İstihare Namazı

İstihare Namazı

İstihare "hayırlı olanı istemek" anlamına gelir. İnsanlar, kendileri için önemli olan bir karar verecekleri veya bir seçim yapacakları zaman, bazan belki eldeki verilerin yetersizliği sebebiyle veya çeşitli sebeplerle dünya ve ahiret baımından kendileri için hangi seçimin hayırlı olacağını kestiremezler ve bunu bilmek için çeşitli çarelere başvururlar. Mesela, Peygamber imiz'in nübüvetle görevlendirildiği sıralarda Araplar'dan bir kimse yolculuğa şıkmak istendiğinde, bu yolculuğun kendisi için hayırlı olup olmadığını anlamak için fal oklarına başvururdu. Peygamberimiz bu adeti kaldırarak onun yerine istihareyi getirmiş ve şöyle buyurmuştur: (1)

" Biriniz bir iş yapmaya niyetlenince farzın dışında iki rek'at namaz kılsın ve şöyle desin: Ey Allahım, ilmine güvenerek senden hakkımda hayırlısını istiyorum, gücüme güç katmanı istiyorum. Sınırsız lutfundan bana ihsan etmeni istiyorum, gücüme güç katmanı istiyorum. Ben bilmiyorum, ama sen bilyorsun, ben güç yetremem ama sen güç yetirirsin. Ey Allahım! Yapmayı düşündüğüm bu iş, benim dinim, dünyam ve geleceğim açısından hayırlı olacaksa, bu işi benim hakkımda takdir buyur, onu bana kolaylaştır, uğurlu ve bereketli eyle. yok eğer benim, dünyam ve geleceğim için kötü ise, onu benden, beni ondan uzaklaştır. Ve hayırlı olan her ne ise sen onu takdir et ve beni hoşnut ve mutlu eyle!" (2)

Namazda, makbul olanı; ilk rekatta Fatiha ve Kafirun Suresi, ikinci rekatta ise Fatiha ve ihlas suresi okumaktır. İki rek'at namaz kılıp bu duayı yaptıktan sonra, kalbe doğacak istek veya nefretle, yahut yapıcı veya engelleyici sebeblerle işin hayırlı olan tarafı gerçekleşmiş olduğuna kanaat beslenir ve buna rıza gösterilir. Namazı kıldıktan sonra dünya kelamı etmemek, sağ tarafa ve kıbleye doğru yatmak, uymaya çalışırken kalpten "Allah Allah" demek güzel olan şeylerdir. Bu namazı buradan okuyup, tatbik etmek isteyenlerden bir dileğimiz olacak, Yukarıdaki Peygamber efendimizin yukarıdaki duasını kendi sıkıntısına, problemine uyarlayıp kalbinden okuduktan sonra;

3 ihlas ve 1 Fatiha'yı da başta Peygamberimize, sevdiklerine ve Zamanın Sahibine hediye eylesin. Onların yüzü suyu hürmetine bu aciz kulunun anlayacağı şekilde her şeyi aşikar göstersin, perdeleri aralasın diye Allah'a dua etsin. Dua esnasında:

* Allah ile konuşur gibi dua etsin,
* Etrafını saran melekleri hissetsin,
* Dua esnasın da gözlerini kapatsın,
* Boynunu büksün,
* Allah'ın aciz bir kulu olduğunu hisssetsin.


Birinci defada sonuç alınamazsa üç kere veya yedi defa tekrarlanabilinir.

Sammi olarak yapıldığı takdirde, kalbe doğuş olabilir, istihare sonucu bir ferahlık ve rahatlık olursa o işin hayırlı olacağına, sıkıntı ve darlık olursa olumsuz olacağına işaret edilir. Gündüz yapılacağı gibi, iyice konsantre olunabilmesi için geceleyin yatmadan hemen önce yapılması tavsiye edilir. İstihare için uykuya yatma ve rüya bekleme şartı olmadığıda unutulmasın. Allah bunu samimi olarak isteyenlere bir işaret veya ipucu verir.

O kapısına geleni geri çevirmez. O'nun kapısı umutsuzluk kapısı değildir.

İstihare, bir işin hakkında hayırlı olup olmadığını anlamak için abdest alıp iki rekât namaz kıldıktan sonra bu husustaki duayı okuyarak o işle ilgili rüya görmek üzere uykuya yatmaktır.

İmam-ı Gazali hazretleri buyuruyor ki:

Dört şeyi yapan dört şeyden mahrum kalmaz:
1- Şükreden, nimetin artmasından,
2- Tevbe eden, kabulden,
3- İstihare eden, hayırdan,
4- İstişare eden, doğruyu bulmaktan, hakikate ulaşmaktan mahrum olmaz.

Herhangi bir işe başlarken, mesela evlenirken, ev alırken istihare yapmalıdır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Mutluluk, istihare namazı kılmakla gerçekleşir.) [Hâkim]

Evlenmeden önce, birkaç defa istihare etmeli, Hak teâlâya sığınmalıdır. Nefsin ve kötü kimselerin araya girmemesi için, yalvarmalıdır. Salih, güvenilir kimselerle istişareden sonra, istihare yapmalıdır.

Bir işe başlayacağınız veya bir şeyden kurtulmak istediğiniz zaman, iki rekât nafile namaz kılıp [aşağıda bildirilen Arapça duayı okuyarak] "Eğer bu işim [Mesela şununla evlenmem veya şu evi almam] dünya ve ahiretim için hayırlı ise, bunu bana mübarek eyle. Eğer hakkımda hayırlı değilse, onu benden uzaklaştır ve hayırlı olanı bana kolaylaştır. Beni kazana rıza gösterenlerden eyle, Ya Erhamerrahimin" demelidir.

Önce günahlardan tevbe edilir. Tevbe için kısaca, "Ya Rabbi! Buluğ anımdan şimdiye kadar yaptığım günahlara pişman oldum. Bundan sonra da, inşallah hiç günah işlememeye söz veriyorum" denir. Sonra gusledilir. Gusülden sonra, o gece (istihareye niyet ettim) diyerek iki rekat nafile namaz kılınır. İlk rekâtta, Sübhaneke ve Fatiha’dan sonra, Kâfirun, ikinci rekâtta Fatiha’dan sonra İhlâs okunur. İstihare namazı bittikten sonra şu dua okunur:

(Allahümme innî estehîrüke bi-ilmike ve estakdirüke bi-kudretike ve es’elüke min fadlikel azîm fe inneke takdirü ve lâ akdirü ve ta’lemü ve lâ a’lemü ve ente allâmül-guyûb.)

Bu şekilde istihareye yedi gece devam edilir. [Gündüz de istihareye yatmak caizdir.] Gusül sadece ilk gün alınır. Diğer günler gusle gerek yoktur.

İstihare başkasına yaptırılmaz. İstihareyi herkesin kendi yapması gerekir. İstihare yapmasını öğrenmeli, bu sünneti kendisi ifa etmelidir. Bedenle yapılan ibadetleri başkasına yaptırmak caiz değildir.

İstihare namazını kılıp duasını ettikten sonra hiç konuşulmadan yatılmalı. İhtiyaç varsa konuşulabilir. Aslında her zaman, yatsı namazını kıldıktan sonra, ihtiyaç olmadıkça konuşmamak müstehabdır, iyi olur.

İstihareden sonra, abdestli olarak, kıbleye dönüp yatılır. Rüya görse de, görmese de, 7 gün istihareye davam edilir. Rüyada beyaz veya yeşil görmek hayra, siyah veya kırmızı görmek şerre alamettir. Eğer, rüyada bir şey görülmezse, kalbe bakılır. O işi yapmak arzusu varsa, o işe karar verilir. Karar veremeyen, birkaç defa daha istihare yapmalıdır.

Yapılacak her iş için istihare yapmak sünnettir ve mübarektir. Fakat istihare yaptıktan sonra, o işin yapılmasını veya yapılmamasını gösteren bir şeyin, uykuda veya rüyada yahut uyanık iken görünmesi şart değildir. İstihareden sonra, kalbine bakmak lazımdır. O işi yapmak arzusu, eskisinden daha çok olmuş ise, o işi yapmayı gösterir. Eğer arzu, çoğalmamış ve eskisinden daha da azalmamış ise, yine yasak olmaz. Böyle olunca, yapmak arzusu artıncıya kadar, istihareleri tekrar tekrar yapmalıdır. İstihareler yediye kadar tekrar olunur. İstihareden sonra, o işi yapmak arzusunun azaldığı anlaşılırsa, o işin yapılmamasını gösterir. Böyle olunca da, istihareler tekrarlanabilir, hatta nasıl olursa olsun, istihareleri her zaman tekrarlamak, daha uygun ve daha iyi olur. O işi yapmak veya yapmamakta ihtiyatlı davranılmış olur.

Başka bir istihare
Bir muradı olan kimse, abdest alır, temiz bir yere oturur, üç defa salevat-ı şerife okur, sonra her birine Besmele çekerek on Fatiha, sonra 11 İhlâs okur, sonra üç defa salevat okur. Sonra sağ yanı üzere, yüzü kıbleye karşı olarak ve sağ elini sağ yanağı altına koyarak yatar, niyet ettiği şeyin iyi veya kötü olacağını bi-iznillah rüyada görür. (Fetava-i Karı-ül-hidaye)

İstihareye uymak

Sual: İstihare yapınca, rüyada gördüğümüze uymak gerekir mi?

CEVAP

İstihare, bir işin, hakkımızda hayırlı olup olmadığını anlamak için yapılır. Bunun için, şartlarına uygun yapılmışsa, uymalıdır. İki hadis-i şerif meali:

(İstiharede bulunmak ve kadere rıza göstermek kişinin mutlu olacağına, bunun aksi ise, kişinin mutsuz olacağına alamettir.) [Tirmizi]

(İstihare eden kimse mahrum kalmaz, istişare eden pişman olmaz. İktisat eden darlık çekmez.) [Taberani]

İstihare

İstihare, iyi bir niyetle, gelecekten bilgi almaya, bilinmeyen bir şeyi öğrenmeye, niyet edilen veya girişilecek bir işin hayırlı olup olmadığını anlamaya, önemli bir kararı uygulamadan önce ilahi makamlara danışmaya yönelik amaçlarla uyarıcı rüya görmeyi duayla talep etmedir.
Bu bilgi edinme yöntemi İslamiyet’e özgü değildir, antik çağdan beri kullanıldığı bilinmektedir. İstihare metodu eski Yunanca'da egkoimesis, Latince’de incubatio adını almıştır.
Yöntemin uygulanması kısaca şöyledir:

• Uyumadan önce, bilgi veya uyarıya ilişkin yardım talep edilen konu saptanır ya da hiçbir konu belirlenmeden kendiliğinden bir uyarıcı rüya görülmesi talebinde bulunulur. Talebe cevabın geleceği kesin değildir, cevap gelmeyebilir veya cevap gelir, fakat kişi rüyasını hatırlayamaz ya da yanlış yorumlayabilir.
• Görülen rüya, tam manasıyla uyanmadan evvelki, göz kapaklarının henüz kapalı olduğu safhada hatırlanmaya çalışılır. Hatırlamaya çalışma sırasında tam uyanmamak için, göz kapakları açılmamalıdır.
• Rüya tüm ayrıntılarıyla hatırlandıktan sonra hemen kalkılır ve rüya yazıyla kaydedilmeye çalışılır.
• Daha sonra rüyanın gerçekten sahih (uyarıcı) bir rüya mı olduğu yoksa sıradan bir rüya mı olduğu anlaşılmaya çalışılır.Sıradan rüyalar manevi veya maddi sorunlarımızla ilgili rüyalardır; örneğin aşık olunan kişinin kaybıyla çekilen acı çekilmesi, ticari bir teşebbüsün büyük zararla neticelenmesi, onur kırıcı bir hadise yaşanması, değerli bir şeyin kaybedilmesi gibi insanın ruhunda heyecan doğuran hallerden kaynaklanan manevi faktörlerin ya da diş ağrısı, mide rahatsızlığı, açlık, romatizma gibi bedensel hallerden kaynaklanan maddi faktörlerin sözkonusu olduğu rüyalardır.Sahih (uyarıcı) rüyalar ise uyarıcı, bilgilendirici, geleceği bildirici rüyalardır.
• Rüyanın sahih rüya olup olmadığını anlamada ölçütler şunlardır:
  • Sıradan rüyalarda hiçbir maksat yoktur. Gelişigüzel, karmakarışık ya da ipsiz sapsız şeylerdir. Uyarıcı rüyalar ise bir maksada yöneliktir, maksatlı bir düzenlenme mevzubahistir.
  • Sıradan rüyalar rüyanın cereyan ettiği andaki vücudun fizyolojik-patolojik haliyle (mesela ruhu sıkan veya sevinç veren bir sebeple) yakından ilgilidir. Uyarıcı rüyalarda bu durum mevzubahis değildir, insanın olağan halde bilmediği imge ve bilgiler içerirler.
  • Sıradan rüyalar tam uyuma veya uyanma esnasında oluşurlar. Uyarıcı rüyalar ise bir maksat ve plan dahilinde meydana geldiklerinden, bu maksadın yerine gelmesi için uykunun en uygun safhasında oluşurlar, yani uykunun her safhasında oluşabilirler.
  • Sıradan rüyalar beyindeki alelade ve maksatsız tesirlerin gayet yüzeysel, gelip geçici izlerine bağlı olduklarından açık seçik değildirler, karmakarışıktır, çabuk unutulur ve ruhta hiçbir derin etki bırakmazlar. Uyarıcı (sahih) rüyalar ise kaydedildikleri gibi, ruhta öyle sürekli ve derin izler bırakırlar ki, bazen aylarca ve yıllarca unutulamazlar. Bu son (dördüncü) fark, rüyanın sahih mi sıradan mı olduğunu anlamada en önemli ölçüttür.
• Rüyanın sahih rüya olduğunun belirlenmesinden sonra, sıra rüyanın hangi meseleyle ilgili olduğunun belirlenmesine ve rüyanın yorumlanmasına gelir.

İslamiyet'te istihare

İstihare, İslam dininde "hayırlı olanı istemek" için başvurulan bir çare olarak adlandırılır.
İslam peygamberi Muhammed, fal türü çeşitli yöntemlerden insanları vazgeçirmek için istihareyi önermiştir ve bu konuda şöyle demiştir:
"Biriniz bir iş yapmaya niyetlenince farzın dışında iki rek'at namaz kılsın ve şöyle desin:
Ey Allahım, ilmine güvenerek senden hakkımda hayırlısını istiyorum, gücüme güç katmanı istiyorum. Sınırsız lutfundan bana ihsan etmeni istiyorum, gücüme güç katmanı istiyorum. Ben bilmiyorum, ama sen bilyorsun, ben güç yetiremem ama sen güç yetirirsin. Ey Allahım! Yapmayı düşündüğüm bu iş, benim dinim, dünyam ve geleceğim açısından hayırlı olacaksa, bu işi benim hakkımda takdir buyur, onu bana kolaylaştır, uğurlu ve bereketli eyle. Yok eğer benim, dünyam ve geleceğim için kötü ise, onu benden, beni ondan uzaklaştır. Ve hayırlı olan her ne ise sen onu takdir et ve beni hoşnut ve mutlu eyle!"