Van de Graaff Jeneratörü
MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & Vikipedi
MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & Vikipedi
Van de Graaff jeneratörü hareket eden bir kayış yardımıyla içi boş bir kürede yüksek gerilim biriktirmeye yarayan bir elektrostatik jeneratördür. 1929 yılında Amerikalı fizikçi Robert Jemison Van de Graaff tarafından icat edilen bu jeneratörde potansiyel farkı 5 megavolta kadar çıkabilir. Bu araç bir üreteç ve ona paralel bağlı bir kondansatör ile çok büyük bir elektriksel direnç olarak da düşünülebilir.Günümüzde küçük çaplı olanları deneye amaçlı kullanılsa da, daha büyük olanları Röntgen cihazlarında, çeşitli sterilizasyonlarda, hatta parçacık hızlandırıcılarda elekrik ihtiyacını karşılamak için kullanılabilir.Sponsorlu Bağlantılar
Küçük bir Van de Graaff jeneratörü
Milyonlarca voltluk gerilimler oluşturabilen elektrostatik jeneratör. Esas olarak dikey hareket eden, kumaştan yapılmış ve yalıtılmış sonsuz bir kayıştan oluşur. Alttaki kasnakta kayışa sivri uçlar aracılığıyla 100 kilovolta kadarlık yükler verilir ve kayış bu yükü, büyük (çapı 15 m. kadar) bir boş küre içinde bulunan üstteki kasnağa doğru taşır. Yükler üstteki kasnağa gelmeden, küreye bağlı toplayıcı fırçalarla alınır ve (kürenin içinde kalamayacaklarından) yükler kürenin dış yüzeyinde birikir. Böylece kürenin potansiyeli giderek artar. Bu jeneratörü ilk kez gerçekleştiren, Amerikalı fizikçi R. J. Van de Graaff'tır (1901-1967). Bu türden jeneratörler, daha sonra kumaş kayış yerine, yalıtkan iplerle bağlanmış bir dizi metal boncuk kullanılarak yapılmıştır. Pelletron adı verilen bu sistemle, iki jeneratörün seri olarak kullanılması hâlinde, 30 milyon voltluk gerilimlere ulaşılmıştır. Van de Graaff jeneratörü, parçacık hızlandırıcısı olarak çeşitli biçimlerde kullanılır.
Van de Graaff jeneratörü açıklaması
Van de Graaff jeneratörü açıklaması
1) Metal, içi boş küre (Pozitif yükü taşır.)
2) Üst elektrot, kayışa çok küçük bir mesafede ama asla dokunmaz.
3) Üst rulman, metal
4) Kayışın pozitif yüklü tarafı
5) Kayışın negatif yüklü tarafı
6) Alt rulman (Plastik, örn. Polimetilakrilat)
7) Alt elektrot (Toprak, zıt elektrot)
8) Negatif yüklü küre (Asıl küreyi yüklemek için)
9) Potansiyel farkından dolayı oluşan kıvılcım
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!