Kanuni Sultan Süleyman devri. Fetihler, başarılar ardı arkası kesilmiyor. Bu dönemde Avusturya Kralı Ferdinand barış amacıyla Kanuni’ye bir elçi grubu gönderir. Bu elçi grubunun içinde Hans Dernschwam isimli bir seyyah da vardır. Bugün sizlere bu seyyahın Osmanlı Ülkesinde gözlemlediği ve kitabına aktardığı düşüncelerini paylaşacağız.
Bilgi ve araştırma isteği ile seyyahımız Avusturya elçileri ile İstanbul’a gelir ve Padişahın İran seferinde olması nedeniyle görüşemezler. Bir de bu habere Padişahın kışı Amasya’da geçireceği haberi eklenir. Kanuni, kendilerini Amasya’da kabul edecektir; mecburen yola çıkarlar.
İşte bu esnada Dernschwam, Osmanlı ülkesini tanıma fırsatı bulur. Seyyah, eserinde Kanuni Devri’nin bir panoramasını ortaya koyar. Gelin Hep birlikte seyyahın ağzından Osmanlı’nın kadına verdiği değeri görelim.
“Karı-koca birbiriyle çekişip ağız kavgası ederler. Fakat hiçbir erkek karısını dövemez. Bu durumda kadın kocasını şikayet eder ve koca birkaç yüz sopa yer ve para cezası öder.”
“Kadınların kocalarını mahkemeye verme hakkı vardır. Eğer koca karısına karşı görevini yerine getiremiyorsa koca cezalandırılır. Eğer kadın kocasından boşanmak istemiyorsa kocası karısına ileride şikayete neden olmayacak şekilde bakmak zorundadır. Bu türlü davalardan dolayı bazı erkekler hapis yatıyorlar. Biz ise kadınları döve döve pestilini çıkarırız.”
Bu anlatılanlardan sonra günümüzde ayyuka çıkan hadiselrle anlattıklarımızı karşılaştırdığımızda Osmanlı’da kadın haklarına riayetin ne kadar önemli olduğunu görüyoruz.Üstelik kanunla da kadın korunuyor.
Kaynak:
Hans Dernschwam,İstanbul ve Anadolu’ya Seyahat,Çev. Prof. Dr. Yaşar Önen
