Basit bir elektroskop nasıl yapılır?

Cisimler üzerinde elektrik yükü olup olmadığını, varsa cinsini bulmak için kullanılır. Bir tüp içerisine yerleştirilmiş basit iki küre veya levhadan oluşur. Kullanıldığı ortamda eğer elektrik yükü varsa bu küre veya levhalar birbirini iter veya çeker. Elektroskoplar dokunma ve etki ile elektriklenebilirler.

Elektroskop Nasıl Yapılır?

Cam şişe (yarım kiloluk süt şişesi) Şişenin ağzını kapatmak için mantar Bakır tel ( 25 cm uzunluğunda ) 2 Ad alüminyum folyo şerit 4x1 cm ölçülerinde kesilmiş Alüminyum folyadan top ( bir bilye büyüklüğünde ) Tarak Yün parçası Teli biçmek için pense Mum ve kibrit Gazete kağıdı MaşaBakır tel çıplak olmalıdır. Herhangi bir elektrikçiden satın alabilirsiniz. Yalıtım maddesini çıkartırken teli bir ekmek tahtası veya başka bir ahşap yüzeyin üzerine koyun. Dizinizi asla bir çalışma masası gibi kullanmayın; bıçak kayarsa kendinizi yaralarsınız. Çıplak tel elde ettiğinizde bir ucunu mantardan şekilde göründüğü gibi mantardan geçirin ve 2,5 cm kadar dışarı çıkartın. Telin diğer ucunu bir dik açı oluşturacak şekilde 4cm kadar bükün. Bu 4cm lik parçayı ikiye katlayın öyleki geriye doğru yatay bir şekilde kendi üzerine kıvrılsın. Bu işlem kenarları neredeyse birbirine değen dar,yatay bir “ U “ oluşturacaktır. Telin mantara girdiği ve çıktığı noktaları kapatmak zorundasınız. Mumu yakın ve mantarla tel arasındaki boşlukları eriyen mumla kapatın. Alüminyum şeritleri her bir tel kıvrımının üzerinden katlayarak tele bağlayın. Şişeyi içinde mantar olmadan maşayı kullanarak mum alevinde dikkatlice ısıtın. Bu içerideki havanın genleşmesine ve şişedeki nemin bir kısmının uçmasına yol açar. Şişe ılıkken teli ve alüminyum şeritlerini şişenin dibine doğru dikkatlice sallandırın. Mantarı iyice sıkıştırarak şişenin ağzına yerleştirin ve şişeyi soğumaya bırakın. Alüminyum şeritler şekilde göründüğü gibi şişenin dibinden en az 2,5 cm yukarıda olacak şekilde sallandırılmalıdır. Son olarak alüminyum topu mantardan çıkan telin 2,5 cm ’lik ucuna bastırarak geçirin. Bu işlemle elektroskop tamamlanmış olur. Bir elektrik yükü oluşturmak için yün kumaşı tarağa sürttürün. Tarağın bir ucunu yavaşça alüminyum topun yanına doğru getirirken topa değmemeye dikkat edin. Alüminyum şeritleri izlerseniz birbirlerinden ayrıldıklarını görürsünüz. Elektronlar taraktan ayrılıp tel aracılığıyla aşağıya iner ve alüminyum şeritleri elektrikle yükler. Şeritlerde elektron fazlası oluştuğu ve ikisi de negatif elektrikle yüklendiği için birbirlerini iterler. Tarağı geri çekin; elektronların fazlası telden yukarı akıp havaya karıştıkça alüminyum şeritler eski hallerine dönecektir.

Kullanılan Malzeme:
- Bir adet cam şişe veya kavanoz
- Alüminyum Folyo
- Bakır Tel
- Yalıtkan Kapak yada mantar (Şişe ağzı için )

Önce plastik çubuğu yüklemeden elektroskopun topuzuna dokundurup yaprakların gözlenmesini sağlarız. Sonra plastik çubuğu yün kumaşa sürterek elektrik ile yükleriz ve plastik çubuğu elektroskopun topuzuna dokundurup yaprakların hareketinin gözlenmesini sağlarız ve yaprakların açıldığını, birbirinden uzaklaştığını görürüz.
Plastik çubuk sürtünme ile (-) yüklenmiş olur ve topuza dokunduğumuz da (-) yükler elektroskopa geçmiştir, elektroskopun yaprakları aynı tür yüklendiği için yapraklar birbirini iter ve açılır.
Bu şekilde cisimlerin yüklü olup olmadığı ve hangi türde yükle yüklü olduğu anlaşılabilir.