Arama

Ek fiilin yüklem olduğu cümlelere örnek verir misiniz?

En İyi Cevap Var Güncelleme: 16 Aralık 2016 Gösterim: 85.436 Cevap: 1
CeZa_466 - avatarı
CeZa_466
Ziyaretçi
16 Mart 2009       Mesaj #1
CeZa_466 - avatarı
Ziyaretçi
Ek fiilin yüklem olduğu cümlelere örnek verir misiniz?
EN İYİ CEVABI SEDEPH verdi

Ek Fiil (Ek Eylem)

Mastar olarak bir anlamı olmayan, isim ve isim soylu sözcüklere gelerek onları cümlede yüklem olarak kullandıran ve çekimlenmiş fiillere gelerek birleşik çekimli fiiller oluşturan “imek” fiiline denir.

Bu fiilin dört basit çekimi bulunur. Basit çekimli durumda sadece isim soylu sözcüklerde bulunur. Üç bildirme (haber), bir dilek kipi bulunan bu fiilin çekimini şu şekilde gösterebiliriz.

Sponsorlu Bağlantılar
1. Bilinen Geçmiş Zaman (idi)
Öznenin önceden içinde bulunduğu bir oluşu bildirir.
  • Öğrenciydim (Öğrenci idi – m)
  • Öğrenciydin
  • Öğrenciydi
  • Öğrenciydik
  • Öğrenciydiniz
  • Öğrenciydiler
Sadece isme değil zamire, edata, tamlamalara da eklenebilir.
  • “Seni buraya çağıran bendim.” cümlesinde zamire,
  • “Dün biraz rahatsız gibiydi.” cümlesinde edata,
  • “Elinde taşıdığı paket, düğün hediyesiydi.” cümlesinde isim tamlamasına,
  • “Yeni aldığım ev bahçeli bir evdi.” cümlesinde sıfat tamlamasına gelerek onlara zaman anlamı kazandıran “-di” ekleri hep ekfiildir.
2. Öğrenilen Geçmiş Zaman (imiş)
Öznenin başkasından duyulan bir oluş içinde bulunduğunu gösterir.
  • Doktormuşum (Doktor imiş – im)
  • Doktormuşsun
  • Doktormuş
  • Doktormuşuz
  • Doktormuşsunuz
  • Doktormuşlar
Bu da zamire, edata vs. eklenebilir.

3. Şart Kipi (ise)
  • Hastaysam (Hasta ise – m)
  • Hastaysan
  • Hastaysa
  • Hastaysak
  • Hastaysanız
  • Hastaysalar
şeklinde çekimlenir ve isim soylu söcüklere şart anlamı yükler.

4. Geniş Zaman
Bu zaman çekiminde ekfiil diğer çekimlerinde olduğu kadar belirgin değildir. Diğerleri, eklendiği sözcükten “idi”, “imiş”, “ise” diye ayrılabileceği halde, geniş zamanda ayrılmaz.
  • Ben şair – im
  • Sen şair – sin
  • O şair(dir)
  • Biz şair – iz
  • Siz şair – siniz
  • Onlar şairler(şairdirler)
Ek Fiilin Olumsuzu
Ekfiille çekimlenmiş sözcükler “değil” edatıyla olumsuz yapılır.
  • Öğretmen değildim.
  • Doktur değilmiş.
  • Hasta değilse.
  • Şair değilim.
Örneklerinde ekfiilin olumsuz çekimi görülmektedir. Diğer fiillerin “-ma, -me” ile, ekfiilin “değil” ile olumsuz yapılması, ekfiilin bulunmasını oldukça kolaylaştırır.

Ek Fiilin Soru Şekli
Bu fiilin soru şekli de diğer fiillerde olduğu gibi “mi” ile yapılır. “mi” sözü isimle ekfiil arasına girerek kullanılır.
  • Öğretmen miydim?
  • Doktor muymuş?
  • Şair miyim?
Ekfiilin geniş zamanında kullanılan ekler çekimlenmiş fiillerden sonra gelmez. Ancak üçüncü tekil şahısta kullanılan “-dir” eki çekimli fiillerden sonra gelerek onlara ihtimal ya da kesinlik anlamı katabilir. Bu görevi üstlendiğinde bu ekin adı bildirme eki olur.

DEVAMI
Ek Fiil (Ek Eylem)

Fiil Çekim Ekleri

Son düzenleyen Safi; 16 Aralık 2016 02:09
SEDEPH - avatarı
SEDEPH
Ziyaretçi
16 Mart 2009       Mesaj #2
SEDEPH - avatarı
Ziyaretçi
Bu mesaj 'en iyi cevap' seçilmiştir.

Ek Fiil (Ek Eylem)

Mastar olarak bir anlamı olmayan, isim ve isim soylu sözcüklere gelerek onları cümlede yüklem olarak kullandıran ve çekimlenmiş fiillere gelerek birleşik çekimli fiiller oluşturan “imek” fiiline denir.

Bu fiilin dört basit çekimi bulunur. Basit çekimli durumda sadece isim soylu sözcüklerde bulunur. Üç bildirme (haber), bir dilek kipi bulunan bu fiilin çekimini şu şekilde gösterebiliriz.

Sponsorlu Bağlantılar
1. Bilinen Geçmiş Zaman (idi)
Öznenin önceden içinde bulunduğu bir oluşu bildirir.
  • Öğrenciydim (Öğrenci idi – m)
  • Öğrenciydin
  • Öğrenciydi
  • Öğrenciydik
  • Öğrenciydiniz
  • Öğrenciydiler
Sadece isme değil zamire, edata, tamlamalara da eklenebilir.
  • “Seni buraya çağıran bendim.” cümlesinde zamire,
  • “Dün biraz rahatsız gibiydi.” cümlesinde edata,
  • “Elinde taşıdığı paket, düğün hediyesiydi.” cümlesinde isim tamlamasına,
  • “Yeni aldığım ev bahçeli bir evdi.” cümlesinde sıfat tamlamasına gelerek onlara zaman anlamı kazandıran “-di” ekleri hep ekfiildir.
2. Öğrenilen Geçmiş Zaman (imiş)
Öznenin başkasından duyulan bir oluş içinde bulunduğunu gösterir.
  • Doktormuşum (Doktor imiş – im)
  • Doktormuşsun
  • Doktormuş
  • Doktormuşuz
  • Doktormuşsunuz
  • Doktormuşlar
Bu da zamire, edata vs. eklenebilir.

3. Şart Kipi (ise)
  • Hastaysam (Hasta ise – m)
  • Hastaysan
  • Hastaysa
  • Hastaysak
  • Hastaysanız
  • Hastaysalar
şeklinde çekimlenir ve isim soylu söcüklere şart anlamı yükler.

4. Geniş Zaman
Bu zaman çekiminde ekfiil diğer çekimlerinde olduğu kadar belirgin değildir. Diğerleri, eklendiği sözcükten “idi”, “imiş”, “ise” diye ayrılabileceği halde, geniş zamanda ayrılmaz.
  • Ben şair – im
  • Sen şair – sin
  • O şair(dir)
  • Biz şair – iz
  • Siz şair – siniz
  • Onlar şairler(şairdirler)
Ek Fiilin Olumsuzu
Ekfiille çekimlenmiş sözcükler “değil” edatıyla olumsuz yapılır.
  • Öğretmen değildim.
  • Doktur değilmiş.
  • Hasta değilse.
  • Şair değilim.
Örneklerinde ekfiilin olumsuz çekimi görülmektedir. Diğer fiillerin “-ma, -me” ile, ekfiilin “değil” ile olumsuz yapılması, ekfiilin bulunmasını oldukça kolaylaştırır.

Ek Fiilin Soru Şekli
Bu fiilin soru şekli de diğer fiillerde olduğu gibi “mi” ile yapılır. “mi” sözü isimle ekfiil arasına girerek kullanılır.
  • Öğretmen miydim?
  • Doktor muymuş?
  • Şair miyim?
Ekfiilin geniş zamanında kullanılan ekler çekimlenmiş fiillerden sonra gelmez. Ancak üçüncü tekil şahısta kullanılan “-dir” eki çekimli fiillerden sonra gelerek onlara ihtimal ya da kesinlik anlamı katabilir. Bu görevi üstlendiğinde bu ekin adı bildirme eki olur.

DEVAMI
Ek Fiil (Ek Eylem)

Fiil Çekim Ekleri

Son düzenleyen Safi; 16 Aralık 2016 02:27

Benzer Konular

18 Ekim 2015 / Misafir Cevaplanmış
19 Mart 2016 / SuperBoW Soru-Cevap
31 Mayıs 2014 / Misafir Soru-Cevap
20 Eylül 2011 / Misafir Cevaplanmış
14 Mart 2017 / ben_ben_ben Soru-Cevap