Arama

Termoelektrik Jeneratör

Güncelleme: 29 Ocak 2016 Gösterim: 6.532 Cevap: 1
Gabriella - avatarı
Gabriella
Ziyaretçi
11 Ekim 2008       Mesaj #1
Gabriella - avatarı
Ziyaretçi
Bu yazıda Peltier adıyla bilinen termoelektrik modül yardımıyla ısı enerjisini elektrik enerjisine dönüştüren basit bir düzeneğin yapımından bahsediliyor. Üretilen elektrikle ne tür uygulamalar yapılabileceğini yazının devamında bulabilirsiniz.
Termoelektrik modül, elektriksel olarak seri bağlı, ısıl olarak paralel bağlı P ve N tipi yarı iletken malzemelerden oluşur. İç yapısı şekil l'de görülen modülün alt ve üst yüzeyi seramik kaplıdır. Seramik, ısıl olarak iletken, elektriksel olarak yalıtkan özellik sağlar. Termoelektrik modül yüksek soğutma/ısıtma verimliliğine sahip olup sessiz çalıştığı için günümüzde pek çok uygulamada tercih edilmekte. Örneğin, piyasada termoelektrik modül kullanılarak tasarlanmış portatif oto buzdolapları ve CPU soğutucuları bulunmakta.
Sponsorlu Bağlantılar

Termoelektrik modül, "Peltier etkisi" veya "Seebeck etkisi" ortaya çıkarabilecek şekilde çalıştırılabilir. Peltier etkisini gözlemek için termoelektrik modülün bağlantı uçlarına bir doğru gerilim uygulanır. Böylece yüzeylerden biri ısınırken diğeri soğur. Seebeck etkisini gözlemek için harici bir ısı kaynağı yardımıyla modülün bir yüzeyi ısıtılır, diğer yüzeyi ise soğutulur. Yüzeyler arasındaki sıcaklık farkından dolayı modül elektrik üretmeye başlar. Bu projede, termoelektrik modülün Seebeck etkisi ile elektrik üretmesinden bahsedilecek.
Şekil 2'de Peltier çeşitleri görülüyor. Piyasada farklı boyutta ve güçte pek çok Peltier çeşidi bulunuyor. Peltier çok kolay bulunabilen bir malzeme değil aslında. Daha çok büyük şehirlerdeki elektronikçilerde satılıyor. Örneğin Ankara'da Ulus-Konya sokaktaki elektronikçilerden kolayca temin edilebilir. Ya da internet yoluyla satış yapan firmalardan da sipariş verilebilir. Google arama motoruna girip Peltier elektronik kelimeleri yan yana yazılıp arama yapılırsa Peltier satan bazı firma isimlerine ulaşılabilir. Modüllerin fiyatı 15-20YTL civarında.

Termoelektrik jeneratör ile yapılan testler sonucunda LED'li el fenerinin 10 dakika boyunca ışık yaydığı görüldü. Sistem çalıştığı sürece yüzeyler arasındaki sıcaklık farkı azaldığı için çıkış geriliminde zamanla düşüş gözlendi. Örneğin başlangıçta sıcaklık farkı 70 derece iken çıkış gerilimi 1.4V civarında idi. 10 dakika sonunda sıcaklık farkının 40 derece ve çıkış geriliminin 0.7V olduğu görüldü. Her ne kadar jeneratörün verimi düşük olsa da, bir bardak sıcak su, bir bardak soğuk su ile 10 dakika süresince parlak bir ışık üretmek hiç fena sayılmaz.
Burada ayrıntıları verilen termoelektrik jeneratör projesi ile ısı enerjisini elektrik enerjisine dönüştüren çeşitli deneysel uygulamalar yapılabilir.
Hazırlayan : Yavuz Erol
Son düzenleyen KisukE UraharA; 11 Ekim 2008 16:02
Baturalp - avatarı
Baturalp
Ziyaretçi
29 Ocak 2016       Mesaj #2
Baturalp - avatarı
Ziyaretçi
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sponsorlu Bağlantılar

Termoelektrik üreteç veya termoelektrik jeneratör (ayrıca Seebeck üreteci olarak da adlandırılır), ısı (sıcaklık farkını), doğrudan elektrik enerjisine dönüştüren cihazdır. Bu dönüşüme "Seebeck etkisi" ya da daha genel bir ifade ile termoelektrik etki denir. Normalde bunların verimleri %5-8 arasındadır. Eski Seebeck cihazlarda, iki metalli bağlantılar bulunuyordu ve boyutları büyüktü. Yeni cihazlarda sıcaklığa bağlı olarak, bizmut tellürid (Bi2Te3), kurşun tellürid (PbTe), kalsiyum manganez oksit gibi malzemelerden yapılmış yarı iletken p-n bağlantıları kullanılır. Bunlar katı hal cihazlarıdır ve dinamoların aksine, bunlarda hareketli parça yoktur. Fakat nadir de olsa bazen bir fan veya pompa bulunabilir.
Radyoizotop termoelektrik üreteci, uzay gemisinde elektrik gücü sağlar. Otomotiv termoelektrik üreteci, otomobilde ısı olarak kaybolan enerjiyi kurtarmak için kullanılır. KULLANIMI :
Termoelektrik üreteçler çeşitli uygulamalarda kullanılır. Bunlar genellikle, Stirling motoru gibi motorların kullanımının mümkün olmadığı küçük soğutma çevrimi uygulamalarında kullanılır.
Curiosity kâşif robotu gibi çoğu uzay sondaları, termoelektrik üreteç kullanarak elektrik üretir. Bunların ısı kaynağı bir radyoaktif elementtir. Daha fazla bilgi için: Radyoizotop termoelektrik üretecine bakın.
Arabalar ve diğer otomobiller (egzozlardan ve soğutma radyatörlerinden) atık ısı yayarlar. Bu ısı enerjisi, bir termoelektrik üreteç olarak kullanılır ve araçtaki yakıt verimliliğini arttırabilir.Daha fazla bilgi için otomotiv termoelektrik üretecine bakın.
Ayrıca otomobillerdeki atık ısının benzeri ısı, diğer birçok yerlerden de elde edilir. Bunlara endüstriyel süreçler ve odun sobaları, pişirme, yağ ve gazlar gibi ısıtmalar örnek verilebilir.
Mikroişlemciler atık ısı oluşturur. Araştırmalar bu enerjinin bir kısmının tekrar geri kazanıldığını gösterdi.
Güneş pilleri, radyasyonun yalnızca yüksek frekans kısmını kullanırken, düşük frekanslı ısı enerjisi kullanılamaz.

Benzer Konular

24 Eylül 2012 / Misafir Cevaplanmış
14 Ağustos 2012 / The Unique Mühendislik Bilimleri
12 Mayıs 2011 / Misafir Taslak Konular
30 Kasım 2006 / KisukE UraharA Taslak Konular