Arama

Kültür mantarı yetiştirmek için neler gereklidir?

En İyi Cevap Var Güncelleme: 7 Aralık 2016 Gösterim: 121.053 Cevap: 1
Ziyaretçi - avatarı
Ziyaretçi
Ziyaretçi
3 Ocak 2009       Mesaj #1
Ziyaretçi - avatarı
Ziyaretçi
Kültür mantarı yetiştirmek için neler gereklidir?
EN İYİ CEVABI perlina verdi
Kompost
Kompost Materyalleri
Sponsorlu Bağlantılar
  • Organik maddeler: Bitkisel ve hayvansal kökenli organik maddeler olarak ikiye ayrılır. Bitkisel olanlara buğday sapı, çavdar sapı, çeltik sapı, parçalanmış mısır sap ve koçanları, çayır otları, pirinç kavuzu vb. maddelerdir. Hayvansal kökenli olanlar ise taze at gübresi, hayvansal kökenli aktivatör maddeler (tavuk, güvercin, koyun, keçi gübreleri kan ve kemik unu mezbaha atıkları) dir.
  • İnorganik maddeler: Azotlu gübreler (Amonyum nitrat, amonyum sülfat, üre, potasyum nitrat), fosforlu gübreler (süper fosfat), potaslı gübreler kültür mantar yetiştiriciliğinda kullanılan inorganik maddelerdir.
  • Tampon maddeler: Mantar üretiminde kullanılan kompost ortamının pH ayarlamasında ve kompostun yapısının düzeltilmesinde kullanılan kireç, alçı, mermer tozu gibi maddelerdir.
Kompost Hazırlığı
Kompost hazırlığının temel amacı, fermantasyon işlemiyle kompost bileşimini oluşturan ham materyallerdeki besinlerin mantarlar tarafından alınabilir forma dönüştürülebilmesidir.
Uygun bir kompost işleminin gerçekleştirilebilmesi için saman ve diğer materyaller kuru olarak depolanmalı, bu materyallerden oluşan yığınlar kar, aşırı yağmur, gün ışığı ve rüzgardan korunmalıdır.
Kompost yapımında göz önünde bulundurulacak bir diğer nokta da çevrede bol olarak bulunan temini kolay ve ucuz malzemelerin seçilmesidir.
At gübreli kompost kültür mantarı üretiminde yaygın olarak kullanılan bir kompost türüdür. At gübresi azot bakımından zengin ve sıcak bir gübredir.
59646d1481134726 mantar yetistiriciligi 1
Buğday sapı balyaları açılarak kompost platformuna 50-60 cm yükseklikte yayılır. Yağmurlama şeklinde veya ince su püskürten hortumla 2-3 gün ıslatılır. Zaman zaman karıştırılarak homojen bir şekilde ıslatılması sağlanır ve sapın nem oranı % 75'e getirilir. 5. gün her tarafı tamamen ıslatılmış olan 1000 kg sapa 600 kg at gübresi, 300 kg tavuk gübresi, 20 kg amonyum nitrat, 10 kg üre katılır. Kalıp tahtaları kullanılarak yaklaşık 150 cm genişlik ve 140 cm yükseklikte iyice sıkıştırılarak yığın yapılır. Bu arada yığının ıslanmayan kısmı varsa tekrar ıslatılır. Yığından sızan ve platformdaki şerbet toplama havuzlarında toplanan ve içindeki aktivatör maddelerin erimiş hâlde bulunduğu bu şerbet yığın üzerine dökülür. Yığın 5-6-7. günleri bekletilerek 1. aktarma yapılır. 1. aktarmada yığın açılarak platform üzerine yayılır ve kompostun kuruyan kısımları tekrar ıslatılır. İçine 100 kg tavuk gübresi 4 kg amonyum nitrat, 6 kg üre, 100 kg buğday kepeği, 20 kg pamuk tohumu küspesi düzenli olarak katılır. Daha sonra tekrar yığın yapılır ve üzeri hava almayacak şekilde naylonla kapatılır. 11. gün yığın 2. aktarma yapmak üzere alınarak havalandırılır. Kuruyan kısımlar ıslatılır ve üzerine kompost formülündeki bir miktar alçı serpilerek 125 cm genişlik ve 140 cm yükseklikte fazla sıkıştırılmadan yeniden yığın yapılır. Yığının yalnız kenar kısımları sıkıştırılır. Naylonla örtülür. 13. gün yığın tekrar açılıp havalandırılarak 3. aktarması yapılır. Kompost nemlendirilir, gerekli alçı ilavesi yapılarak tekrar yığın yapılır ve naylonla kapatılır. 15. günde ise yapılan son aktarmada kompost havalandırılır. 17. günde kompost pastörizeye alınır. Pastörizasyon safhasına kadar yapılan aktarma işlerinde eski yığının dış kısımlarındaki maddeler iç kısımlara alınır, iç kısımdaki maddeler dışa alınarak homojen bir karışım elde edilmiş olur.

Sterilizasyon (Pastörizasyon)
Mantar üretiminin önemli aşamalarından birisi de kompostun fermantasyonundan sonra misel ekimi öncesi, misellerin gelişmesi için uygun bir ortam elde etmek ve mantar misellerine zarar veren hastalık ve zararlıları öldürmek amacıyla pastörizasyon işleminin yapılmasıdır.
59647d1481134767 mantar yetistiriciligi 2
Pastörizasyona hazır kompost aşağıdaki özellikleri taşımalıdır:
  • Kompostun rengi siyahımsı, kahverengi yeşil ve saplar parlak görünümde olmalıdır.
  • Saplar elle kolay kopmalıdır.
  • Kompost ele yapışmamalı ve elle sıkıp bırakınca tekrar gevşek hâl almalıdır.
  • Kompost % 70-72 oranında nem içermelidir.
  • Amonyak kokusu belirgin bir şekilde hissedilmelidir.
  • Kompostun pH seviyesi 8,0-8,2 civarında olmalıdır.
  • Kuru yerlerde daha fazla olmak üzere beyaz actinomycetes gelişimi görülmelidir.
  • Kompostun azot içeriği % 1,8-2,0 civarında olmalıdır.
Buharla veya kompostun kendi ısısı ile pastörizasyon:
At gübresi ile hazırlanan kompost 10. gün; buğday veya çeltik sapı ile hazırlanan kompost ise yaklaşık 16. gün pastörize odasına alınır.
Kompost pastörize odasındaki ızgaralar üzerine kütle hâlinde 1,8-2 metre yükseklikte homojen bir şekilde yığılır. Kompostun üst yüzeyinde ise 1,5 metre boşluk bırakılır.
Kompost başlangıçta 60 oC’de 10-12 saat süreyle tutularak mantar misellerine zararlı tüm hastalık ve zararlıların yok edilmesi sağlanır. Bu işleme pastörizasyon denir.
Daha sonra 5-6 gün süreyle kompostun 50-55 oC sıcaklıkta tutulma işlemi vardır. Buna da kompostun olgunlaştırılması işlemi denir. Komposttan amonyak kokusu tamamen atıldığında pastörizasyona son verilir.

Kimyasal yolla pastörizasyon (metil bromid- bakır sülfat):
Buharla pastörizasyon olanağı bulunmayan küçük işletmeler kimyasal yolla pastörizasyon yöntemini kullanır. Bu yöntemde kompost hazırlama süresi daha uzundur. Yaklaşık 24 gündür.
Misel ekimi yapmak için komposttaki amonyak kokusunun tamamen uzaklaşmış olması gerekir. Bunun için kompost iki günde bir aktarılır. 24. günde 40 cm yükseklikte ve 2.5 m genişliğinde platform üzerine yayılır. Kullanılacak metil bromid miktarı 1m3 kompost için 80 g ölçüsü ile hesaplanır. Metil bromid çok zehirlidir. O nedenle kutunun tamamı bir kez de kullanılır. Kutu kapağı açılmadan kompostun üstüne yerleştirilir. Daha sonra kompostun üzeri plastikle örtülür ve hava ile temasın önlenmesi için plastiğin kenarına ağırlıklar konur. Örtü altındaki metil bromid kutusu üstten vurularak patlatılır ve bu şekilde 2 gün bekletilir. Sonra kompostun üzeri açılarak birkaç kez aktarılır. Metil bromid kokusu gidinceye dek aktarmalara devam edilir.

Mantar Üreticiliğinde Kullanılan Sistemler
Mantar yetiştiriciliğinde kasa, ranza, plastik torba ve kümbet olarak adlandırılan 4 sistem kullanılır.
Yetiştirme sisteminin seçiminde aşağıdaki noktalar göz önünde bulundurulmalıdır:
  • Yetiştirme yerlerinin özelliği (sera, depo, mağara, modern işletme vb.)
  • İşçi ve makine kullanım durumu
  • Üretimin mevsimlik ya da sürekli yapılması
Kasa sistemi yetiştiricilik:
59648d1481134814 mantar yetistiriciligi 3

Mantar yetiştiriciliğinde kullanılan en yaygın sistemlerdir. Bu sistemde; kompostun kasalara doldurulması, pastörizasyonu, misel ekimi, toprak örtme ve boşaltma gibi işlemler makine ile yapılarak işletmede işgücüne olan gereksinim azaltılabilir.
Bu sistemde kasalar üst üste dizilebildiği gibi misel ekim yüzeyleri ve yetiştirme odası taban alanından yararlanma imkanı artmaktadır. Örneğin kasalar üst üste 5 kat dizildiğinde taban alanından yararlanma yaklaşık 5 kat artmaktadır.
Mantar üretim yerlerinde çok farklı boyutlarda kasalar kullanılmaktadır. Kasaların büyüklüğü üretici firmaların makine veya iş gücü ile çalışmalarına bağlı olarak değişir.
Kasalar çalışma sırasında üst üste konulduğundan köşelerinde 6x10 cm'lik taşıyıcı parçalar bulunmalıdır. Bunlar kasaların sağlamlığını korur.
Kasa sisteminde makineli çalışma yapıldığında mutlaka ayrı bir çalışma holüne ihtiyaç.
Klimalize edilmiş yetiştirme odalarının yanında böyle bir çalışma holünün yapılması hem ucuzdur hem de büyük yararlar sağlar. Kasa sisteminin diğer bir avantajlı tarafı ön hazırlık ve üretim kısımlarının birbiri ardına sıralanmış olmasıdır. Böylece tehlikeli olan hastalık bulaşma durumu ortadan kaldırılır. Ayrıca ön hazırlık yerleri üretim yerinden tamamen ayrılabilir.
Büyük kasa sisteminin sadece büyük işletmeler için geçerli olması dezavantajlı bir durumdur. Pahalı makineler ile çalışan büyük işletmelerde ekonomik olur. Küçük işletmelerde ön hazırlık kısmı ortadan kaldırılır. Böyle olmasına rağmen kasa sistemi yine de fayda sağlar.
59649d1481134852 mantar yetistiriciligi 4

Ranza sistemi yetiştiricilik:
Ranza sisteminde tüm işlemler yetiştirme odasında yapılmaktadır. Bu nedenle yetiştirme dönemi uzar ve dolayısıyla yıllık üretim sayısı azalır. Üretim ranzalar üzerine yapıldığı için hastalık etmenleri kolayca tüm ranza üzerine yayılabilir. Sonuçta istenilen sağlık koşullarının yerine getirilmesi güçleşir.
Mantar yetiştiriciliğinde bu sistem daha çok Hollanda, Taiwan ve kısmen de ABD'de yayılmıştır. Normal hâlde 5 ranza üst üste bulunabilir. En alttaki ranzanın zeminden yüksekliği 25 cm’dir.
Tüm çalışmalar ranzalar arasında yapıldığından ranzalar arası mesafenin kültür işlemlerini rahatlıkla yapmaya olanak verecek yükseklikte olmalıdır. İdeal ranza arası mesafesi 60-65 cm, ranzanın genişliği ise 140 cm’dir. En üstteki ranza ile tavan arasında 80100 cm'lik bir mesafe bulunmalıdır. İyi bir hava sirkülasyonu ancak bu şekilde sağlanabilir.

DEVAMI Mantar Yetiştiriciliği
Son düzenleyen Safi; 7 Aralık 2016 21:28
perlina - avatarı
perlina
Ziyaretçi
6 Ekim 2009       Mesaj #2
perlina - avatarı
Ziyaretçi
Bu mesaj 'en iyi cevap' seçilmiştir.
Kompost
Kompost Materyalleri
Sponsorlu Bağlantılar
  • Organik maddeler: Bitkisel ve hayvansal kökenli organik maddeler olarak ikiye ayrılır. Bitkisel olanlara buğday sapı, çavdar sapı, çeltik sapı, parçalanmış mısır sap ve koçanları, çayır otları, pirinç kavuzu vb. maddelerdir. Hayvansal kökenli olanlar ise taze at gübresi, hayvansal kökenli aktivatör maddeler (tavuk, güvercin, koyun, keçi gübreleri kan ve kemik unu mezbaha atıkları) dir.
  • İnorganik maddeler: Azotlu gübreler (Amonyum nitrat, amonyum sülfat, üre, potasyum nitrat), fosforlu gübreler (süper fosfat), potaslı gübreler kültür mantar yetiştiriciliğinda kullanılan inorganik maddelerdir.
  • Tampon maddeler: Mantar üretiminde kullanılan kompost ortamının pH ayarlamasında ve kompostun yapısının düzeltilmesinde kullanılan kireç, alçı, mermer tozu gibi maddelerdir.
Kompost Hazırlığı
Kompost hazırlığının temel amacı, fermantasyon işlemiyle kompost bileşimini oluşturan ham materyallerdeki besinlerin mantarlar tarafından alınabilir forma dönüştürülebilmesidir.
Uygun bir kompost işleminin gerçekleştirilebilmesi için saman ve diğer materyaller kuru olarak depolanmalı, bu materyallerden oluşan yığınlar kar, aşırı yağmur, gün ışığı ve rüzgardan korunmalıdır.
Kompost yapımında göz önünde bulundurulacak bir diğer nokta da çevrede bol olarak bulunan temini kolay ve ucuz malzemelerin seçilmesidir.
At gübreli kompost kültür mantarı üretiminde yaygın olarak kullanılan bir kompost türüdür. At gübresi azot bakımından zengin ve sıcak bir gübredir.
59646d1481134726 mantar yetistiriciligi 1
Buğday sapı balyaları açılarak kompost platformuna 50-60 cm yükseklikte yayılır. Yağmurlama şeklinde veya ince su püskürten hortumla 2-3 gün ıslatılır. Zaman zaman karıştırılarak homojen bir şekilde ıslatılması sağlanır ve sapın nem oranı % 75'e getirilir. 5. gün her tarafı tamamen ıslatılmış olan 1000 kg sapa 600 kg at gübresi, 300 kg tavuk gübresi, 20 kg amonyum nitrat, 10 kg üre katılır. Kalıp tahtaları kullanılarak yaklaşık 150 cm genişlik ve 140 cm yükseklikte iyice sıkıştırılarak yığın yapılır. Bu arada yığının ıslanmayan kısmı varsa tekrar ıslatılır. Yığından sızan ve platformdaki şerbet toplama havuzlarında toplanan ve içindeki aktivatör maddelerin erimiş hâlde bulunduğu bu şerbet yığın üzerine dökülür. Yığın 5-6-7. günleri bekletilerek 1. aktarma yapılır. 1. aktarmada yığın açılarak platform üzerine yayılır ve kompostun kuruyan kısımları tekrar ıslatılır. İçine 100 kg tavuk gübresi 4 kg amonyum nitrat, 6 kg üre, 100 kg buğday kepeği, 20 kg pamuk tohumu küspesi düzenli olarak katılır. Daha sonra tekrar yığın yapılır ve üzeri hava almayacak şekilde naylonla kapatılır. 11. gün yığın 2. aktarma yapmak üzere alınarak havalandırılır. Kuruyan kısımlar ıslatılır ve üzerine kompost formülündeki bir miktar alçı serpilerek 125 cm genişlik ve 140 cm yükseklikte fazla sıkıştırılmadan yeniden yığın yapılır. Yığının yalnız kenar kısımları sıkıştırılır. Naylonla örtülür. 13. gün yığın tekrar açılıp havalandırılarak 3. aktarması yapılır. Kompost nemlendirilir, gerekli alçı ilavesi yapılarak tekrar yığın yapılır ve naylonla kapatılır. 15. günde ise yapılan son aktarmada kompost havalandırılır. 17. günde kompost pastörizeye alınır. Pastörizasyon safhasına kadar yapılan aktarma işlerinde eski yığının dış kısımlarındaki maddeler iç kısımlara alınır, iç kısımdaki maddeler dışa alınarak homojen bir karışım elde edilmiş olur.

Sterilizasyon (Pastörizasyon)
Mantar üretiminin önemli aşamalarından birisi de kompostun fermantasyonundan sonra misel ekimi öncesi, misellerin gelişmesi için uygun bir ortam elde etmek ve mantar misellerine zarar veren hastalık ve zararlıları öldürmek amacıyla pastörizasyon işleminin yapılmasıdır.
59647d1481134767 mantar yetistiriciligi 2
Pastörizasyona hazır kompost aşağıdaki özellikleri taşımalıdır:
  • Kompostun rengi siyahımsı, kahverengi yeşil ve saplar parlak görünümde olmalıdır.
  • Saplar elle kolay kopmalıdır.
  • Kompost ele yapışmamalı ve elle sıkıp bırakınca tekrar gevşek hâl almalıdır.
  • Kompost % 70-72 oranında nem içermelidir.
  • Amonyak kokusu belirgin bir şekilde hissedilmelidir.
  • Kompostun pH seviyesi 8,0-8,2 civarında olmalıdır.
  • Kuru yerlerde daha fazla olmak üzere beyaz actinomycetes gelişimi görülmelidir.
  • Kompostun azot içeriği % 1,8-2,0 civarında olmalıdır.
Buharla veya kompostun kendi ısısı ile pastörizasyon:
At gübresi ile hazırlanan kompost 10. gün; buğday veya çeltik sapı ile hazırlanan kompost ise yaklaşık 16. gün pastörize odasına alınır.
Kompost pastörize odasındaki ızgaralar üzerine kütle hâlinde 1,8-2 metre yükseklikte homojen bir şekilde yığılır. Kompostun üst yüzeyinde ise 1,5 metre boşluk bırakılır.
Kompost başlangıçta 60 oC’de 10-12 saat süreyle tutularak mantar misellerine zararlı tüm hastalık ve zararlıların yok edilmesi sağlanır. Bu işleme pastörizasyon denir.
Daha sonra 5-6 gün süreyle kompostun 50-55 oC sıcaklıkta tutulma işlemi vardır. Buna da kompostun olgunlaştırılması işlemi denir. Komposttan amonyak kokusu tamamen atıldığında pastörizasyona son verilir.

Kimyasal yolla pastörizasyon (metil bromid- bakır sülfat):
Buharla pastörizasyon olanağı bulunmayan küçük işletmeler kimyasal yolla pastörizasyon yöntemini kullanır. Bu yöntemde kompost hazırlama süresi daha uzundur. Yaklaşık 24 gündür.
Misel ekimi yapmak için komposttaki amonyak kokusunun tamamen uzaklaşmış olması gerekir. Bunun için kompost iki günde bir aktarılır. 24. günde 40 cm yükseklikte ve 2.5 m genişliğinde platform üzerine yayılır. Kullanılacak metil bromid miktarı 1m3 kompost için 80 g ölçüsü ile hesaplanır. Metil bromid çok zehirlidir. O nedenle kutunun tamamı bir kez de kullanılır. Kutu kapağı açılmadan kompostun üstüne yerleştirilir. Daha sonra kompostun üzeri plastikle örtülür ve hava ile temasın önlenmesi için plastiğin kenarına ağırlıklar konur. Örtü altındaki metil bromid kutusu üstten vurularak patlatılır ve bu şekilde 2 gün bekletilir. Sonra kompostun üzeri açılarak birkaç kez aktarılır. Metil bromid kokusu gidinceye dek aktarmalara devam edilir.

Mantar Üreticiliğinde Kullanılan Sistemler
Mantar yetiştiriciliğinde kasa, ranza, plastik torba ve kümbet olarak adlandırılan 4 sistem kullanılır.
Yetiştirme sisteminin seçiminde aşağıdaki noktalar göz önünde bulundurulmalıdır:
  • Yetiştirme yerlerinin özelliği (sera, depo, mağara, modern işletme vb.)
  • İşçi ve makine kullanım durumu
  • Üretimin mevsimlik ya da sürekli yapılması
Kasa sistemi yetiştiricilik:
59648d1481134814 mantar yetistiriciligi 3

Mantar yetiştiriciliğinde kullanılan en yaygın sistemlerdir. Bu sistemde; kompostun kasalara doldurulması, pastörizasyonu, misel ekimi, toprak örtme ve boşaltma gibi işlemler makine ile yapılarak işletmede işgücüne olan gereksinim azaltılabilir.
Bu sistemde kasalar üst üste dizilebildiği gibi misel ekim yüzeyleri ve yetiştirme odası taban alanından yararlanma imkanı artmaktadır. Örneğin kasalar üst üste 5 kat dizildiğinde taban alanından yararlanma yaklaşık 5 kat artmaktadır.
Mantar üretim yerlerinde çok farklı boyutlarda kasalar kullanılmaktadır. Kasaların büyüklüğü üretici firmaların makine veya iş gücü ile çalışmalarına bağlı olarak değişir.
Kasalar çalışma sırasında üst üste konulduğundan köşelerinde 6x10 cm'lik taşıyıcı parçalar bulunmalıdır. Bunlar kasaların sağlamlığını korur.
Kasa sisteminde makineli çalışma yapıldığında mutlaka ayrı bir çalışma holüne ihtiyaç.
Klimalize edilmiş yetiştirme odalarının yanında böyle bir çalışma holünün yapılması hem ucuzdur hem de büyük yararlar sağlar. Kasa sisteminin diğer bir avantajlı tarafı ön hazırlık ve üretim kısımlarının birbiri ardına sıralanmış olmasıdır. Böylece tehlikeli olan hastalık bulaşma durumu ortadan kaldırılır. Ayrıca ön hazırlık yerleri üretim yerinden tamamen ayrılabilir.
Büyük kasa sisteminin sadece büyük işletmeler için geçerli olması dezavantajlı bir durumdur. Pahalı makineler ile çalışan büyük işletmelerde ekonomik olur. Küçük işletmelerde ön hazırlık kısmı ortadan kaldırılır. Böyle olmasına rağmen kasa sistemi yine de fayda sağlar.
59649d1481134852 mantar yetistiriciligi 4

Ranza sistemi yetiştiricilik:
Ranza sisteminde tüm işlemler yetiştirme odasında yapılmaktadır. Bu nedenle yetiştirme dönemi uzar ve dolayısıyla yıllık üretim sayısı azalır. Üretim ranzalar üzerine yapıldığı için hastalık etmenleri kolayca tüm ranza üzerine yayılabilir. Sonuçta istenilen sağlık koşullarının yerine getirilmesi güçleşir.
Mantar yetiştiriciliğinde bu sistem daha çok Hollanda, Taiwan ve kısmen de ABD'de yayılmıştır. Normal hâlde 5 ranza üst üste bulunabilir. En alttaki ranzanın zeminden yüksekliği 25 cm’dir.
Tüm çalışmalar ranzalar arasında yapıldığından ranzalar arası mesafenin kültür işlemlerini rahatlıkla yapmaya olanak verecek yükseklikte olmalıdır. İdeal ranza arası mesafesi 60-65 cm, ranzanın genişliği ise 140 cm’dir. En üstteki ranza ile tavan arasında 80100 cm'lik bir mesafe bulunmalıdır. İyi bir hava sirkülasyonu ancak bu şekilde sağlanabilir.

DEVAMI Mantar Yetiştiriciliği
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 1 üye beğendi.
Son düzenleyen Safi; 7 Aralık 2016 21:31

Benzer Konular

4 Şubat 2016 / Ziyaretçi Cevaplanmış
11 Ağustos 2018 / misafir Cevaplanmış
12 Mart 2012 / Siyah Cin Soru-Cevap
23 Nisan 2012 / Bir umut Soru-Cevap