LEFF -Ü NEŞR (Açma ve Yayma)
Leff ü Neşr,söz simetrisi. genellikle bir beyit içinde birinci dizede en az iki şeyi söyleyip ikinci dizede bunlarla ilgili benzerlik ve karşılıkları verme sanatıdır.
Örnekler:
bakıp ol şuh ile naz u niyaze meşkederiz
gülün tebessümüne bülbülün terasine
Bağ-ı dehrin hem baharın hem hazanın görmüşüz.
Bir neşatın da gamın da rüzgarın görmüşüz.
Bâran değil, şafak değil, ebr-i seher değil
Gözyaşıdır, ciğer kanıdır, dâd-ı ah’tır.
İkiye ayılır:
Düzenli leff ü neşr Düzensiz leff ü neşr Düzenli leff ü neşr (mürettep),
leff ü neşr söz sanatının bir türüdür. Eğer parallelik kurulan öğeler, aynı sıra ilişkisi ile verilirse buna
düzenli leff ü neşr denir. Batı edebiyatındaki karşılığı "parallelizm"dir.
Hakir olduysa millet, şanına noksan gelir sanma
Yere düşmekle cevher, sakıt olmaz kadr ü kıymetten
(Ziya Paşa)
İşte gördüğünüz üzere, savaş ve barışa işaret olarak, bir elimizde kan dökücü mızrak, bir elimizde de zeytin dalı var; İkisinden birini seçerek kabul buyurunuz.
(Kâmil Paşa)
Düzensiz leff ü neşr (müşevveş),
leff ü neşr söz sanatının bir türüdür. Eğer parallelik kurulan öğeler, ters bir sıra ilişkisi ile verilirse ya da sıra ilişkisi bulunmazsa buna
düzensiz leff ü neşr denir. Batı edebiyatındaki karşılığı "kiyazma"dır.
Deli eder insanı bu deniz, bu gökyüzü
Göz kırpar yıldızlar, türküler söyler balıklar
(Cahit Öztürk)
Kaynak
Leff ü Neşr
