Ziyaretçi
Kromozom hakkında, kromozom nedir, nasıl tanımlanır, kromozomun özellikleri nelerdir?
KROMOZOM
a. (fr. chromosome).
1. Kalıtımın maddi dayanağı olan çomak biçimindeki yapı. (Bk. ansiki. böl.)
2. Eşey kromozomu, cinsiyetin belirlenmesinde rol oynayan özel kromozom. (Bk. ansiki. böl.) || iki değerli ya da ikiz kromozom, Dl- YAD’ın eşanlamlısı. || Phiiadeiphia kromozomu, iki uzun kolu koptuğunda 22 no.Tu kromozoma verilen ad. (Bu kromozoma süreğen miyeloit lösemili hastaların hücre karyotiplerinde rastlanır.)
—ANSİKL. Kromozomlar ancak hücre bölünürken (mitoz) belirfenebilirleı; çünkü en terfazda, yani hücre dinlenme halindeyken açılmış olduklarından teker teker belirlenemezler. O zaman kromatin ağı halindedirler. Kromozomlar, çekirdeksiz olan alyuvarlar dışında, organizmadaki tüm hücrelerde vardır. Bakterilerde (ve prokaryotlarda) kalıtım maddesini, sitoplazmanın içinde halka biçiminde yer alan çıplak bir DNA molekülü oluşturur. Canlı yaratıklar sıralamasında üst düzeylere çıkıldıkça çekirdek belirginleşir (ökaryotlar) ve kromozomların ortaya çıktığı görülür.
• Sayı.
Kromozomların sayısı türden türe değişir. Ama tümünde (ya da tüme yakın) çifttir. Gerçekten de canlılarda N sayıda çift kromozom vardır: N'ye haploit sayı, 2N'ye diploit sayı denir. 2N kromozomlar, N -1 sayıda özdeş çift kromozom (bunlara “otozom” denir) ile birbirine benzemeyen, bazen "gonozom" adı verilen bir çift cinsel kromozomdan oluşur. Erkeğin heterogametli olduğu türlerde (insanda olduğu gibi) erkekte bir XY çifti, dişide bir XX çifti bulunur. Kuşların çoğunda dişi he- terogametlidir. Bazı nadir türlerde erkek X, dişi XX'tir. insan türünde kromozom sayısı 2N = 46'dır. Yani 22 çift otozom ve bir çift cinsel kromozom vardır (Tjio ve Levan 1956). [KARYOTİP] Diploit sayı örnekleri: sirkesineği 8; kurbağa 26; çekirge 30; tavuk 30, artı "toz” halinde birçok parçacık; fare 42; koyun 54; keçi 60; tavşan 44; tütün 48.
• Biçim, boy.
Kromozomlar yalnız hücre bölünmesi sırasında ve özellikle metafaz evresinde saptanabilir. Uzunluklar 5 ila 15 n arasında değişir. Üzerinde, yeri kromozoma göre değişik olan ve "santromer" adı verilen sabit ve değişmez esas bir boğum, bir de sabit olmayan ve her zaman bulunmayan ikincil boğumlar vardır.
• Yapı.
Kromozomlar, molekül yapısı çok iyi bilinen uzun dezoksiribonükleik asit zincirlerinden (DNA) ve "historı" denilen özel proteinlerden oluşur. Kromozomların yapısının üçlü olduğu düşünülmektedir Ana yapı, "nükleozom” denen 4 protein alt -biriminden (histönlar) oluşan öğelerin çevresine dolanmış olan bir DNA molekülüdür. Zincir bir nükleozomun çevresini 2 kez dolandıktan sonra serbest hale geçer. Sonra bir başka nükleozomun çevresini 2 kez dolanır ve böyle sürer gider. Bu ana yapı sarmal hale gelerek bir ikincil yapı oluşturur; bu yapı ortadaki bir protein ekseniyle eklemlenerek, kuyruklularda olduğu gibi, kromozom tomarları halinde büyük halkalar oluşturur (bu da üçüncü yapıdır). DNA zincirlerinin, özgül proteinlerin bireşiminden sorumlu "gen" denilen işlev birimleri halinde düzenlenmiş oldukları bilinmektedir. Genlerin uzunluğu 1 000 ila 2 000 çift nükleotit dolayındadır. Bununla birlikte mikroskopta görülemezler. Sirkesineğindeki gibi dev kromo zomlarda gözle görülebilen açık ve koyu bantlara bakılarak bazı genlerin konumu ve topografik bozuklukları ile bunlar arasında bir paralellik kurulabilir. Bugün insan türünde 300'den fazla genin yeri bilinmektedir.
DEVAMI Kromozom Nedir? Kromozomların Yapısı, Özellikleri ve Görevleri
a. (fr. chromosome).
1. Kalıtımın maddi dayanağı olan çomak biçimindeki yapı. (Bk. ansiki. böl.)
2. Eşey kromozomu, cinsiyetin belirlenmesinde rol oynayan özel kromozom. (Bk. ansiki. böl.) || iki değerli ya da ikiz kromozom, Dl- YAD’ın eşanlamlısı. || Phiiadeiphia kromozomu, iki uzun kolu koptuğunda 22 no.Tu kromozoma verilen ad. (Bu kromozoma süreğen miyeloit lösemili hastaların hücre karyotiplerinde rastlanır.)
—ANSİKL. Kromozomlar ancak hücre bölünürken (mitoz) belirfenebilirleı; çünkü en terfazda, yani hücre dinlenme halindeyken açılmış olduklarından teker teker belirlenemezler. O zaman kromatin ağı halindedirler. Kromozomlar, çekirdeksiz olan alyuvarlar dışında, organizmadaki tüm hücrelerde vardır. Bakterilerde (ve prokaryotlarda) kalıtım maddesini, sitoplazmanın içinde halka biçiminde yer alan çıplak bir DNA molekülü oluşturur. Canlı yaratıklar sıralamasında üst düzeylere çıkıldıkça çekirdek belirginleşir (ökaryotlar) ve kromozomların ortaya çıktığı görülür.
• Sayı.
Kromozomların sayısı türden türe değişir. Ama tümünde (ya da tüme yakın) çifttir. Gerçekten de canlılarda N sayıda çift kromozom vardır: N'ye haploit sayı, 2N'ye diploit sayı denir. 2N kromozomlar, N -1 sayıda özdeş çift kromozom (bunlara “otozom” denir) ile birbirine benzemeyen, bazen "gonozom" adı verilen bir çift cinsel kromozomdan oluşur. Erkeğin heterogametli olduğu türlerde (insanda olduğu gibi) erkekte bir XY çifti, dişide bir XX çifti bulunur. Kuşların çoğunda dişi he- terogametlidir. Bazı nadir türlerde erkek X, dişi XX'tir. insan türünde kromozom sayısı 2N = 46'dır. Yani 22 çift otozom ve bir çift cinsel kromozom vardır (Tjio ve Levan 1956). [KARYOTİP] Diploit sayı örnekleri: sirkesineği 8; kurbağa 26; çekirge 30; tavuk 30, artı "toz” halinde birçok parçacık; fare 42; koyun 54; keçi 60; tavşan 44; tütün 48.
• Biçim, boy.
Kromozomlar yalnız hücre bölünmesi sırasında ve özellikle metafaz evresinde saptanabilir. Uzunluklar 5 ila 15 n arasında değişir. Üzerinde, yeri kromozoma göre değişik olan ve "santromer" adı verilen sabit ve değişmez esas bir boğum, bir de sabit olmayan ve her zaman bulunmayan ikincil boğumlar vardır.
• Yapı.
Kromozomlar, molekül yapısı çok iyi bilinen uzun dezoksiribonükleik asit zincirlerinden (DNA) ve "historı" denilen özel proteinlerden oluşur. Kromozomların yapısının üçlü olduğu düşünülmektedir Ana yapı, "nükleozom” denen 4 protein alt -biriminden (histönlar) oluşan öğelerin çevresine dolanmış olan bir DNA molekülüdür. Zincir bir nükleozomun çevresini 2 kez dolandıktan sonra serbest hale geçer. Sonra bir başka nükleozomun çevresini 2 kez dolanır ve böyle sürer gider. Bu ana yapı sarmal hale gelerek bir ikincil yapı oluşturur; bu yapı ortadaki bir protein ekseniyle eklemlenerek, kuyruklularda olduğu gibi, kromozom tomarları halinde büyük halkalar oluşturur (bu da üçüncü yapıdır). DNA zincirlerinin, özgül proteinlerin bireşiminden sorumlu "gen" denilen işlev birimleri halinde düzenlenmiş oldukları bilinmektedir. Genlerin uzunluğu 1 000 ila 2 000 çift nükleotit dolayındadır. Bununla birlikte mikroskopta görülemezler. Sirkesineğindeki gibi dev kromo zomlarda gözle görülebilen açık ve koyu bantlara bakılarak bazı genlerin konumu ve topografik bozuklukları ile bunlar arasında bir paralellik kurulabilir. Bugün insan türünde 300'den fazla genin yeri bilinmektedir.
DEVAMI Kromozom Nedir? Kromozomların Yapısı, Özellikleri ve Görevleri
Son düzenleyen nötrino; 4 Ekim 2015 19:57
Sebep: İç başlık düzeni!!