Arama

Paranın Miktar Teorisi

Güncelleme: 14 Temmuz 2018 Gösterim: 9.442 Cevap: 2
ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
27 Ağustos 2009       Mesaj #1
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye
Paranın Miktar Teorisi

Sponsorlu Bağlantılar
Para miktarındaki değişmelerle fiyatlar genel düzeyi ve dolayısı ile paranın değeri arasında ilişki kuran teoridir. İngilizce karşılığı "Quantity theory of money"dir.
Klasik iktisatçılar tarafından geliştirilen miktar teorisi, tam istihdamda bulunan bir ekonomide para arzında meydana gelen değişmelerin (artış veya azalış) fiyatlar genel düzeyini de para arzındaki artış yönünde ve oranında değiştireceğini öne sürer. Amerikalı iktisatçı Irving Fisher tarafından geliştirilen teoriye değişim denklemi adı verilir:
MV=PT
Denklemde,
  • (M) para miktarı,
  • (V) paranın dolaşım hızı (tedavül hızı),
  • Msn Photo ortalama fiyat düzeyi,
  • (T) ise toplam mal ve hizmet akımıdır.
Mantıksal bir eşitliği yansıtan bu denklemde para arzı ile fiyatlar genel düzeyi arasındaki ilişki, T ve V 'nin sabit kabul edilmesi yoluyla kurulur.
Klasik analize göre daima tam istihdamda olduğu kabul edilen ekonomide toplam mal ve hizmet akımı sabit olacaktır. Tam istihdamdaki bir ekonomide işsizlik, enflasyon gibi paranın el değiştirme hızını etkileyen aksaklıklar ortaya çıkmayacağı için, paranın dolaşım hızı da (tedavül hızı, V) sabit kalacaktır. Bu durumda mantıksal bir eşitliği yansıtan bu denklemin her iki tarafının eşitliğinin korunabilmesi için M yani para arzı hangi yönde ve hangi oranda değişirse, P yani fiyat seviyesi de aynı yönde ve aynı oranda değişmelidir.
Miktar teorisi klasik iktisatçıların politik önerilerinde önemli bir rol oynamıştır. Klasik iktisatçılar bu teoriye dayanarak tam istihdamın geçerli olduğu bir ekonomide para arzındaki artışların sadece fiyatlar genel düzeyini yükselteceğini, ekonomide reel değişiklikler yapmasının mümkün olmadığını ileri sürmüşlerdir. Klasik miktar teorisinin geçerliliği tartışılmakla birlikte, özellikle tam istihdamda olmadığı halde, ekonomideki çeşitli darboğazlar ( döviz, enerji vb.) nedeniyle istihdam ve üretimin artırılamadığı az gelişmiş ekonomilerde miktar teorisinin büyük ölçüde geçerli olduğu kabul edilmektedir.



Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
Avatarı yok
nötrino
Yasaklı
1 Haziran 2017       Mesaj #2
Avatarı yok
Yasaklı

Para Talebinin Miktar Teorisi ve Fisher Yaklaşımı!


Paranın sadece bir değişim aracı olarak kabul gördüğü para talebinin miktar teorisi 1900'lü yıllarda ABD'li iktisatçı Irving Fisher tarafından geliştirilmiştir. Miktar teorisinin kaynağı özdeşlik niteliği taşıyan değişim denklemine dayanır. Değişim denklemi para arzı ile toplam harcamalar arasında bağlantı kuran bir özdeşlik olarak tanımlanır.
Sponsorlu Bağlantılar

Paranın dolaşım hızı (V) ise 1 birim paranın ortalama olarak yılda kaç defa el değiştirdiğini gösteren katsayıyı ifade eder.Bu bağlamda toplam harcamalarla (TS) para miktarı (M) arasındaki bağlantı MxV'nin TS'ye denk olduğu biçiminde ifade edilebilir. Söz konusu bağlantı paranın dolaşım hızının tanımı bağlamında doğru olup dolaşım hızı gözlemlenebilir bir değişken olmadığından bir özdeşlik niteliği taşır. İlgili özdeşliğe göre de para miktarı ile dolaşım hızının çarpımı toplam harcama miktarına denktir.

Para ve ekonomik faaliyetler arasındaki bağlantıyı kurma bağlamında değişim denklemi oldukça faydalıdır.Toplam harcamaların para miktarına oranı dolaşım hızını verdiği için değişim denklemi bir özdeşliktir, teori değildir. Bunun yanında değişim denklemine göre para miktarı arttığında toplam harcamaların da artması ya da dolaşım hızının düşmesi veya her iki kriterin birlikte gerçekleşmesi beklenir. Değişim denklemi para miktarındaki artışın dolaşım hızını düşüreceği ya da toplam harcamaları artıracağı yönünde bir bilgi vermez. Bu bağlamda da toplam harcamalarda meydana gelebilecek bir artışın dolaşım hızında oluşabilecek bir artıştan mı yoksa para arzındaki bir artıştan mı kaynaklandığı değişim denklemi ile belirlenemez.

Fisher, değişim denklemini para talebi teorisine dönüştürmek için bazı varsayımlarda bulunmuştur. Buna göre ekonomide çok yavaş değişim gösteren gelir elde etme dönemi, ödeme sisteminin kurumsal özelliği vs gibi bazı faktörler paranın dolaşım hızını etkilemektedir. Bu nedenle paranın dolaşım hızı sabittir. Buna göre bugünün gelişmiş finansal sistemi bağlamında değişim denklemi şu şekilde ifade edilebilir;
  • MxV=TS
Bu bağıntıya göre değişim denklemi artık bir özdeşlik değil eşitlik niteliği taşır. Bunun nedeni ise dolaşım hızı hakkında bir varsayımda bulunulmasıdır.

Kaynak: Global İktisat Dergisi / Para Teorisi ve Politikası

Avatarı yok
nötrino
Yasaklı
14 Temmuz 2018       Mesaj #3
Avatarı yok
Yasaklı

Paranın Miktar Teorisi (Quantity Theory of Money)!


Paranın nicelik teorisi, ekonomik teoride fiyat düzeyindeki değişikliklerin para miktarındaki değişimlere bağlanması olarak ifade edilebilir. Geliştirilmiş haliyle, enflasyon ve deflasyonun altında yatan faktörlerin bir analizini oluşturur. İngiliz filozof John Locke tarafından 17. yüzyılda, İskoç filozof David Hume tarafından 18. yüzyılda ve diğerleri tarafından geliştirildiği gibi, serveti parayla eşit bulan merkantilistlere karşı bir silahtı. 19. yüzyılda miktar teorisi, korumacılık üzerine serbest ticaretin yükselişine katkıda bulunmuştur. 19. ve 20. yüzyıllarda iş çevrimlerinin analizinde ve döviz kurları teorisinde rol oynamıştır.

Miktar teorisi, parasal genişlemenin deflasyonla mücadelede etkisiz kaldığı 1930'larda saldırıya uğradı. Ekonomistler, ekonomik faaliyetin belirlenmesinde yatırım ve devlet harcamalarının seviyelerinin para arzından daha önemli olduğunu savundu.

Dünya savaşı sonrası enflasyonu ile yeni para ve fiyat ampirik çalışmaları (ABD'nin Parasal Tarihi (1963), Milton Friedman ve Anna Schwartz gibi), 1960'larda yeniden tersine döndü. Bu durum miktar teorisinin kayıp prestijidir. Söz konusu teorinin bir sonucu da hükümet politikalarının, fiyatları kontrol altına almak ve tam istihdamı sürdürmek için tasarlanması sırasında para stoğunun büyüklüğünün dikkate alınması gerektiğidir.

Kaynak: AnaBritannica

Benzer Konular

21 Temmuz 2013 / ahmetseydi Akademik
1 Temmuz 2011 / Misafir Psikoloji ve Psikiyatri
11 Haziran 2016 / tersinim Akademik
19 Ocak 2016 / SUNU X-Sözlük
8 Aralık 2009 / caganagur Cevaplanmış