Ege Bölgesi'ndeki doğal enerji kaynakları nelerdir?

Ege Bölgesi
Anadolu yarımadasının en batı bölgesi olan EGE Bölgesi, adını Ege denizinden alan Türkiye'nin yedi cografi bölgesinden birisidir.Kuzey-kıyıda Edremit körfezi ile başlayıp,güneyde Marmaris Hisarönü körfezini de içine alan bölge KIYI EGE, Uşak,Afyon ve Kütahya illerinin yer aldığı doğu kısım ise İÇ BATI ANADOLU ya da İÇ EGE adı ile anılır.

Bugun EGE denizi olarak bilinen alanda, yer kabugu hareketlerinin en yoğun olduğu dönemlerde depremler sonucu tabanın cökmesi ile bugünkü adalar, yarım adalar ve Ege kıyıları olusmuştur.
Bölgedeki dağlar kıyıya dik uzandığı için kıyılar girintili-çıkıntılı ve Enine Kıyı Tipidir. Kıyılarda birçok körfez, koy, yarımada ve buruna rastlanır. Edremit, Çandarlı, İzmir, Kuşadası, Güllük, Gökova başlıca körfezleridir. Reşadiye, Bozburun, Dilek ve İzmir - Karaburun başlıca yarımadalarıdır. Ege kıyıları girintili-çıkıntılı olduğu için Türkiye'nin en uzun kıyısıdır. Muğla, 1.100 km.lik kıyı şeridi ile yine Türkiye'nin en uzun kıyısına sahip ilidir.
Asıl Ege Bölümü, faylanma hareketlerine uğradığı için Kaz Dağı, Madra Dağı, Yunt Dağı, Bozdağlar ve Aydın Dağları faylanma sonucu yüksekte kalmış horstlardır. Bölümün güneyinde uzanan Menteşe Dağlarının uzanış yönü ise kıyıya paraleldir. İç Batı Anadolu'ya gidildikçe yükseklikler de artar. Bu bölümde, Alaçam, Eğrigöz, Murat ve Sandıklı Dağları vardır.

Ege Bölgesi Türkiye'deki çöküntü (Graben) ovalarının en fazla görüldüğü bölgedir. Büyük Menderes, Küçük Menderes,Gediz ve Bakırçay ovaları en verimli toprakların olusturdugu ovalardandır. Ayrıca kıyıda Menemen ve Balat delta ovaları vardır.
Ege Bölgesinin Doğu-Batı yönünde akışa sahip olan akarsularının yaz aylarında akım hızları düşer. En belirgin akarsu kaynakları ise Bakırçay, Gediz, Büyükmenderes ve Küçükmenderes'dir. Çöküntü ovaları içinde akan akarsuların yatak eğimleri azdır dolayısıyle akarsular yataklarında Menderes (Büklüm) çizerek akarlar.
Ege Bölgesi doğal göller bakımından zengin değildir. Bölgenin başlıca gölleri alüvyal set oluşumlu Bafa ve Marmara Gölleridir. Bölgenin Kıyı kesiminde Akdeniz İklimi görülür. Bu iklim Dağların denize dik uzanmasından dolayı iç kesimlere kadar sokulur. İç Batı Anadolu Bölümünde ise karasal iklim görülür.Akdeniz ikliminin görüldüğü yerlerde maki, iç kesimlerde ise bozkırlar hakimdir.Ege Bölgesinde çöküntü ovalarının olduğu yerlerde nüfus sıktır. Menteşe yöresinde ise engebeli bir arazi olduğu için nüfus seyrektir.

Kıyı Ege Bölümünde, graben ovaların oluşu sayesinde içlere kadar sokulan Akdeniz İklimi görülür. Bu alanlarda yazları sıcak ve kurak, kışları ise ılık ve yağışlı bir iklim hakimdir. Bitki örtüsü çoğunlukla makidir ve yer yer ormanlara da rastlanır. Bu bölgede yağışlar ocak ayında daha fazla görülmektedir.İç Batı Anadolu bölümüne gidildikçe yüksekliğin artması ve denize olan uzaklık sebebiyle iklim karasallaşır. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlı Karasal İklim görülür. Bitki örtüsü de Bozkırdır.
Verimli toprakların cokluğu, tarım ve hayvancılık gibi gecim şartlarının uygunlugu, ulaşım kolaylığı ve iklim şartları sebebiyle Ege Bölgesi, asırlar boyunca çeşitli köklü medeniyetlerin yaşam alanı olmuştur. Zengin bir tarihi gecmiş ve kültürel miras varlığına sahiptir. Bu miras dolayısıyla da Türkiye'nin en fazla turist alan bölgelerinden biridir

Ege Bölgesinin geleceği jeotermal enerjide
Ege Bölgesinin doğal sıcak su kaynakları bakımından zenginliğine dikkat çekilerek, işadamları bu konuda yatırıma davet edildi.
Jeotermal enerjinin konut ısıtmadan, seracılığa, tesktile kadar birçok alanda kullanılabileceği belirtildi.
Babadağlı Sanayiciler ve İşadamları Derneği (BASİAD) tarafından hazırlanan Denizli ve Komşu İllerin Kalkınmasında Jeotermal Enerjinin Önemi konulu raporda, bölgenin 30 derece ile 242 derece sıcaklık aralığında zengin yeraltı su kaynaklarına sahip olduğu vurgulandı.
Rapora göre yörede sıcak yeraltı suyu, Denizli Kızılderede elektrik üretimi, Kütahya Simav, Balıkesir Gönende konutların ısıtılmasında kullanılıyor. Jeotermal enerjiden yöredeki bazı hamam ve otellerde kaplıca olarak yararlanılıyor. Jeotermal enerjinin büyük bölümü ise kullanılmadan, ziyan oluyor.
Kullanılmayan doğal yeraltı sıcak suyu derelere akıtılırken sadece enerji boşa gitmekle kalmıyor, bu sular aynı zamanda yüksek sıcaklık, içindeki kimyasal ve minareller nedeniyle akarsulara da zarar veriyor.

Rapora göre kullanılmayan sıcak suyun akıtıldığı Büyük Menderes ırmağı ve kolları, Söke, Aydın, Çine, Nazilli ve Akçay ovalarında yüksek oranda bor tespit edildi. Menemen Toprak Su Enstitüsü de, yüksek tuzluluk ve bor kirliliği nedeniyle 130 bin hektar alanın zarar gördüğünü ve tarımsal üretimin düştüğünü rapor etti.
Jeotermal enerjinin kullanımı ile hem çevresel olumsuzlukların ortadan kaldırılacağı hem de bedava enerjiden yararlanılacağı belirtilen raporda; Özel sektörün jeotermal enerji alanında yatırıma girmesi ve bunun devletçe teşvik edilmesi yörenin kalkınmasında alternatif sektörler oluşturabilir.
Jeotermal enerjiden tarım, sağlık turizmi ve diğer sektörlerde yararlanılması konusunda girişimciye yardımcı olunmalıdır denildi.
Yahya ÖZPINAR tarafından hazırlanan BASİAD raporuna göre en ekonomik ve çevreci enerji olan jeotermal enerji için, Denizlide 16, Kütahyada 12, İzmirde 11, Aydında 7, Manisada 6, Afyonda 5, Uşak ve Muğlada da 2şer kaynak bulunuyor.
Toplam 61 kaynaktan sadece Denizli Kızıldere kaynağı elektrik üretimi için kullanılıyor.
Türkiyenin bu alandaki ilk santralı olan santraldan 20,5 MWlik elektrik üretiliyor. Salihli, Simav, Aydın ve Afyonda jeotermal enerji ile ısınacak inşaat halinde, bitmiş veya fizibilitesi tamanlanmış toplam 69 bin 500 toplu konut projesi bulunuyor.
Jeotermal enerji ile merkezi olarak ısıtılabilecek yerler ise şöyle sıralandı; İzmir de Balçova, Seferihisar, Dikili ilçeleri, Manisada Salihli, Turgutlu ilçeleri, Afyon il merkezi, Sandıklı ve Bolvadin ilçeleri, Denizli il merkezi, Sarayköy, Buldan, Yenicekent, Gölemezli, Karakayıt ve Kızıldere ilçeleri.
Raporda, yörede yeraltı sıcak suyundan yararlanarak yapılabilecek yatırımlar ise suyun sıcaklık derecesine göre değişmek üzere şöyle belirlendi: Kağıt hamuru üretimi, amonyak absorsiyumu ile soğutma, hidrojen sülfit üretimi, kereste ve diyatomit kurutulması, balık ve balık yiyecekleri, çiftlik ürünlerinin kurutulması, konservecilik, şeker ve tuz üretimi, şarap ve bira üretimi, tekstilde ipliklerin bayanması, beyazlatılması, dericilik, saf su üretimi, çimento kurutulması, organik madde, deniz ürünleri, ot, meyve, sebze kurutulması, balık kurutulması ve yıkanması, seraların ve toprağın ısıtılması, kümes, ağıl, ahır, konut vs. ısıtılması, mantar üretimi, kaplıca tedavi amaçlı hidroterapi merkezleri.

Madenler ve Enerji Kaynakları
Madenler : Krom üretiminde ikinci sırayı alan bölgede, Köyceğiz, Marmaris, Emet’te krom çıkarılır. Menteşe Yöresi’nde zımpara taşı, Afyon’da mermer, Eymir, Ayazmand ve Torbalı’da demir, Kütahya-Emet’te bor minerali çıkartılır. Ayrıca İzmir Çamaltı tuzlasında tuz üretilir.

Enerji Kaynakları : Türkiye’nin en önemli linyit yatakları bu bölgede yer alır. Linyit üretiminin %90’ı Ege Bölgesi’nden sağlanır. Çıkarıldığı yerler; Muğla – Yatağan, Manisa – Soma, Kütahya’da Tavşanlı, Tunçbilek, Seyitömer ve Değirmisaz’dır. Linyit’in önemli bir bölümü termik santrallerde yakılarak elektrik enerjisi üretilir.

Enerji Üretim Tesisleri
Termik santrallerin en çok olduğu bölgedir. Bu santraller; Manisa-Soma, Muğla-Yatağan ve Gökova ile Kütahya-Seyitömer ve Tunçbilek’te kuruludur. Termik enerjinin yanı sıra hidroelektrik enerjisi üretimi de yapılır. Demirköprü (Gediz), Kemer ve Adıgüzel (Büyük Menderes) barajları bu bölgededir. Denizli-Sarayköy’de jeotermal santral kuruludur.

DEVAMI Ege Bölgesi - Genel Bilgi