arasında da geniş bir biyo-çeşitlilik var. Örneğin, 1 millimetre büyüklüğündeki Oligomyrmex Atomus ile 4 cm’lik Dinoponera türleri gibi. Karıncalar sarıdan siyaha farklı renklerde, çölden yağmur ormanlarına, bataklıktan evlerin mutfaklarına kadar birçok coğrafyalarda yaşıyor. Bu nedenle de, her kültürde ve her dilde karıncalarla ilgili bir deyim bulmak mümkün, Türkçe’deki ‘karınca gibi çalışkan’ gibi.

Karıncalar besinleri için gerekirse dövüşüyor; kafalarındaki antenler karıncaların diğer karıncalara karşı kullandıkları en büyük silahları. Kimi türlerin ise çenesi diğer hayvanları kıskandıracak cinsten, örneğin, Odontomachus türü öldürücü çenelerini öyle sert bir şekilde kapıyor ki, laboratuvar ortamında insan kulağıyla işitilebiliyor.

Karıncalar, bitkilerin karbohidratlarıyla besleniyor. Kimi karıncalar, gerek diğer hayvanlardan korunmak gerekse besinlerini saklamak için kendilerine bitkilerin köklerinde sığınaklar inşa ediyor. Sıcak ve kurak ortamlarda yaşayan karıncalar ise bu koşullara alıştıklarından besinlerini yer altında biriktiriyor. Kimi türlerse besinlerini sürekli üstlerinde taşıyarak saklıyor.

SOSYAL ÖRGÜTLENME YETENEĞİ


Karıncalar aralarında kraliçe, bahçevan gibi çeşitli işlevlere ayrılıyor, her bir karınca görevinin karşılığı olarak belirli yetenekler geliştiriyor. Karıncaların diğer hayvanları kıskandıracak görev bölüşümü ve toplumsal örgütlenme, içindeki ‘birey’lerin yaşları ve cinsiyetlerine göre bir hiyerarşi ile düzenleniyor.

“UÇAN SPERM FÜZELERİ”
Daha genç olanlar, yuvada kalıp çocukların bakımını üstlenirken, yaşlılar yuvanın korunması ve besin eldeetme işini yürütüyor.

Örneğin, Hymenoptera türünde dişi karınca ev işlerini üstlenirken erkek karınca da sadece çiftleşme işlerini üstleniyor. University of Arizona uzmanı Alex Wild, erkek karıncaları “Uçan sperm füzeleri” olarak betimliyor.

Karınca türlerinin sosyal alışkanlıkları kendi aralarında farklılaşıyor. Kimi türler topluluklar halinde avlanırken kimileri ise tek başlarına ava çıkıyor.

KİMYASAL İLETİŞİM SİSTEMİ


Karıncalar, kimyasal salgılardan oluşan bir iletişim sistemi geliştirdiler. Karıncalar birbirleri arasında oldukça zekice sayılabilecek bir iletişim sistemi geliştirdiler; kimyasal salgılar aracılığıyla alarm verebiliyor,besinlerin yerini birbirlerine bildirebiliyor.

Karıncalar bu ‘kimyasal iletişim sistemi’ni, tehlike anında da devreye sokuyor. Alarmı duyan karıncalar larvalarını kaparak yerin altında daha güvende olduklarını hissettikleri tünellerine kaçıyorlar. Muhafız karıncalar ise bu anlarda yuva ağzında savunmaya geçiyor. Çiftleşme de yine bu iletişim sistemiyle yapılıyor; dişi karınca çiftleşmeye hazır olduğunda kraliçe karınca ağzından özel bir çağrı yaparak erkek karıncaları çağırıyor.

İNSANLAR DA BU KOKUYU FARKEDEBİLİR


Bazı karınca türlerinin salgıladıkları bu kimyasallar, insanlar tarafından da farkedilebiliyor. Kuzey Amerika’daki turucu renkli Citronella türünün salgısını insan burnu turunçgillere benzer bir koku şeklinde algılıyor. Kimyasal salgılar aynı zamanda iz ve işareti bırakmak, yeni işçileri işe almak gibi işlerde de kullanılıyor.
Son düzenleyen Baturalp; 1 Nisan 2017 11:16 Sebep: Düzenlendi.
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
11 Eylül 2016       Mesaj #13
Misafir - avatarı
Ziyaretçi

Karıncalar Kapıcılık Yapabilir mi?


Karınca kolonilerindeki sistemin detaylarını incelediğimizde, bu sistemi kuran ve yöneten, gözle görülmeyen iradenin gücünü daha somut bir biçimde hissederiz. Şimdi bu detaylara bir göz atalım.

Karınca yuvalarının dış dünya ile bağlantıları, genellikle sadece bir karıncanın geçebileceği genişlikteki küçük bir delik vasıtasıyla sağlanır. Bu deliklerden geçmek ise bir "izine" tabidir. Koloni içinde sayıları çok fazla olmayan ve tek görevi "kapıcılık yapmak" olan karıncalar vardır. "Kapıcılar" giriş deliğine tam uyan geniş baş yapılarıyla, canlı bir tıkaç vazifesi görürler. Dahası, bunların baş kısmının rengi ve deseni etraftaki ağaçların kabuklarıyla aynıdır. Kapıcı, giriş deliğinde saatlerce oturur ve sadece kendi kolonisinden olduğunu anladığı karıncaların girişine izin verir.

Anlaşılan, binaları korumak için kapıcı bulundurma fikri insanlardan önce, vücutlarının en güçlü bölümüyle girişi kapayan, aynı zamanda kendini kamufle eden ve doğru "parolayı" söylemeyenleri içeri almayan kapıcı karıncalar tarafından uygulamaya konmuştur.

Yukarıda bahsettiğimiz kapıcı karıncanın kafasının tam deliğe uygun olmasının, rengi ve deseninin çevreyle uyum içinde bulunmasının, tanımadığı hiç kimseyi içeri almamasının kendi isteğine bağlı olamayacağı çok açıktır. Karıncanın bedenini bu şekilde tasarlayan ve yaptığı işe ona ilham eden bir akıl sahibi vardır mutlaka. Karıncanın bu görevlerini tek başına düşünebildiğini ve hiç bıkmadan ve vazgeçmeden kapıcılık yapmayı aklettiğini söylemek, kuşkusuz makul bir açıklama olamaz.

Düşünelim: Bir karınca niye kapıcı olmak istesin ki? Üstelik bir seçim hakkı olsa, neden en zahmetli ve en özveri gerektiren işi tercih etsin? Bu tür bir imkanı olsa, kendisine en rahat ortamı ve en iyi hizmeti sağlayacak bir görevi tercih ederdi şüphesiz. Ancak karıncaları yaratan, sanatındaki çarpıcılığı göstermek için, böyle mükemmel bir koloni yaşamı tasarlamış ve bu sistemi oluşturan karınca topluluğuna da belirli görevler vermiş olabilir. Seçim, Allah'ın belirlemesi ile oluşmuştur. Kapıcı karınca da büyük bir itaatle görevini yerine getirmektedir.

Evrim teorisine göre ise karıncaların her alanda gelişme göstermesi ve çok daha rahat yaşayabilecekleri bir kasta dahil olmak için uğraşmaları gerekmektedir. Oysa kapıcı karıncaların bu yönde bir çabası hiç olmamaktadır ve tüm ömürleri boyunca, kendilerine ilham edileni kusursuzca yerine getirmektedirler.

Uzman Karıncalar


Karıncalarda organizasyon, belirli bir işte uzmanlaşma ve iletişim, neredeyse insanlar arasında olduğu kadar başarılıdır. Öyle ki, insanlar bugün karıncalar arasındaki uyumlu sistemi örnek almaktadırlar. Aşağıdaki alıntı bu konuyu örneklendirmektedir:

Bilgisayar uzmanları bugün, karıncalardaki kollektif davranış biçimlerini laboratuvarlarda robotlarla üretmeye çalışıyorlar. Çok gelişmiş, ileri programlar yerine, kendi aralarında işbirliği yapan, "basit" enformatik unsurlardan oluşan robotlar üzerinde yoğunlaşıyorlar. Bu çalışmalarda temel ilke aynı: Çok gelişmiş bir robot oluşturmak yerine, daha az "zeki" bir sürü robot geliştirmek, ama bunlardan tıpkı karınca kolonisinde olduğu gibi en "karmaşık" görevleri üstlenmelerini beklemek... Bu robotlar tek tek ele alındıklarında "zeka" açısından çok gelişmiş olmayacaklar, ama ortak hareket dürtüsüyle işbölümünü gerçekleştirecekler. Çünkü, en basit enformatik bilgileri birbirleriyle değiş tokuş etme yeteneğine sahip olacaklar. Bir karınca kolonisindeki hayat ve işbölümü tarzı , NASA'yı bile etkilemiş... Kuruluş, Mars gezegenindeki araştırmalar için gelişmiş bir tek robot göndermek yerine, birçok karınca-robot göndermeyi planlıyor. Böylece birkaç tanesi tahrip olsa bile, ekibin ayakta kalanları görevlerini tamamlayabilecekler. Bu açıklamalardan sonra, "uzman karıncalar"ın dünyasından ilginç bir örneğe göz atalım.

Grup Halinde Yaşamak Karıncaları Nasıl Etkiler?
Karıncalarda işbirliğinin en belirgin örneği, bir işçi karınca türünün (Lasius Emarginatus) davranışlarıdır. Bu türün bireylerinin birbirlerine karşı ilginç bir bağlılıkları vardır. Toprakla uğraşan gruba ait dört işçi karıncanın, büyük gruptan ayrıldığında faaliyetleri hızla devam eder. Fakat dördünün aralarına cam, taş gibi birbirlerini görmelerine engel olan bir cisim girdiğinde çalışma tempoları düşer.

Başka bir örnek de, ateş karıncalarının gruplarından ince bir bariyerle ayrıldığında hemen bu engeli delerek koloninin diğer üyelerine ulaşmaya çalışmalarıdır. Ayrıca grubun sayısı değiştiğinde de, karıncaların davranışlarında pek çok farklılıklar görülür. Yuvadaki karınca sayısı arttığında, her bir üyenin faaliyetlerinde artış olduğu gözlenmektedir. İşçi karıncalar grup olarak biraraya geldiğinde, toplanıp sakinleşirler ve az enerji harcarlar. Bazı karınca türlerinde sayı yükseldikçe, harcanan oksijen miktarının düştüğü tesbit edilmiştir.

Karıncalar gruplar halinde yaşayabilen canlılardır. Tek başlarına hayatlarını sürdürmeleri mümkün değildir. Bütün bu örneklerin bize gösterdiği, karıncaların tek başlarına yaşamayı başaramayacaklarıdır. Bu küçük yaratıklar, ancak gruplar hatta koloniler halinde yaşayabilecek özelliklerle yaratılmışlardır. Bu da bize evrimcilerin, karıncaların sosyalleşme süreci ile ilgili iddialarının ne kadar gerçek dışı olduğunu göstermektedir. Çünkü, karıncaların ilk varoldukları zamanlarda tek başlarına yaşayıp da, sonradan sosyalleşerek koloniler oluşturmuş olmaları mümkün değildir. Böyle bir ortamla karşılaşan bir karıncanın hayatını sürdürmesi imkansız hale gelmektedir. Hem üreyebilecek, hem kendine ve larvalarına uygun bir yuva yapacak, hem kendisini ve tüm ailesini besleyecek, hem kapıcılık, hem askerlik yapacak, aynı zamanda larvaları yetiştiren bir işçi olacak... Son derece geniş bir işbölümü gerektiren bütün bu işleri, bir zamanlar bir veya bir kaç karıncanın yaptığını söyleyemeyiz. Üstelik tüm bu zahmetli işlerle uğraşırken, bir yandan da sosyalleşme yönünde çaba harcadıklarını düşünmek imkansızdır.

Bu durumda anlaşılan şudur: Karıncalar ilk yaratıldıkları günden beri sosyal bir sistem içinde ve gruplar halinde yaşayan varlıklardır. Bu ise, karıncaların tek bir anda tüm özellikleriyle varolduklarının, daha doğrusunu söylemek gerekirse, "yaratıldıklarının" kanıtıdır.

Örnek Bir Karargah
Önceki sayfalarda verdiğimiz ordu örneğini biraz genişletelim. Şaşırtıcı derecede büyük ama aynı zamanda tam bir düzenin hakim olduğu bir karargaha geldiğinizi düşünün. İçeri girmeniz imkansız gibi görünüyor, çünkü kapılardaki güvenlik görevlileri tanımadıkları hiç kimseyi içeri almıyorlar. Bina çok sıkı denetlenen bir güvenlik sistemiyle korunuyor.

Ama bir şekilde içeri girdiğinizi farzedin. İçeride çok sistemli ve dinamik bir faaliyet dikkatinizi çekecek; çünkü binlerce asker çok düzenli bir şekilde işlerini yapıyorlar. Bu düzenin sırrını araştırdığınızda, binanın, içindekilerin çalışmasına son derece uygun şekilde dizayn edildiğini farkediyorsunuz. Her iş için özel bölümler var ve bu bölümler, askerlerin çalışmasına en uygun şekilde tasarlanmış. Örneğin bina yerin altına doğru katlar halinde iniyor ama güneş enerjisine ihtiyaç duyan bölüm, güneşi en geniş açıyla alabileceği yere yerleştirilmiş. Ayrıca sürekli bağlantı içinde olması gereken bölümler de ulaşımın en kolay olacağı şekilde, birbirlerine çok yakın olarak inşa edilmiş. Fazla maddelerin yığıldığı depolar, binanın yan tarafında ayrı bir bölüm olarak dizayn edilmiş. İhtiyaçların saklandığı ambarlar ise rahat ulaşılabilecek yerlerde. Tam binanın ortasında da, gerektiğinde herkesin toplanabileceği geniş bir salon var.

Karargahın özellikleri bunlarla bitmiyor. Bina, büyüklüğüne rağmen eşit bir şekilde ısınıyor. Çok gelişmiş bir merkezi ısıtma sistemi sayesinde, sıcaklık gün boyunca olması gerektiği derecede sabit kalabiliyor. Bunun bir nedeni de, binada her türlü hava koşuluna karşı geliştirilmiş, son derece etkili bir dış yalıtım uygulanması. Bu tarz bir karargahın nasıl ve kimler tarafından dizayn edildiği sorulsa, herkes üstün teknoloji ve profesyonel bir ekip çalışması ile olduğunu söyler. Çünkü böyle bir karargah, ancak belirli bir eğitim, kültür, akıl ve zeka düzeyine sahip kişiler tarafından yapılmış olabilir.

Oysa bahsettiğimiz bu karargah aslında bir karınca yuvasıdır. Bu tip bir karargah meydana getirebilmek için gerekli bilgiyi edinmek, insan ömrünün uzunca bir bölümünü kapsar. Oysa yumurtadan çıkan bir karınca görevini o anda bilmekte ve hiç vakit kaybetmeden uygulamaya geçirmektedir. Bu durum, karıncaların bu bilgilere henüz dünyaya gelmeden sahip olduklarını gösterir. Daha doğrusu tüm bu bilgiler, yaratılmalarıyla beraber, kendilerini yaratan Yüce Allah tarafından karıncalara ilham edilmektedir.

Karıncalarda Oto-Organizasyon
Karıncalar dünyasında bir şef veya plan-program yoktur. En önemlisi de, daha önce söylediğimiz gibi emir-komuta zincirinin olmamasıdır. Müthiş gelişmiş bir oto-organizasyon sayesinde bu toplumdaki en karmaşık görevler bile hiç aksamadan yerine getirilir. Şöyle bir örnek verebiliriz:

Kolonide yiyecek sıkıntısı başgösterdiğinde, işçi karıncalar hemen "besleyici" karıncalara dönüşürler ve yedek midelerindeki besin maddeleriyle diğerlerini beslemeye başlarlar. Kolonide besin fazlası söz konusu olduğunda ise, hemen bu kimliklerinden sıyrılıp, yeniden işçi karıncalar haline dönüşürler.

Üstteki resimde karıncaların bir ağacın kökleri arasında kurdukları yeraltı şehri görülüyor. Zaman içinde ağacın kökleri zarar görmüş ve ağaç devrilmiştir. Dolayısıyla da bu gizli şehir ortaya çıkmıştır.

Burada gösterilen fedakarlık gerçekten de ileri bir seviyededir. İnsanlar dünya üzerindeki açlık tehlikesiyle mücadelede bir türlü başarı elde edemezken, karıncalar bu işe pratik bir çözüm bulmuşlardır: Yiyecekleri dahil herşeyi paylaşmak. Evet bu gerçek bir fedakarlık örneğidir. Hiç bir karşılık beklemeden, yediği yiyeceğe kadar herşeyini karşısındaki karıncanın varlığını sürdürebilmesi için hiç düşünmeden verebilmek, evrim teorisinin açıklayamadığı, doğadaki fedakarlık örneklerinden sadece biridir.

Karıncalarda aşırı nüfus diye bir problem de söz konusu değildir. Bugün insanoğlunun metropolleri, göçler, altyapı eksiklikleri, kaynakların yanlış kullanımı ve işsizlik nedeniyle yaşanmaz hale gelirken, karıncalar 50 milyon nüfusu barındıran yeraltı kentlerini müthiş bir düzen içinde hiç bir şeyin eksikliğini hissetmeden yönetebilirler. Her karınca çevresindeki koşullarda meydana gelen değişikliklere anında uyum gösterir. Böyle bir şeyin gerçekleşebilmesi için, karıncaların kesinlikle fiziksel ve psikolojik anlamda özel olarak programlanmış olmaları gerekmektedir.

Son derece iyi organize olmuş bu sistemin oluşması için, mutlaka karıncaları yönlendiren, hepsine kendi işini yapmasını ilham eden, onlara emir veren bir "irade sahibi"ne ihtiyaç vardır. Aksi takdirde bir düzen değil, büyük bir karmaşa ortaya çıkacaktır. İşte bu "irade sahibi", herşeyin sahibi olan, herşeye gücü yeten, bütün canlıları yönlendiren, yapmaları gereken şeyleri ilham ile emreden Allah'tır.

Yuva yapımının ilk aşamasında, koloni üyeleri, ince bir giriş deliği açtıktan sonra bu deliğin ilerisini bir bölmeler labirenti haline dönüştürürler. Bu bölmelerin çoğunda bakteri bahçeleri mevcuttur. Bu bahçeler genelde yüzeye yakın olan bölmelerde yer almaktadırlar. Daha derinde ve daha geniş olan bölmelerde ise bitki artıklarının çürümüş halleri vardır. Bu deliklerin (odaların) bazıları, değişik bir şekilde organik maddelerden ziyade toprak içermektedir. Sanki zararlı atıkları örtmek için gerekli olan bir katman hazırlanmış gibi... Sıcak hava bu istenmeyen bölmelerden yukarıya doğru yükselir. Serin, bol oksijenli hava yuvanin içinde itilir ve yuvanin üstüne kadar çıkar. Bu sistem havalandırma ve yol açma için kullanılır. Bu delikli ve mağarasal tünellerin çevresi yuvanın girişinden 7.5 metre genişlikteki bir kemer gibidir.Burada göz önünde bulundurulması gereken en önemli şey ise, bu metropolün, herhangi bir mimari ve zirai eğitim almamış olan karıncalar tarafından inşa edilmiş olduğudur.

Karıncaların herhangi bir şahsi çıkar gözetmeksizin durmadan çabalamaları, onların belirli bir "denetleyici" tarafından ilham ile hareket ettirildiklerinin ispatıdır. Nitekim aşağıdaki ayet, herşeyin sahibinin ve denetleyicisinin Allah olduğunu, her canlının onun ilhamıyla hareket ettiğini çok açık bir şekilde anlatır: Ben gerçekten, benim Rabbim, sizin de Rabbiniz olan Allah'a tevekkül ettim. Onun alnından yakalayıp denetlemediği hiçbir canlı yoktur. Muhakkak benim Rabbim dosdoğru bir yol üzerindedir. (Hud Suresi, 56)
Son düzenleyen Baturalp; 1 Nisan 2017 11:23 Sebep: Düzenlendi.
Baturalp - avatarı
Baturalp
Ziyaretçi
31 Mart 2017       Mesaj #14
Baturalp - avatarı
Ziyaretçi

Karınca

Ad:  Karınca3.JPG
Gösterim: 552
Boyut:  57.3 KB

  • Alem: Animalia (Hayvanlar)
  • Şube: Arthropoda
  • (Eklem bacaklılar)
  • Sınıf: Insecta (Böcekler)
  • Takım: Hymenoptera
  • (Zar kanatlılar)
  • Alt takım: Apocrita
  • Üst familya:Vespoidea
  • Familya: Formicidae
  • Latreille, 1809
Böcekler (insecta) içinde zar kanatlılar (Hymenoptera) takımından olup, sosyal yaşam gösterirler. Yuvalarını yerin altında kurarlar. Karıncaların bir çok çeşiti bulunur.

Beslenme


Karınca yaprağı yiyemezler, vücutlarında bitkilerde bulunan selülozu sindirebilecek enzimleri bulunmaz. İşçi karıncalar bu yaprak parçalarını çiğneyerek bir yığın haline getirirler ve yuvanın yeraltındaki odalarında saklarlar ve yaprakların üzerinde mantar yetiştirirler. Bu yolla, büyüyen mantarların tomurcuklarından kendileri için gerekli proteini elde ederler.

Karıncaların ilginç özellikleri

1. Karıncalar,Termitler ile birlikte tarımı ilk kullanan canlılardır. Yuvalarından belirli alanlarda fungus (mantar) yetiştirirler.
2. Karıncaların baharda ortaya çıkan ve kanada sahip olan türleri üremek ve yeni yuva kurmak için dışarı çıkar.
3. Bir karınca kendi ağırlığının 50 katı ağırlığı kaldırabilir.
4. Ve ayrıca karıncalar insanlar gibi ordu kurup kendi kolonilerini korurlar.Bazende koloniler arasında insanlar gibi savaşırlar.
5. Bazı karıncalar ise yemek bulmak için ilk baş öncü karınca yollarlar bu karıncalar yemek ararken koku molekülleri bırakırlar bunun sebebi yemekleri kaybetmemek istemeleridir.Daha sonrada yuvaya gidip diğer karıncalara haber verirler onlarda koku moleküllerini izleyerek yemeği bulurlar.

Karıncaların inanılmaz yaşamları


Karıncalar hakkında söylenebilecek şeyler bu gibi şeylerdir aslında bu böceğe benzeyen ama böcek olmayan yaratıklar hakkında çok az şey bilinmektedir. Karıncalar evlerimize geldiklerinde bıktırıcıdırlar, yiyeceklerimizi kirletirler, zarar verirler, kumaşları, derileri veya tahtaları yerler veya deler geçerler. Ahşap yapıları çürütüp, yuvalar yaparlar. Bazen karıncalar tarafından sokuluruz, canımız yanar ama saldırgan değildirler. Çeşitli isimlerle adlandırılırlar; firavun, hayalet, marangoz, ateş, çılgın, hırsız, kocakafa ve akrobat karıncalar gibi... Karıncalar öteki böceklerden ayrıdırlar, bellerinin inceliği, bir veya iki mafsallı olmaları onlara özgündür. Eklemli antenleri vardır, ikisi önde ve büyük olan ikisi da arkada ve küçük olan dört kanatlı türleri vardır. İnsanlar bazen onları termitlerle karıştırırlar oysa termitlerin belleri kalındır ve eşit boyda dört kanatları vardır. Karıncalar sosyal canlılardır, işçiler, kraliçeler ve erkekler olarak üç türe veya sınıfa ayrılırlar, en önemli yetenekleri koloniler kurabilmeleridir.

İşçi karıncalar kısır dişilerdir nadiren kanatları vardır, bir işçi karınca hem inşaatçı, hem savunucu, hem de yeni doğmuş karıncaların, yumurtaların ve kraliçenin bakıcısıdır. Kraliçeler normalde kanatlıdırlar ama çiftleştikten sonra kanatlarını kaybederler, temel görevleri çiftleşmektir, bazı özel karınca türlerinde kraliçe işçi karıncaların ilk yumurtalarını yiyerek beslenir ve özel bir salgı çıkarır, bir kraliçe karınca uzun yıllar yaşar ve genellikle kendi kızı olan bir kraliçe ile yerini değiştirir, bazı türlerde birden fazla kraliçe olduğu da görülür.

Cinsiyetsizler ve cinsiyet değiştirenler


Erkek karınca genelde kanatlıdır ve ölünceye kadar kanatlarını koruyabilenleri görülür, tek özelliği çiftleşmek ve kısır dişiyi dölleyerek yumurtlar hale getirmektir, çiftleşmenin ardından erkek karınca ölür. Erkekler küçükken zengin yiyecek rezervlerinin toplandığı çok geniş koloniler oluştururlar ama erişkin hale geldikten sonra koloniyi terk ederler. Tüm karıncaların yaşamları yumurta, larva, pupa ve yetişkin aşamalarından oluşur. Yumurtalar mikroskopiktir, karınca yumurtadan çıktıktan sonra bacaksız larva halindedir, işçiler tarafından beslenir, işçi karınca larvayı önce sıvı yiyecekle besler, larva biraz büyüdükten sonra çiğneme, emme ve yutma yetenekleri kazanır. Pupa bir yetişkin gibidir ama daha yumuşak, renksiz ve hareketsizdir. Bazı türlerde Pupa, bir kozanın içinde yaşar, genelde altı haftayla iki ay arasında bir karınca gelişir.

İki temel yöntemle yeni koloniler kurarlar, kanatlı olanları uçarak uygun buldukları yerde kümelenirler ama en çok görülen yöntem dişi ve erkek karıncaların çiftleşme uçuşu yapmak için yuvayı terk etmeleridir. Döllenmiş kraliçe bir çukur veya boşluk bulur ve yerleşerek işçi karıncaları yumurtlamaya başlar. İlk yumurtalar kraliçenin beslenmesi içindir ve zaman geçtikçe koloni ortaya çıkmaya başlar, hızla sayıları artar ve yuvayı genişletmeye başlarlar. Bazı kraliçeler Atta türünde olduğu gibi (Yaprak kesiciler) yumurtalarını yeme konusunda aşırıya kaçarlar ve bu yüzden çok irileşirler ama yeterince işçi karınca üredikten sonra artık kraliçenin sorunu kalmaz. İşçiler hızla yayılırlar, yiyecek toplamaya ve yumurtalara bakmaya başlarlar. Artık kraliçenin yapacağı tek iş yumurtalarını çoğaltmaktır. Normalde binlerce kanatlı kraliçenin çok azı hayatta kalır, çoğu kuşlar ve böcekler tarafından yenirler, bazıları ise yeterince yumurtlamayı başaramadığından açlıktan ölür. Oğul vermek birden fazla kraliçe olduğunda görülür, yani yeni bir koloninin kurulması için kraliçenin birden fazla olması gerekir. Bazı farklı karınca türlerinin koloniler halinde bölündükleri de görülür, örneğin firavun karıncaları, bazı ateş karınca türleri, hayalet karıncalar böyle davranırlar.

Yiyecek alarmı


Karıncalar hemen her tür yiyeceği yerler hatta alıştıkları ve aradıkları özel tatlar vardır, ateş karıncaları bitkilerin özsularını, şekeri, proteinleri, yağları, tohumları, bitkileri ve böcekleri yemeyi sever. Firavun karıncaları sadece şeker, protein, yağ ve böceklerle beslenirler. Marangoz karıncalar ise şeker ve böcek yerler. Karınca yiyeceğin yerini raslantısal aramayla bulur, görevli izci karınca yiyecek bulduğunda taşıyabilirse alıp götürür ama taşıyamayacağı kadar büyükse bir parçasını koparır ve yuvaya taşır. Yolda giderken rasladığı tüm işçileri kışkırtır, heyecanlandırır ve yiyeceğin kalanının olduğu yere hemen gitmeleri için haber verir. Bu olay inanılması güç, muhteşem bir iletişimdir ama yiyeceğin elde edilmesinin dışında neden heyecanlandıkları ve telaşa kapıldıkları bilinmemektedir. Bazı türler özel bir koku bırakırlar ve bu koku izi sayesinde ötekiler yiyeceğin yerini bulabilirler. Her karıncanın suya ihtiyacı vardır ve bunun için gerektiğinde çok uzaklara gider, işçiler midelerinde taşıyarak yuvaya su getirebilme yeteneklerine sahiptirler.

Karınca ve Sosyal Yaşam


Karıncaların bir aile gibi yaşayan sosyal canlılar olduklarının en iyi kanıtı yuvaları yani kolonilerdir. Dünyanın birçok yerinde 4.500 karınca türü belirlenmiştir. Yağmur ormanlarında bilinmeyen türlere raslanmaktadır ama yağmur ormanlarının tahrip edilmeleri nedeniyle yeni türler belirlenememektedir. Yuvaları çoğu zaman toprağın altındadır ama ağaçlarda hatta evlerde bile kolonileşirler. Özel yiyecekler üretebilen insan dışında tek canlı türü onlardır, mantar yetiştiren Yaprakkesici karıncalar yaprakları keserler, parçaları yuvaya getirirler ve gübreleyerek mantar bahçeleri oluştururlar. Hasatçı karıncalar sık sık tarlaları dolayarak özellikle çim tohumlarını toplarlar. Özel işçiler bu tohumları çiğneyerek kırarlar ve ötekilerin yemesi için hazırlarlar. Bazı türler yaprak bitlerinin ifrazatı olan şekerli akışkan maddeyi yerler veya saklayıp korurlar. Balküpü karıncaları bitkiözü taşıyan dev konteynırlara benzerler. O kadar çok miktarda bitki özünü vücutlarına depolarlar ki, hareket edemezler. Kolonilerin orduları ve sürücü karıncalar milyonlarca işçiden farklıdırlar, görevleri ayrıdır. Koloni evresini çoğu zaman göç evresi izler. Tüm koloni kraliçeyi ve yeni doğmuşları koruyan iri asker karıncaların koruması altında yola çıkarlar, asker karıncalar yollarına çıkan herşeyi öldürürler, ordunun ve sürücülerin geçtikleri yörede yaşayan tek bir böcek kalmaz. Hatta uçamayan yavru kuşlar, kertenkeleler veya diğer küçük hayvanlar eğer kaçmazlarsa ölümden kurtulamazlar. Yürüyen koloni bazen geçici yuvalar kurar ama in ilginci bazı türlerin kurdukları örgütlerdir. Amazon karıncaları yeni yetme karıncaların bir kısmını ötekilerin olgunlaşmaları için köle gibi kullanırlar. Tüm karıncaların yaptığı "trophallaxis" yani birbirlerini besleme sistemi içerik olarak kimyasal uyarıcı işlevini görür, bitkin, yorgun ve aç karıncalar, ötekiler tarafından bu şekilde beslenirler. "Trophallaxis" eşi olmayan bir yardımlaşma sistemidir ve karıncaların bunu yapmaları için ikinci ve özel bir mideleri daha bulunur.

Yuva Yaşamı


Coğrafi alışkanlıklar, büyümenin doğal koşulları ve sınırları, farklı istemler yuvanın yani koloninin yerini belirler çünkü koloninin yeri karıncanın yaşamındaki en önemli yerdir. İstemler birbirlerinden çok farklı yuva türlerini oluştururlar. Göze fazla çarpmayan bir yerin bulunması ilk istemdir, bunu koloni yaşamının doğal olarak genişleyebilmesi için uygunluk istemi izler. Yiyeceğin getirilebilmesi, yumurtaların, yavruların ve kraliçenin uygun iklim koşullarında korunmaları önemlidir. Yuva bu amaçlar için kendi içinde özgün yuvalar içerir, küçüklerin korunma alanları vardır. Bazen farklı tiplerde böcekler ve böcek larvaları kullanılarak yumurtaların ve yavruların üstleri örtülerek kamuflaj yapılır. İlk bakışta karmakarışık bir ortam görülür ama gerçekte sistem çalışmaktadır. İşçiler sürekli olarak yuvanın havasını ayarlarlar. Yumurtalar, larvalar ve pupalar yuvanın çeşitli yerlerine taşınarak gerektiği gibi havalandırılırlar. Hava kanalları havanın durumuna göre açılır ya da kapatılır. Isı arttığında yumurtalar ve yavrular yuvanın alt katlarına taşınırlar, soğuk havalarda güneşin ısısından yararlanmak için yuvanın tepesinde kubbeler inşa edilir. Askerler girişi korurlar ve yüklerini getiren işçileri kontrol ederler. İşçiler sorumluluklarını yerine getirdikten sonra tekrar çıkışa yönelirler, bazı işçiler yuvanın temizliğinden sorumludurlar, pupaların koza artıklarını, böcek kalıntılarını ve yaşlı karıncaların ölülerini dışarıya atarak yuvayı temiz tutarlar. Kubbeler ve labirentler tükürük benzeri bir salyanın toprağa karıştırılmasıyla yumuşatılırlar, bazı yuvaların tepesi ısının daha etkin olabilmesi için özellikle kubbe şeklinde inşa edilir. Bu tür bir kubbe güneşin radyasyonunu sabah ve akşam saatlerinde üç kez daha fazla emer, bu oran aynı boyuttaki düz alandan daha çoktur. Kışları avantaj tersine döner ve karıncalar bu kez yuvanın altlarına giderek birikmiş ısıyı kullanırlar. Toprak yuvalar çok büyük olabilirler, 100 metre derinliğinde, 8 m2 genişliğinde olanları görülür, 80 cm derinlikte bir metre çapında çember biçiminde bir kanal vardır, bu alanda gelen ve giden karıncalar bulunur. Daha derinlerde mantar yetiştirme alanları ve sonra da yavrular alırlar. Dikkat çeken bir diğer sistem yaşamsal önem taşıyan ve karbon dioksitle, amonyağın dışarı atıldığı hava kanallarıdır. Tahıl yiyen karıncalar toprak yuvalarını ikiye bölerler. Üst bölümde yaz aylarında tohumlar kurutulur ve kolayca kırılacak hale gelirler, alt bölüm ise daha rutubetlidir. Kızıl karıncalar ise kısmen yer üstünde, kısmen yer altında birleşik yuvalar kurarlar, yer üstündeki yuva dal parçaları, iğne çam yaprakları, ot parçaları ve yosunlardan yapılmıştır

Milyarlık karınca orduları


Bir diğer yuva yeri ağaçlardır; ağaç kabuklarının altları, kırık dalların içleri , çürümüş gövdeler toprak gereksinmeksizin koloni uçin uygundurlar. Ağaç karıncaları örneğin Caponotus Herculeanus adlı tür sağlıklı ağaçları sever ve aynen toprak altında olduğu gibi ağacın içini oyarak koridorlar oluşturur. İlginç olan ağacın ölmemesidir, radyoaktif iyonla beraber ağacın öz suyu karıncaları besler, 130 m2´lik bir alanı kaplayan 12 ağaçlık kolonilere raslanmıştır. Dorylus cinsi karınca ordularının kurdukları kolonilerin sayısı milyonlara ulaşır, çok büyük yiyecek stoklarına ihtiyaçları vardır ve yuvaları kalıcı değildir. Bu kadar büyük bir birikime yuvalar bile dayanamaz, bunun savaşçı karıncalar özellikle toplanma dönemlerinde açıkhava yuvaları kurarlar. Ortada kraliçe ve yumurtalar olmak üzere birbirlerine tırnaklarıya tutunan milyarlarca karınca bedenleriyle iletişim kurarak üstüste yığılarak dev kümeler oluştururlar. Yuvanın koridorları karınca bedenlerinden oluşur ve taşımacılık ve yumurtaların havalandırılması buralardan yapılır. Sabahın erken saatlerinde tüm koloni kaynaşmaya başlar, kraliçe işçiler tarafından taşınır, larvaların ve pupaların yiyecekleri asgariye indirilir, koloni yer değiştirmeye hazırlanmaktadır, kraliçenin bıraktığı sayısız yumurtanın larvalara dönüşmesiyle koloni yola çıkacaktır.

Bal depoları


Balköpüğü karıncaları normal işçilerden farklıdırlar, kursaklarını balla doldururlar, kursakları esnektir ve içlerini kıpırdayamayacak kadar doldururlar. Bu stokları ancak yeni doğmuş karıncalar kullanabilir, bal yabanarılarının safralarından toplanır. İşçilerin kursakları dolunca yuvaya dönerler veya getirilirler, önce onların karınları doyurulur ve kalan bal köpükleri özel depo odaların tavanlarına asılır, bu odaların tavanları özel olarak pürüzlü yapılır. Balköpüğü karıncalarının amacı nedir? Göründüğü kadarıyla safralardaki tatlı sıvı tercih edilen bir yiyecektir. Yabanarılarının üreme zamanları kısıtlıdır ve safraları geçicidir, bunun için elde edilen rezerv çok önemlidir. Bir yuvada binlerce işçinin oluşturduğu 600 bal köpüğü sayılmış ve 1000 köpüğün yaklaşık 400 gr. bal içerdiği hesaplanmıştır. Bir diğer neden bu tür karıncaların çölümsü yerlerde yaşamalarıdır, bitki özü bulmaları zordur ve bunun için bal stoklarına ihtiyaç duyarlar. Avustralya´daki ilkel yerliler Balköpüğü karıncalarının bal köpüklerini toplayarak alkol yapımında kullanırlar. Bilindiği gibi bal tıp alanında da kullanılır ve bunun için balsam yani pelesenk ağaçlarından yararlanılır.

Hasatçılar


Hasatçı karıncaları izlediğinizde işçilerin yuvanın girişine gelerek küçük toprak duvarlar inşa ettiklerini görürsünüz. Uzun sıralar halinde kırlara ve tarlalara gidip gelirler. Dönüşte her biri farklı tohumlar taşımaktadırlar, bazıları küçük, bazıları ise bir karıncadan çok büyüktür. Bazı çok iri karıncalar toprak kırıntılarını ve taş parçacıklarını da yuvaya getirirler. Buna karşın yuvadan çıkan karıncaların ise içi boş tohum kabuklarını taşıdıkları ve dışarda yakın bir yere götürüp bıraktıkları görülür. Bazen tohumları dışarda kesip parçalarlar, tohumlar çoğu zaman bitkilerden toplanır ama bazen öteki Hasatçı karıncalardan veya onların depolarından çalınırlar. Karınca tohumu ayıklar ve kabuğunu çıkarır sonra güneşte kurutur ve yuvanın derinliklerine götürür, tohumlar asla filizlenmezler çünkü karıncalar üzerlerine bir örtü yayarlar. Bu örtü karıncanın kendi oluşturduğu bir guddesel ifrazattır, tohum kolayca kırılabilir kahverengine döndüğünde örtüye gerek kalmaz. İçindeki nişastanın şekeri ayrıştırılır, içerdiği proetinler ve yağ karıncalar tarafından özel bir rejim yapılırmışcasına yenilir.

Mantar üreten karıncalar


En gelişmiş beslenme türlerinden birisi Mantar Üretici Karıncalarda görülür, bu tür doğal maddeleri yiyerek yaşamaz, kendi yetiştirdiklerini yer yani bir tür çiftçidir. Çalılara ve ağaçlara diziler halinde tırmanarak yapraklardan küçük dairesel parçalar keserler, bunları birbirlerine aktararak yuvalarına taşırlar, yuvada özel olarak hazırlanmış ve hatta yalanarak sterile edilmiş yerler vardır. Yapraklar çiğnenerek lapa haline getirilirler. Koridorlarda beyaz kabuklar görülür, içleri protein doludur ve çalışanların aç kalmamaları için hazır tutulurlar. Çok küçük boydaki işçi karıncalar lapa hazırlamayla görevlidirler, lapa besleyici özelliğini yitirdiğinde, küçük kahverengi parçalar halinde boş bir alana taşınır. Bu alan taze yaprak parçacıklarıyla tıkabasa doldurulmuştur. İşte mantar burada oluşur ve koloniden koloniye taşınır. Genç kraliçe düğün uçuşundan evvel bu mantardan küçük bir parça alır ve saklar ve yeni yuvası için ilk mekanı bulduğunda mantar parçasını tükürür ama parça çok hızlı büyüse de gübreye ihtiyacı vardır, o zaman kraliçe mantarın dış yüzünde küçücük yırtıklar açar ve oralara karnından çıkardığı sıvıyı minik damlacıklar halinde akıtır. İlk yavru doğana kadar kraliçe asla bu mantardan yemez ama yumurtalarının % 90´ını yer. Yeni yuvanın yedek besin deposunu bu mantar oluşturacaktır hatta yeni doğan ilk larva bile yine yumurtalarla beslenir.

Amansız avcılar


Böcekler, örümcekler ve tırtıllar karıncaların yiyecekleridirler. Onları canlı yakalarlar veya komaya sokarak saklarlar. Ölü kuşlar ve fareler de karıncaların avı olurlar, ormanlarda kızıl karıncalara Sağlık Polisi denmesi boşuna değildir. Ağaçların alt kesimlerinde ve yerde kızıl karıncalar zarar verici ve çürüyebilen hiçbirşey bırakmazlar. Ormanda yürürken gördüğünüz karınca dizileri başlarında her yönü kontrol eden avcıların bulunduğu sürülerdir. Avcıların birisi bir av gördüğünde hemen ona yönlenir ve yiyecek potansiyelini kontrol eder eğer av yararlıysa avcı derhal hücuma geçer ve aynı anda da yardım sinyallerini gerideki sürüye yollar. Av ne kadar direnirse dirensin alarm verilmiştir ve destek hemen gelir, av hemen ölmeli ve en kısa zamanda yuvaya taşınmalıdır eğer taşınamayacak kadar büyükse hemen orada parçalanmalıdır. Kazıl karıncaların av alanı yaklaşık bir hektardır ve bu alanın her santimini bilirler. Larvaların iyi yetişmesi için en enemli besin zengin proteinler içeren ettir. Bazen av içeri alınmaz, parçalanır, fazlalıklar atılır, işçiler tarafından yenir ve yuvaya dönülerek ötekilere trophallaxis yapılır. Karıncalar evrenin en büyük avcıları Sürücü ve Ordu karıncalarıdır, çevrelerindeki herşeyi yerler, aslında karıncalar dünyanın en iyi devriyeleri ve askerleridirler, tüm doğal ortamı kullanırlar her biri tam bir gerilladır. Kendi bedenlerinden köprüler yaparak, ırmakları aşarlar, dev örümcekleri, akrepleri yüzlercesinin canı pahasına kahramanca savaşarak öldürürler. Göç eden dev karınca orduları insanlar için de tehlikelidirler çünkü sayıları çok fazladır üstelik tek amaçları kraliçenin ve larvaların beslenmesi için çok sayıda değişik av alanları bulmaktır. Tüm bu yazılanlar doğanın en büyük harikası sayabileceğimiz karıncaları anlatmaya yeterli değildir, amaç araştırmaya yönelik ipuçlarını sunmaktı. Karıncaların iletişim sistemlerini çözmeye çalışan bilim adamları vardır ve bir gün insanlarla, insandışı tek sosyal amaçlı canlı olan, yardımlaşmayı bilen ve iletişim kurabilen karıncalar arasında bir ilişkinin kurulacağına inanmaktadırlar.

Karıncalar hakkında
  • Bir karınca yuvasına günde 2.400 böcek taşır.
  • Dört satır okuduğunuzda dünyada 40 insan ve 700 milyon karınca doğmakta, 30 insan ve 500 milyon karınca ölmektedir.
  • Karınca boyu 0.01 ile 3 cm arasında değişen, ağırlığı 1 ile 150 miligram arasında, sperm hücrelerinin sayısına göre dilediği kadar yumurtlayan, herşeyi yiyen ve nüfusu milyarların çok ötesine varan bir böcek türüdür.
  • Karıncalar dünyamızın 150 milyon yıl önce doğan ilk bilinçli hakimleri ve ilk toplum kuranlarıdırlar.
  • Karınca yuvalarının ağzı güneye doğru bakar. Nedeni ise soğuktan korunmak içindir.Karınca genelde toprağı vs. kuzey tarafına yığar.(Kuzey yarım küre)
  • Karıncanın aerodinamizmi mükemmeldir. Her eklem mekanik bir harikadır, Deri ve kabuk kısımları sanki bir bilgisayarın yardımıyla yerleştirilmiştir. Üçgen kafası havayı deler, uzun ve bükülebilen bacakları toprakta yürürken bedenin rahat bir şekilde yaylanmasını sağlar sanki spor bir otomobil gibidir. Pençeleriyle tavanda yürüyebilir, gözleriyle 180 derecelik bir çevreyi görür. Antenleriyle bizim göremediğimiz binlerce bilgiyi ve uç kısımlarını çekiç gibi kullanır. Karnı keseler ve boşluklarla doludur, oralarda gerekli maddeleri stok eder. Çeneleriyle keser, sıkıştırır ve yakalar. Bedenindeki muazzam boru sistemi kokusal haberlerin depolanmasını sağlar.
  • Arjantin karıncaları ilk kez 1866´da Buenos Aires´de görüldüler. 1891´de ABD´de, 1908´de Güney Afrika´da, 1910´da Şili´de, 1917´de Avustralya´da ve 1920´de Fransa´da ortaya çıktılar ve Fransa´nın güneyinde ortaya çıkar çıkmaz yöredeki tüm yerli karıncalara karşı savaş açarak onları yendiler. 1960´da İspanya´da, 1967´de Roma´da görüldüler, 1990 sonlarında ise kuzey Avrupa´ya doğru yayıldıkları belirlendi.
  • Karıncalar insanlardan daha kalabalıktırlar. Daha çok siteleri vardır ve çevreye daha uygun yuvalarda yaşarlar. Hiçbir insanın yaşayamayacağı kuru, buzul, sıcak veya nemli bölgelerde yaşarlar. Bizden yüz milyon önce de vardılar ve atom bombasına bile dayanıklı oldukları hatırlanırsa bizden yüz milyon yıl sonra da varolacaklar. Onların tarihinde bizler sadece üç milyon yıllık bir raslantıdan ibaretiz. Bir gün dünyadışı canlılar dünyamıza inerlerse şaşırmayacaklar ve kuşkusuz karıncalarla konuşmaya başlayacaklardır çünkü onlar dünyanın gerçek sahipleridirler.
  • Karıncaların bulunmadığı 1 km2´lik bir toprak parçası yoktur.
Derlemedir.
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Son düzenleyen Baturalp; 1 Nisan 2017 02:16
Baturalp - avatarı
Baturalp
Ziyaretçi
31 Mart 2017       Mesaj #15
Baturalp - avatarı
Ziyaretçi

KARINCA.

Karıncalar örgütlü topluluklar halinde yaşayan ilginç böceklerdir. Yaklaşık 14 bin türünün bulunduğu sanılmaktadır. Yeryüzünün pek çok yerinde görülmekle birlikte, sıcak iklimlerde daha yaygındırlar. Bazı karınca türleri insanlar için tehlikeli ya da zararlı olabilir. Ama çoğunun insanlarla doğrudan bir alışverişi yoktur.

Karıncaların uzunluğu 2 mm ile 5 cm arasında değişir. Boyutları dışında bütün karıncalar birbirlerine çok benzer. Gövdenin baş ve göğüs bölümleri ince, boyuna benzer bir boğumla birleşir. Ama asıl dikkat çeken yerleri göğüs ile karın bölümleri arasında, iyice incelmiş bel bağlantısıdır. Başta bir çift uzun duyarga bulunur. Duyargalar yalnızca dokunma değil, koku alma işlevini de görür ve karıncanın kokuyu izleyerek yolunu bulmasına yardımcı olur. Duyargalar aynı zamanda karıncaların birbirini bulmasını ve aralarında iletişim kurmalarını sağlar.

Baş, duyargaların yanı sıra beyin, bir çift bileşik göz, güçlü çeneler ve ağzın da yer aldığı bölümdür. Çoğu karıncada bileşik gözlerle birlikte basit gözler de vardır. Çeneler dövüşürken, beslenirken ve yük taşırken kullanılır. Bir karınca kolonisinde yaşayan karınca sayısı bir düzine kadar olabileceği gibi yüz binleri de aşabilir. Yuva tümüyle ya da kısmen toprağın altında, yüksekçe bir kümenin içinde ya da bir meşe palamudunun içindedir.

Karıncaların davranışları ve yaşama biçimleri arasında büyük bir çeşitlilik görülür. Karınca yuvalarının çoğu yerin altındadır. Yüksek yığınlar oluşturan türlerin bile yerin altında açtıkları çok sayıda yollar ve bölmeler vardır. Yığını oluşturan toprak, kazılan bölmelerden yollar boyunca taşınarak biriktirilmiştir. Bazı bölmeler kümeler halinde birbirine yapışmış küçük yumurtalarla doludur. Öbür bölmelerde bacaksız larvalar ya da ipek kozalar içinde pupalar bulunur. Bölmelere şöyle bir bakmak karıncanın doğumdan ölüme tüm yaşam çevrimini gözler önüne serer: Yumurta, yumurtadan çıkan larva, kozasını ören larvanın başkalaşma sürecinde dönüştüğü pupa ve pupadan gelişen erişkin karınca. Bazı yerlerde kuşyemi olarak kullanılan kozalar, karınca yumurtası adıyla da tanınır.

Her karınca kolonisinde ayrı bir bölmeye yerleşmiş bir ya da birkaç anakarınca vardır. Anakarınca üreme ve böylece koloniyi oluşturan bireylerin sayısını yükseltme görevini üstlenmiştir. Öbür karıncalardan daha iridir. İşçi karıncalar anakarıncaya bakar, temizler, besler ve onun yumurtladığı yumurtaları taşır. İşçi karıncalar kısır birer dişidir. Bazen kolonide birçok kanatlı karınca ortaya çıkar. Bunlar yuvadan uçup, yeni kolonileri oluşturacak olan erkekler ve anakarıncalardır. Avrupa'da karıncaların yaz sonuna doğru durgun ve nemli bir günde sürü halinde uçtukları görülebilir. Bir bölgedeki aynı tür erkek ve anakarıncalar, aynı gün yuvalarından ayrılır; havada ya da yerde çiftleşirler.

Erkeklerin tamamına yakın bölümü çiftleşmeden hemen sonra ölür. Dişiler ise yere iner ve yeni bir koloni kurmak için uygun bir yer ararlar. Kendi türlerinden karıncaların yaşadığı bir yuvanın yakınına inmişlerse onlara katılabilirler. Bazı karınca türleri için kolonide birden çok anakarıncanın bulunması sorun yaratmaz. Orman karıncaları gibi geniş koloniler halinde yaşayan bazı türlerin 30 kadar anakarıncası olabilir.

Eğer anakarınca kendi türünden karıncaların yaşadığı bir yuvanın yakınına inmemişse kendi yuvasını yapmaya girişir. Önce uygun bir yer bulup kanatlarından kurtulur ve hazırladığı bir bölmeye kapanır. Sonra yumurtalarının olgunlaşmasını bekler. Yaklaşık 10 gün sonra yumurtlamaya başlar ve bu süre boyunca hiçbir şey yemez. Yumurtalar çatlayıp içlerinden tükürüğüyle besleyeceği larvalar çıkana kadar beklemesini sürdürür. Ara sıra yumurtalarından bazılarını yer, bazılarını ezerek yeni yumurtadan çıkmış larvalarını besler. Yeterli olgunluğa erişen larvalar kozalarını yapar. Pupa evresinden geçerek erişkin biçimini alan karıncalar kozadan kendi başlarına çıkamaz. Bu nedenle anakarınca zamanı geldiğinde kozaları yırtarak erişkinleri serbest bırakır. Bu kozalardan çıkan karıncaların hepsi işçidir. Tüm karıncalar bu yaşam çevri¬mini izleyerek yeni kuşakları ortaya çıkarır. Ama birçok türün larvası başkalaşmaya uğradığı pupa evresinde koza örmez. İşçiler çevre¬ye dağılarak anakarıncaya yiyecek getirirler Artık yumurtaların ve larvaların bakımını da işçiler üstlendiğinden anakarınca yumurtlamaktan başka bir iş yapmaz. İşçiler yuvaya yeni bölmeler ekler ve böylece yeni bir karınca kolonisi gelişmeye başlar. Karınca kolonileri üzerinde sayısız araştırma yapılmış, birçoğu bulundukları yerlerden alınarak daha kolay izlenebilecekleri özel kaplara konmuştur.

Bal Seven Karıncalar


Birçok karınca türü yaprakbitlerinin bal denen tatlı sindirim artıklarıyla beslenir (bak. YAPRAKBİTİ). BU maddenin gerçek balla ilgisi yoktur. Ama yalnız bitki özsuyuyla beslenen bir yaprak bitinin sindirim artıkları yüksek oranda şekerli madde içerir. Karınca, yaprak bitinin karnını dürtükleyerek daha çok bal almaya çalışır ve çıkan sıvıyı emer.

ABD'nin ve Meksika'nın çöllerinde bazı karıncalar, gövdelerinde öylesine çok bal depolar ki, bir bezelye tanesi gibi şişer ve yuvarlaklaşır. Bal karıncaları adıyla tanınan bu türler besinin bol olduğu aylar yaprakbitlerinden, kabuklubitlerden ve çiçeklerden balını alıp yuvaya dönerek, pupa evresinden yeni çıkmış gençleri besler. Genç karıncanın esnek derisi aşırı beslenme nedeniyle davul gibi şişer. Çatlama noktasına yaklaşan karıncalar yuvanın tavanına ayaklarıyla yapışıp aşağı sarkarlar. Artık bu karıncalar, bazen aylar boyunca tepede asılı duran ve acıkan öbür karıncaları kustukları tatlı sıvıyla besleyen birer canlı şerbet fıçısıdır.

Çok sayıda karıncanın bal sevdiği ve birçoğunun da bu balı özel yöntemlerle elde ettiği bilinmektedir. Örneğin bazı karınca türleri bal bulma işini rastlantıya bırakmaz. Bunlar yaprakbitlerini ve yumurtalarını yuvalarına taşıyıp kış boyunca bakar, bahar geldiğinde götürüp beslenebilecekleri bitkilerin üzerine bırakırlar. Özsuyunu emdikleri bitki ölürse, karıncalar onları başka bir bitkiye taşır. Eğer bir uğurböceği yaprak bitlerinin bulunduğu bitkiye gelirse, karıncalar hemen yaprakbitlerinin yerini değiştirir. Çünkü bir uğurböceği saatte 30 kadar yaprakbitini yiyebilir. Bazı karıncalar koruma amacıyla yaprakbitlerinin üzerini çamur ya da kâğıt benzeri bir maddeyle örter. Çoğu karınca, balın yanı sıra. tohum, leş ve meyve yer.

İlginç Karınca Çeşitleri


Dünyanın hemen her yerinde bulunan karınca türlerinden biri olan firavun karıncası (Monomorum pharaonis) evlerde de yaşayan sarımsı ya da kırmızımsı küçük bir karıncadır. Firavun karıncası olarak adlandırılmasının nedeni, bir örneğinin ilk kez Mısır'da tanımlanmış olmasına dayanır. Uzunluğu 3 mm dolayında, duyargaları bükük, gözleri iridir. Bitkisel besinlerden çok hayvansal yağ içeren besinleri yeğler. Çoğu Güney Amerika'da yaşayan yaprak-kesen karıncalar ya da bahçıvan karıncalar (Atta cinsi) yaprak parçalarını yuvalarına taşıyıp çiğneyerek çürümeye bırakır ve bu yığınların üzerinde üreyen mantarları yer.

Afrika'da yaşayan göçmen karıncalar (Dorylus cinsi) çok büyük sürüler halinde göç eder ve bitki, hayvan ayrımı gözetmeden önlerine çıkan her canlıyı silip süpürürler. Kurbanları arasında kaçmayı başaramayan yaralı bir antilop, timsah, hatta bir aslan bile bulunabilir. Amerika'da yaşayan göçmen karıncalar (Eaton cinsi) da benzer davranışlarıyla ünlüdür. Meksika'da insanlar bu karıncaların geldiğini görünce evlerinden kaçarlar. Karıncalar evlerdeki bütün böcekleri, örümcekleri, sıçanları, fareleri ve öbür küçük hayvanları yer. İnsanlar daha sonra bu hayvanlardan arınmış evlerine geri dönerler.

Buğday karıncaları ya da hasat karıncalarının Amerika'da yaşayan (Pogonomyrmex cinsi) ve Akdeniz ülkelerinde yaygın (Messor cinsi) birçok türü vardır. Bu karıncalar çenelerini kullanıp genişçe bir alanın otunu temizler ve yuvalarına uzanan, birkaç santimetre genişliğinde, uzunluğu 30 metreye erişebilen, gene ottan arınmış yollar açarlar. Tohumlar bu yollardan yuvaya taşınır. Yuvadaki işçiler getirilen tohumların kabuğunu çıkararak dışarı atarlar. Yuvada filiz veren tohumları da dışarı çıkardıklarından bazen yuvanın çevresinde bir bitki çemberi oluşur.

Amazon karıncaları (Polyergus cinsi) köleci karınca adıyla tanınan bir grup karınca arasında yer alır. Kırmızı renkli, iri ve kıvrık çenelidirler. Amazon işçilerinin tümü de askerdir. Besin toplayamaz ve yavrulara bakamazlar. Bu karıncalar bazı küçük yapılı kara karınca türlerinin yuvalarına saldırır, koza ve larvalarını çalarlar. Yağmalama sırasında direnen karıncaları da öldürürler. Yuvalarına taşıdıkları kozalardan çıkan karıncalar Amazon karıncalarının bütün işlerini üstlenir, kendi yuvaları çok yakında olsa bile, Amazon kolonisinde kalırlar. Amazon anakarıncası çiftleştikten sonra, yavrularına bakamadığından bir kara karınca kolonisine yerleşmek zorundadır. Orada kalmak için bazı işçileri ve koloninin anakarıncasını öldürür. Kara karıncalardan çok daha güçlü olduğundan, koloninin yeni anakarıncası olmayı başarır.

Karıncalar evlerin istenmeyen konuklarıdır. Göçmen karıncalar yaşadıkları yörelerde zaman zaman büyük tehlike oluşturur. Gene tropik bölgelerde birçok tür, tarla ürünlerine zarar verir. Ama bazı karıncalar çok yararlıdır. Örneğin Avrasya'da yaşayan at karıncası ya da kırmızı orman karıncası (Formica rufa) ağaçlara zararlı birçok böceği öldürerek ormanların sağlıklı gelişimine yardımcı olur. İsviçre gibi bazı Avrupa ülkelerinde bu karınca kolonileri özel olarak yetiştirilip, ormanların çeşitli kesimlerine yerleştirilir.

Kaynak: Temel Britannica
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 2 üye beğendi.
Son düzenleyen perlina; 31 Mart 2017 13:51
Baturalp - avatarı
Baturalp
Ziyaretçi
31 Mart 2017       Mesaj #16
Baturalp - avatarı
Ziyaretçi
Karıncalar
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 2 üye beğendi.

Benzer Konular

15 Aralık 2018 / melish Genel Mesajlar
27 Mayıs 2011 / Misafir Cevaplanmış
15 Mayıs 2012 / Misafir Soru-Cevap
18 Ekim 2007 / NihLe Genel Mesajlar